• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
پێنج شه‌ممه‌, ته‌مموز 24, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    بیردۆزی بۆشاییگەری دێرین و ئایین؛ ئایا بیردۆزەکە بەستەرەی بەیەکگەیاندنی ئایین و زانستە؟

    ئێراق کەشتییە پۆستکۆڵۆنیاڵیە کونبووەکە لە لێواری نقومبوونی یاساییدایە

    سیاسه‌تی نه‌گۆڕی حكومه‌تی فیدراڵی و دژایه‌تی هه‌رێمی كوردستان

    سیاسه‌تی نه‌گۆڕی حكومه‌تی فیدراڵی و دژایه‌تی هه‌رێمی كوردستان

    ئەمریکا لە هەڵوەشاندنەوەی سۆڤیەتەوە بۆ ڕاگرتنی هەژمونی چین

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا چیە؟

    سەدام و کیمیا بارانکردنى هەڵەبجە

    گۆرانی و مۆسیقای کوردی لەسەردەمی عوسمانیەکان

    هەڵسەنگاندنی پەیوەندی بودجەی نێوان هەولێر و به‌غداد

    هەڵسەنگاندنی پەیوەندی بودجەی نێوان هەولێر و به‌غداد

    درۆنەکان و دەروزەکان

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 113

    ئەمریکا لە هەڵوەشاندنەوەی سۆڤیەتەوە بۆ ڕاگرتنی هەژمونی چین

    ڕۆڵی میدیا لە ئاسایشی نیشتیمانیدا

    ‎ئایا ئەلتەرناتیڤی خەباتی چەکداری هەر چەکدارییە؟

    ڕانانێك بۆ کتێبی (ترس وەک دياری)

    گۆڕینی چەمکی ئیرادەی هێز

  • شــیکار
    زیرەکی دەستکرد و هه‌قیقه‌ت

    زیرەکی دەستکرد و هه‌قیقه‌ت

    پرسی سوەیدا؛ ئاسۆی ناڕوونی سوریا

    پرسی سوەیدا؛ ئاسۆی ناڕوونی سوریا

    ئیسرائیل و درووزەکانی سوریا؛ ستراتیژێکی مەترسیدار و بۆمبێکی تەوقیتکراو

    ئیسرائیل و درووزەکانی سوریا؛ ستراتیژێکی مەترسیدار و بۆمبێکی تەوقیتکراو

    ئاینده‌ی سوریا

    ئاینده‌ی سوریا

    پوختەیەك دەربارەی زیرەكی دەستكرد، بەكارهێنان و سوود و گرفتەكانی

    پوختەیەك دەربارەی زیرەكی دەستكرد، بەكارهێنان و سوود و گرفتەكانی

    ئێراق کەشتییە پۆستکۆڵۆنیاڵییە کونبووەکە لە لێواری نقومبوونی یاساییدایە

    ئێراق کەشتییە پۆستکۆڵۆنیاڵییە کونبووەکە لە لێواری نقومبوونی یاساییدایە

    ئایا سوریا و ئیسرائیل بەرەو ئاشتی هەنگاو دەنێن؟

    ئایا سوریا و ئیسرائیل بەرەو ئاشتی هەنگاو دەنێن؟

    شڕۆڤەیەک بۆ هەڤدەیەمین کۆبوونەوەی سەرانی وڵاتانی بریکس

    شڕۆڤەیەک بۆ هەڤدەیەمین کۆبوونەوەی سەرانی وڵاتانی بریکس

    ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم دەزگایەکە بۆ پشکنین یان ئامرازێکى شەڕە؟

    ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم دەزگایەکە بۆ پشکنین یان ئامرازێکى شەڕە؟

    پێشبڕکێى خۆپڕچەککردن

    پێشبڕکێى خۆپڕچەککردن

  • ئــــابووری
    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    مێژووی سیاسی ئێراق و كورد؛ له‌ دروست بوونه‌وه‌ تا لكاندنی به‌ ئێراقه‌وه‌: به‌شى يه‌كه‌م

    مێژووی سیاسی ئێراق و كورد؛ له‌ دروست بوونه‌وه‌ تا لكاندنی به‌ ئێراقه‌وه‌: به‌شى يه‌كه‌م

    مێژووى نیشتەجێبوونى کورد لە قەفقاز

    مێژووى نیشتەجێبوونى کورد لە قەفقاز

    ڕۆژئاوای کوردستان و هاوکێشە نێوده‌وڵه‌تییەکان

    ڕۆژئاوای کوردستان و هاوکێشە نێوده‌وڵه‌تییەکان

    یادەوەری، ناسنامە و بەرخۆدان، وەك بناغەکانی کوردبوون

    یادەوەری، ناسنامە و بەرخۆدان، وەك بناغەکانی کوردبوون

    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

  • چاوپێکەوتن
    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    بیردۆزی بۆشاییگەری دێرین و ئایین؛ ئایا بیردۆزەکە بەستەرەی بەیەکگەیاندنی ئایین و زانستە؟

    ئێراق کەشتییە پۆستکۆڵۆنیاڵیە کونبووەکە لە لێواری نقومبوونی یاساییدایە

    سیاسه‌تی نه‌گۆڕی حكومه‌تی فیدراڵی و دژایه‌تی هه‌رێمی كوردستان

    سیاسه‌تی نه‌گۆڕی حكومه‌تی فیدراڵی و دژایه‌تی هه‌رێمی كوردستان

    ئەمریکا لە هەڵوەشاندنەوەی سۆڤیەتەوە بۆ ڕاگرتنی هەژمونی چین

    ڕێککەوتنی ١٩٧٣ نێوان ئێراق و تورکیا چیە؟

    سەدام و کیمیا بارانکردنى هەڵەبجە

    گۆرانی و مۆسیقای کوردی لەسەردەمی عوسمانیەکان

    هەڵسەنگاندنی پەیوەندی بودجەی نێوان هەولێر و به‌غداد

    هەڵسەنگاندنی پەیوەندی بودجەی نێوان هەولێر و به‌غداد

    درۆنەکان و دەروزەکان

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 113

    ئەمریکا لە هەڵوەشاندنەوەی سۆڤیەتەوە بۆ ڕاگرتنی هەژمونی چین

    ڕۆڵی میدیا لە ئاسایشی نیشتیمانیدا

    ‎ئایا ئەلتەرناتیڤی خەباتی چەکداری هەر چەکدارییە؟

    ڕانانێك بۆ کتێبی (ترس وەک دياری)

    گۆڕینی چەمکی ئیرادەی هێز

  • شــیکار
    زیرەکی دەستکرد و هه‌قیقه‌ت

    زیرەکی دەستکرد و هه‌قیقه‌ت

    پرسی سوەیدا؛ ئاسۆی ناڕوونی سوریا

    پرسی سوەیدا؛ ئاسۆی ناڕوونی سوریا

    ئیسرائیل و درووزەکانی سوریا؛ ستراتیژێکی مەترسیدار و بۆمبێکی تەوقیتکراو

    ئیسرائیل و درووزەکانی سوریا؛ ستراتیژێکی مەترسیدار و بۆمبێکی تەوقیتکراو

    ئاینده‌ی سوریا

    ئاینده‌ی سوریا

    پوختەیەك دەربارەی زیرەكی دەستكرد، بەكارهێنان و سوود و گرفتەكانی

    پوختەیەك دەربارەی زیرەكی دەستكرد، بەكارهێنان و سوود و گرفتەكانی

    ئێراق کەشتییە پۆستکۆڵۆنیاڵییە کونبووەکە لە لێواری نقومبوونی یاساییدایە

    ئێراق کەشتییە پۆستکۆڵۆنیاڵییە کونبووەکە لە لێواری نقومبوونی یاساییدایە

    ئایا سوریا و ئیسرائیل بەرەو ئاشتی هەنگاو دەنێن؟

    ئایا سوریا و ئیسرائیل بەرەو ئاشتی هەنگاو دەنێن؟

    شڕۆڤەیەک بۆ هەڤدەیەمین کۆبوونەوەی سەرانی وڵاتانی بریکس

    شڕۆڤەیەک بۆ هەڤدەیەمین کۆبوونەوەی سەرانی وڵاتانی بریکس

    ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم دەزگایەکە بۆ پشکنین یان ئامرازێکى شەڕە؟

    ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم دەزگایەکە بۆ پشکنین یان ئامرازێکى شەڕە؟

    پێشبڕکێى خۆپڕچەککردن

    پێشبڕکێى خۆپڕچەککردن

  • ئــــابووری
    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    مێژووی سیاسی ئێراق و كورد؛ له‌ دروست بوونه‌وه‌ تا لكاندنی به‌ ئێراقه‌وه‌: به‌شى يه‌كه‌م

    مێژووی سیاسی ئێراق و كورد؛ له‌ دروست بوونه‌وه‌ تا لكاندنی به‌ ئێراقه‌وه‌: به‌شى يه‌كه‌م

    مێژووى نیشتەجێبوونى کورد لە قەفقاز

    مێژووى نیشتەجێبوونى کورد لە قەفقاز

    ڕۆژئاوای کوردستان و هاوکێشە نێوده‌وڵه‌تییەکان

    ڕۆژئاوای کوردستان و هاوکێشە نێوده‌وڵه‌تییەکان

    یادەوەری، ناسنامە و بەرخۆدان، وەك بناغەکانی کوردبوون

    یادەوەری، ناسنامە و بەرخۆدان، وەك بناغەکانی کوردبوون

    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

  • چاوپێکەوتن
    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی هێــزی نەرم هزر

هێما نەمرەکان

یەکەی وەرگێڕان لەلایەن یەکەی وەرگێڕان
ئازار 31, 2025
لە بەشی هزر
0 0
A A
هێما نەمرەکان
0
هاوبەشکردنەکان
37
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

هەنووکە ئێمە بەهۆی وێنە ڕەمزی و هێماییەکان و هەروەها ئوستوورە بەجێماوەکانی سەردەمی کۆن، خەریکی دۆزینەوە و کەشفی مێژووی کەوناراین. هەرچەندێک دێرینەناسەکان زیاتر لە ڕابردوو نزیک دەبنەوە هۆگریی ئێمە بە ڕووداوە مێژووییەکان کەمتر دەبێتەوە و زیاتر بە پەیکەرەکان، نیگارەکان، پەرستگەکان و ئەو هێڵكارییانەی کە باوەڕەکانی مرۆڤی سەردەمی کۆن بۆ ئێمە دەردەخەن، گرێ دەدرێت. هەندێک لە هێما یان ڕەمزەکان لە لایەن فەیلەسووفان و مێژوونووسانی ئایینەوە و لەڕێگەی وەرگێڕانی ئەم باوەڕانە بۆ سەر زمانە ناسراوەکانی ئەمڕۆ دەخرێنە ڕوو. مرۆڤناسان پیشانیان داوە کە هێشتاش شێواز و شکڵە ڕەمزیی و هێماییەکان لە ڕێوڕەسمە ئایینیەکان و هەروەها ئوستوورەکانی خێڵە بچووکەکانی ئەمڕۆش، بە بێ بچووکترین گۆڕانکاری لە درێژەی سەدەکاندا، دەبینرێنەوە.

ئەم توێژینەوانە یارمەتییەکی شیاویان داوە تاکوو ئەو بیردۆزانەی کە لەسەر بنەمایان، گوایە هێما و ڕەمزە تایبەتەکانی خەڵکی کۆن یان خێڵە دواکەوتووەکانی ڕۆژگاری ئەمڕۆ هیچ پەیوەندییەکان لەگەڵ ئاڵۆزییەکانی ژیانی سەردەمدا نییە، ڕاست بکرێنەوە. دانیشتوانی لەندەن یان نیۆیۆرک وا دەزانن دەتوانن ڕێوڕەسمەکانی تایبەت بە جەژنی ئاوسبوونی مرۆڤی چاخی بەردینی نوێ وەکوو خورافەیەکی کۆن تووڕ دەن و بیخەنە لایەکەوە. ئەگەر کەسێک ئیدعای ئەوە بکات کە وەحی بۆ هاتووە یان هەندێک دەنگی نامۆی بیستووە، ئیدی وەکوو موقەدەس و پەیامهێنێک چاوی لێ ناکرێت و وا تێدەگەن تووشی تێكچوونی دەروونی بووە. ئێمە هێشتاش ئوستوورەکانی یۆنانی کەونارا و ئەفسانەکانی خەڵکی خۆجێیی ئەمریکا دەخوێنینەوە، بەڵام هیچ پەیوەندییەک لە نێوان ئەم ئەفسانانە و شێوازی ڕووبەڕووبوونەوەی خۆمان لەگەڵ پاڵەوان یان ڕووداوە سەیرەکانی ئێستە نابینینەوە. ئەمە لە حاڵێک دایە کە هەموو ئەمانە پێکەوە لە پەیوەندی دان و ئەو ڕەمز و هێمایانەی کە نوێنەر و نوێنگەیان دەبن، دەبێت بۆ مرۆڤەکان جێگەی کونجکۆڵی و کنە و پشکنین بێت.

ڕێبازی دەروونناسی پرۆفیسۆر “یۆنگ” پشکێکی بەرچاوی لە تێگەیشتن و هەڵسەنگاندنی نوێی ئەم جۆرە ڕەمز و هێما نەمرانەدا هەیە. ئەم ڕێبازە خاڵی جیاوازیکاری گرێبەستئاسای لە نێوان مرۆڤی بەدەوی “کە ڕەمز و هێماکان بەشێکی جەوهەری و ڕۆژانەی ژیانی سرووشتی و ڕۆژانەیی ئەون” و مرۆڤی سەردەمی ئێستە “کە گوایە ڕەمزەکان بە بێ مانا و بێ پەیوەندی دەبینێت” سڕییەوە. بە هەمان شێوە کە پرۆفیسۆر “یۆنگ” ئاماژەی پێ داوە زەینی مرۆڤ، مێژووی تایبەتی خۆی هەیە و دەروون، کۆمەڵێک نیشانەی هەیە کە دەلالەتن لەسەر گەشە و پەرەسەندنی. هەڵبەت ناواخن و کاکڵی “ناوشیار”یش کاریگەرییەکی سازێنەری لەسەر دەروونی مرۆڤ هەیە. و ئەگەرچی ڕەنگە زەینی وشیاری ئێمە ئاگای لە بوون و ئامادەیی ئەم نیشانانە نەبێت، بەڵام زەینی ناوشیاری ئێمە لە هەمبەر بوون و ئامادەییان لە ڕێگەی وێنە و بیچمە هێمایینەکانەوە کە هەندێ جاریش لە خەو و مۆتەکەکاندا دەردەکەون، کاردانەوەی دەبێت. ڕەنگە مرۆڤ وا بیر بکاتەوە کە خەونەکانی لەخۆڕا و بێ سەروبەرن. بەڵام ئەگەر دەروونناس تۆزێک تاقەتی هەبێت، دەستی بە زنجیرەیەک لە هێماکانڕا دەگات و تێدەگات کە هەر هەموو پێکهاتێکی پڕمانایان هەیە. و ئەگەر نەخۆشەکە توانی ماناکانیان هەڵکڕێنێت، دەروونناس دەتوانێت ڕوانگەی ئەو بە نیسبەت ژیانەوە بگۆڕێت. هەندێک لە ڕەمزە پەیوەندیدارەکان بە خەو، لەوەوە هەڵدەخێزێت کە پرۆفیسۆر یۆنگ ناوی لێ ناوە (زەینی ناوشیاری گشتی-Collective unconscious) واتە ئەو بەشە لە دەروون کە میراتی دەروونیی هاوبەشی مرۆڤایەتییە. ئەم ڕەمزانە بەڕادەیەک کۆن و نەناسراون کە مرۆڤی ڕۆژگاری ئێستە ناتوانێت لێیان تێبگات یان بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆ فامیان بکات. ڕێک ئالێرە دایە کە بوونی دەروونناس بەسوود دەبێت. ڕەنگە پێویست بێت کە نەخۆشەکە لە داوی ئەو ڕەمز و هێما کۆن و پەرتانەی کە زەینیان ئاخنیوە، ڕزگار بکەین. یان بەپێچەوانەوە وا لە نەخۆشەکە بکرێت تاکوو لە بەهایەکی جێگیری هێمایەکی کۆن، بەڵام هێشتا ئامادە کە دەیەوێت بە شێوازێکی نوێ دەربکەوێت، تێ بگات.

پێش ئەوەی دەروونناس بیەوێت-لەگەڵ نەخۆشەکە-بە شێوەیەکی کاریگەر مانای ڕەمزێک لێک بداتەوە. دەبێت سەرەتا ناسیاوەتی و مەعریفەیەکی قووڵی لە ڕیشە و دەلالەتی ئەو مانایە هەبێت. چونکە لێکچوونەکانی نێوان ئوستوورە کۆنەکان و ئەو ڕووداوانەی کە لە خەونی مرۆڤەکانی ئێستادا دەردەکەون نە هەڵکەوتن و نە بێ بایەخیشن. هۆکارەکەش ئەمەیە کە زەینی ناوشیاری مرۆڤی ئێستە توانایی ئافراندنەوەی ئەو ڕەمزانەی کە لە سەردەمی کۆندا لە ئایین و باوەڕەکانی مرۆڤی بەدەویدا دەرکەوتووە، هەیە. و ئەم تواناییەی ئافراندن هێشتاش ڕۆڵێکی دەروونیی گرینگ دەگێڕێت. ئێمە زۆر زیاتر لەوەی وا بیری لێ دەکەینەوە گرێدراوین بە پەیامەکانی ئەم ڕەمزانەوە و ئاکار و کردارمان بە قووڵی لە ژێر کاریگەرییان دایە. بۆ نموونە لە سەردەمی شەڕەکاندا هۆگری و حەزی مرۆڤەکان بۆ بەرهەمەکانی هۆمەر، شێکسپییەر و تۆلستۆی زیاتر دەبێت و مرۆڤ بە تێگەیشتنێکی نوێوە بەشە پەیوەندیدارەکان بە شەڕ و چەمکە هەزارساڵەیی( یان کۆنە چەشن-Archetype)ەکەی دەخوێنێتەوە. و کاریگەریی ئەم بەشانە لەسەر ئێمە زۆر قووڵترن لەچاوەی کەسێکدا کە هەرگیز هیچ خرۆش و هەڵچوونێکی بەهۆی جەنگەوە تاقی نەکردۆتەوە. شەڕەکانی دەشتی ترۆی (Trojan) هیچ هاوبەشییەکیان لەگەڵ پێکدادانەکانی ئاجینکوورت (Agincourt) یان برۆدینۆ (Borodino)دا نییە، بەڵام نووسەرە گەورەکان توانیویانە کات و شوێن ببڕن و پەیام و ناوەرۆکی جیهانیی لەسەر ئەم ڕووداوانە بخەنە ڕوو. و کاردانەوەی ئێمە لە هەمبەر ئاوەها ناوەرۆکان و پەیامانێک ئەمەیە کە لە بنەڕەتدا بەشێوەیەکی ڕەمزی و هێمایین دەیانبینین.

ئێستا نموونەیەکی هەژێنەر دەخەمە ڕوو کە دەبێت بۆ هەموو ئەو کەسانەی کە لە کۆمەڵگای مەسیحیدا پەروەردە بوون، ئاشنا بێت. لە جەژنی کریسمەسدا زۆرێک لە ئێمە هەیەجانێکمان ئەزموون کردووە کە لە ژێر کاریگەری ئوستوورەی لەدایکبوونی منداڵێکی نیوە-خودایە، بە بێ ئەوەی وەکوو جەبرێک باوەڕمان بە دووگیانبوونی مریەمی پاکیزە هەبووبێت و یان تەنانەت ئیمانی ئایینیشمان هەبێت. ئێمە بە بێ ئەوەی خۆمان ئاگامان لێ بێت ملمان داوە بە ڕەمزگەرێتیی لەدایکبوونی دووبارە و ئەمەش یادگار و بۆماوەیەکی کۆنە کە دەگەڕێتەوە بۆ جەژنی گۆڕینی زستان لە سەردەمێکی زۆر کۆن و نیشاندەری ئەم ئارەزووەیە کە لە ناخی زستانی بێ بۆن و ڕەنگی زاڵ بەسەر نیوەگۆی باکووری، ژیانێکی دووبارە لەدایک دەبێتەوە و لەگەڵ ئەو  گومانەی کە بەسەر ژیانی هەنووکەدا زاڵە دیسان لەم جەژنە ڕەمزییە چیژ وەردەگرین و لە جەژنی ئیستەر( ڕۆژی هەستانەوەی مەسیح پاش لە خاچکێشانی)دا لەگەڵ منداڵانی خۆمان لە ڕێوڕەسمی هێلکە و کەروێشکی ئیستەر(کەروێشکی ئیستەر بوونەوەرێکی خەیاڵییە کە بەپێی چیرۆکە کۆنەکان، هێلکەی جەژنی ئیستەر لەگەڵ خۆی دێنێت. لە ڕٶژی جەژنی ئیستەردا بەتایبەتی منداڵان ئەو هێلکە ڕەنگاوڕەنگانەی کە کەروێشک هێناونی لێرە و لەوێ دەدۆزنەوە و دەیخۆن و) بەشدار دەبین.

بەڵام ئایا بەڕاستی ئێمە لە پەیوەندیی چیرۆکی لەدایکبوون، مەرگ و هەستانەوەی مەسیح لەگەڵ ڕەمزگەرێتیی باوی ناو خەڵک سەبارەت بە جەژنی ئیستەر تێدەگەین؟ ڕاستییەکەی ئەوەیە کە بەزۆری ئێمە تەنانەت ئامادە نین بیریشی لێ بکەینەوە. لە حاڵێکدا ئەمانە تەواوکەری یەکدین. بە سەرنجێکی خێرا لەسەر لەخاچدانی مەسیح و ڕستەی پیرۆزی پێش هەستانەوەی، تێدەگەین کە ئەمە لە نموونەی ڕەمزگەرێتیی دووگیانبوون کە لە ڕێوڕەسمە ئایینییەکاندا بە بۆنەی “ڕزگارکەران”ی دیکەی وەکوو ئوزیریس، تەمووز، ئورفە و باڵدێردا هەیە، وەرگیراوە. ئەوانیش لەدایکبوونێکی خودایی یان نیمچە خوداییان هەبووە. ئەوانیش بە کام گەیشتبوون و دواتر کوژراون تا دووبارە لەدایک ببنەوە. ئەوان لە ڕاستیدا بەشێک لەو ئایینانەی سەردەمە یەک لە دوای یەکەکانی مێژوو بوون کە لە هەناویاندا مەرگ و لەدایکبوونەوەی خودا-پاشا، ئوستوورەیەکی دووپاتە بوو. بەڵام هەستانەوەی مەسیح لە ڕۆژی یەکشەممەی ئیستەر لە ڕووی بەراورد بە ڕێوڕەسمە باوەکان لە ڕەمزگەرێتیی ئایینەکانی سەردەمانی پێشوو کەمتر قەناعەتهێن و پاساوهەڵگرە چونکە مەسیح بەرەو ئاسمان دەفڕێت تاکوو بکەوێتە لاشانی ڕاستی باکەوە. و هەستانەوەکەی تەنها جارێک ڕوو دەدات و ئیدی دووپاتە نابێتەوە.

هەر ئەم تێگەیشتنە لە تایبەتمەندیی کۆتاییبوونی هەستانەوەی مەسیح هەستانەوەش هەر ئەم مانا (داخراوە)ی هەیە، ئەو لە ئوستوورەکانی دیکەی خودا-پاشا جوێ دەکاتەوە. ڕووداوەکە تەنها جارێک ڕوو دەدات و ڕێوڕەسمەکان سەرجەم هەر ئەم ڕووداوە بەرز ڕادەگرن. هەر ئەم تایبەتمەندییە بە ئەگەری زۆرەوە بووەتە هۆی ئەوەی کە یەکەمین مەسیحییەکانی سەرەتا کە هێشتا لە ژێر کاریگەریی نەریتەکانی پێش مەسیحییەتدا بوون، وا هەست بکەن بۆ تەواوکردن و کامڵکردنی ئایینی مەسیحییەت پێویستیان بە هەندێک ماک و توخم لە ڕێوڕەسمە ئایینییەکانی جەژنی دووگیانبوون و زاوزێکردنی کۆن هەیە. من ئەم دوو نموونە بەتەواوەتی جیاوازەم بەو هۆیەوە هێنایەوە تاکوو پیشانی بدەم چۆناوچۆن مرۆڤی سەردەمی ئێستە هێشتا بە نیسبەت هۆکارە قووڵە دەروونییەکانەوە کاردانەوەی دەبێت، تەنانەت ئەگەر لە زەینی وشیاری خۆشیدا ئەم شتانە وەکوو ئەفسانەکانی خەڵکی خورافی و بێ کلتوور بە سووک هەژمار بکات. بەڵام دەبێت لەمەش زیاتر تێپەڕین. هەرچەندێک زیاتر لە مێژووی ڕەمزگەرێتی و ڕۆڵیان لە ژیانی کولتوورە زۆر جۆراوجۆرەکاندا ورد بینەوە، زیاتر دڵنیا دەبینەوە کە ڕەمزەکانیش دووبارە دەئافرێنەوە. هەندێک لە ڕەمزەکان پەیوەستن بە قۆناغی منداڵی و مێرمنداڵییەوە. هەندێکی دیکە پەیوەندیدارن بە قۆناغی گەشە و پوختەییەوە و هەندێکی دیکە پەیوەستن بە سەردەمی پیرییەوە، واتە کاتێک کە مرۆڤ خۆی بۆ مەرگی حەتمی ئامادە دەکات.

سەرچاوە: انسان و سمبول هایش. کارل گۆستاو یۆنگ. ترجمە محمود سلطانیە. تهران. نشر جامی ١٣٧٧

 

نووسین: ژۆزێڤ. ئێل. ئەندێرسۆن

وەرگێڕان: حەبیب ساڵحی

پۆستی پێشوو

دەرچوون لە ئێراق: بەشی 106

پۆستی داهاتوو

خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

یەکەی وەرگێڕان

یەکەی وەرگێڕان

پەیوەندیداری بابەتەکان

دەردە کوشندەکەی ڕۆژهەڵاتی ناوه‌ڕاست؛ دەمارگیری ئایینیی و مەزهەبی
هزر

دەردە کوشندەکەی ڕۆژهەڵاتی ناوه‌ڕاست؛ دەمارگیری ئایینیی و مەزهەبی

ته‌مموز 13, 2025
51
شوێنی ئادەم و ئیڤا (حەوا) لەزانستی شوێنەوارناسیدا
هزر

شوێنی ئادەم و ئیڤا (حەوا) لەزانستی شوێنەوارناسیدا

ته‌مموز 7, 2025
28
لەبارەی “جۆن ستوارت میل”ەوە
هزر

دژەئۆدیپ؛ چۆن دەکرێت لە چنگی قەدەر هەڵبێین؟

حوزه‌یران 11, 2025
41

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

ئازار 2025
د س W پ ه ش ی
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31  
« شوبات   نیسان »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە