• EnglishEnglish
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
هه‌ینی, ئازار 31, 2023
چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئێمە هەین…

    مەستی خەونی ڕووخان

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    بە کۆنسوڵی گشتی ئەمریکا لە هەولێر بڵێن…

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئایا مەترسییەکی “وجودی”لە سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ئێمە هەین…

    ئێمە هەین…

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

  • شــیکار
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

  • چاوپێکەوتن
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئێمە هەین…

    مەستی خەونی ڕووخان

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    بە کۆنسوڵی گشتی ئەمریکا لە هەولێر بڵێن…

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئایا مەترسییەکی “وجودی”لە سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ئێمە هەین…

    ئێمە هەین…

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

  • شــیکار
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

  • چاوپێکەوتن
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی ئینسکلۆپـیدیا کەسایەتیەکان

شا محەمەدى پێنجەم، پاشاى مەغریب

یەکەى دروستکردنى ئینسکلۆپیدیا لەلایەن یەکەى دروستکردنى ئینسکلۆپیدیا
كانونی دووه‌م 24, 2023
لە بەشی کەسایەتیەکان
0 0
A A
سەعیدی نوورسی زانا گۆڕ ونەکەی کورد
0
هاوبەشکردنەکان
1
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر

یەکێکە لەپاشاکانى مەغریب، لەعەلەوییەکانە و لە بەروارى ١٨ ى ئابی ١٩٢٧ دەسەڵاتى گرتە دەست وتابەروارى کۆچى دوایی کەلە ٢٦ ى شباتى ١٩٦١ بوو لەدەسەڵاتدا مایەوە، ماوەى دەسەڵاتى ناوبراو لەو کاتەدا بوو کە مەغریب لەلایەن فەرەنسییەکانەوە داگیرکرابوو، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا، پەیوەندییەکى پتەوى لەگەڵ هێزە ڕزگاریخوازەکاندا دروستکردبوو بەمەبەستى کۆتایهێنان بەدەسەڵاتى فەرەنسییەکان.

لەساڵى ١٩٥٣ دا لە مەغریب دوور خرایەوە، بەڵام بەهۆى فشارى گەلى مەغریبەوە لە ١٦ ى تشرینى دووەمى ١٩٥٥ سەربەخۆیی مەغریبى ڕاگەیاند، بەوەش یەکەم بنەماى دەوڵەتى نوێی مەغریبى داڕشت.

لەدایکبوون وگەشەسەندنى

محەمەدى کوڕى سوڵتان مەولاى یوسف لە ١٠ ى ئابی ١٩٠٩ لەشارى فاسی مەغریب لەدایک بووە، ئەویش برا بچوکى هەرسێ براکەى دیکەى بووە، منداڵى خۆى لەکۆشکى فاسی پاشایەتى بەسەربردووە، کەلەو کاتەدا، ئەوشارە پایتەختى وڵات بوو، پێش ئەوەى بگوێزرێتەوە بۆ شارى ریبات، لەبارودۆخێکى مەحافەزکارى پاشایەتیدا ژیانى منداڵى بردۆتە سەر.

خویندن وپەروەردەبوونى

سەرەتای منداڵى بەشێوەیەکى خراوەتە بەرخوێندنیکى تەقلیدى، سەرەتا زمانى عەرەبی وچەند وانەیەکى ئایینى خوێندووە، هەروەها بەشیوەیەکى لاوەکى زمانى فەرەنسیش، مێژوونوسی بەریتانى ناوبراو ” رۆم لاندۆ” هۆکارى ئەو سادەییە دەگەڕینێتەوە بۆ ئەوەى کە ناوبراو لەهەموو براکانى دیکەى بچوکتر بووە، هەربۆیە ئامادە نەکراوە بۆ گرتنە دەستى دەسەڵات لەداهاتوودا.

سەرەتا شازادە محەمەد لای یەکیک لەفەقیکان بەناوى محەمەد ئەلعیمەرى دەست دەکات بە خویندن، لەهەمانکاتدا ئەو فەقێیە، وەرگێڕى باوکى شازادەبوو، بەڵام دواتر شازادە بەردەوام دەبێت لەئامادەبوون لەو وانانەى کەلە پەیمانگاى پاشایەتى دەوترانە، ئەو پەیمانگایەى کەلەساڵى ١٩٤٢ دامەزرا، ئەوەش بەشیوەیەکى بەردەوام، ئەم ڕاستییە لەلایەن زاناو مێژوونوسی بەناوبانگ “عەبدولهادى بو تالیب” دوپاتکراوەتەوە، بەتایبەتى کە بو تالیب یەکێک بووە لەو زانایانەى کەلەپەیمانگاکە وانەى وتۆتەوە.

ئەزمونى سیاسی

چیرۆکى محەمەد لەگەڵ تەختى پاشایەتیدا، چیرۆکیکى چاوەڕوان نەکراو بوو، لەبەر ئەوەى کەناوبراو پاڵیوراو نەبووە بۆ جێگرتنەوەى باوکى مەولاى یوسف کەلەهاوینى ساڵى ١٩٢٧ دا کۆچى دوایی کرد.

لەماوەى نەخۆشى باوکیدا، شازادە ئیدریس کە کوڕە گەورەبوو، ئامادە دەکرا بۆ گرتنە دەستى دەسەڵات، بەڵام ئەم بۆچوونە هەریەک لە نشینگەى گشتى حامییەى فەرنسى وسەدرى ئەعزەم ” محمد ئەلقورا” ەوە، رەد دەکرایەوە، سەرەڕاى ئەوەى چەند خانەدانێک دژایەتى بڕیارەکانیان دەکردن، بەڵام، دواتر ویستى لایەنى بەهێز سەرکەوت ومحەمەدى پینجەم لە ١٨ ى حوزەیرانى ١٩٢٧ دەسەڵاتى گرتە دەست.

لەو کاتەدا ناوبراو هەژدەساڵى تەواو نەکردبوو، هەندێک لە مێژوو نوسان پێیان وایە کە پەسەندکردنى فەرەنسا بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە ناوبراو ئەزمونى سیاسی نەبوو، هەروەها دەتوانرا بەئاسانى کۆنتڕۆڵ بکریت.

بەلام پێدەچێت کە فەرەنسییەکان بەهەڵەدا چووبن، چونکە شا محەمەدى پینجەم – کە نازناوى لە سوڵتانەوە گۆڕا بۆ پاشا – تەواوى دەسەڵاتەکانى خۆى لەژێر چاودێرى حامییەى فەرەنسیدا پەێرەوکرد، زیاتر لەوە، بەربەرکانێ ى دەسەڵاتەکانى فەرەنساى کرد وپەیوەندى کرد بەهیزە رزگاریخوازەکانەوە.

بۆیە سەرەتا داواکارییەکانى پشتگیرى تەواوەتى لێکرا، دواتر ئەو پشتگیرییە گۆڕا بۆ داواکردنى سەربەخۆیی، ئەوەش دواى واژۆکردنى پەیماننامەیەک کەزۆربەى سەرکردە نیشتمانییە ڕزگاریخوازەکان لە ١١ ى کانونى دووەمى ١٩٤٤ دا، واژۆیانکرد.

بەوەش بەردەوام سیاسەتى هەڵکشان وداکشان لەنیوان شا محەمەدى پینجەم ودەسەلاتى فەرنسادا بەردەوام بوو، بەتایبەتى کە سیاسەتەکانى ناوبراو بەردوام ڕووەو سەربەخۆیی بوون هەنگاوى دەنا.

ئەم بابەتە لەمیانەى وتاریکیدا زیاتر بەدەرکەوت کەلە ٩ ى نیسانى ١٩٤٧ لەشارى تەنجەى باکورى وڵات – کەلەو کاتەدا لەلایەن دەسەڵاتیکى نێودەوڵەتییەوە بەڕیوەدەبرا – پیشکەشى کرد، لەوتارەکەیدا بەردەوام جەختى لەسەر یەکپارچەیی خاکى مەغریب دەکردەوە.

پێشتر ئەم بابەتە بەئاشکرا باس دەکرا، چونکە لەکاتیکدا کە ناوبراو لەمانگى حوزەیرانى ساڵى ١٩٤٥، لەلایەن سەرۆکى فەرەنساوە “شارل دیغۆل” ەوە بانگهێشتى فەرەنسا کرا، بەمەبەستى ئاهەنگگێران بەهۆى کۆتایی هاتنى جەنگى جیهانى دووەمەوە، هەروەها بەمەبەستى بەخشینى نیشانەى “هاوڕێى ئازادی” بەناوبراو، لەمیانەى گفتوگۆکانیدا داواى سەربەخۆیی ولاتەکەى کرد.

سەرەڕاى ئەو جیاوازییانەى کەوەک مۆرکیک وایە بەسیاسەتەکانى نیوان شا محەمەد وفەرەنسا، بەڵام ناوبراو بەردەوام هەوڵى دەدا کەپشتگیرى هەڵوێستە سیاسییەکانى “پارتى سەربەخۆیی” بکات، هەرلەو هەڵوێستانەشدا، ئامادە نەبوو کەئەو یاسایانە واژۆ بکات کەبەشیوەیەکى لاوەکى بەناوى پاشاوە دەردەکران، ئەمەش بووە هۆى ناڕەزایی فەرەنسییەکان وهاوکارە مەغریبییەکان لەمەغریب.

بەوەش سەرەتاى فشارەکان وپلانەکان لەدژى پاشا دەستى پێکرد، هەربۆیە لە٢٠ ى ئادارى ١٩٥٣، ژمارەیەک لەپیاوماقوڵان وپاشا کەسایەتییە تەقلیدییەکان لە مەراکیش کۆبونەوەیەکیان سازکرد بەسەرۆکایەتى بەهێزترین پیاوى هاوپەیمانى فەرنسا لەکاتەدا بەناوى ” ئەلتوهامى ئەلکەلاوى”، مەبەست لەو کۆبوونەوەیە، سەندنەوەى ڕەوایەتى ئایینى بوو لەپاشا، ئەوەش دەبووە سەرەتایەک بۆ هەرەسهێنانى دەسەڵاتەکانى.

بەردەوام فشارەکان بەرەو هەڵکشان دەچوون، بەتایبەتى کەماوەى سەرۆکایەتى نوێنەرى ئینتدابی فەرەنسا بەناوى ” ژەنەڕاڵ گیوم”، لەو کاتەدا، لەبەروارى ٢٠ ى ئابی ١٩٥٣، بڕیاردرا بەدوورخستنەوەى پاشا بۆ دورگەى “کۆرسیکا”، دوارتر لە ٢ ى کانونى دووەمى ١٩٥٤، دوور خرایەوە بۆ ” مەدغەشقەر”.

دواتر دەسەڵاتى ئینتدابى فەرەنسی هەوڵى دا کە”ئیبن عورفە” – کە یەکیک لەناودارە عەلەوییەکان بوو- بکات بەپاشا، بەڵام ئەم بڕیارە لەلایەن هێزە نیشتمان پەروەرەکان و تەواوى گەلەوە رەدکرایەوە، دواتر لەژێر فشارى جەماوەرى وخۆپیشاندانەکاندا، جارێکى دیکە، محەمەدى پینجەم لە ١٦ ى تشرینى دووەمى ١٩٥٥ گەڕایەوە بۆ وڵات.

بەمەبەستى دەربازبوون لەوقەیرانە، لەنیوان فەرەنسییەکان ودەستەى نیشتمانى مەغریبى – کەلە ٣٧ کەسایەتى نیشتمان پەروەر پێکهاتبوون – دەست کرا بەگفتوگۆکردن، لەئەنجامدا “ئیبن عورفە” لەدەسەڵات دوور خرایەوە وحکومەتێکى نیشتمانى پێکهێنرا.

بۆ ئەم مەبەستە شا محەمەدى پێنجەم “ئەمبارک ئەلبەکای” کاندید کرد بۆ پێکهینانى حکومەت، ئامانجى سەرەکى حکومەت بریتی بوو لەبەردەوامیدان بەگفتوگۆکانى نێوانیان لەگەل فەرەنسا بەمەبەستى بەدەست هێنانى سەربەخۆیی یەکجارەکى، ئەو سەربەخۆییەى کەلە ٢ ى ئادارى ١٩٥٦، لەڕیگاى پەیماننامەى سەربەخۆییەوە بەدى هات.

بەڵام بەرەکى نوێ لەتێکۆشانى مەغریبدا سەرى هەڵدا، ئەوەش بەمەبەستى بەدەست هێنانەوەى سەروەرى بەسەر ئەو ناوچانەى کە دەکەوتنە ژیر دەسەڵاتى ئیسپانیا، لە ٧ ى نیسانى ١٩٥٦ وبەپێی پەیماننامەى مەدرید، مەغریب ئەو ناوچانەى بەدەست هێنایەوە.

دواى سەربەخۆیی، شا محەمەد، یاساى ئازادییە گشتییەکانى دەرکرد لەساڵى ١٩٥٨، هەروەها ئەنجومەنى ڕاوێژکارانى پیک هێنا، کە دواتر بوو بە پەرلەمانى مەغریب، پاشان ئەنجومەنى دەستورى دانا بە مەبەستى نوسینەوەى دەستور لەساڵى ١٩٦٠ دا.

لەئاستى دەرەکیدا، ناوبراو پشتگیرى شۆڕشی سەربەخۆیی جەزائیرى دەکرد، هەروەها هەوڵى داوە کە یەکیتى ئەفەریقیا بەهێز ببێت، ئەوەش لەڕێگاى میوانداریکردنى کۆنگرەى “ئەلدارول بیزائە” ەوە لەساڵى ١٩٦٠، کەتیایدا چەندین کەسایەتى ناودارى ئەفەریقی بەشدارییان تیایدا کردووە.

کۆچى دواى

بەشیوەیەکى چاوەروان نەکراو، جێنشینى شا محەمەدى پینجەم، کورەکەى بەناوى شازادە ئەلحەسەن لە ١٠ ى ڕەمەزانى بەروارى ٢٦ ى شوباتى ١٩٦١، کۆچى دوایی باوکى ڕاگەیاند، لەئەنجامى نەشتەرگەرییەکى سادە.ئەمەش بوو بەهۆى ئەوەى کە چەندین بۆچوونى جیاواز سەبارەت بەو مردنە کتوپڕە بوتریت سەبارەت بەوەى کە بەدەسیسە کوژراوە.

سەرچاوە:

http://www.aljazeera.net/encyclopedia/icons/2015/7/30/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%85%D8%B3

پۆستی پێشوو

سەعیدی نوورسی زانا گۆڕ ونەکەی کورد

پۆستی داهاتوو

سیاسەتمەدار و شاعیر ئەحمەد هەردی

یەکەى دروستکردنى ئینسکلۆپیدیا

یەکەى دروستکردنى ئینسکلۆپیدیا

پەیوەندیداری بابەتەکان

حەمدی بەگی بابان
کەسایەتیەکان

حەمدی بەگی بابان

شوبات 22, 2023
43
بابه‌شێخی‌ سه‌یادی‌
کەسایەتیەکان

بابه‌شێخی‌ سه‌یادی‌

كانونی دووه‌م 25, 2023
22
بەڤیدیۆ، نەجمەدین كەریم، پیری ڕیفراندۆم
کەسایەتیەکان

بەڤیدیۆ، نەجمەدین كەریم، پیری ڕیفراندۆم

كانونی دووه‌م 25, 2023
14

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

كانونی دووه‌م 2023
د س W پ ه ش ی
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
    شوبات »
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • EnglishEnglish
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە