• EnglishEnglish
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
پێنج شه‌ممه‌, ئازار 30, 2023
چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئێمە هەین…

    مەستی خەونی ڕووخان

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    بە کۆنسوڵی گشتی ئەمریکا لە هەولێر بڵێن…

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئایا مەترسییەکی “وجودی”لە سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ئێمە هەین…

    ئێمە هەین…

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

  • شــیکار
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

  • چاوپێکەوتن
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئەمه‌ریکا وەک نێوەندگیر

    ئێمە هەین…

    مەستی خەونی ڕووخان

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    بەرەو ھەڵبژاردن… رەخنەی ئەمریکا و بابەتی نەوت و وزە

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    بە کۆنسوڵی گشتی ئەمریکا لە هەولێر بڵێن…

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئایا مەترسییەکی “وجودی”لە سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ئێمە هەین…

    ئێمە هەین…

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    هێڵنجی زەریاکان لەڕۆژی جیهانی ئاودا

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

  • شــیکار
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

    ترۆمای کرۆنا؛ ئه‌خلاق و ململانێی جیهانی

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

  • چاوپێکەوتن
    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    هۆکاره‌ ئایدۆلۆژییه‌کانی پشت مووشه‌کبارانکردنی هه‌ولێر

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    میلیشیاكانی‌ ئێراق، له‌ هۆزه‌كانی‌ سه‌رده‌می‌ پاشایه‌تیه‌وه‌ بۆ حه‌شدی‌ شه‌عبی‌

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    مەترسییەکانی سەر کوردستان چین ؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی سێیەم

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    پێکهاته‌ی که‌لتووری ئێرانی و وه‌همی دیموکراسی

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    ئۆغڵۆو ئەردۆغان، دۆستی دوێنێ و نەیاری ئەمڕۆ

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دوا ستونى خاشوقچی لەڕۆژنامەى واشنتۆن پۆست

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    دەوڵەتی نوێی ئەڵمانیا و یەکسانیی ڕەگەزیی

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

    مێژوونووسی و کایه‌کانی ده‌سه‌ڵات

چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

گێڕانه‌وه‌کانی فه‌ره‌ج پاش کاره‌ساتی ئەنفال: بەشی چوار و کۆتایی

عادل قادری لەلایەن عادل قادری
شوبات 21, 2023
لە بەشی نەتەوە و دەوڵەتـســـازی
0 0
A A
گێڕانه‌وه‌کانی فه‌ره‌ج پاش کاره‌ساتی ئەنفال: بەشی یەک
0
هاوبەشکردنەکان
0
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر

له‌ پێش ئه‌نفالیشدا جاش وه‌کوو چاوساغی به‌کرێگیراو له‌ پێشه‌وه‌ی داگیرکه‌ر بووه‌ و خۆی هه‌ڵگری هیچ ئه‌کت و ئایدیایه‌ک نه‌بووه،.

گێڕانه‌وه‌کانی فه‌ره‌ج له‌ گێژه‌نی ترسی پاش کاره‌سات پێشمه‌رگه‌ دژی مه‌رگ(2)
لێره‌دا ده‌چمه‌ سه‌ر بنج و بناوانی وشه‌ی “پێشمه‌رگه”‌ و ساته‌وه‌ختی خولقان و ماناکانی و ئه‌و ئه‌نجامگیرییه‌ له‌ باسه‌که‌م ده‌رده‌هێنم که‌ جه‌مسه‌ری پێچه‌وانه‌ی ڕاسته‌وخۆی پێشمه‌رگه‌ جاش نییه‌ به‌ڵکوو کۆیله‌یه‌تی و ملکه‌چبوونه‌، ئه‌گه‌رچی جاش هه‌ڵگری هه‌ر دووکی ئه‌م تایبه‌تمه‌ندییه‌یه‌ به‌ڵام شتێک که‌ هاوکێشه‌که‌ ده‌شیوێنێت جاشبوون دیارده‌یه‌که‌ که‌ له‌ ڕێگه‌ی ده‌ستی ده‌ره‌کی و داگیرکه‌ر و سیسته‌مێکی سه‌رکوتکار چالاککراوه‌ و ئه‌رکی پێ سپێردراوه‌، واته؛‌ جاش به‌رکاره‌ و بکه‌ر نییه‌، سێبه‌ره‌ و واقیع نییه‌! به‌ڵکوو له‌ ڕێگای تایبه‌تمه‌ندیی کۆیله‌یێتی و ملکه‌چبوونه‌وه‌ دروستکراوه‌.

“پێشمه‌رگه‌” له‌ مێژووی هاوچه‌رخی ئێمه‌دا چ وه‌کوو ناو و ئیدیۆم و چ وه‌کوو واقیع و بوونێکی به‌رهه‌ست، ئاماده‌ییه‌کی به‌رچاو و بێ¬وێنه‌ی هه‌بووه‌. خودی ئه‌م ئاماده‌ییه‌ به‌رچاوه‌ هه‌میشه‌ییه‌ ده‌بێته‌ مایه‌ی ئه‌وه‌ی که‌ قسه‌ و باسی زۆرتر و زیاتری له‌ سه‌ر بکرێت به‌ تایبه‌ت که‌ به‌شێک له‌ مێژووی پێشمه‌رگه‌ له‌ ناو جیهانی مۆدێڕندا مانیفێست کراوه‌ و به‌شێکی سه‌ره‌کیی و بوونناسانه‌ی هه‌ر به‌ نادیاری و نیوه‌چڵی گێڕدراوه‌ته‌وه‌ و به‌ ڕاده‌ی ناو کایه‌کانی جیهانی مۆدێڕن و هاتنی حیزب و بزووتنه‌وه‌کان زه‌ق نه‌بووه‌ته‌وه‌ و بگره‌ هه‌ر وه‌کوو وشه‌یه‌کی پاستۆراڵ و گونده‌کی بووه‌، بۆ ئه‌مه‌ سه‌رنجدان به‌ هاتنه‌ئارای وشه‌ی “پێشمه‌رگه‌” بۆ یه‌که‌مین جار له‌ بزووتنه‌وه‌ی سیاسی و کایه‌ی ئه‌کتی مۆدێڕنی ئینسانی کورددا ڕوونکه‌ره‌وه‌ ده‌بێت.

ڕه‌حیمی قازی؛ نووسه‌ری ڕۆمانی پێشمه‌رگه‌ له‌ پێشه‌کی کتێبه‌که‌یدا ئاماژه‌یه‌کی ڕوونی بۆ ئه‌م بابه‌ته‌ هه‌یه‌.

(دۆزرانه‌وه‌ی وشه‌ی “پێشمه‌رگه‌” بۆ خۆی داستانێکه‌. کاتی دامه‌زراندنی کۆماری خود-موختاری کوردستان، پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د که‌ گرینگییه‌کی زۆری ده‌دا به‌ زمان و ئه‌ده‌بی کوردی، ئه‌سپاردبووی له‌ جیاتی وشه‌ی سه‌رباز و عه‌سکه‌ر و نیزامی و فیدایی، وشه‌یه‌کی جوانی کوردی بدۆزرێته‌وه‌ و به‌کار بهێندرێت. جا ڕیزه‌یه‌ک له‌ نووسه‌ران و هونه‌ران و پسپۆڕانی کورد به‌و ئامانجه‌ کۆبوونه‌وه‌یه‌کی پێکده‌هێنن و چه‌ند سه‌عاتێک وتووێژی له‌سه‌ر ده‌که‌ن و به‌ ئه‌نجامێکیش ناگه‌ن. کوردێکی پیر و نه‌خوێنده‌وار و دنیادیتوو که‌ له‌و کۆبوونه‌وه‌یه‌ خزمه‌ت ده‌کا و نان و چایان بۆ ده‌هێنێ، ده‌بینێت که‌ هه‌موو شه‌که‌ت بوون، چوونه‌ته‌ به‌حری خه‌یاڵاته‌وه‌، له‌ ناکاو هه‌ڵده‌دا و ده‌ڵێ؛ ئه‌رێ بۆچی خۆتان له‌ هیچ و خۆڕایی ماندوو ده‌که‌ن، باب وباپیرمان پیاوی ئازا و به‌کاریان به‌ پێشمه‌رگه‌ نێو بردووه‌، ئێوه‌ش هه‌ر ئه‌و نێوه‌ی لێ بنێن. جا به‌ ڕاستی به‌ بیستنی وشه‌ی پێشمه‌رگه‌، کوردێکی کۆڵنه‌ده‌ر و ئازا و نه‌ترس و به‌کار، کوردێکی نیشتمانپه‌روه‌ر و ڕزگاریخواز و دیمۆکرات، کوردێکی ناسراو له‌ هه‌موو شوێنێک دێته‌ به‌ر چاومان).

لێڕه‌دا ده‌توانین باس له‌وه‌ بکه‌ین که‌ تایبه‌تمه‌ندیی سه‌ره‌کیی پێشمه‌رگه‌ له‌ ڕۆمانه‌که‌ی “ڕه‌حیمی قازی” سه‌ره‌ڕای ئازادی و به‌کاربوونی، رۆحی دژه‌سته‌م و داگیرکه‌ریی و ڕه‌نجده‌ربوونێتی. واته؛‌ پێشمه‌رگه‌ پێش ئه‌وه‌ی بێته‌ ناو ئه‌ده‌بیاتی سیاسیی ئێمه‌ و پیاوێک بووه‌ وه‌کوو “پیرۆت”ی ناو ڕۆمانه‌که‌. واته‌ هه‌م ڕووبه‌ڕووی بیری کۆنه‌په‌رستی سیسته‌می خانخانێتی کورد بووه‌ته‌وه‌ و هه‌م بیری کۆنه‌په‌ره‌ستی ئه‌ویدیی کورد و هه‌میش خه‌ونی ئازادیی بۆ نیشتیمانی لا گه‌ڵاڵه‌ و زه‌ق بووه‌ته‌وه‌. من لێره‌دا نامه‌وێ بپه‌رژێمه‌ سه‌ر لایه‌نه‌ هونه‌ری و ئه‌ده‌بییه‌کانی ئه‌م ڕۆمانه،‌ به‌ڵکوو له‌ سۆنگه‌ی نیشانه‌ناسییه‌وه‌ ده‌مه‌وێ هه‌ندێ زاراوه‌ و کلیل-وشه‌ به‌ هێنانی پوخته‌ و چکاوه‌ی ڕۆمانه‌که‌ تا ئه‌و شوێنه‌ی بۆ مه‌به‌ستی نووسینه‌که‌ی من بشێت پێناسه‌ و زه‌ق بکه‌مه‌وه‌.

ڕۆمانی پێشمه‌رگه‌ بۆ یه‌که‌مجار له‌ ساڵی1338 (1959)له‌ شاری ئیره‌وانی “ئه‌رمه‌نستان” و له‌ ساڵی 1340 (1961)له‌ به‌غدا به‌ زمانی کوردی و له‌ ساڵی 1342 (1962)له‌ “باکو” به‌ ئازه‌ری چاپکراوه‌. وه‌کوو نووسه‌ر له‌ پێشه‌کییه‌که‌یدا ده‌ڵێت؛ هۆکاری نووسینی ڕۆمانه‌که‌ ئازار و به‌شمه‌ینه‌تی و ژیانی چه‌وت و ناله‌باری کورد بووه‌؛

(نزیکه‌ی بیست و پێنج ساڵ له‌مه‌وپێش له‌ گۆڤارێکی کوردی داستانێکی کورتی یه‌ک لاپه‌ڕه‌ییم خوێنده‌وه‌ که‌ له‌مه‌ڕ ژیانی تاڵ و ناله‌بار و چه‌وت و قاڵی ماڵه‌کوردێکی هه‌ژار و نه‌داردا نووسرابوو. ئه‌م داستانه‌ کورته‌ په‌رده‌ی گه‌وره‌ و بێ سنووری ژیانی خه‌فه‌تبار و هه‌ژاری گه‌له‌که‌می هێنا به‌رچاوم و بووه‌ کانگای هێز و ئیلهامم بۆ نووسینی ئه‌م چیڕۆکه‌ و سه‌ره‌تاکه‌شم هه‌ر به‌ ناوه‌ڕۆکی ئه‌م داستانه‌وه‌ ده‌ست پێ کردووه‌).

کات و ساتی ڕووداوی ناو ڕۆمانه‌که‌ سه‌روبه‌ندی دامه‌زراندنی کۆماری کوردستانه‌ له‌ “مه‌هاباد” و باڵاکردنی هێواش و به‌کاوه‌خۆی کۆماره‌که‌یه‌ و به‌شێک له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستان له‌ ده‌ست کورد و هێزی ڕزگاریخوازی کورد-دایه‌. پێکهاتی کۆمه‌ڵایه‌تی ئه‌وکات چینایه‌تی بووه‌ و ده‌سه‌ڵاتی خانخانێتی و میری به‌ سه‌ر ڕایه‌تدا زاڵ بووه‌ و ئه‌وپه‌ڕی چه‌وساندنه‌وه‌ و سته‌م له‌ خه‌ڵک ده‌کرێت. قه‌ره‌نی ئاغا، ئاغای گوندی کانه‌ سه‌وزه‌ که‌ گوندێکی نێزیک شاری سه‌قزه‌، کاک مامه‌ند که‌ له‌ سه‌ر زه‌وییه‌که‌ی ئاغا ئیشی کردووه‌ و گاجووته‌کانی ئاغا به‌ری زه‌حمه‌ت و ڕه‌نجی له‌ناو ده‌به‌ن داواکاریی یارمه‌تیی و له‌ بنه‌ڕه‌تدا مافی خۆی له‌ ئاغا ئه‌نجامه‌که‌ی ده‌بێت به‌ وه‌ده‌رنان و عه‌وداڵبوونی له‌ زستانێکی سه‌خت و تووشدا بۆ په‌یداکردنی بژێوی بۆ خاوخێزانی. “کاک مامه‌ند” باوکی “پیرۆت”ه‌. کاک مامه‌ند که‌ له‌به‌ر کڕێوه‌ و به‌فر په‌نای بۆ ئه‌شکه‌وتێک بردووه‌ و له‌ به‌ر خۆیه‌وه‌ جار جار ده‌ڵێ؛ (ئای کوێر بم، له‌ کوێی پیرۆت گیان؟ ڕه‌نگه‌ به‌و کاره‌ی که‌ ئێوه‌ ده‌ستتان پێ کردووه‌ ڕووناکاییه‌ک بۆ هه‌ژاران بدۆزنه‌وه‌، خۆ شوکور تفه‌نگیشتان هه‌یه‌…). له‌ به‌شی ڕووداوه‌کانی کانی سه‌وزه‌ که‌ قه‌ره‌نی ئاغا خاوه‌نێتی ده‌سه‌ڵاتی سیسته‌می سیاسیی “په‌هله‌وی” و ژاندارمێری سه‌ر به‌و سیسته‌مه‌ ده‌خرێته‌ ڕوو و سه‌رگورد شه‌میرانی نوێنه‌رایه‌تی ئه‌و قه‌واره‌ سیاسییه‌ی ئه‌ویدیی کورد ده‌کات. (شه‌میرانی پیاوێکی موعتاده‌ و هێنده‌ی تریاک کێشاوه‌ که‌ هه‌ردووک چاوی ڕۆچوون و قورقورۆچکه‌ی له‌ ده‌ره‌وه‌ دیاره‌ و وه‌ک دندوکی قه‌له‌موونه‌ وه‌به‌رچاو ده‌که‌وێت و هێنده‌ له‌ڕه‌ که‌ فووی لێ بکه‌ی با ده‌یبات.)
له‌و دیمه‌نه‌ی به‌شی یه‌که‌مدا؛ ئاغا که‌ هه‌رجۆره‌ زۆرداری و سته‌مێک دژی ڕایه‌تی خۆی ده‌کات، له‌ هه‌مبه‌ر تریاک کێشێک که‌سێکی فس و فشۆڵه‌ و هیچ ئیراده‌ و غروورێکی بۆ نه‌ماوه‌ته‌وه‌. ئه‌و شته‌ی که‌ لێره‌دا و له‌ دیمه‌نی دواتریشدا دێمه‌ سه‌ری و به‌ زه‌قی ده‌رده‌که‌وێت؛ زه‌بوونیی ئاغایه‌ له‌ هه‌مبه‌ر ئه‌ویدی واته‌ فارس و دڕنده‌یی ئه‌ویدییه‌ دژ به‌ هه‌ر جۆره‌ کوردێک. ته‌نانه‌ت ئه‌وه‌ش که‌ بووه‌ به‌ داره‌ده‌ست و ئامێری ده‌ستی.

(قه‌ره‌نی ئاغا و کوڕه‌که‌ی به‌ ئانقه‌ست و بۆ ئه‌وه‌ی که‌ دڵی ئه‌فسه‌ره‌کان خۆش بکه‌ن هه‌رچی پاره‌یان له‌ به‌رده‌می بوو هه‌موویان دۆڕاند (له‌ قوماری ناو دیوه‌خان) قوماری پوکێر ته‌واو بوو، سه‌رۆکی ژاندارم و ئه‌فسه‌ره‌کانی تر ته‌واوی پاره‌که‌یان له‌ گیرفان ئاخنی.

سه‌رۆکی ژاندارم …بێ ئه‌وه‌ی وشه‌ی ئاغا بڵی گوتی؛

-قه‌ره‌نی، به‌ ڕاستی پیاوێکی گه‌وجی.

-..گوتی ئه‌ی پده‌ر سوخته‌ی ئه‌حمه‌ق! هیچ ئه‌وه‌ی ده‌زانی که‌ هه‌تا ئێسته‌ بیست و پێنج که‌س له‌ لادێیه‌کانی تۆ چوونه‌ته‌ مه‌هاباد و بوونه‌ته‌ پێشمه‌رگه‌. به‌ گوێره‌ی ئه‌و ده‌نگوباسه‌ی که‌ پێمان گه‌یشتووه‌ هێزی پێشمه‌رگه‌ بۆکانیان گرتووه‌ و بۆ لای سه‌قز وه‌ڕی که‌وتوون. پیاویش هێنده‌ گێژ ده‌بێ؟
-خه‌فه‌شه‌و، مه‌ردکه‌یی بێ شوعور).
به‌شیکی ڕۆمانه‌که‌ ئه‌م دیالۆگانه‌ ده‌گرێته‌وه‌ که‌ سه‌رۆکی ژاندارم چۆن به‌ سه‌ر ئاغایه‌کی کورددا ده‌نه‌ڕێنێت. له‌ هه‌موو په‌یوه‌ندییکی ئاوادا له‌ ئه‌ده‌بیاتی سیاسی و شیکاریی کۆمه‌ڵناسانه‌یدا وا باو بووه‌ لایه‌نی کوردانه‌ی ئاغاش له‌به‌ر چاو گیراوه‌ و ئه‌مه‌ پرساوه‌ که‌ بۆچی ئاغایه‌کی “کورد” ده‌بێت ده‌رهه‌ق به‌ هاوزمانه‌کانی که‌ ڕایه‌تین وا بکات، له‌ ڕاستیدا ئه‌م پرسیاره‌ داڕشتنی به‌و شێوه‌یه‌ و خودی پرسیاره‌که‌ش هه‌ڵه‌یه‌، ئاغا له‌ ناو پێکهاتێکی ده‌سه‌ڵات و حوکمڕانییه‌کدا ده‌ژی که‌ ته‌نها ئاغایه‌تییه‌که‌ی بۆی گرینگه‌ که‌ ئه‌ویش له‌ سۆنگه‌ی سته‌م و چه‌وساندنه‌وه‌وه‌ به‌دی دێت و گرینگتر له‌مه‌ش؛ هێزێکی سیاسیی به‌ناو مۆدێڕن پاڵپشتیی لێده‌کات، هه‌ڵبه‌ت به‌و په‌ڕی سووکایه‌تییه‌وه‌. ڕه‌نگه‌ به‌شێک له‌ ئاغا کورده‌کان نێزیکترین خزمایه‌تییان هه‌بێ له‌گه‌ڵ وشه‌ و مانای جاشدا. له‌ ئه‌ده‌بیاتی سیاسیی ئێمه‌دا جاشه‌کان هه‌م وه‌کوو کۆمه‌ڵێک که‌سی هاوزمان و هاوئایین و هاوکه‌لتوور که‌ بۆ پاره‌یه‌کی دیاریکراو و به‌ پێی جاشایه‌تیکردنه‌که‌ی به‌ کرێ گیراون‌ و خزمه‌تی ئه‌ویدییان کردووه‌ و هه‌میش وه‌کوو دژ و جه‌مسه‌ری پێچه‌وانه‌ی پێشمه‌رگه‌ پێناسه‌ کراون‌. که‌ له‌سه‌ره‌وه‌ دووانه‌ی ناته‌با و چه‌وتناسێنراوی پێشمه‌رگه‌ و جاشم باسکرد. من ده‌مه‌وێت له‌سه‌ر ئه‌مه‌ هه‌ڵوێسته‌ بکه‌م که‌ جاش هێما و نیشانه‌یه‌ک نییه‌ که‌ ڕاسته‌وخۆ له‌ هه‌مبه‌ر پێشمه‌رگه‌ دانرابێت، به‌ڵکوو کرێگیراوی داگیرکه‌ره‌. دووانه‌ی (جاش – پێشمه‌گه)‌ دوو جه‌مسه‌ر نین که‌ یه‌کیان له‌ ناخی ئه‌ویتریانه‌وه‌ هه‌ڵقوڵا بێت، به‌ڵکوو هه‌ردووک له‌ ناو یه‌ک کۆمه‌ڵگادا سه‌ریانهه‌ڵداوه‌، یه‌کیان؛ بکه‌ری ڕه‌سه‌نی ناو کۆمه‌ڵگایه‌کی سته‌ملێکراو و، ئه‌ویتریان؛ پرۆژه‌ و پلانی سیسته‌ماتیکی داگیرکه‌رانی کوردستان.
له‌ باشووری کوردستان و له‌ ئه‌نفاله‌که‌دا و له‌ پێش ئه‌نفالیشدا جاش وه‌کوو چاوساغی به‌کرێگیراو له‌ پێشه‌وه‌ی داگیرکه‌ر بووه‌ و خۆی هه‌ڵگری هیچ ئه‌کت و ئایدیایه‌ک نه‌بووه،‌ ته‌نها به‌رکار و تێخوڕاو بووه‌، به‌ پێچه‌وانه‌ی پێشمه‌گه‌وه‌ که‌ له‌ مانا نه‌رێتی و کۆنه‌که‌یدا هه‌ڵگری ئازایه‌تی و به‌کارێتی و له‌ مانا مۆدێڕنه‌که‌شیدا ده‌لاله‌تی نه‌به‌زی و قاره‌مانی ڕزگاریی وڵات بووه‌، هه‌ر به‌م هۆیه‌وه‌ سیسته‌می جاشایه‌تی و په‌روه‌رده‌کردنی جاش له‌ ڕووبه‌ر و هه‌ژماری زۆردا لێدانێکی فێڵبازانه‌ و ستراتیژێکی فاشیستی به‌عس بووه‌ تاکوو هه‌موو ئیراده‌ و هه‌وڵێکی ئازادیخوازی و ڕزگاری و نه‌به‌رزی و ئازایه‌تی له‌بار به‌رێت، ئه‌مه‌ له‌ حاڵێکدایه‌ جاش ناکه‌وێته‌ ناو مه‌نزوومه‌ی چالاکی و ئه‌کت، وه‌کوو ئه‌و جه‌مسه‌ره‌ی “پێشمه‌رگه” چالاکه‌ و بووه‌ و باڵای کردووه‌ تێیدا‌، واته؛‌ جه‌مسه‌ری پێچه‌وانه‌ی “پێشمه‌رگه”‌ نابێت به‌ جاش چوونکوو جاش له‌ ناو کایه‌ی داگیرکه‌ر و به‌رکارێتی سیسته‌مه‌که‌ی بۆ ئه‌وان مانا وه‌رده‌گرێت، به‌ڵام سیسته‌مه‌ داگیرکه‌ره‌کانی سه‌ر کوردستان توانیان له‌ ڕۆژهه‌ڵات پێشمه‌رگه‌ی موسوڵمان و پاسدارانی کورد و له‌ باشووریش موسته‌شار و… له‌ هه‌مبه‌ر ده‌لاله‌تی باڵای پێشمه‌رگه‌دا دابنێن بۆیه‌ له‌ ناو کایه‌ی ڕاسته‌وخۆی سیسته‌می داگیرکه‌ردا پێش هه‌موو شتێک مه‌رجی هه‌رجۆره‌ ڕزگارییه‌ک و ئه‌گه‌ری مانه‌وه‌ به‌ جاشبوون یان به‌عسیبوون گرێ دراوه‌ته‌وه‌، وه‌کوو له‌ گێڕانه‌وه‌کانی فه‌ره‌جدا ده‌یخوێنینه‌وه‌؛

پ؛ پرسیار.

و؛ وه‌ڵام.

پ؛ تۆ وتت له‌ که‌ڵوه‌زه‌ که‌ بووین هاتن به‌ شوێنماندا و به‌ڵێنیان له‌ مسته‌شارێک وه‌رگرتبووه‌ که‌ بمانگرێته‌ خۆی، ئه‌ی بۆ نه‌چوون بۆ لای…؟!

و؛ ئه‌وه‌ی ڕاستی بێت ئێمه‌ ئه‌گه‌ر زۆر له‌ ناچاریدا نه‌بوبایه‌ و ده‌رویه‌کی ترمان شک ببردایه‌ ناچوینه‌ لای مسته‌شار… چونکه‌ لای مسته‌شار ده‌بوو ببین به‌ (جاش) که‌ لای ئێمه‌ جاشێتی زۆر عه‌یبێکی گه‌وره‌ بوو، بۆیه‌ سه‌ره‌تا ویستمان به‌ دوای چاره‌سه‌رێکی تردا بگه‌ڕێین، به‌ڵام که‌ نائومێدبوین(حاجی حه‌سه‌ن)مان نارد چوه‌ لای (…)… که‌ فه‌وجی خه‌فیفه‌ی هه‌بوو، فه‌وجی (64)ئه‌و به‌ڵێنی دا که‌ ئه‌مانپارێزێ، به‌ڵام یه‌ک مه‌رجی هه‌بوو که‌ هه‌ریه‌کی کڵاشینکۆف بکڕین و به‌ چه‌که‌وه‌ ته‌سلیم بین..

پ؛ ئه‌و مه‌رجه‌تان قبوڵکرد…؟

و؛ هه‌ر گه‌لێ مه‌منوونیش بووین، هیچ چاره‌یه‌کی تر نه‌بوو…

وه‌ک ده‌بینین؛ دیمه‌نه‌که‌ و سیناریۆکه‌ وه‌کوو شۆ و نومایشێکه‌ که‌ پێده‌چی به‌عس له‌ دونیای خۆیدا وابیری کردبێته‌وه‌ ئه‌گه‌ر کۆمه‌ڵێک کورد به‌ جلوبه‌رگی کوردی و زمانی کوردییه‌وه‌ که‌ چه‌کیان پێبێت، خۆیان ڕاده‌ستی ژێر سێبه‌ری به‌عس بکه‌ن، ئه‌وا به‌ شێوه‌ی ڕه‌مزی و سه‌مبوولیک پێشمه‌رگه‌ی هێناوه‌ته‌ ژێر ڕکێفی خۆی، به‌ڵام به‌ دڵنییاییه‌وه‌ ئه‌مه‌ش یه‌کێک له‌ خه‌یاڵپڵاوییه‌ دڕنده‌ و خۆپه‌رستانه‌کانی به‌عس بوو، که‌ ئه‌یه‌ویست جگه‌ له‌ خۆی و فرمانه‌کانی هیچ ئه‌ویدییه‌ک بوونی نه‌بێت و ئه‌گه‌ریش هه‌بێت ده‌بێ خزمه‌تکاری ئه‌و بێت، ئه‌م چه‌رخ و سیسته‌مه‌ زۆر به‌ پلان و به‌رنامه‌بۆداڕێژراو ئه‌نجام درا، ماشینی فاشیزمی به‌عسی له‌ دونیای پڕ مۆته‌که‌ی خۆیدا به‌ شێوه‌یه‌کی ڕه‌مزی جاشی به‌ “پێشمه‌رگه‌” مانا کردۆته‌وه‌ و به‌و شێوه‌یه‌ ئاره‌زووی شکست و بنپێکردنی پێشمه‌رگه‌ی لای خۆی به‌دیهێناوه‌، که‌ به‌ هۆش خۆیشی ده‌هاته‌وه‌ ده‌یزانی چراکان له‌ کێوه‌کان ده‌سووتێن و ته‌قه‌ی تفه‌نگی پێشمه‌رگه‌ و مارشی نه‌به‌زینیان دێت، ئه‌م ده‌هریبوونه‌؛ وایکرد ڕۆحی دڕنده‌یی و فاشیزمی به‌عس بگاته‌ چڵه‌پۆپه‌ی خۆی و هه‌موو کوردێک وه‌کوو تاوانبار و پێشمه‌رگه‌یه‌ک ببینێت. به‌ڵام ئه‌مه‌ ڕووکار و گێڕانه‌وه‌ی هێڵیانه‌ و ڕاسته‌وخۆی هاوکێشه‌که‌یه‌، پرسیاره‌ سه‌ره‌کییه‌که‌ ئه‌مه‌یه؛‌ که‌ ئایا به‌ ڕاستی ئه‌نفال به‌رئه‌نجامی هه‌بوونی پێشمه‌رگه‌ و شۆڕش بوو یان نا؟ وه‌ڵامی ئه‌م پرسیاره‌ به‌ به‌ڵێ و نه‌خێرێکی ساده‌ ئێمه‌ ده‌خاته‌وه‌ ناو گومان له‌ وه‌ڵامێکی ئاوه‌زمه‌ندانه‌وه‌. به‌ڵام بۆ وردبوونه‌وه‌ له‌مه‌ ده‌بێت بگه‌ڕێینه‌وه‌ دواوه‌ و ئه‌م پرسیاره‌ بکه‌ین که‌ ئایا به‌عس له‌ نه‌بوونی پێشمه‌رگه‌دا کوردی وه‌کوو چ بوونه‌وه‌ر و کائینێک قبووڵ کردووه‌ و ده‌کرد؟ ئایا له‌ ئێراندا که‌ فارسه‌کان کورد به‌ ئامۆزای خۆیان زانیوه‌ تا ئێستا هیچ ڕووناکی و تروسکاییه‌ک له‌ پێگه‌ و پله‌ی هاووڵاتیبوونیان به‌دیکراوه‌؟ له‌ ئێرانێکدا که‌ له‌ چاوه‌ی به‌عسدا سیسته‌مێکی زۆر نه‌رمونیانتری هه‌یه‌، ئه‌مه‌ به‌ یه‌ک سوسه‌ش نه‌هاتۆته‌ ئاراوه‌ چۆن ده‌بێ چاوه‌ڕوانی ئه‌وه‌مان له‌ به‌عس هه‌بێت که‌ بنه‌مای ئایدۆلۆژییه‌که‌ی سه‌روه‌ریی جیهانی عه‌ره‌ب و سه‌رێتی نه‌ته‌وه‌ی عه‌ره‌به‌ به‌ سه‌ر هه‌موو نه‌ته‌وه‌کانی دیکه‌دا؟ جیا له‌وه‌ش به‌عس ته‌نها ئه‌م پلانه‌ دژی “کورد” به‌ڕیوه‌ نابات، به‌ڵکوو دژی هه‌ر چه‌شنه‌ بوونێک که‌ وه‌کوو ئه‌و نه‌بێت پێڕه‌وی کردووه‌، واته؛‌ سیسته‌مێکی فاشیستی وه‌کوو به‌عس یه‌کێک له‌ ئامانجه‌ سه‌ره‌کییه‌کانی یه‌کده‌ستکردن و یه‌کڕه‌نگکردنی هه‌ر پانتایه‌کی جوگرافییه‌ که‌ ده‌ستی بگاتێ، له‌ هه‌ر حاڵه‌تێکدا به‌ گریمانه‌ی نه‌بوونی پێشمه‌رگه‌ له‌ پرۆژه‌ی توندوتۆڵی یه‌کسانسازیی و یه‌کده‌ستکردنه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگادا، ئایا دیسان ڕۆحی ئازادی و نه‌به‌ردی و شۆڕشگێرانه‌ سه‌ریهه‌ڵنه‌ده‌د‌ا؟ ئه‌گه‌ر وه‌ڵام نه‌خێر بێت، ئه‌وا ئیتر ئه‌و کۆمه‌ڵگایه‌ هیچ خاڵێکی ته‌ته‌ڵه‌که‌ر و هه‌ڵاواردنانه‌ی له‌گه‌ڵ کۆمه‌ڵی عه‌ره‌بی و مرۆڤی ئایدیالی به‌عسی نییه‌ و به‌ ژێن و فیزیۆلۆژییه‌وه‌ هه‌ر کورد حسێب ناکرێت، که‌واته؛‌ گرینگ نییه‌ لای به‌عس پێشمه‌رگه‌ هه‌بێت یان نا، منداڵ بیت یان گه‌وره‌، گرینگ ئه‌وه‌یه‌ به‌عسی بیت گه‌ر به‌عسی نه‌بیت شه‌یتانی! که‌واته؛‌ دووباره‌ به‌ مانایه‌ک دێینه‌وه‌ سه‌ر وته‌ به‌نابانگه‌که‌ی فۆکۆ؛ له‌ هه‌ر شوێنێک ده‌سه‌ڵات هه‌بوو به‌رگرییش هه‌یه‌!

پۆستی پێشوو

گێڕانه‌وه‌کانی فه‌ره‌ج پاش کاره‌ساتی ئەنفال: بەشی سێ

پۆستی داهاتوو

نیوزویک: تورکیا چەکی سووتێنەری بەکارهێناوە

عادل قادری

عادل قادری

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

بیرەوەرییه‌كانی كوردێك لە زیندانەكانی ستالیندا

ئازار 26, 2023
33
کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی سێیەم

ئازار 26, 2023
5
نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

ئازار 20, 2023
19

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

شوبات 2023
د س W پ ه ش ی
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728  
« کانونی دووهەم   ئازار »
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • EnglishEnglish
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە