• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
پێنج شه‌ممه‌, تشرینی یه‌كه‌م 2, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی هێــزی نەرم هزر

ئەقڵ و وەحیی

کۆساران ئەحمەد لەلایەن کۆساران ئەحمەد
ئه‌یلول 17, 2024
لە بەشی هزر
0 0
A A
ئەقڵ و وەحیی
0
هاوبەشکردنەکان
94
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

لە ڕاستیدا ئەم دوو زاراوەیە مانایەكی زۆر باڵایان هەیە، كە دەكرێت چەندین كتێبی لەسەر بنووسرێت و هێشتا هەر بە تەواوی فەزای خاڵی بمێنێتەوە. ئەقڵ باڵاترین بوونەوەری ئەم كەونەیە. هەر لە بنەڕەتدا بووەنەوەرێكی دیكە بوونی نییە لە ئەقل باڵاتر بێت. ئەوەی كە من لە شوێنێكدا گوتوومە كە: ئەقڵ گەورەترین پێغەمبەری مرۆڤە. تاكە شتێك كە تاقانە بێت و وەك ئەو بوونی نەبێت خودی ئەقڵە كە خودا خوڵقاندوویەتی. بەبێ ئەقڵ نە مرۆڤ مرۆڤە و نە جیهان جیهانە. بەبێ ئەقڵ دەكرێت لە ڕوانگەی ئەقڵ و ئیشقەوە بگووترێت خودی وەحییش بوونی نییە. لەبەر ئەوەی وەحیی و ئیلهامیش دەركەوتەی خودی ئەقڵن.

دەكرێت بەم شێوەیە پلەبەندی بكەم بۆ ئەم زاراوانە كە بریتین لە: خودا، ئەقڵ، گەردوون، بوونەوەران. خودا لەسەرووی هەموو شتێكەوەیە. دواتر ئەقڵ، پاشان گەردوون و بوونەوەران. ئەگەر ئەقڵ نەبێت، ئەوە نە گەردوون دەخوڵقێنرا نە مرۆڤ و تەنانەت وەحیش نەدەهات بۆ پەیامبەران و هیچ شتێك بوونی نەدەبوو. تاكە شتێك پیرۆز بێت ئەقڵە. چونكە هیچ كەس نییە بەبێ ئەقڵ بتوانێت بژیت یاخود بتوانێت بیر بكاتەووە. تاكە شتێك كە مرۆڤ بتوانێت پەنای پێ ببات ئەقڵە. ئەقڵ تاقانەیە و پێكنەهاتووە لە دیاردە. هەر بۆیە هەتاكوو ئێستا كەس نەیتوانیوە پێناسەی بكات، ئەسڵەن هەر لە بنەڕەتدا ئەم كەونەیش دەركەوتەی خودا و ئەقڵە، ئەمن كاتێك ناوی ئەقڵ دەبەم، ئەوە مەبەستم ئەقڵی گشتە نەك ئەقڵ مرۆڤ، چونكە مرۆڤ بۆ خۆی لە ئەقڵی گشتەوە نوور وەردەگرێت نەك ئەوەی كە بەتەواوی مرۆڤ ئاقڵ بێت، خۆی مرۆڤ ئەگەر بە كامڵی ئاقڵ بێت، ئەوە خودا وەحیی نانێرێت وەك یاسایەك بۆ ژیانی مرۆڤەكان. لەبەر ئەوەی وەحیی پەیامێكە بۆ مرۆڤەكان بۆ ئەوەی بتوانن بەو پەیامە ئاقڵ ببن. كەواتە مرۆڤ بە كامڵی ئاقڵ نییە گەرچی باڵاترین بوونەوەرە لە هەموو بوونەوەرانی دیكە. بەڵام بە فكرەی بوونی تاقانەی مرۆڤ یاخود بە فكری خۆی دەتوانێت لە ئەقڵی گشتەوە نوور وەربگرێت و كارەكانی بە ئاقڵانە ئەنجام بدات.

بەڕاستی هەتا لەسەر ئەقڵ قسە بكەین، ئەوە فەزای فراوانتر دەردەكەوێت و دەكرێت بزر ببین و نەگەین بە ئەنجام. لەبەر ئەوەی ئێمە هەتاكوو ڕوو بە ئەقڵ بڕۆین، ئەوە ئەقڵ خۆی بەرەو باڵاتر دەبات و پێی ناگەین بەتەواوی. بەڵام دەتوانین نووری لێ وەربگرین و ئاقڵانە مامەڵە بكەین. هەنووكە تاكە شتێك گرنگ بێت بۆ مرۆڤ بۆ ئەوەی بگات بە هەقیقەت و ڕاستی ئەقڵە، بە دەربڕینی مەولانا: ئەقڵ سوڵتانی دەروونی مرۆڤە. ئەسلەن نەك تەنیا سوڵتانی دەروونی مرۆڤە، بەڵكوو سوڵتانی هەموو شتێكە. وەك ئەوەی كە دەگوترێت: ئەقڵ پێوەری هەموو شتێكە. من دەمەوێت جیاوازی نێوان وەحیی و ئەقڵ بەیان بكەم و پاشان پێگەیان دیاری بكەم بۆ ئەوەی بتوانین بە دەقی وەحیی یان خودی ئەقڵ بگەین بە هەقیقەت. كێشە ئەوە نییە كە بە چی بگەین بە هەقیقەت، بەڵكوو كێشە ئەوەیە كە دەبێت چۆن بگەین بە هەقیقەت. هەقیقەت ڕێگای زۆرە. خودی هەقیقەتیش دەركەوتەی ئەقڵە. هەموو شتە باشەكان وەكوو: ئەخلاق، ئیشق، ئیمان، وەحیی…هتد سەرچاوەكەیان ئەقڵە. هەروەها هەموو شتێكی خراپیش سەرچاوەكەی لە بوونی نەفسانیەتی مرۆڤەوە. ئەقڵ وەكوو زات هەڵە ناكات. ئەگەر وەك گریمانەش هەڵە بكات، ئەوە خاكەڕایە و دەزانێت هەڵەی كردووە.

پێگەی ئەقڵ دیارە كە چەندە مەزنە، مەگەر ئەوەی كە كەسێك بە ئەقڵ كار نەكات و بەكاری نەهێنێت. پێگەی ئەقڵ ئەوەیە كە ئەم گەردوونە بەڕێوە دەبات لەسەر بنەمای هەقیقەت و لۆژیك. واتە ئەوەی هەقیقەت و لۆژیكی بێت لە ئەقڵەوەیە. بە گوتەی مەولانا: ئەم گەردوونە یەك فكرەیە لەسەر ئەقڵی گشت. هیچ شتێك لەم گەردوونەدا بە هەوانتە نەخوڵقاوە. لەبەر ئەوەی هەموو شتێك بەپێی زاتی خۆی لە شوێن خۆیدایە و حیكمەت تێدایە. سیستەمی گەردوون ئەقڵانییە، وەحیی شتێكی نادیارە و لە نادیاریشەوە دێت بۆ كەسانی تایبەت، ئیدی نادیار یان ئەوەتا میتافیزیكە یان ئەوەتا بوونی نادیاری مرۆڤە، واتە قووڵایی دەروونی. خودی زاراوەی وەحیی واتە ئاماژە كردن بەشێوەیەكی شاراوە كە بەدەرە لە دەركی مرۆڤە سادەكان. واتە دەبێت وەك بەفر بوونت پاكیزە بێت هەتاكوو بتوانیت هەم بیسەری وەحیی بیت هەمیش بینەری دیمەنی وەحیی بیت، چونكە وەحیی تەنیا بیستن نییە، بەڵكوو بینینە. زۆربەی كاتیش دڵانەیە،  وەحیی و ئیلهام لە یەكەوە نزیكن ئەگەر وەحیی لە نادیاری دەروونی مرۆڤ یاخود لە نادیاری ئەودیوی سرووشتەوە دێت، ئەوە ئیلهام لە دڵەوە سەرچاوە دەگرێت ئەگەر چی وەحیش لە قووڵایی دڵی مرۆڤەوە هەڵدەقوڵێت. ئەم قووڵایی دەروونەی مرۆڤ تاقانەیە. واتە ئەوەی كە عاریفان دەڵێن ئێمە دڵانە دەگەین بە هەقیقەت و خودا، یاخود فەیلەسوفان دەڵێن ئێمە بە ئەقڵ دەگەین بە خودا. بەڵێ ئەمەش شتێكی نایابە و دەكرێت و كراویشە كە بە ئەقڵ و دڵ بگەین بە هەقیقەت. بەڵام ئەگەر بە جوانی بڕوانیت، ئەوە زۆر بە جوانیی و باشی تێدەگەی كە بوونی تاقانەی مرۆڤ نە دڵە نە ئەقڵ، بەڵكوو بوونی تاقانەی مرۆڤە كە هەم دڵانەیە هەمیش ئاقڵانە. واتە ئەوەی بوونی تاقانەی مرۆڤە یان بوونی خودایی مرۆڤە كە هەم دڵی هەیە هەمیش ئەقڵ. كەواتە وەحیی و ئیلهام لەو بوونە تاقانەوە سەرچاوە دەگرێت.

دەڵێن: “وەحیی بە هۆی نێوەندگیرییەوە دێت بۆ پەیامبەران، بەڵام ئیلهام ڕاستەوخۆ دێتە بوونی مرۆڤەوە. وەحیی تایبەتە بە پێغەمبەرایەتییەوە. بەڵام ئیلهام تایبەتە بە ئەهلی دڵەوە. لە وەحیدا مرۆڤ ئاگامەندە كە لەكوێوە وەحیی بۆ دێت. بەڵام لە ئیلهامدا ئاگامەند نییە”. بەڵام لێرەدا دەمەوێت جیاوازی نێوان وەحیی و ئەقڵی مرۆڤ بەیان بكەم. هەڵبەتە ئەقڵی بەشەكی. وەحیی ڕاڤەی فراوان وەردەگرێت و هەتا ئەم گەردوونە بوونی هەبێت ئەویش “وەحیی” بەردەوامە لە هەڵگۆزینی مەعریفە و ڕاڤەكاری. لەبەر ئەوەی دیاردەیەكە باڵاترە لە ئەقڵی بەشەكی مرۆڤ. هەقیقەتی وەحیی بۆ ئەو كەسانە كەشف دەبێت وەكوو خودی پەیامبەران كە مەعریفەیان هەبێت بە خودی دەقی وەحیی. واتە وەحیناسن یان پەیوەندییان بە جیهانی غەیبەوە هەیە. ئەوانەی خوار پەیامبەرانیش بەپێی فكر و ئەقڵی بەشەكی خۆیان لە وەحیی تێدەگەن. هەڵبەت لە هەمووی تێناگەن. چونكە دەقی وای تێدایە كە فەرائەقڵیە. واتە لە ئەودیوی ئەقڵی بەشەكی ئێمەدایە. بەڵام هەر لە بنەڕەتیشدا ئەقڵی بەشەكی مرۆڤ پیرۆزە، چونكە لە ئەقڵی گشتەوە نوور وەردەگرێت. لە شوێنێدا دەقێكم بینی كە ئەمەیە: “قورئان جێگای تێڕامانە و ئەقڵ پێمان دەڵێت پێویستە پێش ئەقڵ گوێ بگرین بۆ دەنگی وەحیی و ئەقڵ لە تێگەییشتی وەحیی و دواتر لەو بابەتانە بەكاری بهێنین كە تایبەتەمەندی وەحیی نییە. وەحیی بڕیاری خاڵقە و ئەقڵ بیركردنەوەی مەخلوقە. كەواتە بە ڕیزبەندی وەحیی و پاشان ئەقڵ”.

ئەمەش دەقێكی باشە بۆ ئەوەی مەعریفەی قورئانیی و وەحیی یاخود مەعریفەی ئەقڵانی زیاتر بەرهەم بهێنرێت. زۆر باشە. هیچ كتێبێك بە پێوەری قورئان زیاتر جەخت ناكاتەوە لەسەر تێڕامان و بیركردنەوە. بەردەوام پێمان دەڵێت: بیر بكەنەوە. تێڕامانتان هەبێت. ئەمەش باڵاترین فەلسەفە و ئەقڵانییەتە. ئەی باشە مرۆڤ لێرەدا چ شتێك شك دەبات بۆ ئەوەی بیر بكاتەوە جگە لە ئەقڵی؟ بێگومان هیچ شتێك شك نابەین بۆ ئەوەی بیر بكەینەوە جگە لە ئەقڵ، خۆ هەر دەشبێت بە ئەقڵ گوێ بگرین بۆ دەنگیی وەحیی. مەگەر دەگرێت بە گوێی سەر گوێگری وەحیی بین؟ هەر بەڕاستی كاتێك گوێی ئەقڵ و ڕۆحیی مرۆڤ كرایەوە، ئەوە ڕاستەوخۆ دەبێتە گوێگری وەحیی خودا. وەك ئەوەی كە گوتم: بوونی تاقانەی مرۆڤە كە دەتوانێت هەم ئاقڵانە بێت و هەمیش دڵانە.

جا لەبەر ئەوەی بوونی تاقانەی مرۆڤە كە وەحیی وەردەگرێت، دەبیستێت و دەشبێتە بەرهەمهێنەری وەحیی و ئیلهام. ئەگەر ئەم دەقە مەبەست لە ئەقڵی بەشەكی مرۆڤ بێت كە وەحیی خالقە و ئەقڵ مەخلوق، ئەوە بێگومان ڕاستە. بەڵام ئەگەر مەبەست لەو ئەقڵە ئەقڵی گشت بێت، ئەوە بە هیچ شێوەیەك نابێت فەزڵی وەحیی بدەین بەسەر فەزڵی ئەقڵدا. ئەگەر ڕیزبەندیت دەوێت، ئەوە: خودا، ئەقل، گەردوون، وەحیی. من بە هیچ شێوازێك نە وەحیی نە ئەقڵ نە ئیشق و عیرفان بە كەم دانانێم. ئەسڵەن لە بنەڕەتدا ئەگەر ئەقڵ نەبێت هیچ شـتێك بوونی نییە. هەموو شتێك لە شوێنی خۆیدا پێگەی باڵای هەیە. بەڵام پێگەی ئەقڵ لە هەموو شتێك باڵاترە.

پۆستی پێشوو

بازرگانی ئەلیکترۆنی: بەشی شەشەم

پۆستی داهاتوو

هەڵبژاردنی سەرۆك لە ئەمریكا و كاریگەری لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

کۆساران ئەحمەد

کۆساران ئەحمەد

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

دەردە کوشندەکەی ڕۆژهەڵاتی ناوه‌ڕاست؛ دەمارگیری ئایینیی و مەزهەبی
هزر

دەردە کوشندەکەی ڕۆژهەڵاتی ناوه‌ڕاست؛ دەمارگیری ئایینیی و مەزهەبی

ته‌مموز 13, 2025
68
شوێنی ئادەم و ئیڤا (حەوا) لەزانستی شوێنەوارناسیدا
هزر

شوێنی ئادەم و ئیڤا (حەوا) لەزانستی شوێنەوارناسیدا

ته‌مموز 7, 2025
61
لەبارەی “جۆن ستوارت میل”ەوە
هزر

دژەئۆدیپ؛ چۆن دەکرێت لە چنگی قەدەر هەڵبێین؟

حوزه‌یران 11, 2025
60

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

ئه‌یلول 2024
د س W پ ه ش ی
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30  
« ئاب   تشرینی یەکەم »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە