دیپلۆماسی لە وشەی لاتینی “دیپلۆما” وەرگیراوە کە بە مانای بەڵگەنامەی فەرمی دێت کە سیستەم و ئامرازەکانی پەیوەندی نێوان وڵاتانی ئەندامی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییە و ئامرازەکانی بەڕێوەبردنی دانوستانەکانی نێوان نەتەوەکان. ئەمڕۆ هەندێک لە زانایان ئەم دەستەواژەیە بۆ ئەو پلان و ئامرازانە بەکاردەهێنن کە نەتەوەکان لە کاتی دانوستاندندا بەکاری دەهێنن. دانوستان، بەم مانایە، بریتییە لە داڕشتنی سیاسەتێک کە نەتەوەکان پەیڕەوی دەکەن بۆ کاریگەری لەسەر نەتەوەکانی تر. کاتێک دانوستانەکان لە کاتی قەیرانێکی گەورەدا شکست دەهێنن، جەنگ زۆر جار هەڵگیرساوە، بە شێوەیەکی نەریت، هونەری دانوستان بە کردارێکی فەرمی دەگوترێت کە زۆربەی وڵاتان پەیڕەوی دەکەن لە ناردنی نوێنەرانی دانیشتووی وڵاتانی تر. ئەم دانوستانکارانە بە دیپلۆماتکاران ناسراون. ئەوان یارمەتیدەرن لە بەردەوامی پەیوەندییەکانی ڕۆژانەی نێوان وڵاتەکەیان و ئەو وڵاتەی کە خزمەتی تێدا دەکەن. ئەوان کار دەکەن بۆ دەستکەوتی سیاسی و ئابووری بۆ وڵاتەکانیان و کارلێکێکی باشتری نێودەوڵەتی.
دیپلۆماسی بریتییە لە پرۆفیشناڵیزم لە بەڕێوەبردنی دیالۆگ و بەدەستهێنانی مانای بێ ماندووبوون و دیپلۆماسی پەیوەستە بەو کەسەوە کە داوا دەکرێت دیالۆگێکی سەرکەوتوو بەڕێوە ببات، بێ گوێدانە متمانەی ئەم دیالۆگە و دیپلۆماتکاریش ئەو کەسەیە کە کارێکی تایبەتی پێ سپێردراوە کە ناکرێت کەسێکی تر و ئاسایی باڵیۆزی هەر وڵاتێک پێی دەگوترێت دیپلۆماتکار و وڵات و حکومەتەکان دەینێرن بۆ وڵاتانی دۆست و برا یان دراوسێ کە پەیوەندییەکی باشیان هەیە یان پەیوەندییەکی ئاسایییان هەیە و ڕەنگە دیپلۆماتکارەکە ڕەوانەی وڵاتێکی دوژمن بکرێت هەروەها بۆ بەڕێوەبردنی شتەکان و چارەسەرکردنی ئاڵۆزەکان، دیپلۆماسی بریتییە لە کەسێکی زیرەک بۆ ئەوەی بزانێت چۆن مامەڵە لەگەڵ کەسانی تر بکات و باش بێت لە مامەڵەکردن و مامەڵەکردن لەگەڵ ئەوەی دەوروبەری هەیە و ئەو زانیاریانەی هەیە، ئەو کەسێکە حەز ناکات هەستی کەسانی تر ئازار بدات، شێوازێکی گفتوگۆی زۆر ئاڵۆز و زیرەکانەی هەیە کە دەتوانێت هەر ناکۆکییەک چارەسەر بکات، هەرچەندە گەورە بێت لە نێوان خۆی و ئەوانی تردا، وە ئەو هەمیشە کەسێکە کە هەمووان خۆشیان دەوێت و ڕێزی لێدەگرن، ئەو وەک نیکۆلسۆن وەسفی دەکات: ئەو کەسێکە کە بە متمانە، وردی، هێمن، میزاج، ئارامی، سەبرداری، سادەیی و ڕاستگۆیی دەناسرێتەوە.
“کەسی دیپلۆماتکار”
دیپلۆماتکار دەبێت چەند شتێکی گرنگی هەبێت کە بریتین لە:-
- باش ئاگادار بن و بڕوا بەوە بکەن کە خەڵک لە تایبەتمەندی و سرووشت و شێوازی بیرکردنەوەیاندا لە یەکتری جیاوازن.
- نابێت کەسایەتی لەگەڵ شکۆمەندی تێکەڵ بکات.
- سەرکەوتن لە ژیاندا لە هەموو قۆناغەکاندا تەنها بە مامەڵەکردن لەگەڵ کەسانی باش نییە.
سەبارەت بە ئەرکە دیپلۆماسییەکان بریتین لە:- کۆمیسیۆنی دیپلۆماسی لە دەرەوەی وڵاتەکەیان زانیاری لەسەر هەموو شتێکی بەنرخ لە ڕوانگەی وڵاتەکەیانەوە کۆدەکەنەوە. ڕاپۆرتی فەرمی دەنێرن، زۆرجار بە شێوەی هێما. کۆمیسیۆنە دیپلۆماسییەکان هەروەها بەرگری لە مافی هاووڵاتییانی خۆیان دەکەن کە لە دەرەوەی وڵاتن. بارەگای سەرەکی ئەم دیپلۆماتکارانە لە باڵیۆزخانە یان کۆمیسیۆنە و تاکە جیاوازی نێوان باڵیۆزخانە و کۆمیسیۆن پلەی دیپلۆماتکارە کە بەرپرسە چونکە باڵیۆز سەرۆکایەتی باڵیۆزخانەکە دەکات و وەزیری دەسەڵاتدار سەرۆکایەتی کۆمیسیۆنەکەیە.
بنەما بنچینەییەکانی پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان؛- پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان لەسەر کۆمەڵێک بنەمای سەرەکی دامەزراون کە کارەکانی دیپلۆماسی بە باشی بەڕێوە دەبەن کە گرنگترینیان بریتین لە:-
بنەمای یەکسانی دەوڵەتەکان:- ئەم بنەمایە دەڵێت هەموو دەوڵەتەکان لە ماف و ئەرکدا یەکسانن، بێ گوێدانە قەبارە یان هێزی ئابووری یان سەربازی.
پرەنسیپی دەستوەرنەدان لە کاروباری ناوخۆی دەوڵەتەکان:- ئەم پرەنسیپە ڕێگە له دەوڵەت دەگرێت دەست لە کاروباری ناوخۆی وڵاتێکی تر وەربدات و ڕێز لە سەروەری و سەربەخۆیی وڵاتەکەی بگرێت.
پرەنسیپی ئاشتیخوازی لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان:- پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان داوای چارەسەری ئاشتییانەی ناکۆکییەکان و دوورکەوتنەوە لە بەکارهێنانی هێز یان هەڕەشەی هێز دەکەن.
پرەنسیپی دراوسێیەتی باش:- ئەم پرەنسیپە داوای دروستکردنی پەیوەندی دۆستانە لەنێوان وڵاتانی دراوسێ و هاوکاری لە بوارە جیاجیاکاندا دەکات.
پرەنسیپی ڕێزگرتن لە یاسای نێودەوڵەتی:- پێویستە هەموو دەوڵەتان ڕێز لە یاسای نێودەوڵەتی بگرن و پابەندی یاسا و پەیماننامە نێودەوڵەتییەکان بن کە واژۆیان کردووە و به‌شداریکردن بۆ ئه‌وه‌ی سوودی زیاتر به‌ده‌ستبهێنێت
“بڕوانامەی دیپلۆماسی لە یاسای نێودەوڵەتی و پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان”
گرنگترین ڕێککەوتننامە نێودەوڵەتییەکان کە پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان ڕێکدەخەن؛ پەیماننامە نێودەوڵەتییەکان بە بەردی بناغەی ڕێکخستنی پەیوەندییە دیپلۆماسییەکانی نێوان دەوڵەتان دادەنرێن، چونکە چوارچێوەی یاسایی ماف و ئەرکەکانی دەوڵەتان لە مامەڵەکردن لەگەڵ یەکتردا پێناسە دەکەن و بەڕێوەبردنی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان بە شێوەیەکی ئاشتیانە و ڕێکوپێک مسۆگەر دەکەن.
ئەو ئاستەنگانەی ڕووبەڕووی ئەم ڕێککەوتنانە دەبنەوە:-
گۆڕانکاری لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان:- ئەم ڕێککەوتنانە ڕووبەڕووی ئاستەنگ دەبنەوە بەهۆی گۆڕانکاری خێرا لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا، وەک دەرکەوتنی هێزە نوێکان و زیادبوونی تەحەداکانی ئەمنی.
لێکدانەوەی جیاواز:- لەوانەیە دەوڵەتان لە لێکدانەوەی مەرجەکانی ئەم ڕێککەوتننامانە جیاواز بن و ببێتە هۆی ناکۆکی یاسایی.
پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا:- پەرەسەندنی خێرای تەکنەلۆژیا پێویستی بە پەرەپێدانی ئەم ڕێککەوتنانە هەیە بۆ ئەوەی بابەتی نوێ وەک تاوانی ئەلیکترۆنی و پاراستنی داتای کەسیی لەخۆ بگرێت.
لە کۆتاییدا؛ پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان ئامرازێکی گرنگن بۆ پاراستنی ئاشتی و سەقامگیری لە جیهاندا. بە تێگەیشتن لە بنەما سەرەکییەکانی پەیوەندییە دیپلۆماتیکییەکان، دەتوانین پەیوەندییەکی نێودەوڵەتی بەهێزتر و کاریگەرتر دروست بکەین. خوێندنی یاسای نێودەوڵەتی و پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان یارمەتییەکی بەرچاوی هەیە بۆ پەرەپێدانی لێهاتوویی پێویست بۆ کارکردن لەم بوارە گرنگەدا.
گرنگی دیپلۆماسی لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان:-
- بەڵگەنامەی نێوان بەرژەوەندییە ناکۆکەکان و بۆچوونە جیاوازەکان.
- بەڕێوەبردنی چارەسەرکردنی کێشەکان و یەکلاییکردنەوەی ناکۆکییەکان.
- بڵاوکردنەوەی دۆستایەتی و لێکتێگەیشتن لە نێوان وڵاتاندا.
- بەهێزکردنی ئاشتی و دوورکەوتنەوە لە جەنگ.
- چاودێریکردنی ڕەوتی کاروبارەکان و پاراستنی بەرژەوەندییەکانی دەوڵەتان.
- نوێنەرایەتی بەرژەوەندییەکانی وڵات لەبەردەم حکومەت و وڵاتانی بیانی.
- کار بۆ پێشێل نەکردنی بەرژەوەندییەکان و ماف و پێگەی نیشتمان لە دەرەوەی وڵات.
- بەڕێوەبردنی کاروباری نێودەوڵەتی و بەدواداچوونی دانوستاندنەکانی سیاسی.
- پاراستنی هاووڵاتیانی وڵات لە دەرەوەی وڵات.
جەوهەری ئەم جۆرە دیپلۆماسییە هێورکردنەوەیە، واتە نەویستن ناکۆکیەکان لە نێوان دەوڵەتەکاندا خراپتر بکەن یان وروژێنن. ئەم جۆرە پێشوەختەی تەنازولکردنی جیاواز لە لایەنە دژایەتیکارەکانەوە لەسەر مەسەلە جیاوازەکانە. دیپلۆماسی بەلەمی جەنگی ئەم جۆرە دیپلۆماسی جەخت دەکاتە سەر نیشاندانی هێز بۆ بەدەستهێنانی ئامانجەکانی سیاسەتی دەرەوە. بنەمای دیپلۆماسی کەشتی جەنگی دانپێدانانێکی تەواوە بە یاسایی بەکارهێنانی هێزی سەربازی بۆ بەدەستهێنانی ئامانجەکانی سیاسەتی دەرەوە و جیاواز لە سیاسەتە کلاسیکییەکان، هەموو جۆرە یەکێتی، پرەنسیپ و پەیوەندییەکان لەگەڵ ئەوانەی کە زیانیان پێ ناگەیەنێت سادە و سەرەتاییە. دیپلۆماسی ئابووری بوارێکی دیاریکراوی چالاکی دیپلۆماسی مۆدێرنە کە پەیوەستە بە بەکارهێنانی کێشە ئابوورییەکان وەک ئامرازێکی هاوکاری لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا. دیپلۆماسی ئابووری چالاکی خزمەتگوزاری دیپلۆماسی دەگرێتەوە کە جەخت لەسەر زیادکردنی هەناردەکردن، ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی و بەشداری کردن لە کاری ڕێکخراوە ئابوورییە نێودەوڵەتییەکان دەکات. دیپلۆماسی ئابووری بوارێکی دیاریکراوی چالاکی دیپلۆماسی مۆدێرنە کە پەیوەستە بە بەکارهێنانی کێشە ئابوورییەکان وەک ئامرازێکی هاوکاری لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا. دیپلۆماسی ئابووری چالاکی خزمەتگوزاری دیپلۆماسی لەخۆ دەگرێت کە جەخت لەسەر زیادکردنی هەناردەکردن، ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی و بەشداری کردن لە کاری رێکخراوە ئابوورییە نێودەوڵەتییەکان دەکات. دیپلۆماسی ئەلیکترۆنی بریتییە لە بەکارهێنانی ئینتەرنێت، تەکنەلۆژیای زانیاری و پەیوەندی، تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان، بلۆگ و پلاتفۆرمەکانی میدیای جیهانی بۆ چارەسەرکردنی کێشە دیپلۆماسیەکان، و ئامانجی ئەم جۆرە دیپلۆماسییە بریتییە لە پەرەپێدانی بەرژەوەندییەکانی سیاسەتی دەرەوە و پڕوپاگەندەی میدیای ئۆنلاین.
نێردە دیپلۆماسییەکانی نێوان وڵاتان:- بەشێوەیەکی سەرەکی لە باڵیۆزخانە و کۆمیسیۆن پێکهاتووە و هەریەکەیان ڕەنگدانەوەی ئاستی نوێنەرایەتی دیپلۆماسی و گرنگی نێوان وڵاتان دەبێت، چونکە باڵیۆزخانە بە باشترین شێوەی نوێنەرایەتی دیپلۆماسی لەنێوان وڵاتاندا دادەنرێت و کۆمیسیۆن بە نوێنەرایەتی دیپلۆماسی پلە دوو دادەنرێت کە وەزیرێک لەلایەن سەرۆکی دەوڵەتی وڵاتێکی ترەوە سەرۆکایەتی دەکرێت و جۆرەکانی تری نێردەی دیپلۆماسی لەنێوان وڵاتاندا هەیە کە پێی دەوترێت کۆمیسیۆنی باڵا کە لەنێوان وڵاتاندا دروست دەبێت و پەیوەندییەکی دڵسۆزی سیاسی هەیە.
نێردە دیپلۆماسییەکانی پاپا:- لە نێردراوی پاپا پێکهاتووە کە باشترین جۆری نێردەی دیپلۆماسی پاپایە و لەلایەن ڕاوێژکارێکی پاپا بە پلەی باڵیۆز سەرۆکایەتی دەکرێت و هەروەها لە کۆمیسیۆنی پاپا پێکهاتووە کە وەزیرێکی پاپا سەرۆکایەتی دەکات و یەکێکە لە نێردە دیپلۆماسییە هەمیشەییەکان بۆ ڤاتیکان نێردە دیپلۆماسییەکانی نێوان وڵاتان و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان، دابەش دەبێت بۆ نێردەی دیپلۆماسی هەمیشەیی بۆ ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان، ئەم جۆرە لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا تازەیە، چونکە لە دوای کۆتایی هاتنی جەنگی جیهانی دووەم هاتۆتە ئاراوە . نێردە دیپلۆماسییەکان لەلایەن ڕێکخراوە نێودەوڵەتیەکانەوە بڕواپێکراون. جۆرەکانی کاری دیپلۆماسی یەکێک لە جۆرەکانی کاری دیپلۆماسی کە لە نێوان وڵاتاندا ناسراوە به نوێنەری دیپلۆماسی، ئەو کەسەیە کە لەلایەن دەوڵەتێکەوە یان رێکخراوێک یان دەزگایەک دەنێردرێت بۆ وڵاتێکی تر بەمەبەستی ئیمزاکردنی هەندێک ڕێککەوتن یان پەیماننامە و ڕێککەوتن و ئەم کەسە دەتوانێت نوێنەرایەتی وڵاتەکەی بکات بە فەرمی و بۆ ماوەیەکی دیاریکراو و نەریتی کە لە نێوان سێ بۆ چوار ساڵ دەبێت و پێی دەگوترێت (کونسوڵ یان باڵیۆز) و ئەرکەکانی پەیوەست بە سرووشتی کارەکەیەوە بریتین لە: چاوپێکەوتن لەگەڵ کەسایەتییە بەرپرسەکانی ئەو وڵاتە بکەن کە میوانداریی دەکەن. دابینکردنی ئاسانکاری بۆ سەرجەم هاووڵاتیانی وڵاتەکەی. به‌نوێنه‌رایه تی وڵاته‌که‌ی له کۆنفرانسه فه‌رمییه‌کاندا ئیمزاکردنی گرێبه‌ست له‌گه‌ڵ وڵاته‌که‌ی مۆرکرا. نێردەی دیپلۆماسی بریتییە لە کۆمەڵێک کەس کە دەنێردرێن بۆ وڵاتێک بۆ ئەنجامدانی ئەرکێکی دیاریکراو کە لە ماوەیەکی دیاریکراودا کۆتایی دێت و ئەم نێردانە زۆرجار لە سەردانی ئەو وڵاتانەدا کار دەکەن کە شەڕیان لێکەوتووەتەوە و لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە بەڕێوەدەبرێن بە لەبەرچاوگرتنی هەڵبژاردنی ئەندامەکانی لە کەسانی بێلایەن کە چاودێری هیچ لایەنێکی ناکۆکی لەو وڵاتەدا ناکەن کە بۆی دەچن بۆیە کار بۆ ئاشتکردنەوەی بۆچوونی لایەنە بەرهەڵستکارەکان دەکەن و هاوکاری مرۆیی وەک خۆراک و خزمەتگوزاری تەندروستی پێشکەش دەکەن و یارمەتی دارایی دەدەن بۆ ئاوەدانکردنەوەی وڵاتی شەڕ لێکەوتوو و هەندێک جار یارمەتیدەر دەبن لە بەرەوپێشبردنی کەرتەکانی پەروەردە و پیشەسازی و بازرگانی و ئەو کەسەی کە سەرۆکایەتی نێردەی دیپلۆماسی دەکات پێی دەگوترێت نێردراو.
پچڕانی پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان؛ بریتییە لە پچڕانی هەر پەیوەندییەکی دیپلۆماسی نێوان دوو وڵات واتە نەبوونی نوێنەرایەتی لەسەر ئاستی باڵیۆز و باڵیۆزخانەکان و وەستانی جموجۆڵی بازرگانی هاوردەکردن و هەناردەکردن لە نێوانیاندا و هیچ کەسێک کە بیەوێت گەشت بکات لە نێوان ئەو دوو وڵاتەدا پێشوازی لێناکرێت بە پێنەدانی ڤیزای چوونە ژوورەوە لەسەر پاسپۆرتەکەی و زۆرجار پچڕانی پەیوەندییە دیپلۆماسییەکان بە هۆی شەڕی نێوان وڵاتان یان پابەند نەبوون بەو پەیماننامەیەی کە لەگەڵ وڵاتەکەی تردا ئیمزاکراوە یان ئەگەر نوێنەری دیپلۆماسی نوێنەری دیپلۆماسی بۆ یه کێک له و دوو وڵاته که قه یرانی دیپلۆماسی له نێوانیاندا هه یه، پێناسەی “جانتای دیپلۆماسی” جانتای دیپلۆماسی بە هەر پاکەت، جانتا، جانتا، زەرف، دەفر یان هەر شێوازێکی تر پێناسە دەکرێت، جانتای دیپلۆماسی پارێزبەندی دیپلۆماسی هەیە کە ڕێگری دەکات لە دەستبەسەرداگرتن یان دەستبەسەرداگرتن یان پشکنینی کیسەی دیپلۆماسی بەپێی مەرجەکانی پەیماننامەی ڤیەننا بۆ پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان، سەرەڕای ئەوەش جانتای دیپلۆماسی بە شێوە، قەبارە و کێشێکی دیاریکراو سنووردار ناکرێت. پشکنینی جانتای دیپلۆماسی بەپێی مەرجەکانی پەیماننامەی ڤیەننا ڕێگە پێدراو نییە جانتای دیپلۆماتیک بکرێتەوە یان پشکنینی بۆ بکرێت، پشکنینیان بە ئەلیکترۆنی نایاسایی نییە، وەک پشکنینی تیشکی ئێکس، جانتای دیپلۆماسی بەدواداچوون و پشکنین ناکرێت چونکە ئەمە پێشێلکارییەکی ئاشکرایە لە پیرۆزی پشکنینی جانتای دیپلۆماسی لەلایەن وڵاتی خانەخوێ. کێش و قەبارەی جانتای دیپلۆماسی یاسای نێودەوڵەتی سنووردارکردنی کێش و قەبارەی جانتای دیپلۆماسی یان بڕی رێگەپێدراو لەناو جانتاکە بە یاسای نێودەوڵەتی نەسەپێنراوە، و سنووردارکردنی کێش و قەبارەی جانتای دیپلۆماسی بە پابەند نەبوونی ئاشکرا دادەنرێت لەلایەن هەر وڵاتێک کە پەیماننامەی ڤیەننایان واژۆ کردبێت، لە ماددەی 25.
نیشانەی ناسنامە بۆ جانتای دیپلۆماسی گرنگە کۆمەڵێک نیشانە و نیشانە لەسەر کیسەی دیپلۆماسی هەبێت بۆ ئەوەی جیابکرێتەوە، و ئەم هێمایانە بریتین لە دەبێت هەبوونی مۆری فەرمی تایبەت بە ناونیشان لە دەرەوە لەخۆ بگرێت. هەبوونی قوڕقوشم یان مۆری پلاستیک، مۆرکراو و جێگیر لە ملی کیسەکە، یان لەسەر یەکێک لە بەشەکانی دەرەوەی کیسەکە. هەبوونی نیشانە و ئاماژە دەرەکی و دیارەکان، و دەبێت لە دەرەوە لەسەر جەستەی جانتاکە هەبێت، و بە نووسین دیاری دەکرێت کە “جانتای دیپلۆماسی”. جانتاکە دەبێت لە ڕێگەی یەکێک لە باڵیۆزخانەکانیەوە بنێردرێت، یان لە ڕێگەی یەکێک لە باڵیۆزخانەکانی، یەکێک لە نوێنەرایەتییەکان یان ڕێکخراوە گشتییەکانی، یان لە ڕێگەی نووسینگەی کونسوڵگەری دەوڵەتەوە بنێردرێت. گرنگە هەموو بەڵگەنامەکانی بارکردن رێکبخرێن و بە “کیسەی دیپلۆماسی” پێناسە بکرێن. مێژووی دیپلۆماسی هونەری دیپلۆماسی لە کۆنەوە لە شێوەی پەیماننامەکان لە ئێراق میزۆپۆتامیا بوونی هەیە و دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 2850 پ.ز و لە شێوەی نامە ئاڵوگۆڕکراوەکان لە نێوان سەرکردەکانی میسر و وڵاتی کەنعان لە ڕۆژهەڵاتی دەریای ناوەڕاست ناسراوە و نووسینەکانی سەر دیواری بیناکانی شارستانیەتی کۆنی مایا کە مەکسیکە لە ئێستادا لە سەدەی 14 ی پێش زایین لەسەر ئاڵوگۆڕی باڵیۆزخانەکان و لە سەدەی 14 ی پێش زایین یەکەم باڵیۆزخانە لە باکووری ئیتالیا دامەزرا و شێوەی پەیوەندییە دوولایەنەکانیش بریتییە لە لە مێژوودا لە دیپلۆماسی نێوان وڵاتاندا ناسراوە و لەگەڵ هاتنی سەدەی بیستەم چەمکی دیپلۆماسی فراوانتر بووە کە ڕۆڵی دەزگا نێودەوڵەتییەکانی لە یەکلاییکردنەوەی ناکۆکیەکانی نێوان وڵاتان لەخۆ دەگرێت کە گرنگترینیان نەتەوە یەکگرتووەکانە و دیپلۆماسی پەرەی سەندووە و بریتی بووە لە بەستنی لووتکە لەنێوان ئەو وڵاتانەی کە سەرکردەیان یان سەرۆک وەزیرانیان نوێنەرایەتی دەکەن و بەستنی کۆنفرانسی نێودەوڵەتی کە لە ڕووی ئامادەبوونی سەرکردەکان و ئەو بابەتانەی تاوتوێ دەکرێن بە فراوانترین دادەنرێت.
