• EnglishEnglish
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
هه‌ینی, ئازار 31, 2023
چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق بەشی (58)

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (58)

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئێمە هەین…

    مەستی خەونی ڕووخان

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    بە کۆنسوڵی گشتی ئەمریکا لە هەولێر بڵێن…

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئایا مەترسییەکی “وجودی”لە سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ئێمە هەین…

    ئێمە هەین…

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

  • شــیکار
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

  • چاوپێکەوتن
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق بەشی (58)

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (58)

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئێمە هەین…

    مەستی خەونی ڕووخان

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    بە کۆنسوڵی گشتی ئەمریکا لە هەولێر بڵێن…

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئایا مەترسییەکی “وجودی”لە سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ئێمە هەین…

    ئێمە هەین…

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

  • شــیکار
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

  • چاوپێکەوتن
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی ئـــابووری

پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

جیهانگیر سدیق گوڵپی لەلایەن جیهانگیر سدیق گوڵپی
ئازار 19, 2023
لە بەشی ئـــابووری
0 0
A A
پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023
0
هاوبەشکردنەکان
33
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر

“ده‌رزیه‌ك هه‌م جلی بوكێنی ده‌دورێ و هه‌م كفنیش”

                                                       ڕه‌سوڵ حه‌مزاتۆڤ

ماده‌ و بڕگه‌كانی تایبه‌ت به‌ ماف و پابه‌ندیه‌كان هه‌ریه‌ك له‌ هه‌رێم  و به‌غدا به‌رامبه‌ر یه‌كتری له‌ ڕه‌شنوسی یاسای بودجه‌ی ساڵی 2023ی ئێراق به‌جۆرێكی ناڕون و لاستیكی  داڕیژراون كه‌ ئه‌گه‌ر وه‌كو خۆیان له‌ په‌رله‌مانی ئێراق په‌سه‌ند بكرێن و پاشتریش به‌ربه‌ستیان بۆ دروست نه‌كرێت ئه‌وا هێشتا له‌كاتی جێبه‌جێكردندا ده‌رفه‌ت هه‌یه‌ كه‌ به‌دو شێوازی پێچه‌وانه‌ به‌ ئه‌رینی یانیش به‌ نه‌رێنی مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ بكرێت، ئه‌وه‌یش ده‌وه‌ستێته‌ سه‌ر ویستی لایه‌نه‌كان و دۆخی په‌یوه‌ندیه‌كانیان به‌گشتی. هه‌روه‌ك ئه‌و ده‌رزیه‌ی‌ كه‌ هه‌م ده‌توانرێت جلی بوكێنیی پی بدوردرێت و هه‌م كفنیش.

  له‌ ماده‌كانی 1و 12و13و14دا باس له‌ ئه‌رك و شایسته‌كانی هه‌رێم كراوه‌:

ماده‌ی 1/ یه‌كه‌م/ ب

هه‌نارده‌ی نه‌وتی خاوی ئێراق به‌ 3500000 به‌رمیل ڕۆژانه‌ خه‌مڵێنراوه‌، له‌ناویدا 400 هه‌زار به‌رمیل ڕۆژانه‌ی هه‌رێم، وه‌ تێكڕای نرخی نه‌وت به‌ 70 دۆلار بۆ یه‌ك به‌رمیل خه‌مڵێنراوه‌.

ئاشكرایه‌ كه‌ هه‌رێم نه‌وته‌كه‌ی به‌كه‌متر له‌ تێكڕای نرخی فرۆشتنی نه‌وتی كۆمپانیای سۆمۆی ئێراقی ده‌فرۆشی، لێره‌دا پرسیار ئه‌وه‌یه‌ ئایا پاشتر چۆن مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌م پرسه‌ ده‌كرێت؟ ئایا نرخی فیعلی فرۆشتنی نه‌وت له‌سه‌ر هه‌رێم هه‌ژمار ده‌كرێت؟(هه‌روه‌ك ئه‌وه‌ی كه‌ ئێراق به‌ فیعلی نه‌وته‌كه‌ی به‌ چه‌ند نرخێكی جیاواز ئه‌فرۆشێت) ئه‌گه‌ر به‌و جۆره‌ بێت ئه‌وه‌ ڕێگه‌ ئاسان ده‌بێت بۆ جێبه‌جێكردنی بڕگه‌و ماده‌كانی تر، یان تێكڕای نرخی نه‌وتی خاوی فرۆشراوی ئێراق له‌سه‌ر هەرێم هه‌ژمار ده‌كرێن؟ ئه‌گه‌ر به‌و جۆره‌ بێت ئه‌وه‌ له‌كاتی مه‌قاسه‌دا پشكی هه‌رێم زۆر كه‌م ده‌كات وده‌بێته‌ هۆكارێك بۆ جێبەجێ نه‌بونی ئه‌و ماده‌و بڕگانه‌ی په‌یوه‌ندیان به‌هه‌رێمه‌وه‌ هه‌یه‌. بۆیه‌  پێویسته‌ ئه‌م خاڵه‌ به‌هه‌ند وه‌ربگیرێت. زۆریش گرنگه‌ كاربكرێت بۆ ئه‌وه‌ی كه‌ ئێراق كۆتوبه‌ند و هه‌ڕه‌شەکان له‌سه‌ر نه‌وتی هه‌نارده‌كراوی هه‌رێم هه‌ڵبگرێت تاكو بتوانرێت به‌نرخی به‌رزتر بفرۆشرێت، نه‌وه‌ك ئێراق خۆی ببێته‌ هۆی دابەزاندنی نرخی نەوتی هەرێم وەک ئێستا، ئایا ئێراق ئه‌وه‌ ده‌كات؟! ئه‌بێ چاوه‌ڕێی ڕۆژو مانگه‌كانی داهاتو بین، به‌ڵام پێویسته‌ لایه‌نی هه‌رێم ئه‌و داواكاریه‌ی هه‌بێت.

ماده‌ی12/ یه‌كه‌م

تێیدا هاتوه‌ كه‌ پشكی هه‌رێم له‌ كۆی گشتی خه‌رجیه‌ فیعله‌كانی فه‌رمانڕه‌وایی(النفقات الحاكمة) دیاریده‌کرێت.

 ماده‌ی12/ دوه‌م

تێیدا هاتوه‌ كه‌ پشكی هه‌رێم له‌كۆی گشتی خه‌رجكردنی فیعلی له‌ خه‌رجیه‌كانی ڕه‌وه‌ن و وه‌به‌رهێنان ( النفقات الجاریة و ونفقات المشاریع الاستثمارية) دیاریده‌كرێت، به‌جۆرێك كه‌ زیاتر نه‌بێت له‌ هه‌مان ڕێژه‌ی داهاتە نه‌وتیه‌كان و پشكی گه‌نجینه‌ی ئێراق له‌ داهاتی ده‌روازه‌ سنوریه‌كان، ئه‌وه‌یش پاش لی ده‌ركردنی خه‌رجیه‌ سیادیه‌كان.

لێره‌دا چه‌ند خاڵیك جێگه‌ی سه‌رنجن و پێویسته‌ گرنگیان پێ بدرێت:

  • له‌ تێكسته‌كانی ئه‌م ماده‌ یاسییانه‌دا پشكی هه‌رێم نه‌ به‌ڕێژه‌ دیاریكراوه‌ وه‌ك ساڵانی پێشتر نه‌ وه‌ك ساڵانی 2018-2021 نوسراوه‌ به‌پێی ڕێژه‌ی دانیشتوان، كه‌ پێویسته‌ ئه‌وه‌ ڕون بێت.
  • له‌ هه‌ردو بڕگه‌ی یه‌كه‌م و دوه‌مدا ئه‌وه‌ هاتوه‌ كه‌ پشكی هه‌رێم له‌سه‌ر بنه‌مای خه‌رجی فیــعــلـی دیاریده‌كرێت (ئێمه‌ پێشتر له‌ زیاتر له‌وتارێكدا باسمان له‌ نالۆژیكی بونی هه‌ژماركردنی ته‌رخان كراوه‌كانی ناو یاسای بودجه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای خه‌رجیی فیعلیی هه‌مان ساڵ كردوه‌ و لێره‌دا ناچینه‌وه‌ سه‌ری)، مه‌ترسیی به‌كارهێنانی ده‌سته‌واژه‌ی فیعلی لێره‌دا ئه‌وه‌یه‌ كه‌ هه‌ركات به‌غدا بیه‌وێت ئه‌توانێت جگه‌ له‌ خه‌رجیه‌كانی سیادی و حاكیمه‌، ته‌نها به‌م بڕگه‌ یاسایه‌ نزیكه‌ی 25% ی تری ته‌رخانكراوه‌كانی بودجه‌ لابدات و پشكی هه‌رێم له‌سه‌ر بڕه‌كه‌ی تر خەرج بكات، چونكه‌ به‌درێژایی ساڵانی ڕابوردو هیچ كات ڕێژه‌ی خه‌رجیی فیعلی ئێراق 75%ی ته‌رخانكراوه‌كانی بودجه‌ی خه‌مڵێنراوی زیاتر نه‌بوه‌، بێگومان بۆ ئه‌مساڵیش هه‌روا ده‌بێت. ئه‌گه‌ر به‌غدا ویستی هه‌بێت ئه‌وا ده‌توانێت له‌رێگه‌ی سود وه‌رگرتن له‌و بڕگه‌یه‌وه‌ نزیكه‌ی 4 ترلیۆن دینار له‌ بودجه‌ی ساڵانه‌ی هه‌رێم كه‌مبكاته‌وه‌.
  • ئه‌و دێره‌ی كه‌ له‌ بڕگه‌ی دوه‌می ئه‌و ماده‌یه‌دا هاتوه‌ كه‌ ده‌ڵێ (نابێت پشكی هه‌رێم زیاتر بێت له‌ ڕێژه‌ی داهاته‌ نه‌وتیه‌كان و پشكی گه‌نجینه له‌ داهاتی ده‌روازه‌ سنوریه‌كان)، شتێكی تازه‌یه‌ له‌ناو یاسای بودجه‌ی ئێراق و جۆرێكه‌ له‌مامه‌ڵه‌ی بازرگانیانه‌، به‌پێی ئه‌و ده‌قه‌ نابێت پشكی هه‌رێم زیاتر بێت له‌و ڕێژه‌یه‌ی كه‌ هه‌رێم له‌ڕێگه‌ی داهاته‌ نه‌وتیه‌كان و داهاتی ده‌روازه‌ سنوریه‌كانه‌وه‌ به‌شداری له‌ پێكهێنانی داهاتی گشتی ئێراق ده‌كات، واته‌ هه‌میشه‌ ئه‌بێت هه‌رێم زیاتر بداته‌ ئێراق یان یه‌كسان بن و هیچ كات ئێراق زیاتر له‌وه‌ ناداته‌ هه‌رێم كه‌ لێی وه‌رده‌گرێت، ئه‌مه‌یش چه‌كێكه‌و هه‌ركات به‌غدا ویستی هه‌بێت به‌كاری ده‌هێنێت.

 

  • خه‌رجیه‌كانی سه‌روه‌ر‌ی كه‌ له‌ بڕگه‌ی دوه‌می ئه‌م ماده‌یه‌دا هاتون 99 بڕگه‌ن، به‌هه‌مان شێوه‌ی ساڵانی پێشو به‌ده‌رده‌كرێن له‌ هاوكێشه‌ی هه‌ژماركردنی پشكی هه‌رێم، ئه‌و خه‌رجیانه‌ زیاتر له‌ 35-40%ی كۆی خه‌رجیه‌ گشتیه‌كانی بودجه‌ی ئێراق پێك ده‌هێنن، خه‌رجیه‌كانی فه‌رمانڕه‌واییش نزیكه‌ی 10%ی بودجه‌ی ئێراق پێك ده‌هێنن، به‌مجۆره‌ له‌كۆی (199) ترلیۆنی بودجه‌كه‌ نزیكه‌ی 100 ترلیۆنی ده‌مێنێته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی ڕێژه‌ی پشكی هه‌رێمی له‌سه‌ر هه‌ژمار بكرێت، له‌گه‌ڵ به‌شی پێشمه‌رگه‌ له‌خه‌رجیه‌كانی هێزه‌ وشكانیه‌كانی سوپای ئێراقی كه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای ژماره‌ی دانیشتوان دیاریده‌كرێت و تا ئێستا بڕه‌كه‌ی دیار نیه‌ چه‌نده‌، له‌گه‌ڵ تێچوی به‌گه‌ڕخستنی به‌ر‌هه‌مهێنان و گواستنه‌وه‌ی نه‌وتی هه‌نارده‌كراوی هه‌رێم كه‌ ئه‌ویش هێشتا دیار نیه‌ چه‌نده.

تەرخانکردنی شایسته‌كانی پێشمه‌رگه‌ و تێچوی نه‌وت له‌ناو خه‌رجیه‌ سیادیه‌كان

 ئه‌وانه‌ دو بابه‌تی ئه‌رێنین و ئه‌گه‌ر وه‌ك پێویست جێبه‌جێ بكرێن واده‌كه‌ن هه‌رێمیش له‌ خه‌رجیه‌ سیادیه‌كان سودمه‌ند بێت كه‌ مافی خۆیه‌تی. به‌ڵام ده‌بێ سه‌رنجی ئه‌وه‌ بدرێت كه‌ سه‌باره‌ت به‌شایسته‌ی پێشمه‌رگه‌ هه‌ر ئه‌و ده‌قه‌ له‌یاسای بودجه‌ی 2018 یش هه‌بو و جێبه‌جی نه‌كرا، له‌یاسای 2019یش به‌جۆرێك هه‌بو و جێبه‌جێ نه‌كرا، له‌یاساكانی 2007-2015 هه‌بو و جێبه‌جێ نه‌كرا، له‌كاتێكدا خه‌رجیی پێشمه‌رگه‌ وه‌ك به‌شێك له‌ دامه‌زراوه‌ی ئاسایشی ئێراقی له‌ناو خه‌رجیه‌ سیادیه‌كان پێویسته‌ په‌یوه‌ست نه‌كرێت به‌ بابه‌تی ڕاده‌ستكردنی داهات و كێشه‌كانی تری پشكی بودجه‌ی هه‌رێم هه‌روه‌ك ئه‌وه‌ی هه‌مو بڕگه‌كانی خه‌رجی سیادی به‌ده‌رن له‌و هاوكێشانه‌، گرنگه‌ له‌ یاسای بودجه‌دا بڕێكی دیاریكراو بۆ پێشمه‌رگه‌ ته‌رخان بكرێت وه‌ك به‌شێك له‌ خه‌رجیه‌ سیادیه‌كان و به‌ده‌ر له‌ هاوكێشه‌ و گرفته‌كانی پشكی هه‌رێم مامه‌ڵه‌ی له‌گه‌ڵ بكرێت.

 خه‌رجیه‌كانی نه‌وتی هه‌رێم ته‌نها خه‌رجیی به‌گه‌ڕخستن و گواستنه‌وه‌ی نه‌وتی هه‌نارده‌كراو نین، هه‌روه‌ك ئه‌وه‌ی كه‌ بۆ ئێراق تێچوی به‌رهه‌مهێنانی نه‌وت به‌گشتی هاتوه‌ پێویسته‌ بۆ هه‌رێمیش به‌و جۆره‌ بێت، ئه‌بی میكانیزمی ڕونتر بۆ دیاریكردن و خه‌رجكردنی تێچوی نه‌وتی هه‌رێم دابنرێت، چونكه‌ له‌ساڵی 2010ه‌وه‌ تاكو ئێستا چۆنیه‌تی مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ تێچوی نه‌وتی هه‌رێم له‌هه‌مو رێككه‌وتنه‌كان و هه‌وڵه‌كانی رێككه‌وتن و له‌ یاساكانی بودجه‌دا یه‌كێك بوه‌ له‌ گرفته‌ هه‌ره‌ سه‌ره‌كیه‌كان.

له‌كاتێكدا كۆی نه‌وتی هه‌رێم وه‌ك به‌شێك له‌نه‌وتی هه‌نارده‌كراوی ئێراق  بۆیه‌ پێویستیشه‌ بچێته‌ ژێرباری ته‌واوی تێچوه‌كه‌یه‌وه‌، سه‌باره‌ت به‌زۆری تێچوی نه‌وتی هه‌رێم ئه‌وه‌ ئێراق ده‌توانێت له‌ڕێگه‌ی هه‌مئاهه‌نگیكردن و كه‌مكردنه‌وه‌ی گوشارو مه‌ترسیی له‌سه‌ر كۆمپانیاكانی به‌شدار له‌پرۆسه‌ی به‌رهه‌مهێنان گواستنه‌وه‌ی نه‌وتی هه‌رێم ڕۆڵ بگێڕێت له‌كه‌مكردنه‌وه‌ی به‌شێكی گه‌وره‌ی تێچوی نه‌وتی هه‌رێم. له‌لایه‌كی تریشه‌وه‌ پێویسته‌ به‌شی هه‌رێم له‌ به‌كاربردنی ناوخۆیی نه‌وتی ئێراق ڕه‌چاو بكرێت، چونكه‌ ئێراق ڕۆژانه‌ زیاتر له‌ یه‌ك ملیۆن به‌رمیل له‌ به‌رهه‌مه‌كه‌ی ته‌نها بۆ به‌كاربردنی ناوخۆیی ته‌رخان ده‌كات.

ماده‌ی 13/یه‌كه‌م

له‌ بڕگه‌ی یه‌كه‌می ماده‌ی 13 دا هاتوه‌ كه‌ پاكتاوی شایسته‌ی دارایی نێوان هه‌رێم و به‌غدا بكرێت له‌ 2004-2022، ئه‌م ده‌قه‌ له‌هه‌مو یاسكانی بودجه‌ی ئێراق له‌ 2006ه‌وه‌ تاكو ئێستا هاتوه‌، له‌هیچ  یه‌ك له‌و یاسایانه‌یشدا جێبه‌جێكردنی نه‌كراوه‌ته‌ مه‌رجی پیشوه‌خته‌ بۆ ناردنی پشكی هه‌رێم، به‌م ڕه‌شنوسه‌ی ئێستا و به‌یاسای بودجه‌ی ساڵی 2021یشه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌وه‌ی جێگه‌ی سه‌رنجه‌ كه‌ بریاره‌كه‌ی دادگای فیدراڵی ئێراق بۆ به‌نایاسایی ناساندنی ناردنی 200 ملیار مانگانه‌ بۆ هه‌رێم یه‌كێك له‌ پاساوه‌كانی ئه‌و خاڵه‌ بوو، بۆیه‌ زۆر پێویسته‌ ئه‌و خاڵه‌ش به‌هه‌ند وه‌ربگیرێت.

ماده‌ی 13/ دوه‌م /أ

تێدا هاتوه‌ حكومه‌تی هه‌ریم پابه‌ند ده‌بێت به‌ هه‌نارده‌كردنی نه‌وتی خاو به‌بڕێك كه‌ نابێت ڕۆژانه‌ له‌ 400 هه‌زار به‌رمیل كه‌متر بێت. وا باشتره‌ ئه‌و ده‌قه‌ به‌جۆرێكی تر دابرێژرێت كه‌  له‌گه‌ڵ خه‌سڵه‌تی بودجه‌دا بگونجێت، چونكه‌ یه‌كێك له‌ئه‌ركه‌ سه‌ره‌كیه‌كانی بودجه‌ خه‌مڵاندنه‌ نه‌وه‌ك حكومدان و پابه‌ندكردنی لایه‌نێك به‌ هه‌نارده‌كردنی برێكی دیاركراو چونكه‌ بڕی هه‌نارده‌ په‌یوه‌سته‌ به‌ بڕی به‌رهه‌مهێنان وهه‌لومه‌رجی گواستنه‌وه‌و بازاڕه‌وه‌، هه‌ریه‌ك له‌وانه‌یش هۆكاری كارتێكه‌ری خۆیان هه‌یه‌و زۆرجاریش له‌ده‌سه‌ڵاتی حكومه‌ته‌كان و كۆمپانیاكانیش نابێت به‌سه‌ر ئه‌و هۆكارانه‌دا زاڵ بن و به‌ته‌واوه‌تی پابه‌ندبن به‌ بڕی به‌رهه‌م یان بڕی هه‌نارده‌وه‌، ئه‌مه‌ بۆ ئێراقیش وایه‌ به‌ڵام ئێراق له‌یاساكه‌دا ئه‌و مامه‌ڵه‌یه‌ی له‌گه‌ڵ نه‌كراوه‌و نه‌نوسراوه‌ نابێت كه‌متر له‌ 3100000 سێ ملیۆن سه‌د هه‌زار به‌رمیل ڕۆژانه‌ هه‌نارده‌ بكات، ئه‌م خاڵه‌ جگه‌ له‌وه‌ی له‌ڕوی لۆژیكی ئابوری و هونه‌ریه‌وه‌ ناكۆكه‌ له‌گه‌ڵ سروشتی به‌رهه‌مهێنان و هه‌نارده‌كردن و له‌گه‌ڵ خه‌سڵه‌تی بودجه‌ی خه‌مڵێنراویش ناگونجێت، له‌هه‌مان كاتدا ئێمه‌ ئه‌زمونمان هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی كه‌ ئه‌و جۆره‌ مامه‌ڵه‌ كردنانه‌ له‌گه‌ڵ به‌رهه‌م و هه‌نارده‌ و بودجه‌ ‌ له‌ڕبوردودا بونه‌ته‌ گرفت و هۆكاری تێكچونی ڕێككه‌وتنه‌كان له‌ نێوان هه‌رێم و به‌غدا، وه‌ك ئه‌و گرفته‌ی كه‌ له‌ چوار مانگی سه‌ره‌تای 2015 بۆ ڕیككه‌وتنی نێوان هه‌رێم به‌غدا دروست بوو.

ماده‌ی 13/ دوه‌م/ب

تێیدا هاتوه‌ كه‌ هه‌رێم پابه‌نده‌ به‌ ڕاده‌ستكردنی داهاته‌ نانه‌وتیه‌كانی به‌ به‌غدا به‌پێی یاسای كارگێڕیی دارایی ئیتیحادی، بۆ ئه‌وه‌یش دیوانی چاودێری دارایی ئیتیحادی به‌ هه‌مئاهه‌نگی له‌گه‌ڵ دیوانی چاودێری دارایی هه‌رێم هه‌ڵده‌ستێ به‌ وردبینیكردنی ئه‌و داهاتانه‌. لێره‌دا دو خاڵ شیاوی له‌سه‌ر وه‌ستانن:

  • ئایا داهاته‌ ئیتیحادیه‌ نانه‌وتیه‌كان كامانه‌ن؟ ئه‌مه‌ له‌هه‌یچ ده‌قێكی یاساییدا یه‌كلایی نه‌كراوه‌ته‌وه‌، به‌ڵام بۆچونی به‌غدا وایه‌ كه‌ هه‌مو داهاته‌كانی تری جگه‌ له‌داهاته‌ نه‌وتیه‌كان ده‌گرێته‌وه‌، ئه‌مه‌یش دروست نیه‌. ده‌یان و ده‌یان ساڵه‌ له‌هیچ ده‌وڵه‌تێكدا ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر فیدراڵیش نه‌بێت ئه‌و چڕبونه‌وه‌ییه‌ی ده‌سه‌ڵاتی داهات باوی نه‌ماوه‌و كاری پێناكرێت نه‌ك له‌ ده‌وڵه‌تێكی فیدراڵی،  ته‌نانه‌ت له‌گه‌ڵ یاسای پارێزگا نه‌به‌ستراوه‌كان به‌هه‌رێمه‌كان له‌ئێراق نه‌گونجاوه‌ كه‌ به‌پێی ئه‌و یاسایه‌ پارێزگاكان جگه‌ له‌ پشكی بودجه‌ی ئیتیحادی چه‌ندین داهاتی تری خۆیان هه‌یه‌، شیاوه‌ كه‌ داهاتی گومرگه‌كان و به‌شێك له‌ باجه‌كان به‌تایبه‌تیش باجی ده‌رامه‌ت به‌ داهاتی ئیتیحادی هه‌ژمار بكرێن نه‌وه‌ك هه‌مو باج و ڕوسمات و پێبژاردن و كرێیه‌ك له‌هه‌مو شارو شارۆچكه‌و فه‌رمانگه‌یه‌ك به‌ داهاتی ئیتیحادی هه‌ژمار بكرێت، یانیش ته‌نها ئه‌و داهاتانه‌ به‌داهاتی ئیتیحادی هه‌ژمار بكرێن كه‌ به‌پێی یاسا ئیتیحادیه‌كان ده‌سه‌پێنرێن یان وه‌رده‌گیرێن.
  • به‌پێی یاسای كارگێڕی دارایی ئیتیحادی ده‌بێ دیوانی چاودێری دارایی هه‌رێم به‌هه‌مئاهه‌نگی له‌گه‌ڵ دیوانی چاودێریی ئیتیحادی وردبینی ئه‌و داهاتانه‌ بكات، نه‌ك به‌پێچه‌وانه‌وه‌ وه‌ك ئه‌وه‌ی له‌م ڕه‌شنوسه‌دا هاتوه‌و ڕۆڵی سه‌ره‌كی به‌دیوانی چاودێری ئیتیحادی دراوه‌. له‌ هه‌ر بڕگه‌و ماده‌یه‌كی تردا ئه‌و بابه‌ته‌ به‌و جۆره‌ هاتبێت ئه‌وه‌ پێچه‌وانه‌ی یاسای كارگێڕی دارایی ئیتیحادیه‌.

ماده‌ی 13/ دوه‌م/ ج

تێیدا هاتوه‌ كه‌ وه‌زاره‌تی دارایی به‌پێی حوكمه‌كانی ئه‌م یاسایه‌ پابه‌ند ده‌بێت به‌ پێدانی شایسته‌كانی هه‌رێم به‌شێوه‌ی مانگانه‌ به‌هه‌مئاهه‌نگی له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تی دارایی هه‌رێم، وه‌پێویسته‌ وه‌زاره‌تی دارایی هه‌رێم ته‌رازوی پێداچونه‌وه‌ی مانگانه‌ بنرێت بۆ فه‌رمانگه‌ی ژمێركاری له‌به‌غدا، هه‌ر‌وه‌هاو بۆ هه‌ر سێ مانگ جارێك پاكتاوی ئه‌رك و پابه‌ندیه‌كانی هه‌ردولا بكرێت پاش وردبینكردنیان له‌لایه‌ن دیوانی چاودێری داراییه‌وه‌.

ماده‌ی 13/ دوه‌م/د

تایبه‌ته‌ به‌پاكتاوكردنی ئه‌و قه‌رزانه‌ی بانكی بازرگانیی ئێراق كه‌ له‌سه‌ر حكومه‌تی هه‌رێمن له‌ڕیگه‌ داشكاندنی پشكی مانگانه‌ له‌ پشكی بودجه‌ی هه‌رێم له‌ماوه‌ی 7 ساڵدا له مانگی كانونی دوه‌می 2023وه‌.

ماده‌ی 14

ئه‌م ماده‌یه‌ له‌ حه‌وت بڕگه‌ پێكهاتوه‌، كه‌ تایبه‌تن به‌ دانان و جوڵه‌پێكردنی داهاتی نه‌وتی خاوی فرۆشراوی هه‌رێم و چاودێری و وردبینیكردنی، هه‌روه‌ها پێكهێنانی لیژنه‌ی پێداچونه‌وه‌ی گشتی بۆ ماوه‌كانی پێشو بۆ پرسه‌كانی په‌یوه‌ندیدار به‌نه‌وت و گاز. وه‌ ئاماژه‌ كردن به‌وه‌ی كه‌ بڕگه‌كانی ئه‌م ماده‌یه‌ كاریان پێده‌كرێت تاكو ئه‌وكاته‌ی یاسای نه‌وت و گاز ده‌كه‌وێته‌ بواری جێبه‌جێكردنه‌وه‌. وه‌ پێك هێنانی لیژنه‌ی تایبه‌ت بۆ هه‌ركێشه‌یه‌ك كه‌ له‌نێوان هه‌ردولایه‌ندا سه‌رهه‌لده‌دات پێشكه‌شكردنی ڕاسپارده‌ له‌لایه‌ن لیژنه‌كه‌وه‌ بۆ سه‌رۆك وه‌زیران بۆ بڕیار له‌سه‌ر دانی.

به‌گشتی ڕه‌شنوسی ئه‌م یاسایه‌ سه‌باره‌ت به‌ پشكی هه‌رێم و پابه‌ندیه‌كانی جیاوازیی به‌رچاوی تێدایه‌ له‌گه‌ڵ یاساكانی بودجه‌ی چه‌ند ساڵی ڕابوردوو، له‌ڕواڵه‌تدا مامه‌ڵه‌كه‌ی ئه‌رێنیتره‌ له‌گه‌ڵ هه‌رێم، به‌تایبه‌تیش ئه‌گه‌ر به‌راورد بكرێت به‌ هه‌ڵوێسته‌ توندو ڕه‌تكه‌ره‌وه‌كانی به‌غدا له‌ سێ ساڵی ڕبوردودا به‌تایبه‌تتریش پاش بڕیاره‌كه‌ی دادگای فیدراڵی بۆ به‌نایاسایی ناساندنی پرۆسه‌كانی نه‌وت له‌هه‌رێم.

به‌ڵام گرفتی ئه‌م ڕه‌شنوسی یاسایه‌یش ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌رك و مافی هه‌ردوو لایه‌نی به‌وردی و به‌ژماره‌ دیارینه‌كردوه‌ و، ده‌رفه‌تی زۆر تێدا به‌جێهێڵراوه‌ بۆ هه‌ردو لایه‌ن به‌تایبه‌تیش بۆ به‌غدا، تاكو به‌پێی ویست و هه‌ڵوێست و ئاستی په‌یوه‌ندیه‌كان لێكدانه‌وه‌ی بۆ بكه‌ن و مامه‌ڵه‌ی له‌گه‌ڵ بكه‌ن، هه‌ربۆیه‌ چه‌ند ده‌توانرێت به‌ئه‌رێنیه‌وه‌ سه‌یری ئه‌م ڕه‌شنوسه‌ بكرێت به‌هه‌مان ئه‌ندازه‌یش ده‌كرێ به‌ هه‌ستیاری و ته‌نانه‌ت به‌ نه‌رێنیش لێی بڕوانرێت.

پۆستی پێشوو

کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

پۆستی داهاتوو

ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

جیهانگیر سدیق گوڵپی

جیهانگیر سدیق گوڵپی

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد
ئـــابووری

پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

ئازار 16, 2023
310
سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان
ئـــابووری

سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

ئازار 15, 2023
35
هەژاری لە ئێراقدا
ئـــابووری

هەژاری لە ئێراقدا

ئازار 4, 2023
47

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

ئازار 2023
د س W پ ه ش ی
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
« شوبات    
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • EnglishEnglish
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە