• EnglishEnglish
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
سێ شه‌ممه‌, تشرینی دووه‌م 28, 2023
چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    وڵاتانی ئیسلامی و بەرەی مقاوەمە، تاکەی هەقیقەت نابینین؟

    وڵاتانی ئیسلامی و بەرەی مقاوەمە، تاکەی هەقیقەت نابینین؟

    بۆ ئەوەی وەڵامی ئەمریکا بدەنەوە پەلاماری کوردستان دەدەن

    کۆمەڵگەی پەروەردەیی مارگرێت: کلیکێک لەسەر هەوڵەکانی دکتۆر تەها ڕەسوڵ

    کوردستان وەک ناوەندیکی نێودەوڵەتی بۆ ئاشتی و دیالۆک لە ناوجەکەدا

    کوردستان وەک ناوەندیکی نێودەوڵەتی بۆ ئاشتی و دیالۆک لە ناوجەکەدا

    پێشکەوتن ونيشتمانسازى

    پێویستمان بە کتێبە

    عیبادەت و ترس و زەکات

    حەشدی کتێب

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ژن دەسپێکی ژیانە نەک وێسگەی توندوتیژی

    گۆڕانكاریەکانی كەش و هەوا​

    گەشەسەندنی وەبەرهێنان لە سێكتەری كشتوكاڵ وئاژەڵداری دا

    ڕۆحە داهێنەرەكەی كوردبوون. ‎وەڵامێك بۆ چەواشەكارییەكان

    ڕۆحە داهێنەرەكەی كوردبوون. ‎وەڵامێك بۆ چەواشەكارییەكان

    بۆ ئەوەی وەڵامی ئەمریکا بدەنەوە پەلاماری کوردستان دەدەن

    بۆ ئەوەی وەڵامی ئەمریکا بدەنەوە پەلاماری کوردستان دەدەن

    بۆچی پەروەردە هێزه؟

    خۆشەویستی سمبولی خێزانە

  • شــیکار
    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

    ئازەربایجان و ئیسرائیل: دوو دەوڵەتی هاوپەیمانی ستراتیجی

    ئازەربایجان و ئیسرائیل: دوو دەوڵەتی هاوپەیمانی ستراتیجی

  • ئــــابووری
    ستراتیژییەتی ئابووریی چین لە جیهانێکی ئاڵۆز و ناجێگیردا

    ستراتیژییەتی ئابووریی چین لە جیهانێکی ئاڵۆز و ناجێگیردا

    یاسای نەوت و گاز لە ئێراق

    یاسای نەوت و گاز لە ئێراق

    هه‌لسه‌نگاندنى سياسه‌تى دارايى له‌ هەرێمى کوردستان

    هه‌لسه‌نگاندنى سياسه‌تى دارايى له‌ هەرێمى کوردستان

    جەنگی ئیسرائیل-حەماس، کاریگەرییە خێراکانی لەسەر وزە

    جەنگی ئیسرائیل-حەماس، کاریگەرییە خێراکانی لەسەر وزە

    گرفتەکانى پاکتاوى دارایى لەنێوان هەولێرو بەغداد

    گرفتەکانى پاکتاوى دارایى لەنێوان هەولێرو بەغداد

    ئایندەى نەوتى هەرێمى کوردستان

    ئایندەى نەوتى هەرێمى کوردستان

    جیۆپۆڵەتیکی گازی سرووشتی هەرێمی کوردستان: چەقبەستن یان دیدگایەکی نوێ؟

    جیۆپۆڵەتیکی گازی سرووشتی هەرێمی کوردستان: چەقبەستن یان دیدگایەکی نوێ؟

    ڕێگای ئاوریشم، چین دەكات بەگەورەی دونیا

    ڕێگای ئاوریشم، چین دەكات بەگەورەی دونیا

    لێکەوتەکانى ڕێكکەوتنى نێوان هەرێم و بەغداد سەبارەت بەیاساى بودجە

    لێکەوتەکانى ڕێكکەوتنى نێوان هەرێم و بەغداد سەبارەت بەیاساى بودجە

    کۆچ وەک هۆکارێک بۆ گەشە کردن و خۆشگوزەرانى وڵاتان

    کۆچ وەک هۆکارێک بۆ گەشە کردن و خۆشگوزەرانى وڵاتان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    مێژووی دێرینی ئايين و داب ونەریتی جوو لە كوردستان

    مێژووی دێرینی ئايين و داب ونەریتی جوو لە كوردستان

    سیستمی کوردسازی

    سیستمی کوردسازی

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی یه‌كه‌م

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی یه‌كه‌م

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی یه‌كه‌م

    خه‌ڵاتی ئاشتی نۆبڵ له‌ نێوان سیاسه‌ت و هیومانیزمدا

    خه‌ڵاتی ئاشتی نۆبڵ له‌ نێوان سیاسه‌ت و هیومانیزمدا

    شۆڕشی ژینا له‌ نێوان ڕه‌مز و ئامرازدا

    شۆڕشی ژینا له‌ نێوان ڕه‌مز و ئامرازدا

    بنەچەی کورد: به‌شی یه‌كه‌م

    بنەچەی کورد: به‌شی دووەم و کۆتایی

    بنەچەی کورد: به‌شی یه‌كه‌م

    بنەچەی کورد: به‌شی یه‌كه‌م

    ريفراندۆم و چەن سەرنجێک

    ريفراندۆم و چەن سەرنجێک

    بزاڤی شارستانی لە کوردستانی ئێراق لە ماوەی ماندێتی بەریتانیا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    بزاڤی شارستانی لە کوردستانی ئێراق لە ماوەی ماندێتی بەریتانیا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كورد برای منن

    كورد برای منن

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

  • چاوپێکەوتن
    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    وڵاتانی ئیسلامی و بەرەی مقاوەمە، تاکەی هەقیقەت نابینین؟

    وڵاتانی ئیسلامی و بەرەی مقاوەمە، تاکەی هەقیقەت نابینین؟

    بۆ ئەوەی وەڵامی ئەمریکا بدەنەوە پەلاماری کوردستان دەدەن

    کۆمەڵگەی پەروەردەیی مارگرێت: کلیکێک لەسەر هەوڵەکانی دکتۆر تەها ڕەسوڵ

    کوردستان وەک ناوەندیکی نێودەوڵەتی بۆ ئاشتی و دیالۆک لە ناوجەکەدا

    کوردستان وەک ناوەندیکی نێودەوڵەتی بۆ ئاشتی و دیالۆک لە ناوجەکەدا

    پێشکەوتن ونيشتمانسازى

    پێویستمان بە کتێبە

    عیبادەت و ترس و زەکات

    حەشدی کتێب

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    ژن دەسپێکی ژیانە نەک وێسگەی توندوتیژی

    گۆڕانكاریەکانی كەش و هەوا​

    گەشەسەندنی وەبەرهێنان لە سێكتەری كشتوكاڵ وئاژەڵداری دا

    ڕۆحە داهێنەرەكەی كوردبوون. ‎وەڵامێك بۆ چەواشەكارییەكان

    ڕۆحە داهێنەرەكەی كوردبوون. ‎وەڵامێك بۆ چەواشەكارییەكان

    بۆ ئەوەی وەڵامی ئەمریکا بدەنەوە پەلاماری کوردستان دەدەن

    بۆ ئەوەی وەڵامی ئەمریکا بدەنەوە پەلاماری کوردستان دەدەن

    بۆچی پەروەردە هێزه؟

    خۆشەویستی سمبولی خێزانە

  • شــیکار
    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

    ئازەربایجان و ئیسرائیل: دوو دەوڵەتی هاوپەیمانی ستراتیجی

    ئازەربایجان و ئیسرائیل: دوو دەوڵەتی هاوپەیمانی ستراتیجی

  • ئــــابووری
    ستراتیژییەتی ئابووریی چین لە جیهانێکی ئاڵۆز و ناجێگیردا

    ستراتیژییەتی ئابووریی چین لە جیهانێکی ئاڵۆز و ناجێگیردا

    یاسای نەوت و گاز لە ئێراق

    یاسای نەوت و گاز لە ئێراق

    هه‌لسه‌نگاندنى سياسه‌تى دارايى له‌ هەرێمى کوردستان

    هه‌لسه‌نگاندنى سياسه‌تى دارايى له‌ هەرێمى کوردستان

    جەنگی ئیسرائیل-حەماس، کاریگەرییە خێراکانی لەسەر وزە

    جەنگی ئیسرائیل-حەماس، کاریگەرییە خێراکانی لەسەر وزە

    گرفتەکانى پاکتاوى دارایى لەنێوان هەولێرو بەغداد

    گرفتەکانى پاکتاوى دارایى لەنێوان هەولێرو بەغداد

    ئایندەى نەوتى هەرێمى کوردستان

    ئایندەى نەوتى هەرێمى کوردستان

    جیۆپۆڵەتیکی گازی سرووشتی هەرێمی کوردستان: چەقبەستن یان دیدگایەکی نوێ؟

    جیۆپۆڵەتیکی گازی سرووشتی هەرێمی کوردستان: چەقبەستن یان دیدگایەکی نوێ؟

    ڕێگای ئاوریشم، چین دەكات بەگەورەی دونیا

    ڕێگای ئاوریشم، چین دەكات بەگەورەی دونیا

    لێکەوتەکانى ڕێكکەوتنى نێوان هەرێم و بەغداد سەبارەت بەیاساى بودجە

    لێکەوتەکانى ڕێكکەوتنى نێوان هەرێم و بەغداد سەبارەت بەیاساى بودجە

    کۆچ وەک هۆکارێک بۆ گەشە کردن و خۆشگوزەرانى وڵاتان

    کۆچ وەک هۆکارێک بۆ گەشە کردن و خۆشگوزەرانى وڵاتان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    مێژووی دێرینی ئايين و داب ونەریتی جوو لە كوردستان

    مێژووی دێرینی ئايين و داب ونەریتی جوو لە كوردستان

    سیستمی کوردسازی

    سیستمی کوردسازی

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی یه‌كه‌م

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی یه‌كه‌م

    هاوسەرگیری رامیاری لەمێژووی دێرینی کوردستاندا: به‌شی یه‌كه‌م

    خه‌ڵاتی ئاشتی نۆبڵ له‌ نێوان سیاسه‌ت و هیومانیزمدا

    خه‌ڵاتی ئاشتی نۆبڵ له‌ نێوان سیاسه‌ت و هیومانیزمدا

    شۆڕشی ژینا له‌ نێوان ڕه‌مز و ئامرازدا

    شۆڕشی ژینا له‌ نێوان ڕه‌مز و ئامرازدا

    بنەچەی کورد: به‌شی یه‌كه‌م

    بنەچەی کورد: به‌شی دووەم و کۆتایی

    بنەچەی کورد: به‌شی یه‌كه‌م

    بنەچەی کورد: به‌شی یه‌كه‌م

    ريفراندۆم و چەن سەرنجێک

    ريفراندۆم و چەن سەرنجێک

    بزاڤی شارستانی لە کوردستانی ئێراق لە ماوەی ماندێتی بەریتانیا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    بزاڤی شارستانی لە کوردستانی ئێراق لە ماوەی ماندێتی بەریتانیا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كورد برای منن

    كورد برای منن

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كوردستان ده‌وڵه‌ته‌ نوێیه‌كه‌ی‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ ناوه‌ڕاسته‌

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

  • چاوپێکەوتن
    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    کۆڵۆمبیا؛ چیرۆکى بێدەنگکردنى چەکەکان لە نیشتیمانى پەپولەکان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    ئایندەی ئێراق؛ لە نێوان لەخۆبایبوونی شیعە و هەڵەكانی كورد و سوننە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    جەنگی غەزە؛ خۆری وزەی کورد دەدرەوشێنێتەوە

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    کورتەیەک لەسەر یاسای تاوانکاری نێودەوڵەتی

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    ئۆپۆزیسیۆن له‌ کوردستان؛ ئه‌رک و واقیع

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    جه‌نگی ئەتۆمی و کۆتایی مرۆڤایەتی

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    بۆچی كەشتییە بازرگانییەكان ئاڵای چەند وڵاتێكی دیاریكراو بەرز دەكەنەوە؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

    جەنگێکی فرە، بەرەیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست؛ ئەنجام و لێکەوتەکانی چۆن دەبێ؟

چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی کورد لە چاوی ئەواندا

ئۆسكارمان ئەو ڕۆژهەڵاتناسەی خزمەتی ئەدەبی فۆلكلۆری كوردی كرد

هۆشیار جەمال لەلایەن هۆشیار جەمال
شوبات 17, 2023
لە بەشی کورد لە چاوی ئەواندا
0 0
A A
ئۆسكارمان ئەو ڕۆژهەڵاتناسەی خزمەتی ئەدەبی فۆلكلۆری كوردی كرد
0
هاوبەشکردنەکان
53
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

“ژیانی ئۆسكارمان”

ئۆسكارمان ڕێككەوتی 18ی ئەیلولی1867 له بەرلین له دایكبووه، له ڕێككەوتی 5 ی مانگی دوانزەی ساڵی 1917 له بەرلین كۆچی دوایی كردووه. ئۆسكارمان ڕۆژهەڵاتناس بووه و له كتێبخانەی پاشایەتیی بەرلین كاری كردووه. له 1901 تا 1911 بۆ لێكۆڵینەوه له زاراوه فارسی-كوردییەكان بەرەو ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست سەفەری كردووه. بەرهەمی سەفەرەكانی كۆمەڵێك دەستنووس و كتێبن كه له ئەرشیڤی “ئەكادیمی زانستەكان” لە بەرلین پارێزراون. ئەمیش وەك ڕۆژهەڵاتناسەكانی دیكە كە هاتوونەتە ناوچەكە بوون بە سەرچاوەیەكی گرنگی مێژوویی گەلەكەمان كە زۆرجار كەڵكیان لێ وەردەگیرێت بۆ ناساندنی مێژووی گەلی كورد بەهۆی ئەوەی كە ڕۆژهەڵاتناسەكان زانیاری باشیان لەسەر مێژووی گەلی كورد تۆماركردووە لەلایەكی دیكەش وەك سەرچاوەیەكی بێلایەن سەیریان دەكرێت.

كاڕڵ هادانك(Karl Hadank) كه مامۆستا و ڕۆژهەڵاتناس بووه و له ساڵی 1945 دا كۆچی دوایی كردووه (ساڵی له دایكبوونی ڕوون نییه)، بۆ ماوەیەك له كاری مامۆستایەتیی ئازاد دەكرێ و له لایەن كۆمیسیۆنی ڕۆژهەڵاتی ئەكادیمی زانستەكان كاری ساغكردنەوەی دەستنووسەكانی”ئۆسكارمان”ی پێ دەسپێردرێ. بەشێك لەو دەستنووسانە بڵاودەكاتەوه و به مەبەستی لێكۆڵینەوەی زیاتر و پەرەپێدانی كارەكانی ئۆسكارمان له ساڵی 1932دا، سەربەخۆ بەرە و شام و بەغدا سەفەر دەكا. سەبارەت به لێكۆڵینەوه لەسەر زمانه ئێرانییەكان كارەكانی كاڕڵ هادانك زۆر بەنرخ و بەرچاون. بەرهەمەكانی ئۆسكارمان هەر فۆتۆكۆپی بەرگی یەكەمی بەرهەمێكیم هەبوو كه له لای ئێمەی كورد به”تو‌حفەی موزەففەرییه” ناسراوه. بەڵام لەو دوایانه دا له عەنتیكەخانەیەكی شاری “بێرلین” سێ كتێبی ئۆسكارمانم ‌دەست كەوتن. ئەو سێ كتێبه بریتین له:

1- بەرگی یەكەمی “تو‌حفەی موزەففەرییه”

2- بەرگی دووهەمی”تو‌حفەی موزەففەرییه” كه و‌ەرگێڕدراوەی بەرگی یەكەمه به زمانی ئەڵمانی، لەو بەرگه دا هەموو بەیتەكان وەرگێڕدراونە‌ته سەر زمانی ئەڵمانی و پێشەكییەكیشی له سەر شێوه و ناوەرۆكی بەیتەكان تێدایە.

3- زاراوەكانی گۆران، بەتایبەت كەندوولەیی، هەورامانی و باجەڵانی. ئەو كتێبه دوای “ئۆسكارمان” له لایەن “كاڕڵ هادانك”ەوه ساغكراوەتەوه و زانیاریی زۆر به نرخی لەسەر ئەو زاراوانه تێدایه. هیچكام لەو كتێبانه باسی ژیان و بەسەرهاتی ئۆسكار مانیان تێدا نییه، بەڵام به وردی ئاماژه به بەرهەمەكانی ئۆسكارمان كراوه.

“گەشتەكەی ئۆسكارمان بۆ ناوچەی موكریان”

موكریان تا 150 ساڵ لەوە پێش بێجگە لە مەهاباد شار نەبووە، بۆیە ئێستاش كە كەسێك مەبەستی هاتن بۆ مەهاباد بێ دەڵێ دەچمە شار. كاتێك ئۆسكارمان لە ساڵی 1903دێتە موكریان هیچ یەك لە شارەكانی ئێستا شار نەبوون. ئۆسكارمان لە گەشتەكەیدا بۆ ناوچەی موكریان كاری زۆر گەورەی ئەنجامداوە وەك تۆماركردنی زانیاری زۆر بەكەڵك لەسەر شێوازی ئاخاوتنی دانیشتوان و زۆر بابەتی ڕێزمانی و بەرهەمی شاعیرانی ناوچەكە و تۆماركردنی بەشێكی زۆر لە پەخشان و لاوكو بەیت و بەندی كوردەواری. هەروەها “ئۆسكارمان” خزمەتێكی مەزن و بەرچاوی بە زمان، فەرهەنگ و ئەدەب و مێژووی نەتەوەیی كوردان كردووە، خزمەتێكی دەگمەن و فەرامۆش نەكراو، بە چەشنێك كە ناوی ئەم بیرمەند و دڵسۆزە بێگانەیە لە مێژووی ئەدەبی كورددا بە نەمری هێشتۆتەوە. “ئۆسكارمان” لەو ماوەیە‌دا كە لە ئێران بووە زۆر لێكۆڵینەوەی بەنرخی لە سەر زاراوە فارسی و كوردییەكان هەبووە. بۆ خۆی كارەكانی خۆی بە چوار دەستە دابەش دەكات:-

1- زاراوەكانی ئوستانی فارس.

2- ئەو زاراوانەی بە “زاراوە ناوەندییەكان” نێودێر كراون.

3- زاراوەكانی لوڕەكان.

4- زاراوە كوردییەكان.

“ئۆسكارمان” هەموو دەستنووسەكانی ڕێكوپێك كردوون و به شێوەیەكی تایبەتیی دابەشیكردوون. هەندێك لەو دەستنووسانەی چاپكراون و هەندێكیشیان به چاپ نەكراوی ماونەتە‌وه. “زاراوەی كوردە موكرییەكان” یان بە واتایەكی دی “توحفەی موزەفەرییە” بەشێكی كارەكانییەتی. كۆكردنەوەی 17 بەیتی كوردی (دمدم ـ مەم و زین ـ لاس و خەزاڵ ـ ناسر و ماڵماڵ ـ برایمۆك ـ شێخ فەرخ و خاتوون ئەستێ ـ مەحمەل و برایم دەشتیان ـ قۆچ عوسمان ـ جولەندی ـ خەزێم ـ كاكە میر و كاكە شێخ ـ لەشكری ـ قەر و گوڵزەر ـ زەمبیل فرۆش ـ باپیرئاغا ـ عەلی عاشق و عەبدولرەحمان پاشای بابان) كۆمەڵێكی زۆر بابەتی رێزمانی و فەرهەنگ و دەستەواژەی كوردی، نزیك بە 200 غەزەل و گۆرانیی كوردی لە زاری گوندنشینێك بەناوی (رەحمان بەكر)ەوە كۆكردۆتەوە و وەریگێڕاوەتە سەر زمانی ئەڵمانی و ساڵی 1905ی زایینی لەژێر ناوی بەیت و باو و ئەدەبی زارەكیی زاراوەی موكریانی بە هەمان ئاخاوتەی سەرەكی و بە رێنووسی لاتینیی تایبەت لە بەرلین بە چاپی گەیاندووە.

لە سەرووی ئەوانەش تۆماركردنی ناوی ژمارەیەك لە بەیت بێژوو لاوك بێژوو بەند بێژی ناوچەی موكریانە كە ئۆسكارمان بە هاوكاری چەند كەسێك لە ڕۆشنبیرانی ناوچەكە مەیدانی چاوپێكەوتنی لەگەڵ ژمارەیەك لە بەیت بێژ و لاوك بێژ و گۆرانیبێژانی ناوچەكە كردووە و لە زاری خۆیانەوە بەرهەمەكانی وەرگرتوون بەبێ هیچ دەستكاری و شێواندنێك لە كتێبە بەناوبانگەكەی( توحفەی موزەفەریە ) دا تۆماری كردوون بەمەش بەشێكی گرنگی لە ئەدەبی ناوچەی موكریان لەو سەردەمەدا لە فەوتان پاراستووە و نەكەوتوونەتە بەر هێرشی بەربەریانەی لەشكری ڕووس ئەو بەرهەمەی ئۆسكارمانیش بۆتە سەرچاوەیەكی گرنگی فۆلكلۆری كوردی.

هێمن موكریانی دەڵێت” لە مێژساڵ بوو بیستبووم زانایەكی ئەڵمانی بەناوی ئۆسكارمان، لە سەرەتای ئەم چەرخەدا هاتۆتە سابڵاخ و هەندێك بەیت و بەندی كوردی، بە یارمەتی دكتۆر جەوادی قازی ئەو كاتە مەلایەكی لاو بوو كۆكردبۆیەوە و بەخەتی لاتینی تایبەتی چاپی كردوون.

بەداخەوە هەرچی تێكۆشام ئەو كتێبەم بەدەستنەكەوت، دەترسام ئەو ئاواتەم ببەمە ژێر گڵ، تا لە ساڵی 1974 لە كتێبخانە دەوڵەمەندەكەی كۆڕی زانیاری كورد دۆزیمەوە، لە سەرەتادا زۆر زەحمەت خەتەكەم بۆ دەخوێنرایەوە، پاشان لێی ڕاهاتم. تەماشام كرد كتێبێكی زۆر گرنگە و بێ وێنەیە، لەبەر ئەوە پێشنیارم بۆ كۆڕی زانیاری كورد كرد ئەم كتێبە بكاتە سەر ڕێنووسی ئێستای كوردی، هەتا هەموو كەسێك سوودی لێببینێت. كۆڕ پێشنیارەكەی قبوڵ كردم و بڕیاریدا لیژنەیەك لەو كەسانەی شارەزای زاراوەی موكرین پێكبێت و ئەم ئەركە ئەنجام بدات. بەڵام بەداخەوە ئەم لیژنەیە پێك نەهات. بەڵام من كە بڕیارمداوە بەهەموو هێز و توانای خۆمەوە خزمەت و ئەدەبی كوردی بكەم، وازم نەهێنا و ئەو ئەركە سەختەم خستە ئەستۆی خۆم هەر چەندە كاری دیكەی ئەدەبیشم هەبوو وازم لە هەمووی هێنا بۆ ئەم كارە.”ساغكردنەوەی ئەو تێكستانە كارێكی زەحمەت بووە و كاری زۆرو بەدوا داچونی مەیدانی پێویست بووە بۆیە زۆر كەس نەیتوانیووە ئەو ئەركە لە ئەستۆ بگرێت.

“توحفەی موزەفەرییە” كە یەكیان بە ڕێنووسی لاتین و ئەوی تریان بە ئارامی نووسراوەتەوە، جیاوازییان هەیە، بەڵام جیاوازیان ئەوەندە نییە كە لە ناوەرۆكدا گۆڕانی بە سەردا هاتبێت. یەك دوو شتی بەرچاون و یەك دوو شتیشی هەڵەن كە كراون. بۆ نموونە پیتی [ح] لەگەڵ [ع] لە ناوچەی شاروێراندا ئەو دووانە تێكەڵ دەكەن، یانی لە جیاتی [ع]، [ح] دەڵێن و بە‌پێچەوانە. جا ئۆسكارمان ئەو شتەی كە بیستوویەتی هاتووە ئەوی نووسیوەتەوە، مامۆستا هێمن بەشێكی چاك كردوون، چونكە چاكی نەكردایە، بۆ كەسانێك كە لە ناوچەی موكریان نەبوون، تێگەیشتنی سەخت دەبوو. بەشێكی تریش هەڵەكانی چاپین كە تێیكەوتوون، چونكە ئەو كتێبە لە باشووری كوردستان چاپ بووە، ئەوانی كە خۆیان بە خاوەنی (وارسی) ئەم كتێبەیان كردووە، جارجار دەستێكیان تێوەرداوە، ئاڵوگۆڕێكیان ساز كردووە كە لە ڕووی نەزانییەوە كردوویانە و ئەشێت بەشێكی هەر ڕەبتی بەو نەبێ. بەڵام بە‌ گشتی هەڵەكانیان ئەوەندە نییە كە گرنگی كتێبەكە كەمبكاتەوە. بەڕێزێكی دی بە ناوی “عەلی نانەوازادە” هاتووە لاتینەكەی چاپ كردۆتەوە، كە بەداخەوە ئەویش هەڵەیی تێدایە. بە گشتی هۆیەكەش بۆ ئەوە دەگە‌ڕێتەوە كە ئۆسكارمان “ئەلف بێیەكی تایبەتی بۆ نووسیوە كە بەشێكیان ناخوێندرێنەوە. ئەگەر تۆ موكریانی، مەهابادی، دێهاتی، شاماتی نەبی ناتوانی لێكی دەیەوە، زۆرتر كێشەی وشەیە دەنا ناوەرۆكەكە كێشەی نییە.

 

سەرچاوەكان:

1- توحفەی موزەفەرییە، كۆكردنەوەی ئۆسكارمان، پێشەكی و ساخكردنەوە و هێنانەسەر ڕێنووسی كوردی: هێمن موكریانی، دەزگای چاپ و پەخشی ئاراس، چاپ: هەولێر 2014.

2- ژمارە ( (7ی گۆڤاری مەهاباد، وتار، نووسینی هێدی.3- ژمارە (3425)ی ڕۆژنامەی هەولێر، ڕۆڵی ئۆسكارمان لە ئەدەبی موكریاندا، نووسینی عەباس سوارە.4- چاوپێكەوتنی ڕۆژنامەنووسی كورد ئەحمەد بەحری لەگەڵ ماڵپەڕی هاژە.5- ئەدەبی زارەكی و چەند سەرنجێك، نووسینی شەریف فەلاح-هەولێر.

پۆستی پێشوو

وەزیری دەرەوەی یۆنان: ئەنادۆڵ خاکی کوردو یۆنانییەکانە

پۆستی داهاتوو

بۆچی وڵاتانی موسڵمان دیموكراتی نین؟

هۆشیار جەمال

هۆشیار جەمال

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە
کورد لە چاوی ئەواندا

كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

حوزه‌یران 2, 2023
54
كورد برای منن
کورد لە چاوی ئەواندا

كورد برای منن

ئایار 14, 2023
62
كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی
کورد لە چاوی ئەواندا

كورد.. نوێترین قوربانیی ده‌وڵه‌تی‌ نه‌ته‌وه‌یی

ئازار 21, 2023
87

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

شوبات 2023
د س W پ ه ش ی
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728  
« کانونی دووهەم   ئازار »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان
Call us: +964 770 CHKURD THEME

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • EnglishEnglish
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە