“دەروازەیەک لەبری پێشەکی”
ئێراق لەژێر گوشاری ئەمەریکا بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی میلیشیاکان و هەڵوەشاندنەوەیان لە چوارچێوەیەکی یاساییدا، سەرەڕای ئەوەی گرووپە میلیشیاکان (کە ناسراون بە هێزەکانی حەشدی شەعبی) لە کانوونی یەکەمی ساڵی ٢٠١٦ بەپێی یاسایەکی تایبەت مامەڵەیان لەگەڵ دەکرێت، بەڵام ئەم گرووپ و میلیشیا چەکدارانە داهاتووی ئێراق ڕووبەڕووی دۆخێکی مەترسیدار دەکاتەوە لەبەر ئەوەی ئیدارەی ئەمریکا بە سەکردایەتی دۆنالد ترەمپ زۆر مکورە لەسەر ئەوەی ئەم هێزانە دەبێت هەڵبوەشیندرێنەوە، چونکە مەترسی ڕاستەخۆ لەسەر ئاسایش و بەرژەەندییەکانی ئەمریکا دروست دەکەن. دۆخەکە زیاتر ئاڵۆزتر دەبێت بەهۆی ئەوەی ئێران سپۆنسەری ناوچەیی میلیشیا ئێراقییەکان دەکات لە بەرەنگاری داوای داماڵینی چەک لە دەرەوەی دەوڵەت. ئەمەش کاردانەوەی توندی بۆ ئێراق دروست دەکات، کە لەژێر فشاری دژبەری ئەمریکا و ئێراندا، لە نێوان دەزگا فەرمییەکانی دەوڵەت و کوتلە چەکدارەکان، یان لەنێوان خودی میلیشیاکان لەسەر دەسەڵات و کاریگەری و مانەوە، ڕووبەڕووی سیناریۆی ململانێی ئەگەری جیا جیا دەبێتەوە.
بەردەوامی گوشارەکانی ئەمریکا بۆ سەر حکومەتی ئێراق بۆ هەڵوەشاندنەوەی میلیشیاکان، ڕێگریکردن لە پەسەندکردنی یاسای هێزەکانی حەشدی شەعبی و هەڕەشەکانی بۆ سەپاندننی سزا لەسەر خودی دەوڵەتی ئێراق، ڕۆڵیان هەیە لە قووڵبوونەوەی درزێک-بۆشایەک نەک تەنها لەنێوان هێزە سیاسییەکان، بەتایبەتی ئەوانەی لە چوارچێوەی هەماهەنگیدان، بەڵکو لەنێوان حکومەت و کوتلە چەکدارەکانی نزیک لە ئێران و تەنانەت لەناو خودی ئەو کوتلانەشدا هاتۆتە ئاراوە. تاران نەک هەر چەندین جار پشتیوانی خۆی بۆ میلیشیا ئێراقییەکان ڕاگەیاندووە کە لە نزیکترین شێوە پەیوەندییان پێوە هەیە، بەڵکو ڕاستەوخۆ دەستوەردانی کردووە بۆ ڕەتکردنەوەی پەرەسەندنی بانگەوازەکان بۆ چەکداماڵینی ئەو میلیشیایانە. داتا ناوخۆییەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە یەکێک لە دەرئەنجامەکانی ئەو هەنگاوەی ئەم دواییەی ئێران چالاککردنی کۆمەڵێک میلیشیای سێبەرە، لە پێشبینی پێشهاتەکانی ئێراقدا. گوشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە یەک کاتدا بۆ سەر ئێراق ئامادەکاری دەکات بۆ چەند سیناریۆیەک: ڕووبەڕووبوونەوەی ئاشکرای نێوان هێزە ئەمنییەکان و میلیشیاکانی ئێراق، ڕووبەڕووبوونەوەی خودی کوتلە چەکدارەکان و ئاگربەست تا ئەو کاتەی هەڵبژاردن ئەنجام دەدرێن و حکومەتێک دروست دەبێت کە بتوانێت ڕێگەی جۆراوجۆر بۆ پەیوەندی لەگەڵ واشنتۆن بکاتەوە. هێزە سیاسییە سەرەکییەکانی ئێراق پشتگیری لە سیناریۆی کەمکردنەوەی ئاستی پەرەسەندن دەکەن کە تێچووی کەمتری تێدا بێت. بەڵام پێویستی بە نەرمی ئێران دەبێت لە مامەڵەکردن لەگەڵ ئەم قۆناغەدا، هەروەها ئیمتیازات لەلایەن فراکسیۆنەکان و هێزە سیاسییەکان، بەتایبەتی سەبارەت بە داڕشتنەوەی هێزەکانی حەشدی شەعبی، دواخستنی پەسەندکردنی یاسای ناکۆکی لەسە، بەستنی چالاکییە سەربازییەکانی فراکسیۆنەکان و ئامادەکردنی خشتەی چەکداماڵین کە هاوکاتە لەگەڵ خشتەی کشانەوەی ئەمریکا.
“فشارەکانی ئەمریکا”
ئیدارەی ئێستای ئەمریکا هەر لەسەرەتای دەست بەکاربوونی یەکێک لە پرسە گرنگەکان بەرامبەر بە ئێراق پەیوەست بوو بە زیادکردنی فشارەکانی بۆ سەر حکومەتی ئێراق، بەڵام لەم چەند مانگەی کۆتاییدا ئاست و شێوازی فشارەکان بە ڕادەیەکی زۆر زیادی کردووە، لێرەدا دەکرێت ئەم فشارانەی واشنتۆن کە کۆمەلێک ڕێوشوێن لە خۆدەگرێت، بەم جۆرە بخرێنە ڕوو:
یەکەم:– هەڵوەشاندنەوەی گرنگترین تۆڕەکانی قاچاخی پارە و نەوت بۆ ئێران بە چالاککردنی ڕژێمی گەمارۆ ئابوورییەکان کە هەمیشە لە هەڵکشاندایە. بەدوور نازانرێت ئەم ڕێوشوێنانە بانکی فەرمی ئێراق یان دامەزراوە نەوتییەکانی ئێراقیش بگرێتەوە، ئەمەش وەک بەشێک لە دۆکترینی ئیدارەی ئێستای ئەمریکا بۆ تێکدانی بەرژەوەندییە ئابوورییەکانی ئێران لە چوارچێوەی ئێراقدا گیراوەتەبەر. سزاکانی ئەمریکا کاردانەوەی لەسەر ئابووری ئێراق و تواناکانی حکومەت هەبووە، بەتایبەتی کە کاریگەری لەسەر نزیکەی نیوەی بانکە ئەهلییەکان هەبووە، کە زۆربەیان سەر بە پارتە سیاسییەکان یان میلیشیاکانن کە چەکی ئابووری کاریگەریان هەیە کە لێکەوتەی لەسەر سەقامگیری بازاڕ و دراو هەیە.
دووەم:–فشاری سیاسی ڕاستەوخۆ و بێ وێنە، لەگەڵ هەڕەشە بۆ ڕێگریکردن لە پەسەندکردنی یاسای حەشدی شەعبی. باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە بەغدا و وەزارەتی دەرەوە هۆشداری یەک لە دوای یەکیان لەو بارەوە بڵاو کردەوە و جەختیان لەوە کردەوە کە پەسەندکردنی ئەو یاسایە نوێنەرایەتی چەسپاندنی نفوزی ئێران دەکات لە ئێراق. بەهۆی ئەم فشارانەوە یاسای هێزەکانیحەشدی شەعبی کە سەرەتای ئەمساڵ خوێندنەوەی یەکەمی لە پەرلەمان بەبێ ناڕەزایەتی دەرکردبوو، بوو بە سەرچاوەی دابەشبوونی سیاسی توند. ئەم یاسایە گەیشتە لوتکە بە کشانەوەی نوێنەرانی کورد و سوننە لە کاتی خوێندنەوەی دووەم لە ناوەڕاستی مانگی تەمموزدا. هاوکات، کشانەوە لە خودی هێزە شیعەکان پەرەی سەند، بەمەش پەسەندکردنی کۆتایی یاساکە لە سەرەتای مانگی ئابدا پووچەڵ کردەوە.
سێیەم:–ئەمریکا بە فەرمی داوا دەکات حکومەتی ئێراق مامەڵە لەگەڵ میلیشیاکان بکات و هەڵیانبوەشێنێتەوە یان بیخاتە ناو هێزە ئەمنییەکانەوە. ئەمەش بە تایبەتی لە دوای ڕووداوە ئەمنییەکانی ئەم دواییە ڕاست بوو، وەک بۆردومانی وێستگەکانی ڕاداری ئێراق و کێڵگە نەوتییەکانی هەرێمی کوردستان و فڕۆکەخانەکان و ئەو ڕووبەڕووبوونەوەی چەکدارانەی کە لە ناوچەی دۆرا لە بەغدا لە نێوان هێزە فەرمییەکان و ئەندامانی میلیشیای حزبوڵای کە لە سوپای پاسدارانی ئێرانەوە نزیکە، ڕوویدا. تێوەگلانی میلیشیاکان سەرەتا لەلایەن باڵیۆزخانەی ئەمریکاوە ئاماژەی پێکرا، دواتر لەلایەن حکومەتی ئێراقەوە، کە لە بەیاننامەیەکدا زنجیرەیەک ڕێوشوێن دەکراون بۆ ڕووبەڕوو بوونەوەی چالاکییەکانی ئەم گرووپانە.
چوارەم:- پەیام و سیگناڵە ئەمریکییەکان، هەندێکیان لە لایەن وتەبێژی فەرمی و دەزگاکانی ڕاگەیاندن و ناوەندەکانی بیرکردنەوە دەربڕدراون، سەبارەت بە ئەگەری ئەوەی کە میلیشیا و ناوەندەکانیان ڕاستەوخۆ بکرێنە ئامانج لەلایەن ئەمریکا یان ئیسرائیلەوە، هاوکاتە لەگەڵ ئەگەری دەستپێکردنەوەی ڕووبەڕووبوونەوەی سەربازی لەگەڵ ئێران. بەشێک لەو ئاماژانە ئەوە دەردەخەن کە ئێراق لەژێر سزای هەمەلایەنەی ئەمریکادایە. دەتوانرێت ئاماژە بەوە بکرێت کە واشنتۆن بودجەی بۆ دەزگای بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر دوو هێندە کردووەتەوە کە لەلایەن سوپای ئەمریکاوە دامەزراوە و بە پەیوەندی نادۆستانە لەگەڵ میلیشیاکان ناسراوە. لەم ڕووەوە، پرسی خشتەی کاتی کشانەوەی سەربازی ئەمریکا لە ئێراق کە لە مانگی ئەیلولی ئەمساڵەوە دەست پێدەکات، نوێنەرایەتی تەحەدایەکی جددی دەکات بۆ سروشتی داهاتووی پەیوەندییە ئەمنییەکانی ئێراق و ئەمریکا، هەرچەندە حکومەتی محەمەد شیاع سودانی هەوڵی داوە ئەم ئاڵنگارییانە کەم بکاتەوە.
پێنجەم:- ڕوانگەیەکی گشتی ئەمریکا بۆ دیپلۆماسی فەرمی و نافەرمی ئێراق، بەتایبەتی ئێراق چەند داواکارییەکی پێشکەش بە لایەنی ئەمریکی کرد بۆ دیاریکردنی وادەیەک بۆ سەردانەکەی سەرۆک وەزیران بۆ واشنتۆن، کە تا ئێستا وەڵام نەدراوەتەوە. هاوکات سەردانەکانی دیپلۆماسی نێوان هەردوو وڵات بۆ کەمترین ئاست کەمکراوەتەوە و سنووردار کراوە بە بابەتە ئەمنی و سەربازییەکان. ئیدارەی ئێستای ئەمەریکا لە دوای کۆتاییهاتنی باڵیۆزی پێشووی ئیلێنا ڕۆمانسکی لە مانگی تشرینی دووەمی ساڵی ڕابردووەوە تا ئێستا باڵیۆزی لە بەغدا دانەناوە. باڵیۆزخانەکە کە کارمەندەکانی بۆ کەمترین ئاست کەمکردووەتەوە، لە ئێستادا لەلایەن بەرپرسی کاروباری ستیڤن فاگینەوە بەڕێوەدەبرێت کە هاوکات وەک باڵیۆزی ئەمریکا لە یەمەن کاردەکات.
“فشارەکانی ئێران”
لای خۆیەوە ئێران دوور نەبوو لە هەوڵی ئەمریکا بۆ تێکدانی نفوزی خۆی لە ئێراق. درێژەی بە ڕاگەیاندنی پشتیوانی خۆی لە هێزەکانی حەشدی شەعبی داوە لە چوارچێوەی بەرەی مقاوەمە کە چەمکێکە گوزارشتە لەو میلیشیایانەی کە زۆرترین پەیوەندییان لەگەڵ تاراندا هەیە و بە هێزە وەلائییەکانی ئێران ناسراون کە دیارترینیان کەتائیبەکانی حزبوڵڵا، عەسائیب ئەهلی حەق، کەتائیبی سەیدولشوهادە و چەندان گروپی دیکە. تاران ڕاستەوخۆ دەستوەردانی کرد بۆ ڕەتکردنەوەی بانگەوازە پەرەسەندووەکان بۆ داماڵینی چەک لە میلیشیاکان. بەشێک لەو بانگەوازانە لەلایەن باڵاترین دەسەڵاتی شیعەوە هاتبوون، ئایەتوڵڵا عەلی سیستانی، کە مانگی حوزەیرانی ساڵی ڕابردوو لە ڕێگەی نوێنەرەکەیەوە لە کەربەلا، عەبدولمەهدی کەربەلای داوای کرد، دەوڵەت کۆنترۆڵی چەکەکان بپارێزێت. ڕوونیشیکردەوە، “گەلی ئێراق بێبەری نییە لە کاردانەوەی ململانێی بەردەوام لە ناوچەکەدا، پێویستە ئێراقییەکان خۆیان بە هۆشیاری و تێڕوانین پڕچەک بکەن، ئێمە داوای بنیاتنانی وڵات لەسەر بناغەیەکی دروست دەکەین”. هۆشدارییەکانی سیستانی هاوکات لەگەڵ ئەوەی کە چەند ساڵێکە خۆی لە دەربڕینی تێڕوانینی ڕاستەوخۆی سیاسی بەدوور گرتووە، وەک ئاماژەیەک بۆ پێویستی چارەسەرکردنی کەموکوڕییەکانی ڕوانگەیەکی ڕەسمی بەرامبەر میلیشیاکان و هێزەکانی حەشدی شەعبی. ئەمەش لەژێر ڕۆشنایی پێشهاتە ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکان و ئەو هەڕەشانەی ڕووبەڕووی ئێراق دەبێتەوە.
وەڵامی ئێران لەم پێوەندییەدا لە لایەن عەلی ئەکبەر ویلایەتی ڕاوێژکاری ڕێبەری مەزنی ئێران و کەسایەتییەکی بەهێزی ڕێژیم لە میانەی چاوپێکەوتن لەگەڵ میدیاکانی ئێران هات. ناوبراو ڕەتکردنەوەی ئێرانی لە چەکداماڵینی هێزەکانی حەشدی شەعبی بەستەوە بە حیزبولای لوبنانی وەک بەرەیەکی یەکگرتوو کە خودی تاران سەرکردایەتی دەکات.
جێگای سەرنج بوو کە ویلایەتی هەڵوێستی فەرمی ئێرانی بەستەوە بە پەیوەندییەکەوە کە لەگەڵ نووری مالیکی سەرۆک وەزیرانی پێشوو و سەرۆکی هاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا هەیبوو و وتی “مالیکی پیاوێکی ئازا و بوێرە، ئەو کەسەیە کە لە ماوەی سەرۆکایەتیەکەیدا سزای لەسێدارەدانی بۆ سەدام حوسێن، سەرۆک کۆماری پێشووی ئێراق دەرکرد و گروپی مونافیقەکانی – موجاهدین- خالق- لە ئێراق دەرکرد”. ئاماژەی بەوەشکرد، “لە کاتی بانگەوازەکەدا، مالیکی جەختی لەوە کردەوە کە ئەمریکا و ئیسرائیل لە دوای لوبنان کاردەکەن بۆ ئەوەی هێزەکانی حەشدی شەعبی لە ئێراق بکەنە ئامانج، بەڵام ئێران و ئێراق ڕەتیدەکەنەوە لە چەکداماڵینی حزبوڵڵا لە لوبنان یان هێزەکانی حەشدی شەعبی لە ئێراق. ئەم هێزانە ئەمڕۆ لە جاران یەکگرتووتر و بەهێزترە و ئێراق ئەو وڵاتەیە کە ڕێگری لە پلانەکانی ئەمریکا و ئیسرائیل دەکات لە ناوچەکەدا. لێرەدا دەکرێت ئاماژەکردنی ویلایەتی بۆ مالیکی وا لێکبدرێتەوە کە بە پلەی یەکەم ئاراستەی سیاسەتەکانی محەمەد شیاع سودانی سەرۆکوەزیرانی ئێستای ئێراق و حکومەتەکەی دیاری دەکات و نفوز و کاریگەرییەکی زۆری هەیە لەسەر پڕۆسەی سیاسی، بەتایبەتی دوای ئەوەی بەیاننامەکانی حکومەت تێوەگلانی میلیشیای حزبوڵای لە کردەوەی تاوانکاری لە ناوخۆی ئێراقدا ئاشکرا کرد.
بەبێ لەبەرچاوگرتنی پاڵنەرەکانی پشت هەڵوێستی سودانی، کە کاریگەری هەبووە لەسەر دابەشبوون و لێکترازان لە ڕیزەکانی چوارچێوەی هەماهەنگی و میلیشیاکان، تەنانەت ئەوانەی کە لە ئێرانەوە نزیکترینن. سەردانی عەلی لاریجانی ئەمینداری گشتی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی ئێران لە ١١ی ئابی رابردوو بۆ بەغدا، بەشێک بوو لە دووبارە قەبارەدانانێکی ئەمنی بۆ فەزای جیۆستراتیژی ئێران. لاریجانی یاداشتێکی لێکتێگەیشتنی ئەمنی لەگەڵ ئێراق واژۆکرد، کە بە فەرمی پشتڕاستکرایەوە کە پەیوەندی بە کۆنترۆڵکردنی سنوورەکانی نێوان هەردوو وڵاتەوە هەیە. واشنتۆن نیگەرانی خۆی لەم یاداشتە دەربڕی و بە ئاماژەدان بە توانایی بۆ سنووردارکردنی ئەمنیی زیاتر و مانۆڕکردنی فەزای بۆ ئێران لە چوارچێوەی ئێراقدا. ناوەڕۆکی سەردانەکەی لاریجانی و چاوپێکەوتنەکانی لەگەڵ کەسایەتییە سیاسییەکان و سەرکردەکانی میلیشیاکان، وەک لە لایەن کەسانی ناوخۆییەوە پشتڕاست کراوەتەوە، بە پلەی یەکەم پەیوەندی بە پاڵپشتیکردنی ئامادەیی ئەمنی، سەربازی، ئابووری و سیاسی ئێران لە ئێراق بوو وەک ئامادەکارییەک بۆ خولێکی نوێی چاوەڕوانکراوی شەڕ لەگەڵ ئیسرائیل. ئاماژە بەوەشکراوە، گوتاری سیاسی شیعە دوای سەردانەکە گۆڕا بۆ پێداگری لەسەر دەرکردنی یاسای “هێزەکانی حەشدی شەعبی” سەرەڕای هۆشدارییەکانی ئەمریکا.
هەر لەو چوارچێوەیەدا، ئێراق شایەتحاڵی سەردانەکانی دیکەی ئیسماعیل قائانی، سەرۆکی سپای قودس و کۆمەڵێک لە سەرکردەکانی سوپای پاسدارانی ئێران بوو، دوای وەستانی شەڕی ١٢ ڕۆژەی لەگەڵ ئیسرائیل، بۆ بەغدا، نەجەف، بەسرە و سەلاحەدین. جگە لەوەش سەردانێکی نافەرمی سەرکردە سەربازی و سیاسییەکان لەوان عەباس عراقچی وەزیری دەرەوە لە میانەی یادی ئەربەعیندا ئەنجامدرا. زانیارییەکان ئاماژە بەوە دەکەن لە ئێستادا تاران کار لەسەر چالاککردنی گروپی دیکەی میلیشیا سێبەرەکان دەکات.
“بژاردەکانی بەردەم داهاتووی دۆخی ئێراق”
بە لەبەرچاوگرتنی ئەم ڕاستیانە دەتوانین باس لە سێ سیناریۆی ئەگەری پێکدادانی ناوخۆیی نێوان هێزە ئێراقییەکان بکەین کە پەیوەندییان بە ڕکابەریی ئەمریکا و ئێرانەوە هەیە یان کاریگەرییان لەسەرە:-
بژاردەی ڕووبەڕووبوونەوەی ئاشکرای نێوان هێزە ئەمنییەکانی ئێراق و میلیشیا جۆراوجۆرەکان، لەنێویاندا هێزەکانی حەشدی شەعبی؛ ئەم بژاردەیە داوا لە سەرۆک وەزیرانی ئێراق دەکات وەک فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکان زنجیرەیەک هەنگاو بنێت بۆ داماڵینی چەک لە میلیشیاکان و دەستگیرکردنی سەرکردەکانیان و ڕێکخستنەوەی دامەزراوەکانی دەوڵەت بۆ پاککردنەوەی لە کاریگەری میلیشیاکان.
بژاردەی ڕووبەڕووبوونەوەی مەیدانی لە نێوان خودی میلیشیاکان؛ دەکرێت بڵێین ئەم بژاردەیە لە ماوەی کورتخایەندا ئەگەری ڕوودانی کەمە بەهۆی بوونی ئاستەنگ لە بەردەم بەدیهێنانیدا، لەوانەش دوودڵی جەماوەری شیعە لە قبوڵکردنی ڕووبەڕووبوونەوەی لەو شێوەیە، هەروەها دەستوەردانی باڵاترین دەسەڵاتی شیعە، ئایەتوڵڵا عەلی سیستانی، لەم جۆرە حاڵەتانەدا بۆ چارەسەرکردنی دۆخەکە. بەڵام گوشارەکانی ئێستا لەسەر میلیشیاکان، پەرەسەندنی ناکۆکییەکانی نێوان کوتلەکان، گرژییەکانی ناو ڕەوتی سەدری کە بنکەیەکی گەورە بۆ چەکداران پێکدەهێنێت، ئەگەری نوێبوونەوەی ڕووبەڕووبوونەوەی سەربازی ئێران و ئیسرائیل و پێویستی تاران بۆ ئەوەی ئێراق ببێتە یەکێک لە گۆڕەپانەکانی ڕووبەڕووبوونەوەی لەو شێوەیە، هەموو ئەو هۆکارانەن کە بەردەوام پاڵنانی بەرەو ئەم بژاردەیە، کە ڕەنگە دەستوەردانی هێزە ئەمنییەکان لەخۆبگرێت بۆ پشتیوانیکردنی هەندێک لە میلیشیاکان و دژایەتی کردنی هەندێکی دیکە.
بژاردەی دانبەخۆ داگرتن:- بە چاوەڕوانی گۆڕانکاری لە حکومەتی ئێستا و دەستکاریکردنی کارتەکان لەگەڵ واشنتۆن. زۆربەی لایەنە سیاسییەکان بە تایبەتی لایەنە شیعەکان گرەو لەسەر ئەم بژاردەیە دەکەن، نەک لەبەر ئەوەی کێشەکە پەیوەندی بە حکومەتی ئێستاوە هەیە، بەڵکو بەهۆی ئەزموونەکانی پێشووەوە کە گۆڕینی حکومەت ڕێگەیەک بوو بۆ هێورکردنەوەی گرژییەکان لەگەڵ واشنتۆن. بۆ نموونە، پشتگیریکردن لە حەیدەر عەبادی وەک جێگرەوەیەک بۆ نووری مالیکی لە ساڵی ٢٠١٤ و پشتگیریکردنی مستەفا کازمی وەک جێگرەوەیەک بۆ عادل عەبدولمەهدی لە ساڵی ٢٠٢٠. لە کاتێکدا بژاردەیەکی لەو شێوەیە گەرەنتی هەڵگرتنی فشارەکانی ئەمریکا لەسەر میلیشیاکان ناکات، بەڵام دەستەبەرکردنی تێوەگلانی ئەمریکا لە هەڵبژاردنی حکومەتی نوێدا مسۆگەر دەکات.
هاوکێشەی پڕۆسەی سیاسی و حکومەتە یەک لە دوای یەکەکانی ئێراق لە کێبڕکێی ستراتیجی ئەمریکا و ئێران و ئەو کاریگەرییە ئابووری و سیاسی و ئەمنییەی کە هەردوو لایەن خاوەنیانن بەسەر بڕیاردانی ئێراقدا وەک هاوکێشەیەکی هاوسەنگی لەڕادەبەدەر هەستیار کەڵک وەردەگرن، کە بە باشترین شێوە لەلایەن ئەوانەی نزیکترینن لە خاڵی ناوەڕاستەوە تێپەڕێنرێت. ئەو کابینەیەی حکومەت کەلە ئێستادا محەمەد شیاع سودانی سەرۆکایەتی دەکات، لەم هاوکێشەیە دابڕاو نەبوو. بەڵکو ئەو کاریگەرییە ناڕاستەوخۆیانەی دەسەڵاتی ئایینی نەجەف لە قۆناغەکانی هەڵبژاردنی سەرۆک وەزیران لە نێو کاندیدەکانی هێزە جیاجیاکانی شیعە پشتیان بە هەمان هاوکێشە بەستبوو، کە هێزە کوردی و سوننەکانیش بە پلەی جیاواز لە هەڵبژاردنی کاندیدەکان بۆ پۆستە باڵاکانی سەرۆکایەتیی پەسەندیان کرد.
