• EnglishEnglish
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
سێ شه‌ممه‌, ئازار 21, 2023
چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    زانست بەبێ ئەخلاق

    ئەمریکا لە کارتی هێزەوە بۆ کارتی دۆلار

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ڕەنگە هاوردەی وزەی ئێراق لە ئێرانەوە کۆتایی پێبێت

    نەخشەی وزەو جیۆپۆلەتیکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    تایبه‌تمه‌ندی كێشه‌ داراییه‌كانی کوردستان

    رووداوه‌كه‌ی بۆرسای توركیا، سته‌مێكی رێكخراو

  • شــیکار

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

  • چاوپێکەوتن

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    زانست بەبێ ئەخلاق

    ئەمریکا لە کارتی هێزەوە بۆ کارتی دۆلار

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ڕەنگە هاوردەی وزەی ئێراق لە ئێرانەوە کۆتایی پێبێت

    نەخشەی وزەو جیۆپۆلەتیکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    تایبه‌تمه‌ندی كێشه‌ داراییه‌كانی کوردستان

    رووداوه‌كه‌ی بۆرسای توركیا، سته‌مێكی رێكخراو

  • شــیکار

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

  • چاوپێکەوتن

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

لە دۆڵی جافەتی تا بادینان، لە بیرەوەریی ئەنفالی بادیناندا

نووری بێخاڵی لەلایەن نووری بێخاڵی
شوبات 21, 2023
لە بەشی نەتەوە و دەوڵەتـســـازی
0 0
A A
لە دۆڵی جافەتی تا بادینان، لە بیرەوەریی ئەنفالی بادیناندا
0
هاوبەشکردنەکان
2
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر

بە درێژایی سەت ساڵ تەمەنی دەوڵەتی ئێراق، جگە لە نەهامەتی و ماڵوێرانی، کورد هیچ خۆشیێکی لەم دەوڵەتەی کە بە زۆر پارچەیەک لە کوردستانی پێوە لکێنرا، لە خۆی نەدی.

ئەنفال پڕۆژەیەک نەبوو بۆ کۆتاییهێنان بە شۆڕش، بەڵکوو لە بنەڕەتدا بۆ سڕینەوەی هەمووگەلی کورد بوو.

نزیک بە سەد ساڵی ڕابردوو، کورد لە سایەی حوکمڕانە یەک لە دوا یەکەکانی ئەم دەوڵەتەدا، بەشی تەنیا گرتن و کوشتن و ڕاوەدوونان بووە.

بەعەرەبکردن، وێرانکردنی گوند و ئاواییەکان، کوێرکردنەوەی کانی و ڕووبارەکان، وێرانکردن و شێواندنی ژینگە و ژیانی کوردستان، ڕاگواستنی خەڵکی خاوەن ماڵ لەسەر زێدی خۆیان، گرتن و ئەشکەنجەدانیان، بەشێکی دانەبڕاو بوون لە سیاسەتی حوکمڕانەکان بەرامبەر بە کورد، ئەمەش تەنیا لەپێناو سڕینەوەی شووناسی نەتەوەیی کورد و تواندنەوەی لە بۆتەی نەتەوەی سەردەستدا، لووتکەی ئەو سیاسەتە دوژمنکارییەش، کۆمەڵکوژی و جینۆسایدکردن، کیمیاییبارانکردن و ئەنفالکردن بوو.

ئەنفال کە ترۆپکی دڕندەیی بەعس بوو، پڕۆژەیەک نەبوو بۆ کۆتاییهێنان بە شۆڕش، وەک ئەوەی دەگوترێ گوایە بەعس بەم سیاسەتەی ویستوویەتی (سەرچاوەی ئاو لە ماسی – شۆڕش – بگرێتەوە)، بەڵکوو لە بنەڕەتدا پڕۆژەیەک بوو بۆ سڕینەوەی کورد لەسەر نەخشەی بوون و بەرەنگاری و مانەوە.

واتە ئەنفال بەشێکی گرنگی ناو ئەو نەخشەیەی قڕکردنی خەڵک و وێرانکردنی کوردستان بوو، کە بەعس بە بەرنامەیەکی پێشوەختە و پلان بۆ داڕێژراو کاری لەسەر کردبوو، هەر لەو چوارچێوەیەشدا ئەوەبوو سەربازییە چڕەکانی بۆ جینۆسایدکردنی کورد و وێرانکردنی کوردستان لە مانگی ئاداری 1987 دەست پێ کرد و تا ساڵی 1989 بەردەوام بوون.

شاڵاوە شوومەکانی ئەنفال، کە 6 مانگ و 11 ڕۆژیان خایاند، بە هەشت قۆناغ ئەنجام دران. قۆناغی یەکەمی ئەنفال لە جافایەتی لە 23ی شوبات دەستی پێ کرد و دوا قۆناغیش لە بادینان و لە 6ی ئەیلوول کۆتایی هات. لەو هەڵمەتە هۆڤیانەدا لە تەک خاپوورکردنی گوند و ئاواییەکان، دەیان هەزار هاووڵاتیی سڤیلی لە منداڵ و پیر و گەنج بە ژن و پیاوەوە گرت و زیندەبەچاڵکردن.

ڕاستیەکەی ئەنفال و جینۆسایدکردنی کورد، هیچ پەیوەندیێکی بە جەنگی ئێراق و ئێرانەوە نەبوو، بەڵکوو بەشێک بوو لە سیاسەت و ستراتیژی بەعس بۆ پاکتاوکردنی نەژادیی کورد، بۆیە دەبینین شاڵاوەکانی ئەنفال لە ماوەی جەنگەکەدا و دوای وەستانی جەنگەکەش هەر بەردەوام بوو. بەجۆرێک شەش قۆناغی یەکەمی ئەنفال لە کاتی جەنگەکە و قۆناغەکانی 7 و 8 کە لە بادینان بوون، دوای جەنگ جێبەجێی کردن.

ئەنفالی بادینان کە لە ٢٥ی ئاب دەستی پێ کرد و ٦ی ئەیلوول کۆتایی پێ هات، بە درێژایی سنووری نێوان ئێراق و تورکیا و قووڵایی ناوچەکانی پارێزگای دهۆک، دەڤەرەکەی کردە ئامانج و ئاواییەکانی بناری زنجیرە چیاکانی (گارە، مەتین، بێخێر، شیرین، پێرس) و گوندەکانی دەوروبەری ڕووبارەکانی خابوور و زێی گەورە کەوتنە بەر ئەم شاڵاوە بەدناوە.

بەپێی زانیاری و ئامارەکان، لەو پرۆسەی جینۆسایدکردنی کورددا کە فەیلەقی 5ی سوپای ئێراق و یەکە سەربازییەکانی سەر بەو فەیلەقە و ژمارەیەک فەوجی جاشەکان بەشدار بوون، نزیکەی 700 گوند لە سنووری قەزاکانی (زاخۆ، شێخان، ئامێدی، ئاکرێ، سێمێل و قەزای ناوەندیی سەر بە پارێزگای دهۆک) وێران کران و جگە لە شەهید و برینداربوونی سەدان هاووڵاتی بەهۆی بۆردوومان و تۆپبارانەکان، نزیکەی 14 هەزار هاووڵاتیی سڤیل ئەنفال کران، کە سەرەتا هەموو خەڵکەکە لە قەڵای نزارکێ کۆکرانەوە و دواتر گواسترانەوە بیابانەکانی باشووری ئێراق و لەوێ زیندەبەچاڵ و گۆڕغەریب کران.

لە ئەنفالکردنی بادیناندا وێڕای هێرشی سەربازیی پاڵپشت بە هێزی ئاسمانی و تۆپخانە و تانک، هاوکات تیاشیدا چەکی کیمیاوی لە دژی هاووڵاتیانی سڤیل بەکار هێنرا و لەو شاڵاوەدا جگە لە کوردی موسڵمان و ئێزدی، خەڵکێکی زۆری مەسیحیی دەڤەرەکە ئەنفال کران و مزگەوت و کڵیسا و پەرستگای ئێزدییەکان، کە سەتان ساڵ بوو دیواریان بەیەکەوە بوو، خاپوور کران و داروپەردووەکەیان تێکەڵی یەکتر کرا.

بەداخەوە، ئەوەتا دوای ڕووخانی بەعسیش، هێشتا هەمان عەقڵییەت هێشتا لە عێراقدا هەر ماوە، کە ئەگەر نەشتوانێ وەک جاران و بەبەرچاوی دونیا کورد قڕ بکات، بەڵام هەموو هەوڵێک دەدات، هەموو فشارێک دەکات، دەست بۆ هەموو شێواز و میکانیزمێک دەبات، بۆ ئەوەی بە لایەنی کەمەوە کورد بکاتەوە پاشکۆ و شوێنکەوتە و گوێڕایەڵ و ئەو دەسکەوت و ئەزموونەی بەری خوێنی ڕووبارێک خوێنی شەهید و ئەنفالکراو و جینۆسایدکراوە، لە مانا و بەهاکانی بەتاڵ بکاتەوە.

بۆیە لەم ڕۆژەدا کە یادی ئەم کارەساتە شوومە، ئەم کۆمەڵکوژی و جینۆسایدە دەکەینەوە، پێویستە ئەنفال بکەینە بەشێک لە هۆشیاری نێوکۆیی کۆمەڵگە و مێشک و هزر و ئاگایی ڕۆڵەکانی ئێستا و نەوەکانی ئاییندەمانی پێ زاخاو بدەین، یان وەک ئەوەی (نێچیرڤان بارزانی – سەرۆکی هەرێمی کوردستان) لە میانی وتاری کردنەوەی کۆنگرەی (بەجیهانناساندنی جینۆسایدکردنی کورد – 26 و 27 کانوونی دووەمی 2008) گوتی: “زۆر گرنگە بۆ کۆمەڵگای نێودەوڵەتی لەوە تێبگەن، کەوا بۆچوون و هەڵوێستەکانی ئەمڕۆمان بە شێوەیەکی ڕاستەوخۆ، لە مێژووی خۆمانەوە شێوە وەردەگرن… بۆیەشە سیاسەتی تاوانکارانەی جینۆسایدکردنمان بە زیندوویی لەگەڵماندا دەژی، بووەتە بەشێک لە ئەدەبیاتمان، بەشێک لە کولتوور و سیاسەتمان و ناتوانین وازی لێ بهێنین.

بەکورتی، بووەتە بەشێک لە هەموو ئەو شتانەی کە ئێستا و ئاییندە بیریان لێ دەکەینەوە، یان ئەنجامیان دەدەین”.

دواجار، لە ڕۆژگاری ئەمڕۆ و لە بەرامبەر ئەو مەترسی و هەرەشانەی هێشتا لەسەر کورد هەن، پێویست دەکات ئەنفال بکەینە وانە و پەندێکی گرنگ بۆ ئاشتەوایی سیاسی و یەکخستنەوەی گوتاری کوردستانی و یەکڕیزیی ناوخۆیی، بۆ ئەوەی رووبەڕووی پێشهات و ئالنگارییەکانی بەردەممان ببینەوە.

هاوکات ڕۆڵە و نەوەکانمان لەسەر ئەو ڕاستییە مێژووییە پەروەردە و گۆش بکەین، کە بەبێ بوونی سەروەریی نەتەوەیی و شکۆی نیشمانی، بوون و بەردەوامیمان هەمیشە لەبەردەم هەڕەشەدایە.

پۆستی پێشوو

لێبورده‌یی‌ له‌ دنیای‌ عه‌ره‌بیدا بوونی‌ نییه‌

پۆستی داهاتوو

ئالینگاریی په‌یوه‌ندییه‌كانی توركیا-ئیسرائیل

نووری بێخاڵی

نووری بێخاڵی

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

ئازار 20, 2023
7
کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

ئازار 19, 2023
8
کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

ئازار 19, 2023
4

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

شوبات 2023
د س W پ ه ش ی
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728  
« کانونی دووهەم   ئازار »
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • EnglishEnglish
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە