• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
یه‌ك شه‌ممه‌, ئایار 18, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 109

    ڕەخنەی شین

    ڕەخنەی شین

    سەرکردە و جەماوەر

    سەرکردە و جەماوەر

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ململانێکانی چین و ئەمریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بۆ ساڵی ٢٠٢٥

    خەونی سوریایەكی یەكگرتوو كۆتایی هاتووە ؟

    حكومەتێكی مەركەزی یان فیدڕاڵی

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 108

    ڕۆژی جیهانی کتێب

    ڕۆژی جیهانی کتێب

    جەنگ لە ئەقڵییەتی کوردا ( هەقیقەتی جەنگ لای کلاوسڤیتز)

    کێبرکێی جیهانی لەپێناو دووبارەداهێنانی دەوڵەتدا

    پەیوەندی نێوان جوگرافیا و زمان

    جینۆسایدی كورد و گەشتوگوزاری ڕەش

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 107

  • شــیکار
    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    دۆزینەوەی لوسی؛ پەردەلادان لەسەر گۆڕان  و پەرەسەندنی مرۆڤ

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    چاویلکەی زیرەک

    چاویلکەی زیرەک

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    ئێراق لە دیکتاتۆریی نەژاد-ناوەندیی بۆ مەزهەب-ناوەندیی

    ئێراق لە دیکتاتۆریی نەژاد-ناوەندیی بۆ مەزهەب-ناوەندیی

    تێڕامانێك لەسەر دانوستانی نێوان ئێران و ئەمریكا

    تێڕامانێك لەسەر دانوستانی نێوان ئێران و ئەمریكا

    ئایا ئەوەى لە غەززە روودەدات جینۆسایدە؟

    ئایا ئەوەى لە غەززە روودەدات جینۆسایدە؟

  • ئــــابووری
    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

    مۆدێرنیتە و مۆدێرنیزاسیۆن

    مۆدێرنیتە و مۆدێرنیزاسیۆن

    بەرەو پیاچوونەوەی ڕیشەیی بە پرۆسە نەوتییەکان لەهەرێمی کوردستان

    بەرەو پیاچوونەوەی ڕیشەیی بە پرۆسە نەوتییەکان لەهەرێمی کوردستان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی و سەرەتاکانی دەرکەوتنی بیری کەمالیزم

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    نەورۆز وەک جەژنی نەتەوەیی کورد

    نەورۆز وەک جەژنی نەتەوەیی کورد

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كورد برای منن

    كورد برای منن

  • چاوپێکەوتن
    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

    ئەمبەرتۆ ئیکۆ؛ هەمیشە پێم وایە کتێبێکی باش لە خودی نووسەر بلیمەتترە

    ئەمبەرتۆ ئیکۆ؛ هەمیشە پێم وایە کتێبێکی باش لە خودی نووسەر بلیمەتترە

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 109

    ڕەخنەی شین

    ڕەخنەی شین

    سەرکردە و جەماوەر

    سەرکردە و جەماوەر

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ململانێکانی چین و ئەمریکا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بۆ ساڵی ٢٠٢٥

    خەونی سوریایەكی یەكگرتوو كۆتایی هاتووە ؟

    حكومەتێكی مەركەزی یان فیدڕاڵی

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 108

    ڕۆژی جیهانی کتێب

    ڕۆژی جیهانی کتێب

    جەنگ لە ئەقڵییەتی کوردا ( هەقیقەتی جەنگ لای کلاوسڤیتز)

    کێبرکێی جیهانی لەپێناو دووبارەداهێنانی دەوڵەتدا

    پەیوەندی نێوان جوگرافیا و زمان

    جینۆسایدی كورد و گەشتوگوزاری ڕەش

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 107

  • شــیکار
    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    دۆزینەوەی لوسی؛ پەردەلادان لەسەر گۆڕان  و پەرەسەندنی مرۆڤ

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    چاویلکەی زیرەک

    چاویلکەی زیرەک

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    ئێراق لە دیکتاتۆریی نەژاد-ناوەندیی بۆ مەزهەب-ناوەندیی

    ئێراق لە دیکتاتۆریی نەژاد-ناوەندیی بۆ مەزهەب-ناوەندیی

    تێڕامانێك لەسەر دانوستانی نێوان ئێران و ئەمریكا

    تێڕامانێك لەسەر دانوستانی نێوان ئێران و ئەمریكا

    ئایا ئەوەى لە غەززە روودەدات جینۆسایدە؟

    ئایا ئەوەى لە غەززە روودەدات جینۆسایدە؟

  • ئــــابووری
    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

    مۆدێرنیتە و مۆدێرنیزاسیۆن

    مۆدێرنیتە و مۆدێرنیزاسیۆن

    بەرەو پیاچوونەوەی ڕیشەیی بە پرۆسە نەوتییەکان لەهەرێمی کوردستان

    بەرەو پیاچوونەوەی ڕیشەیی بە پرۆسە نەوتییەکان لەهەرێمی کوردستان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی و سەرەتاکانی دەرکەوتنی بیری کەمالیزم

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    نەورۆز وەک جەژنی نەتەوەیی کورد

    نەورۆز وەک جەژنی نەتەوەیی کورد

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كورد برای منن

    كورد برای منن

  • چاوپێکەوتن
    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

    ئەمبەرتۆ ئیکۆ؛ هەمیشە پێم وایە کتێبێکی باش لە خودی نووسەر بلیمەتترە

    ئەمبەرتۆ ئیکۆ؛ هەمیشە پێم وایە کتێبێکی باش لە خودی نووسەر بلیمەتترە

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی هێــزی نەرم کولتوور و مرۆڤسازی

ڕوانینێکی ڕه‌خنه‌گرانه‌ بۆ وێنه‌سازیی ژنانی کورد (2)

یەکەی وەرگێڕان لەلایەن یەکەی وەرگێڕان
كانونی دووه‌م 17, 2023
لە بەشی کولتوور و مرۆڤسازی
0 0
A A
ڕوانینێکی ڕه‌خنه‌گرانه‌ بۆ وێنه‌سازیی ژنانی کورد (1)
0
هاوبەشکردنەکان
4
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A


ئه‌نجامه‌کانی لێکۆڵینه‌وه‌که‌(ڕه‌نگدانه‌وه‌ی وێنه‌ گشتییه‌کانی ژنانی کورد)

له‌م به‌شه‌ له‌ لێکۆڵینه‌وه‌که‌دا ده‌په‌رژێینه‌ سه‌ر ئه‌نجامه‌ گشتییه‌کان، یان وته‌زا سه‌ره‌کییه‌کان که‌ بنه‌مای بیردۆزی بنه‌ڕه‌تیی باسه‌که‌مان پێکدێنن. 15 پرسیار له‌م لێکۆڵینه‌وه‌یه‌دا لێکدراونه‌ته‌وه،‌‌ لێکۆڵه‌ر له‌ڕێگه‌ی به‌کارهێنانی میتۆدی وتووێژی نیوه‌ڕۆنراو له‌ 31 که‌س له‌ ژنان له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستان کۆی کردوونه‌ته‌وه‌. لۆژیک و شێوازی خستنه‌ڕووی ئه‌نجامه‌کان؛ به‌پێی نموونه‌ی گشتیی لێکۆڵینه‌وه‌ ئه‌نجامدراوه‌کانه‌ له‌ بیردۆزه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌که‌دا‌. له‌ نێو ئه‌و که‌سانه‌ی وتووێژیان له‌گه‌ڵدا کراوه‌، ژنانی نه‌خوێنده‌وار، که‌م¬ خوێنه‌وار، خوێنه‌وار، نووسه‌ر و مامۆستای زانکۆ و…له‌ سێ چینی خواره‌وه‌، ناوه‌ڕاست و سه‌ره‌وه‌ و هه‌روه‌ها ژنانی کوردی ئیشکه‌ر له‌ بواری ئابووری نه‌ریتی و سونه‌تی و نانه‌ریتی(خزمه‌تگوزاریی، فه‌رمانبه‌ر، و…)به‌شدار بوون که‌ جیاوازی و جۆراوجۆرییه‌کان ده‌خاته‌ ڕوو.

وێنه‌ی زه‌ینی(self-image)

فه‌رهه‌نگی “لانگمه‌ن” وێنه‌ی زه‌ینی (self-image)به‌م شێوه‌یه‌ پێناسه‌ ده‌کات؛ وێنه‌ی زه‌ینی، وێنا و ئایدیایه‌که‌ که‌ ئێوه‌ له‌باره‌ی خۆتانه‌وه‌، به‌تایبه‌تی تواناییه‌کان، که‌سایه‌تی و ڕواڵه‌تتان هه‌تانه‌. پرسیاری سه‌ره‌کی ئه‌م لێکۆڵینه‌وه‌یه‌ش ده‌په‌رژێته‌ سه‌ر وێنه‌ی زه‌ینیی ژنانی کورد له‌ خۆیان، بۆیه‌ هه‌وڵداروه‌ که‌ پرسیاره‌کانی وتووێژه‌که‌ له‌ 6 ته‌وه‌ری سه‌ره‌کیدا یانی تواناییه‌کان، تایبه‌تمه‌ندییه‌ که‌سێتییه‌کان، ڕواڵه‌ت، که‌مینه‌بوون له‌ڕووی ئایینییه‌وه‌ و ناسیۆنالیزمی ئیتنیکی گه‌ڵاڵه‌ و ئاراسته‌ بکرێت. بۆ قووڵبوونه‌وه‌ی زیاتر له‌سه‌ر هه‌ندێک له‌ ته‌وه‌ره‌کان که‌ به‌ڕای لێکۆڵه‌ر گرینگییه‌کی زیاتریان هه‌بووه‌، چه‌ندین پرسیار گه‌ڵاڵه‌ بووه‌ که‌ له‌ دواجاردا له‌ده‌روخولی ئه‌م ته‌وه‌ره‌ شه‌شدانه‌ییه‌، 15 پرسیار خرایه‌ ڕوو.

ئه‌لف:- تواناییه‌کان

بارودۆخی دژواری ئابووری و هه‌لومه‌رجی ئیشوکاری ئابووریی ناپیشه‌یی، له‌و وته‌زایانه‌ بوون که‌ که‌سه‌کان له‌ گێڕانه‌وه‌ی ژیانی خۆیاندا به‌زۆری و چه‌ندباره‌ ده‌په‌رژانه‌ سه‌ریان. بۆیه‌ وێنه‌ی ئه‌وان له‌ خۆیان له‌ کۆنتێکست و به‌ستێنی دژواری هه‌لومه‌رجی ئابووری و ئابووریی ناپیشه‌ییدا وێنا ده‌کرێ. کوردستان یه‌کێک له‌ ناوچه‌ په‌راوێز و پشتگوێخراوه‌کانی ئێرانه‌، له‌ڕووی پێوه‌ر و پێودانگه‌کانی پێشکه‌وتنی ئابووری و دامه‌زراوه‌ ئابوورییه‌ بنه‌ماییه‌کاندا له‌ ئاستێکی زۆر نزم و لاواز دایه‌. چه‌ند که‌س له‌ ژنانی کورد ئه‌م هه‌لومه‌رجه‌ به‌م شێوه‌یه‌ پێناسه‌ و وێنا ده‌که‌ن؛ “باخه‌وانیم کردووه‌ و له‌م ڕێگه‌یه‌وه‌ داهاتێکی زۆرم ده‌ست که‌وتووه‌ و تێچووی ژیانی خۆم و منداڵه‌کانم به‌م داهاته‌ دابینکردووه‌ و، به‌م کاره‌شمه‌وه‌ شانازیم کردووه‌. هه‌موو ئیشێکم کردووه‌ له‌ سه‌روپێ فرۆشتنه‌وه‌ تا نانکردن بۆ که‌بابی مێرده‌که‌م. خوا ئاگاداره‌ منداڵه‌که‌م به‌ کۆڵمه‌وه‌ بووه‌ و ڕۆژانه‌ 5 دانه‌ سه‌روپێم چاک کردووه‌ و 250 تا 300 دانه‌ نانم بۆ که‌بابییه‌که‌مان کردووه‌. به‌رده‌وام کڵاشم چنیوه‌. ڕه‌نگه‌ هه‌ر ساڵه‌ و 100 کڵاشی پیاوانه‌م چنیوه‌. کاری کشتوکاڵ له‌وانه‌ ناشتنی شه‌تڵه‌ ته‌ماته‌ و…کردووه‌. له‌ چنینه‌وه‌ و هه‌ڵگرتنی به‌روبوومی باخه‌که‌مان له‌ هه‌نار، گوێز و…هاوکار بووم”.

1-(من زۆر زه‌حمه‌تم کێشاوه‌. له‌ سه‌رده‌می گه‌نجێتیمدا که‌ زۆر به‌هێز و توانا بووم، جاری وا هه‌ڵکه‌وتووه‌ 30 ڕۆژی به‌رده‌وام؛ شه‌ووڕۆژ خه‌ریکی کاری کشتووکاڵ و باخه‌وانی و هه‌ڵگرتنی به‌روبووم بووم. وه‌کوو جووتیارێک ئیشم کردووه‌. وه‌رزێریم کردووه‌، ئه‌و سه‌رده‌مه‌ زۆر جاران بووه‌ که‌ له‌ ماڵه‌وه‌ نانمان نه‌بووه‌ و پێمان عه‌یب بووه‌ بڕۆین له‌ ماڵه‌دراوسێ ئارد قه‌رز که‌ین، ده‌چووم له‌ به‌رزایی کێو و چیاکانی ئێره‌ گوێنییه‌ک گه‌زه‌ره‌ک (ناوی گیایه‌که‌ له‌ که‌ژه‌کانی هه‌ورامان)م ده‌هێنا. غیره‌تم نه‌یده‌هێشت له‌ که‌سێک ئارد قه‌رز بکه‌م. گه‌زه‌ره‌که‌کانم پاک ده‌کرد و ده‌مکرده‌ ئاش و ده‌مهاڕی و به‌م شێوه‌یه‌ مناڵه‌کانم تێر ده‌کرد و نه‌مده‌هێشت برسییان بێت و هیچ کات نه‌بووه‌ ده‌ستم ڕاده‌م بۆ یارمه‌تی له‌ که‌سێک. ڕه‌نج و زه‌حمه‌تی زۆرم بینیوه‌. هه‌موو خه‌ڵکی “نۆدشه‌” به‌ چاکه‌وه‌ باسی من ده‌که‌ن. ته‌شیم ڕێساوه‌، باخداری و باخه‌وانیم کردووه‌، مانگام به‌ خێو کردووه‌ و باخم ئاو داوه‌ و…کۆڵێک پاره‌م به‌م شێوه‌یه‌ به‌ده‌ستهێناوه‌ و هه‌ر به‌م شێوه‌یه‌ سێ دانه‌ له‌ باشترین باخه‌کانی ئه‌م ده‌ڤه‌ره‌م کڕیوه‌ و ته‌نانه‌ت مێرده‌که‌شم نه‌یزانیوه‌).

2-(ساڵی 1362ی هه‌تاوی(1984ز) هاوسه‌رگیریم کردووه‌ و ساڵی 1367 هه‌تاوی(1989ز) مێرده‌که‌م ڕۆشتووه‌ بۆ سه‌ربازی(عه‌سکه‌ری) و من و منداڵه‌کانم به‌ هه‌ژاری و ده‌ستنه‌گی ماینه‌ته‌وه‌، هیچ کات بێهیوا نه‌بووم و خۆم ده‌ستم دایه‌ چالاکی‌ ئابووری و ئیشوکار. باخه‌وانیم بۆ خه‌ڵک ده‌کرد، کڵاشم ده‌چنی، بۆ دووکانی سه‌رپێفرۆشی ئیشم ده‌کرد، که‌ڵه‌کم چنیوه‌. ئاویاری باخم کردووه‌ و ئاتاجی ژیانی خۆم و مناڵه‌کانم دابین ده‌کرد. له‌ کاتی دروستکردنی خانووه‌که‌ماندا خۆم و مێرده‌که‌م هاوشانی یه‌ک کارمان کردووه‌).

3-(کاتێ هاتینه‌ ئه‌م خانووه‌ تازه‌یه‌مان به‌ڕاستی بێپاره‌ بووین و شووه‌که‌م ڕۆشتبوو بۆ کرێکاری و ئێمه‌ ته‌نیا و بێپووڵ بووین. له‌گه‌ڵ ژنه‌ دراوسێکه‌مان به‌رده‌وام کڵاشمان ده‌چنی و خۆم ئاتاجی و پێویستییه‌کانی ژیانمان دابین ده‌کرد. سوێند به‌خوا که‌لوپه‌لی ناوماڵمان نه‌بوو و هه‌موو فه‌رش و که‌لوپه‌له‌کانی تری ناوماڵم هه‌ر به‌م کڵاشچنینه‌وه‌ کڕیوه‌. زۆر شه‌و بووه‌ که‌ هه‌ر نه‌خه‌وتووم و کڵاشم ده‌چنی. هه‌ر ڕۆژ ده‌بوو تاکێک کڵاشم ته‌واو بکردایه‌. سوێند به‌خوا قه‌ت له‌بیرم ناچێ شه‌وێک کاره‌با بڕا و من به‌رده‌وام دۆعام ده‌کرد کاره‌با بێته‌وه‌ تاکوو تاکه‌ کڵاشه‌که‌ ته‌واو بکه‌م. کاره‌با نه‌هاته‌وه‌ و نه‌هاته‌وه‌ و خه‌وم لێکه‌وت و کاژێر 3ێی نیوه‌شه‌و له‌خه‌و ڕاچه‌نیم و بینیم کاره‌با هاتۆته‌وه‌ بۆیه‌ تا به‌یانی نه‌خه‌وتم تاکوو تاکه‌ کڵاشه‌که‌م بچنم و ته‌واوی که‌م. باخه‌وانی، ئاودێرانی باخ، ماڵداری، کرێوه‌رگرتن و به‌خێوکردنی باخی خه‌ڵک، مناڵداریم کردووه‌ و خزمه‌تی شووه‌که‌شم کردووه‌ و…هه‌موو کارێکمان کردوو‌ه‌). 

“سه‌ربه‌خۆیی ئابووری”

هه‌روه‌ها که‌ پێشتر ئاماژه‌ی پێدرا؛ بارودۆخی ناله‌بار و دژواری کوردستان له‌ ڕووی ئابوورییه‌وه‌ بووه‌ به‌ به‌هۆی ئه‌وه‌ی که‌ ژنانیش بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ سه‌ختی و دژوارییه‌ ئابوورییه‌‌کان و دابینکردنی بژێوی ژیانی خێزان و منداڵه‌کانیان وه‌کوو یه‌کێک له‌ سه‌رچاوه‌ سه‌ره‌کییه‌کانی به‌رهه‌مهێنان و سه‌ربه‌خۆیی ئابووری له‌ پاڵ مێرده‌کانیان و هاوشانی ئه‌وان ئاماده‌ بن و ده‌رکه‌ون. سه‌ربه‌خۆیی ئابووری بۆ ژنان به‌هۆی ته‌نگژه‌ ئابوورییه‌ پێکهاته‌ییه‌کان و هه‌لومه‌رجی دژوار و سه‌ختی ژیان له‌ لایه‌ک و هه‌روه‌ها به‌ مه‌به‌ستی ده‌ربازبوون له‌ هه‌ڵاواردنه‌ ژێنده‌رییه‌کان و سووک لێنه‌ڕوانینه‌کان له‌لایه‌کی دیکه‌، وه‌کوو به‌ها و به‌یه‌خێکی ڕزگارکه‌رانه‌ بینراوه‌. هه‌موو ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ وتووێژیان له‌گه‌ڵدا کراوه‌ له‌سه‌ر گرینگیی سه‌ربه‌خۆیی ئابووری چ له‌ ڕووی تیۆرییه‌وه‌ و چ له‌ ڕووی پراکتیکییه‌وه،‌ پێداگرییان کردووه‌. چ ئه‌و خانم یان ژنانه‌ی که‌ له‌ به‌شی ئابووریی باخه‌وانی و کشتووکاڵدا ئیشیان کردووه‌ و به‌ شێوه‌یه‌ک سه‌ربه‌خۆیی ئابووریی سونه‌تی و کۆنیان ئه‌زموون کردووه‌ و چ ئه‌وانه‌ی که‌ له‌ به‌شی ئابووریی خزمه‌تگوزاریی شاری یان فه‌رمانبه‌رێتیدا سه‌رقاڵی کار بوون و به‌ شێوه‌یه‌کی مۆدێڕن سه‌ربه‌خۆیی ئابوورییان هه‌بووه‌. چه‌ند که‌س له‌وانه‌ی وتووێژیان له‌گه‌ڵ کراوه‌ ده‌ڵێن:-

1-(تێچو و خه‌رجیی ژیانی خۆم و منداڵه‌کانم به‌م پاره‌یه‌ دابین کردووه‌ و شانازیشم کردووه‌ به‌م ئیشه‌وه‌. کۆڵێک پاره‌م کۆ کردۆته‌وه‌ و هه‌ر به‌وه‌ش سێ دانه‌ له‌ باشترین باخه‌کانی ئه‌م ناوچه‌یه‌م کڕیوه‌ و ته‌نانه‌ت مێرده‌که‌شم ئاگادار نه‌بووه‌ و هیچ کاتیش ده‌ستم بۆ یارمه‌تی له‌ که‌س ڕانه‌داوه‌).

2-(هه‌موو جۆره‌ ئیشوکارێکی ئابووریم به‌شێوه‌ی هاوکات ئه‌نجام ده‌دا و ئه‌مه‌ له‌ حاڵێکدابوو که‌ هه‌موو کار و ئه‌رکه‌کانیشم له‌ ماڵه‌وه‌ به‌ باشترین شێوه‌ ڕاده‌په‌ڕاند. ته‌نانه‌ت شووه‌که‌شم هه‌میشه‌ پێمی ده‌گوت؛ که‌ سوێند به‌خوا مێشک و زه‌ینی تۆ زۆر باشتر له‌ هی من ئیش ئه‌کات. تۆ زۆرتر له‌ من پاره‌ په‌یدا ده‌که‌ی. سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی که‌ مێرده‌که‌م مامۆستای قوتابخانه‌ بوو زۆر کات واده‌بوو که‌ ئه‌و پاره‌ی له‌ من ده‌سه‌ند. زه‌ینێکی ورد و ژمێریارانه‌م هه‌بوو بۆ پاره‌په‌یداکردن. به‌ کارێک و داهاتێک قه‌ناعه‌تم نه‌ده‌کرد وهه‌میشه‌ به‌دوای کار و داهاتی زیاتره‌وه‌ بووم).

“له‌سه‌ر پێی خۆڕاوه‌ستان”

وا ده‌رده‌که‌وێت که‌ به‌هۆی ده‌سته‌ویه‌خه‌بوون له‌گه‌ڵ بارودۆخی دژوار و ئه‌سته‌می ژیان و کێشه‌ی زۆروزه‌به‌ندی ئابووری و پێشنه‌که‌وتوویی کوردستان ژنانی کورد وا ڕاهاتوون که‌ له‌سه‌ر پێی خۆیان ڕاوه‌ستن. دوو که‌س له‌وانه‌ی وتووێژیان له‌گه‌ڵ کراوه‌ به‌م شێوه‌یه‌ ده‌گێڕنه‌وه:-‌

1-(من ئینسانێکم که‌ له‌ سه‌رپێی خۆم ڕاوه‌ستاوم. چوون هه‌میشه‌ وابیر ده‌که‌مه‌وه‌ که‌ کێشه‌کان بچووکتر له‌وه‌ن شان بده‌ن له‌ شانم و بمخه‌ن. واقیعبینبوونم بووه‌ته‌ هۆی ئه‌وه‌ی که‌ ژنێکم بم له‌سه‌ر پێی خۆم ڕاوه‌ستم و که‌مترین گرێدراوێتی و وابه‌سته‌بوونم به‌ که‌سانی دیکه‌وه‌ هه‌بێت. هه‌ست ده‌که‌م سه‌رنج و فۆکۆس بخه‌مه‌ سه‌ر هه‌ر شتێک به‌ده‌ستی ده‌هێنم).

2-(من ئه‌م تواناییه‌ له‌ خۆمڕا ده‌بینم که‌ وه‌کوو ژنێکی کورد به‌ شێوه‌یه‌کی ته‌واو سه‌ربه‌خۆ ژیانم ببه‌م به‌ ڕێوه‌ و له‌سه‌رپێی خۆم ڕاوه‌ستم).

“توانایی”

ژنانی کورد له‌ زۆر بواردا خۆیان به‌ خاوه‌ن به‌هره‌ و توانایی ده‌زانن. ئه‌و تواناییانه‌ی که‌ ئه‌وان باسی ده‌که‌ن چ له‌ ڕووی فیکری و زه‌ینییه‌وه‌ و چ له‌ ڕووی جه‌سته‌ییه‌وه‌ زیاتر له‌ جۆری ئه‌و تواناییانه‌ بوون که‌ ئه‌وان به‌ شێوه‌یه‌کی ته‌واو وشیارانه‌ و به‌هۆی به‌رده‌وامیی و درێژدان به‌ کار و چالاکی له‌ بوارێکی تایبه‌تدا، به‌ده‌ستیان هێنابوو. چه‌ند که‌س له‌وانه‌ی وتووێژیان له‌گه‌ڵ کرا ئاوا وه‌ڵامیان دایه‌وه‌:-

1-(تواناییه‌کانم زۆر زیاتره‌ له‌وه‌ی‌ که‌ تا ئێسته‌ توانیومه‌ بیانخه‌مه‌ ڕوو. چوون به‌هۆی کێشه‌‌ که‌لتووری و ئابوورییه‌کانه‌وه‌ به‌رده‌وام خه‌ریکی ململانێ و کێشمه‌کێش بووم، هه‌موو ئه‌و جۆره‌ له‌مپه‌ر و نامیهره‌بانییانه‌ی که‌ ڕۆژگار و زه‌مانه‌ به‌سه‌ر منیان هێناوه،‌ ئه‌و ده‌رفه‌ت و هه‌لانه‌یان له‌ من سه‌ندووه‌ته‌وه‌ وا ده‌متوانی له‌ پێناو زیاتر نیشاندانی تواناییه‌کانم سوودیان لی وه‌رگرم).

2-(کێشه‌ عاتیفی و سۆزدارییه‌کان یه‌کێک له‌و کێشانه‌یه‌ که‌ له‌ ناو ژناندا زۆر باون و من هه‌میشه‌ به‌ باشترین شێوه‌ کۆنترۆڵیان ده‌که‌م و زاڵ ده‌بم به‌ سه‌ریاندا، هیچکات خاڵ و وێستگه‌یه‌کی ئایدیالی جێگیر و کۆتاییم له‌ ژیانمدا دیاری نه‌کردووه‌ به‌ڵکوو به‌ سه‌رنجدان به‌ بارودۆخ و هه‌لومه‌رج، وێستگه‌ و خاڵه‌ ئایدیاله‌کانم گۆڕانیان به‌سه‌ردا دێت).

3-(هه‌موو ئه‌و لقانه‌ی که‌ بنه‌مایان هونه‌ری نواندنه‌ ده‌توانم وانه‌یان له‌سه‌ر بڵێمه‌وه‌. له‌ کاری توێژینه‌وه‌ییشدا سه‌رکه‌وتوو بووم. بۆ نموونه‌ یه‌کێک له‌ کاره‌ سه‌رکه‌وتووه‌کانم شیکاریی دیسکۆرسیڤی پۆرترێت له‌ سه‌رده‌می قه‌جه‌ردا بووه‌. متمانه‌به‌خۆبوونێکی زۆرم هه‌یه‌ به‌ شێوه‌یه‌ک که‌ واده‌زانم که‌ ده‌ره‌قه‌تی هه‌ر ئیش و کارێک دێم.))

“ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ دووانه‌ی پیاوانه‌-ژنانه”‌

هه‌لومه‌رجی دژوار و سه‌ختی ئابووری له‌ لایه‌ک و پیاوسالاریی (هه‌ڵبه‌ت به‌و مانایه‌ی له‌ کوردستاندا هه‌یه‌) له‌ لایه‌کی دیکه‌ به‌ شێوه‌یه‌ک که‌ له‌ خواره‌وه‌ باسی ده‌که‌ین وه‌کوو هۆکارگه‌لێک بۆ دروستبوون و سه‌رهه‌ڵدانی هه‌ندێک تایبه‌تمه‌ندیی که‌لتووری دانسقه‌ له‌ کۆمه‌ڵگه‌ی کوردیدا ده‌رکه‌وتوون که‌ یه‌کێک له‌م دانسقه‌بوونه‌ که‌لتوورییانه‌ له‌ کوردستاندا ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ دووانه‌ی (پیاوانه‌-ژنانه)‌یه‌ له‌ که‌لتووری کوردیدا. 

به‌هۆی ئه‌وه‌ی که‌ لێکۆڵه‌ر خۆی کورد بووه‌ و له‌گه‌ڵ ڕۆحی که‌لتووری کوردیدا ناسیاوه‌تیه‌کی ورد و ناسکی هه‌بووه‌ و ئه‌زموونێکی ژینکراوی هاوشێوه‌ی له‌گه‌ڵ ئه‌م که‌سانه‌ هه‌بوه‌ که‌ وتووێژیان له‌گه‌ڵدا کراوه‌، هه‌ر بۆیه‌ تا ڕاده‌یه‌کی زۆر(پرۆسێسی تێکه‌ڵبوونی ئاسۆ ماناییه‌کان)(ژۆزێف بلاپشێر، 1380:269)ی لێکۆڵه‌ر و ئه‌وانه‌ی وتووێژیان له‌گه‌ڵ کراوه‌ ئاسانکاریی بۆ ده‌کرێت و زه‌مینه‌که‌ی هه‌موار و خۆش ده‌بێت. هه‌لومه‌رج و بارودۆخی دژوار و سه‌ختی ئابووری که‌ ده‌یان جار له‌ به‌شه‌ جۆراوجۆره‌کانی وتووێژه‌کان ئاماژه‌ی پێدراوه‌، بووه‌ته‌ هۆی ئه‌وه‌ی که‌ ژنان هاوشانی پیاوان به‌ مه‌به‌ستی دابینکردنی بژێوی ژیانی خێزان سه‌رقاڵی کاری به‌رهه‌مهێنان و بژێوی په‌یداکردن بن و ڕۆڵێکی زۆر دیار و به‌رچاویان له‌ به‌رهه‌مهێنانی ئابووریدا هه‌بێت یان به‌ ده‌ربڕینێکی دیکه‌ ژنانی کورد له‌ لایه‌که‌وه‌ به‌شێوه‌یه‌کی سوونه‌تی و نه‌رێتی له‌ڕووی ئابوورییه‌وه‌ سه‌ربه‌خۆ بوون و له‌ بازاڕی کاروباری سوونه‌تی و ناپیشه‌ییدا چالاک بوون و له‌ لایه‌کی دیکه‌شه‌وه‌ گووتاری پیاوسالارانه‌ی زاڵ به‌ سه‌ر کۆمه‌ڵگای کوردستانیش بووه‌ به‌ زه‌مینه‌ساز و هۆکارێک بۆ به‌رته‌سککردن و ته‌نگ پێهه‌ڵچنرانی ژنانی کورد که‌ له‌ چه‌ندین حاڵه‌تدا ژنان له‌ ژێر ناوی نه‌خوێنده‌واریی و که‌مخوێنده‌واریی، ئه‌م دۆخه‌ و به‌دواداهاته‌که‌یان باسکردووه‌. هه‌ڵبه‌ت به‌ هه‌مان شێوه‌ که‌ پێشتر گووترا ئه‌م به‌رته‌سککردنه‌وه‌یه‌ و ته‌نگ پێهه‌ڵچنینه‌ بۆ نه‌وه‌ و به‌ره‌ی نوێ زۆر که‌م و کورتتر پێشبینی ده‌کرا و ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ خۆیان به‌ قوربانیی ئه‌م گوتاره‌ ده‌زانی مه‌به‌ستیان ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ و ڕاوه‌ستان له‌ هه‌مبه‌ر کڵێشه‌ی “پیاوی به‌هێز/ژنی زایفه‌” بوو. له‌ ڕاستیدا ئه‌وانه‌ی وتووێژیان له‌گه‌ڵ کرا له‌ گێڕانه‌وه‌گه‌لی جۆراوجۆردا که‌ ده‌په‌رژایه‌ سه‌ر نیشاندان و نوواندنی تواناییه‌کانی خۆیان بۆ لێکۆڵه‌ر باوه‌ڕیان به‌ جیاوازی و هه‌بوونی تایبه‌تمه‌ندیی ژنانه‌ و پیاوانه‌ هه‌بوو و دانیان پێدا ده‌نا و ئه‌وانه‌ی وا به‌ سه‌ر ئه‌م کڵێشه‌یه‌دا زاڵ نه‌بووبوون و خۆیان یه‌کلایی نه‌کردبووه‌وه، وێنه‌یه‌کی بێهێز و بێده‌سه‌ڵات یان زایف و لاوازیان له‌ خۆیان هه‌بوو. یه‌کێک له‌م ژنانه‌ ئاوا ده‌ڵێ:-

( من زۆر زۆر و ته‌نانه‌ت چه‌ندقاتی هه‌موو ئه‌و ژنانه‌ی که‌ ده‌یانناسم، ژیانم تووشی هه‌وراز و نشێو بووه‌ و سه‌ختی زۆرم چێشتووه‌. هه‌م کاره‌کانی ماڵه‌وه‌ و هه‌میش کاره‌کانی ده‌ره‌وه‌ی ماڵم ئه‌نجام داوه‌. باخه‌که‌مان زۆر گه‌وره‌یه‌، خۆم به‌ بێڵ کێڵاومه‌ و هه‌موو جۆره‌ میوه‌ و به‌رهه‌مێکم چاندووه تێیدا‌ و سه‌ربه‌خۆ بووم. بۆ ئاودانی باخه‌که‌مان شه‌وم داوه‌ به‌ ده‌می ڕۆژه‌وه‌ و زۆربه‌ی کات خۆم باخه‌که‌مانم ئاو داوه‌. زه‌حمه‌تیکی زۆرم کێشاوه‌).

نووسینی سۆیلا شاریاری

وه‌رگێڕان: سپێده‌ ساڵحی

سه‌رچاوه‌:

1-شهریاری، سهیلا، زنان کرد(نڤریه‌ای مبنایی در باب زنان کرد)، جامعه‌شناسان، چاپ اول، تهران 1394

پۆستی پێشوو

ڕوانینێکی ڕه‌خنه‌گرانه‌ بۆ وێنه‌سازیی ژنانی کورد (1)

پۆستی داهاتوو

ڕوانینێکی ڕه‌خنه‌گرانه‌ بۆ وێنه‌سازیی ژنانی کورد (3) و کۆتایی

یەکەی وەرگێڕان

یەکەی وەرگێڕان

پەیوەندیداری بابەتەکان

کاریگەری سیستەمی پاداشت لەسەر فەرمانبەران
کولتوور و مرۆڤسازی

کاریگەری سیستەمی پاداشت لەسەر فەرمانبەران

ئایار 13, 2025
33
بەخێربێن بۆ گوند
کولتوور و مرۆڤسازی

بەخێربێن بۆ گوند

ئایار 7, 2025
31
نەزمی نوێی جیهانی
کولتوور و مرۆڤسازی

نەزمی نوێی جیهانی

ئایار 4, 2025
28

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

كانونی دووه‌م 2023
د س W پ ه ش ی
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
    شوبات »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە