• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
سێ شه‌ممه‌, ته‌مموز 8, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    گەمەیەکی خراپ!

    گەمەیەکی خراپ!

    کاتێک بژێوی ژیان وابەستەی بەرمیلێک نەوت دەكرێت

    کاتێک بژێوی ژیان وابەستەی بەرمیلێک نەوت دەكرێت

    تابلۆی هاوشێوە

    تابلۆی هاوشێوە

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 112

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    کورد لە کوێی هاوکێشەکەدایە؟

    گەرووی هورمز؛ کلیلی ئابوریی جیهان

    گەرووی هورمز؛ کلیلی ئابوریی جیهان

    چەند سەرنجێک دەربارەی کوشتنی ئیسماعیل هەنییە

    ئیسرائیل ئێران: چی رویدا، چی ڕودەدات؟

    ئێران و ئیسرائیل لە دۆستایەتییەوە بۆ دوژمنایەتییەکى توند

    ئێران و ئیسرائیل لە دۆستایەتییەوە بۆ دوژمنایەتییەکى توند

    چی دەبارەی کۆبوونەوەی G7 دەزانی؟

    چی دەبارەی کۆبوونەوەی G7 دەزانی؟

    دەربارەی ساختە هەواڵ

    ئەگەر جەنگی ئەتۆمی بەرپا بێت، مرۆڤایەتی چی بەسەر دێت؟

  • شــیکار
    کورد لە دووڕیانی ئایندەیەکی تاریک و هەڵپەسێردراوی ئێراق؛ خوێندنەوەیەکی کوردستانیانە

    کورد لە دووڕیانی ئایندەیەکی تاریک و هەڵپەسێردراوی ئێراق؛ خوێندنەوەیەکی کوردستانیانە

    گەڕی دووەمی لێدانی ئێران

    گەڕی دووەمی لێدانی ئێران

    هەڵپساردنی ئەندامێتی ئێران لە ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم؛ هۆکار و لێکەوتەکان

    هەڵپساردنی ئەندامێتی ئێران لە ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم؛ هۆکار و لێکەوتەکان

    جەنگی ئێران و ئیسرائیل؛ کێ براوە و دۆڕاو بوو؟

    جەنگی ئێران و ئیسرائیل؛ کێ براوە و دۆڕاو بوو؟

    جەنگی زانیارییەکان

    جەنگی زانیارییەکان

    دیارترین بنکە سەربازییەکانى ئەمەریکا لە رۆژهەڵاتى ناوەڕاست

    دیارترین بنکە سەربازییەکانى ئەمەریکا لە رۆژهەڵاتى ناوەڕاست

    ڕۆڵی هەڵە و ڕێکەوت لە پێشکەوتنی زانستیدا؛ وانەیەک لە مێژووەوە

    ڕۆڵی هەڵە و ڕێکەوت لە پێشکەوتنی زانستیدا؛ وانەیەک لە مێژووەوە

    پەنجایەمین دانیشتنی G7؛ لێکەوتە و ئالنگارییەکان

    پەنجایەمین دانیشتنی G7؛ لێکەوتە و ئالنگارییەکان

    حەشدی شەعبی؛ لە نێوان هەڵوەشانەوە و بەردەوامبوون

    حەشدی شەعبی؛ لە نێوان هەڵوەشانەوە و بەردەوامبوون

    کێشەی دەسەڵاتەکانی هەرێمی کوردستان لە چوارچێوەی سیستەمی فیدڕاڵی ئێراق

    کێشەی دەسەڵاتەکانی هەرێمی کوردستان لە چوارچێوەی سیستەمی فیدڕاڵی ئێراق

  • ئــــابووری
    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی و سەرەتاکانی دەرکەوتنی بیری کەمالیزم

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

  • چاوپێکەوتن
    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    گەمەیەکی خراپ!

    گەمەیەکی خراپ!

    کاتێک بژێوی ژیان وابەستەی بەرمیلێک نەوت دەكرێت

    کاتێک بژێوی ژیان وابەستەی بەرمیلێک نەوت دەكرێت

    تابلۆی هاوشێوە

    تابلۆی هاوشێوە

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 112

    با سه‌ركونسوڵی ئه‌مه‌ریكاش ئاگاداربێت

    کورد لە کوێی هاوکێشەکەدایە؟

    گەرووی هورمز؛ کلیلی ئابوریی جیهان

    گەرووی هورمز؛ کلیلی ئابوریی جیهان

    چەند سەرنجێک دەربارەی کوشتنی ئیسماعیل هەنییە

    ئیسرائیل ئێران: چی رویدا، چی ڕودەدات؟

    ئێران و ئیسرائیل لە دۆستایەتییەوە بۆ دوژمنایەتییەکى توند

    ئێران و ئیسرائیل لە دۆستایەتییەوە بۆ دوژمنایەتییەکى توند

    چی دەبارەی کۆبوونەوەی G7 دەزانی؟

    چی دەبارەی کۆبوونەوەی G7 دەزانی؟

    دەربارەی ساختە هەواڵ

    ئەگەر جەنگی ئەتۆمی بەرپا بێت، مرۆڤایەتی چی بەسەر دێت؟

  • شــیکار
    کورد لە دووڕیانی ئایندەیەکی تاریک و هەڵپەسێردراوی ئێراق؛ خوێندنەوەیەکی کوردستانیانە

    کورد لە دووڕیانی ئایندەیەکی تاریک و هەڵپەسێردراوی ئێراق؛ خوێندنەوەیەکی کوردستانیانە

    گەڕی دووەمی لێدانی ئێران

    گەڕی دووەمی لێدانی ئێران

    هەڵپساردنی ئەندامێتی ئێران لە ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم؛ هۆکار و لێکەوتەکان

    هەڵپساردنی ئەندامێتی ئێران لە ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم؛ هۆکار و لێکەوتەکان

    جەنگی ئێران و ئیسرائیل؛ کێ براوە و دۆڕاو بوو؟

    جەنگی ئێران و ئیسرائیل؛ کێ براوە و دۆڕاو بوو؟

    جەنگی زانیارییەکان

    جەنگی زانیارییەکان

    دیارترین بنکە سەربازییەکانى ئەمەریکا لە رۆژهەڵاتى ناوەڕاست

    دیارترین بنکە سەربازییەکانى ئەمەریکا لە رۆژهەڵاتى ناوەڕاست

    ڕۆڵی هەڵە و ڕێکەوت لە پێشکەوتنی زانستیدا؛ وانەیەک لە مێژووەوە

    ڕۆڵی هەڵە و ڕێکەوت لە پێشکەوتنی زانستیدا؛ وانەیەک لە مێژووەوە

    پەنجایەمین دانیشتنی G7؛ لێکەوتە و ئالنگارییەکان

    پەنجایەمین دانیشتنی G7؛ لێکەوتە و ئالنگارییەکان

    حەشدی شەعبی؛ لە نێوان هەڵوەشانەوە و بەردەوامبوون

    حەشدی شەعبی؛ لە نێوان هەڵوەشانەوە و بەردەوامبوون

    کێشەی دەسەڵاتەکانی هەرێمی کوردستان لە چوارچێوەی سیستەمی فیدڕاڵی ئێراق

    کێشەی دەسەڵاتەکانی هەرێمی کوردستان لە چوارچێوەی سیستەمی فیدڕاڵی ئێراق

  • ئــــابووری
    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    كورته‌ مێژووييه‌كى دروستكردنى پارتى سياسيى له‌ناو  كۆمه‌ڵگه‌ى كورديدا

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    حەرەس قەومی وتاوانەکانی ١٩٦٣

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی و سەرەتاکانی دەرکەوتنی بیری کەمالیزم

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

  • چاوپێکەوتن
    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی ئینسکلۆپـیدیا بەڵگەنامە و ڕوداو

گەلی ڕەسەنی ساگکینگ

یەکەی ئامادەکاران لەلایەن یەکەی ئامادەکاران
كانونی یه‌كه‌م 22, 2024
لە بەشی بەڵگەنامە و ڕوداو
0 0
A A
گەلی ڕەسەنی ساگکینگ
0
هاوبەشکردنەکان
38
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

“Sagkeeng First Nation“

گەلی ڕەسەنی ساگکینگ (کە بە ساگکینگی ئەنیشینابیش دەناسرێت)، بەپێی پەیماننامەی ١ یەکەم گەلی ڕەسەنە لە ناوچەی ئیستمانی ویلایەتی مانیتۆبای کەنەدا، کە پێکهاتوون لە گەلی ڕەسەنی ئەنیشینابای ئەو ناوچەیە لە نزیکی مۆڵگەی پاریزگاریی (مەحمییە،reservation )ی هندییەکانی فۆرت ئەلیکساندەر و بە درێژایی ڕووباری وینیپێگ و کەنداوی تراڤێرس هەڵکەوتووە. ئەمڕۆ شوینی نیشتەجیبوونی ساگکینگ زەوییەکانی بەشی باشووری دەریاچەی وینیپێگی گرتووەتەوە، کە بە مەودای ١٢٠ کیلۆمەتر دەکەوێتە باکووری شاری   وینیپێگەوە و لەسەر وشکایی سەرەکییە.

لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٢١دا، کۆی ژمارەی دانیشتووانی ڕەسەن لە مۆڵگەی پارێزگاریی ساگکینگ گەیشتە ٨٠٢٨ کەس، کە ٣٦٠٠یان لە مۆڵگەکەدا دەژین و زیاد لە ٤٥٠٠یان لە دەرەوەی مۆڵگەکە. ناوەکەش لە زاراوەیەکی خێڵی ئۆجیبوێوە هاتووە و بە مانای “ئاوڕێژی ڕووبار” دێت. ناوچەی نەریتیی ساگکینگ ئەو زەوییانە دەگریتەوە کە دەکەونە سنووری پەیماننامەی یەک و هەروەها ئەو زەوییانەش کە دەکەونە ڕۆژهەڵاتی ڕووباری وینیپیگەوە.

“مێژووی گەلی ساگکینگ ئەنیشینابە”

ناوچەی کۆبوونەوە و بازگانیی خەڵک، کە دواتر بوو بە قەڵا یان فۆرت ئەلیکسەندەر، بە تەواوی گەل و دانیشتووانیەوە، بەشێکن لە کولتووری قۆناخی مس، وەک لەو دۆزراوە و کەرەستە دەستکردانەدا دەردەکەوێت کە لەو ناوچەیەدا دۆزرانەوە. لێرە سەرچاوەی مس ئەو کانە مسانە بوون کە مێژوویان دەگەڕێتەوە بۆ هەزاران ساڵ. هەندێ لە خەڵکانی ساگکینگ ئۆجیبوەی نەوەی ڕاستەوخۆی خێڵەکانی ئەنینشینابەن کەوا لە نیشتەجێیەکی زۆر کۆنەوە کۆچیان کردووە کە ئەمڕۆ ساڵت ستی ماریی پێدەڵێن لە هەرێمی ئۆنتاریۆ. هەندێ لە باوباپیرانی ساگکینگ بەشێک بوون لە کولتووری دێرینی مس. ئەوان مامەڵیان لەگەڵ کەرەستە و شمەکی دروستکراوی مسدا کردووە کە لە زەوییەکانی دەوروبەری فۆرت ئەلیکسەندەردا دۆزراوەتەوە و ڕاوە ماسی و ڕاوی ئاژەڵی کێوی و بازرگانییان کردووە تێیدا.

بە گوێرەی حکوومەتی ئێستای ساگکینگ، ئەم گەلە لە نزیکی ئاوڕێژی ڕووباری وینیپیگ و کەنداوی تراڤێرس لە دێر زەمانەوە ژیاوە (کە دواتر بووە بە مۆڵگەی فۆرت ئەلێکساندەری ژمارە٣). ئەمەش وا دەگەیەنێت کە هەندێک لە باوباپیرانی ساگکینگ هەمیشە لەم ناوچەیەدا بوون و لەگەڵ خێڵی ئەنیشینابە و خێڵە ڕەسەنەکانی تردا ژن و ژنخوازییان دەکرد. گەلانی ئەنیشینابە کەوتنە ئاڵوگۆڕی بازرگانی لەگەل کۆچبەرە فەرەنسییە بەراییەکاندا چەند سەد ساڵێک لەمەوپێش لەم ناوچەی فۆرت ئەلیکسەندەری ئێستادا کە بو خاک و وڵاتی ساگکینگ ناسرابوو.

“فۆرت یان قەڵای ئەلیکسەندەر”

لە ساڵی 1734دا، لاڤێرەندری La Vérendrye مەڵبەندێکی دروستکرد بۆ بازرگانیی کەوڵ (فەرو) و ئەویش مەڵبەندی فۆرت مۆریپاس بوو لە بەری باکووری ڕووباری وینیپێگ، لە باکووری شاری سێلکیرک لە ویلایەتی مانیتۆبا، کە کە لە کۆتایی سەردەمی کۆڵۆنیاڵیدا دەسبەرداری بوون. لە کاتێکی دواتردا تۆسان لێسیوری کارمەند لە کۆمپانیای نۆرس وێست، شوێنێکی تری لە بەری باشووری ئاوڕێژگەی دەریاچەی وینیپێگ دروستکرد و بوو بە شوێنێکی گرنگی بازرگانیی شمەک و کاڵای جۆراوجۆر لە ناوچەکەدا. لێرە کۆمپانیای کەنداوی هەدسۆن لە نێوان ساڵانی ١٧٩٥ و ١٨٠١دا کاری کردووە. لە ساڵی ١٨٠٧دا، ئەلیکساندەر ماککای بنکەیەکی لەو نزیکانە دروستکرد و ئەم شوێنە تازەیە لە ساڵی ١٨٠٨ەوە بە قەڵا یان فۆرت ئەلیکساندەر ناسرا. لەو کاتەوە کە نێچیرە گەورەکان (مەبەست لێرەدا گامێشە کێوییە – وەرگێڕ) زیادەڕۆیی زۆر کرا لە ڕاوکردنیاندا لەلایەن کۆچبەرەکانەوە لە دوادوایی  ساڵانی ١٧٠٠کاندا و هاتنە کەمی، ئیتر ماسی و دانەوێڵە و میوە و سەوزەی باخ و مەزراکان بوون بە خواردنی سەرەکی لە ناوچەکەدا. لە پاش یەکگرتنی هەردوو کۆمپانیای نۆرس وێست و کەنداوی هەدسۆن لە ساڵی ١٨٢١دا، فۆرت ئەلیکساندەر بەردەوام لەگەڕدا بوو وەک پێگەیەکی بازرگانی بۆ دانیشتووانی ڕەسەن و کۆچبەرەکان لە ناوچەکادا.

لە ساڵی 1871دا، خێڵی گێگەکی –  بێنيسی، کە بە “بالندەی بازیش” دەناسران، لەبریی باوباپیرانی گەلی ساگکینگ پەیماننامەی ژمارە یەکیان مۆرکرد. بەو پێیە مۆلگەی پارێزگاریی هندییەکانی فۆرت ئەلیکساندەر دامەزرا کە وا ڕووبەرەکەی نزیکەی ٨٨ کیلۆمەتری چوار گۆشە بوو و لە ساڵی ١٨٧٤دا ڕووپێوی کرا.

“پەیماننامە”

لە ساڵی ١٨٧١دا پەیماننامەی ژمارە ١ لەبریی گەلی ساگکینگ مۆکرا. لەگەڵ ئەوەشدا کە پەیماننامەی١ هی گەلی ڕەسەنی ساگکینگە، بەڵام لە پەیماننامەی سێ و پێنجیشدا بەشدارە. بەدیاریکراوی، ئەو ڕووبەرە جوگرافییەی زەوییەکانی خێڵی ڕەسەنی ساگکینگ دەگاتە ١٤٠ هەزار کیلۆمەتر چوارگۆشە. هەموو ساڵێ لە دوا هەفتەی مانگی تەمووزدا یادی پەیماننامەکان دەکاتەوە و چالاکییە جۆراوجۆرەکان پێنج شەش ڕۆژ دەخایەنێت کە بۆ هەمووان کراوەیە.

کچە پاکیزەکانی ماریی فەرەنسی قوتابخانەی ناوخۆیی فۆرت ئەلیکساندەری منداڵانی گەلانی ڕەسەنی بەڕێوەدەبرد. لەو دەمەدا وەک بارودۆخێکی باو ئەم دامەزراوەیە سیاسەتی جینۆسایدی کولتووریی پیادە دەکرد لە ڕێگەی ناچارکردنی قوتابییان بەوەی کە بە زمانی ئینگلیزی قسە بکەن و نەیاندەهێشت کولتووری تایبەتی کۆمەڵگەکانی خۆیان پیادە بکەن و بەمەش میراتێکی بەردەوامی شۆک و تراومایان خولقاندبوو لە ناو خێڵی ساگکینگ و گەلانی تری ئەنیشینابەدا. لە ساڵی ٢٠٠٥دا، حکوومەتی کەنەدا بەفەرمی ئەو ستەم و پێشێلکارانەیان سەلماند کە لە قوتابخانە ناوخۆییەکاندا بەرپاکران و داوای لێبووردنی کرد لەسەر ئەوە. لە ساڵی ٢٠٠٧دا مۆڵەتی خەرجکردنی پاکێجێک قەرەبووکردنەوەی دا بە بڕی ٩.١ ملیار دۆلار بەو منداڵە ڕزگاربووانەی کە بە زۆرەملێ ناچار کرابوون بچنە ئەو قوتابخانانە.  خێڵی ساگکینگ و خێلە ڕەسەنەکانی تر ڕەخنە لە بەرنامەی خزمەتگوزاریی منداڵ و خێزانی سەر بە حکوومەت دەگرن بە هۆی ئەوەوە کە هەوڵی هەڵوەشانەوەی خێزانەکانی داوە لەبری کارکردن بۆ یەکخستنەوەیان لە ڕێگەی پێشکەشکردنی هاوکاری و پاڵپشتی بۆ باوک و دایکان و منداڵەکانیان.

“ژیانی هاوچەرخ”

سەرکردایەتیی ئێستای حکوومەتی ساگکینگ ئەنیشینابە، کە لە نیسانی ٢٠١٩دا هەڵبژیردراوە و پێکهاتووە لە پێنج ئەندامی هەڵبژێردراو تا ساڵی ٢٠٢١، سەرۆک دێریک هەندرسن و ڕاوێژکاران لین دۆری، جۆن کۆرشین، دیلان کۆرشین، ئیرین کۆرشین، هێنری سوامبی و تانیا توهێرت. ئەم گەلە ڕەسەنە تیمێکی سەمای هەیە بە ناوی فاینێستی ساگکینگ، کە لە ساڵی ٢٠١٢دا پلەی یەکەمی تاقە وەرزی کەنەدای بەدەستهێنا Canada’s Got Talent لە تێکڕای ٢٤٤ کار و چالاکیی تردا. بێجگە لە بەدەستهێنانی خەڵاتێکی گەورەی ١٠٠ هەزار دۆلاری، ئۆتۆمبیلێکی وەرزشیی نایابی ١٠٥ هەزار دۆلاریشی بردەوە و گەلێ خەڵاتی تریش. لە ئێستادا گەلی ڕەسەن یان یەکەمی ساگکینگ مەڵبەندیک لەخۆدەگرێت بۆ چارەسەری خێزانی بە ناوی مینۆ و بۆ ماوەی چەند ساڵێک بەرنامەکە بە سەرکەوتوویی خراوەتەگەڕ. ئەمان لەگەڵ تەواوی خێزانەکاندا کار دەکەن بۆ فێرکردنی چۆنێتیی زاڵبوون بەسەر کێشە و گرفتەکان و پاراستنی یەکگرتوویی خێزانەکاندا.

 

ئامادەکردن: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق

سەرچاوە: پێگەی ویکیپێدیا Wikipedia

پۆستی پێشوو

كورتە مێژوويیەكى سه‌رهه‌ڵدانى بير‌ى چه‌پ و ڕه‌وته جۆراوجۆره‌كانى له‌ باشوورى كوردستان: به‌شى چواره‌م و كۆتایی

پۆستی داهاتوو

جەنگەكان و دۆخی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

یەکەی ئامادەکاران

یەکەی ئامادەکاران

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

ئیمپراتۆرییەتی مەغۆل
بەڵگەنامە و ڕوداو

ئیمپراتۆرییەتی مەغۆل

ئایار 27, 2025
58
جەنگی ئەستێرەکان
بەڵگەنامە و ڕوداو

جەنگی ئەستێرەکان

ئایار 5, 2025
61
دامەزراندنی تورکیای هاوچەرخ و ناساندن و جیهانبینی کەمالیزم
بەڵگەنامە و ڕوداو

دامەزراندنی تورکیای هاوچەرخ و ناساندن و جیهانبینی کەمالیزم

ئایار 2, 2025
62

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

كانونی یه‌كه‌م 2024
د س W پ ه ش ی
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
« تشرینی دووهەم   کانونی دووهەم »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە

- شێوازی بینین دیاری بکە -