• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
چوار شه‌ممه‌, تشرینی یه‌كه‌م 1, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی شــیکار

ئارگومێنتەکانی ئەفلاتون دژی دیموکراسی چی بوون؟

یەکەی وەرگێڕان لەلایەن یەکەی وەرگێڕان
شوبات 19, 2024
لە بەشی شــیکار
0 0
A A
ئارگومێنتەکانی ئەفلاتون دژی دیموکراسی چی بوون؟
0
هاوبەشکردنەکان
122
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

فەیلەسوفی بەناوبانگ ئەفلاتوون گومانی هەبوو لە سیاسەتی دەسەڵات لە خەڵکەوە بۆ خەڵک، ئارگومێنتەکانی ئەفلاتون دژی دیموکراسی چی بوون؟ ئەفلاتون ناسراوە بە نووسینەکانی لەسەر بابەتی جۆراوجۆر، لەوانە ڕەوشت، زانست، و سیاسەت. ئەفلاتون لە بەرهەمە ناوەندییەکەیدا بەناوی کۆمار، قووڵ دەبێتەوە لە دەوڵەتی نموونەی و حوکمڕانییەکەی. بەشێک لە ئارگومێنتەکەی ڕەخنەیە لە حکومەتی دیموکراسی، ئەویش جۆرێکە لە حوکمڕانی کە لە بنەڕەتدا بە کەموکوڕ و ناپایەدار سەیری دەکرد. بۆ ئەوەی تێبگەین بۆچی ئەفلاتون وەها ڕەخنەی لەبارەی دیموکراسیەوە هەبووە، دەبێت بەدواداچوون بۆ پۆلێنکردنەکانی جۆرەکانی حکومەت بکەین و، ڕەخنەکانی لە دیموکراسی وەک ڕژێم، ئەو لێکچوونەی کە بەکاریهێناوە بۆ ئارگومێنتەکەی کە دەڵێت حوکومڕانی کارامەیی خۆی دەوێت و باشترە بۆ کەسانی شارەزاتر بەجێبهڵدرێت.

“پۆلێنکردنەکانی ئەفلاتون بۆ پێنج ڕژێمەکە”

ئەفلاتون لە کتێبی هەشتەم و نۆیەمدا  لە کۆمار پۆلێنکردنەکانی لە جۆرەکانی حکومەت دەخاتە ڕوو.  تێیدا ئەرستۆکراسی کە تێیدا فەیلەسوفەکان حوکمڕانی دەکەن، نموونەیترین جۆری حوکمڕانیە کە شار-دەوڵەتێکی نموونەیی بوونیاد دەنێت. شانبەشانی ئەرستۆکراسی، ئەفلاتون چوار جۆری دیکەی حکومەت دەستنیشان دەکات؛ تیمۆکراسی، ئۆلیگارکی، دیموکراسی و ستەمکاری. تیمۆکراسی ئاماژە بۆ حوکمڕانییەک دەکات کە چەند تاکێک کە شەرەف و شکۆمەندی وەک بەرزترین فەزیلەت لە پێشینە دادەنێن. ئۆلیگارکی حوکمڕانی چەند کەسێک دەگرێتەوە کە سامان وەک پێوەرێکی سەرەکی بۆ گەیشتن بە دەسەڵات دادەنێن. دیموکراسی نوێنەرایەتی حوکمڕانی زۆرینە دەکات، کە ئازادی و یەکسانی لە پۆستە سیاسییەکاندا گرنگییەکی سەرەکییان هەیە. لە کۆتاییدا ستەمکاری نوێنەرایەتی فۆرمێکی حوکمڕانی تەواو نادادپەروەرانە دەکات کە تێیدا ئیحتیاتی یەک فەرمانڕەوا دەبێتە یاسا بۆ تاکەکانی.

پۆلێنکردنەکانی ئەفلاتون پێشنیاری زنجیرەیەکی هۆکارانە دەکات کە تێیدا ڕژێمەکان لە یەکترەوە سەرهەڵدەدەن، لەگەڵ ڕێکوپێکی دابەزین لە ڕوانگەی بەهاوە. وا دەردەکەوێت کە ڕژێمی نموونەیی ملکەچی تیمۆکراسیە و دواتر دەبێتە هۆی سەرهەڵدانی ئۆلیگارکی و …هتد. تیمۆکراسی و ئۆلیگارکی بە کەم دادپەروەرانە دادەنرێت لە ئەرستۆکراسی، لە کاتێکدا دیموکراسی و ستەمکاری بە گشتی وەک ڕژێمی ناڕەوا سەیر دەکرێن و ستەمکاری خراپترین شێوەیە. پۆلێنکردنی جۆرەکانی حکومەت لەلایەن ئەفلاتونەوە لەسەر ئەو تێڕوانینە دامەزراوە کە تەنها یەک ڕژێمی باش هەیە و هەموو ئەوانی تر لادانن لەو نموونە ڕەهاییە. کە دواتر ئەرستۆ ڕەخنەی لە پۆلێنکردنی ئەفلاتون دەگرێت و بە شێوەیەکی تەواو گشتگیر و لە ڕادەبەدەر ئەبستراکتی دەزانێت. ئەرستۆ داکۆکی لە ڕیالیزمی بەها دەکرد، جەختی لەسەر بوونی ڕژێمێکی بابەتی ڕەها دەکردوە وە لە هەمان کاتدا دەڵێت واقیعە کۆمەڵایەتییە پراکتیکییەکان بڕیار لەسەر فۆرمەکانی حکومەت کە دەتوانرێت جێبەجێ بکرێت، دەدەن. سەرەڕای ئەوەش، تایپۆلۆژیای ئەفلاتون سەرنجڕاکێشە بەهۆی ڕەنگدانەوەی بۆچوونەکانی سەبارەت بە دیموکراسی.

“ئایا دیموکراسی ناپایەدارە؟”

بە بڕوای ئەفلاتون سەرهەڵدانی دیموکراسی لە ئۆلیگارکیەوە کاتێک ڕوودەدات کە چینی هەژار لە دژی کەمینەی دەوڵەمەند ڕادەپەڕن. ئەم ڕاپەڕینە بە شێوەیەکی گشتی لەلایەن کەسێکەوە سەرکردایەتی دەکرێت کە خیانەت لە چینی ئۆلیگارکی دەکات، بەڵام خاوەنی بەهرەی حوکمڕانی و دەستکاریکردنی خەڵکی زۆرە، زۆرجار لە ڕێگەی وتارە ڕازیکەرەکانیەوە. ئەم تاکە بە دیماگۆگ ناسراوە. بە دیماگۆگێک لە سەرۆکایەتیدا، جەماوەر دەست بەسەر دەسەڵاتدا دەگرێت، زۆرجار لە ڕێگەی تووندوتیژی و هەندێکیان دەکوژن و هەندێکی دیکە دەردەکەن و ئەوانەی دەمێننەوە ناچاریان دەکەن پێکەوە بژین. لەم ڕژێمەدا هەمووان مافی یەکسانیان بە هەموو شتێکەوە پێدەدرێت ڕژێمێکە کە حکومەت بە تیروپشک هەڵدەبژێردرێت. بە شێوەیەکی سرووشتی وەسفەکەی ئەفلاتون بە پلەی یەکەم لە دیموکراسیای ئەسینای سەردەمی خۆیەوە ئیلهامی وەرگرتووە،  تیشک دەخاتە سەر هەموو ئەو شتانەی کە بە کێشەدار دەزانێت لەگەڵیدا.

دیموکراسی وەک ئەفلاتون باسی دەکات، بە یەکسانی و ئازادی تایبەتمەندە، هەروەها تاک مافی ئەوەی هەیە بە ئاشکرا هەرچییەک بێتە مێشکی بیڵێت، هەروەها مافی بەڕێوەبردنی ژیانێک بەو شێوەیەی کە دەیەوێت. دیموکراسی کۆمەڵێک شێوازی ژیانی بەرفراوان پەروەردە دەکات و بەهۆی ئەوەشەوە هەموو جۆرەکانی تری حکومەت تا ڕادەیەکی دیاریکراو لە دیموکراسیدا دەدۆزرێتەوە. ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە تاکەکان لە کۆمەڵگایەکی دیموکراسیدا بە تێگەیشتن لەوەی کە بەڕاستی چی باشە ڕێنمایی ناکرێن. بەڵکو ملکەچی ئەو تێڕوانینەن کە هەموو چێژەکان بەهایەکی یەکسانیان هەیە. لە ئەنجامدا توانای ڕێنمایی ژیانیان نییە و بەبێ ئەقڵی بەدوای تێرکردنی هەموو ئارەزوو و سۆزێکدا دەگەڕێن کە لەناو خۆیاندا سەرهەڵدەدات یان لەلایەن دیماگۆگەکانەوە وەک چاکەی گشتی بانگەشەی بۆ دەکرێت. لەجیاتی ئەوەی تاکەکان بەرەو زانست بەرێت، ئەم بەدواداچوونی ئازادییە تاکەکان لە ژیری و دانایی دوردەخاتەوە. ئەفلاتون دەڵێت دیموکراسی سنووری نییە، ئەمەش وایکردووە لە ئۆلیگارکی کەمتر بێت، کە هەندێک سنووردارکردن هەیە. لە دیموکراسیدا کەس ناچار نییە حوکمڕانی بکات یان سەرقاڵی سیاسەت بێت ئەگەر بیەوێت نەیکات. ئازادی لەم ڕژێمەدا لە پێش هەموو شتێکەوەیە؛ تەنانەت لە کاتی شەڕیشدا هاووڵاتییەکی دێموکرات دەتوانێت بە شێوەیەکی ئاشتییانە خۆی لە بەشداریکردن لە بەرگریکردن لە شاردا بەدوور بگرێت. سەرەڕای ئەوەش، پەیوەندییەکانی نێوان فەرمانڕەوا و تاک، دایک و باوک و منداڵ، مامۆستا و خوێندکار، پێناسە نەکراون و زۆرجار لە کۆمەڵگەیەکی دیموکراسیدا دەگۆڕدرێن. ئەفلاتون جەخت لەوە دەکاتەوە کە دیموکراسی هەمیشە ئامادەیە بۆ مەترسی دیماگۆگێک کە بە دڵخۆشکردنی جەماوەر هەڵدەستێتە سەر دەسەڵات و بەم کارەش کردەوەی ترسناک و بەدڕەوشت و خراپەکاری ئەنجام دەدات. ئەمەش دواجار دەبێتە هۆی داڕمانی تەواوەتی نەزمی دیموکراسی، کە لە ئەنجامدا ستەمکاریی لێدەکەوێتەوە. ستەمەکان کاتێک سەرهەڵدەدەن کە گرووپ یان تاکی زلهێز خۆیان لە ڕژێمی دیموکراسی جیابکەنەوە و ببنە هێزی کۆنترۆڵنەکراو.

“تێڕوانینێکی گشتی بۆ ئارگومێنتی ئەفلاتون دژی دیموکراسی”

ڕەخنەی ئەفلاتون لە دیموکراسی لە خاڵێکی پێشووتردا لە “کۆمار “دا بناغەی خۆی دەبینێتەوە، بە تایبەتی لە کتێبی شەشەمدا. بنەمای تایبەتمەندبوون کە ئەفلاتون لە کاتی بوونیادنانی شارە نموونەییەکەی لە کتێبی دووەمدا دەیناسێنێت، بەشدارە لە تێزەکەیدا کە فەیلەسوفەکان باشترین و گونجاوترینن بۆ حوکمڕانی. لەم شارە نموونەییدا، هەر هاووڵاتییەک ڕۆڵێکی دیاریکراوی بۆ دیاری دەکرێت، ڕۆڵێک کە لەگەڵ تواناکانیدا هاوتەریب بێت و ڕاهێنانی بۆی پێکراوە. جا جووتیار بن، پیشەوان بن، پزیشک بن، چێشتلێنەر بن، یان سەرباز بن، چاوەڕوان دەکرێت تەنها بە توانای دیاریکراوی خۆیان بەشداری بکەن لە خۆشگوزەرانی کۆمەڵگاکەدا. لەم بنەما بنەڕەتییەوە، دەرەنجامێکی ناڕاستەوخۆ دێتە ئاراوە؛ کرێکارانی ئاسایی، کە دەنگدەر لە هەر دیموکراسییەکدا پێکدەهێنن، دەبێ خۆیان لە بەشداریکردن لە بڕیاردانی سیاسیدا بەدوور بگرن. بەڵکو دەسەڵاتی سیاسی بۆ ئەو کەسانە تەرخان بکرێت کە خاوەنی توانا و پەروەردەی پێویستن کە دەتوانن لە حوکمڕانیدا سەرکەوتوو بن.

دەتوانرێت ئارگومێنتەکەی ئەفلاتون بەم شێوەیە کورت بکرێتەوە؛ حوکمڕانی کارامەیییە و ئەقڵانییە کە دەبێت مومارەسەکردنی بسپێردرێت بە پسپۆڕان. لە دیموکراسیدا دەسەڵات لە دەستی خەڵکدایە، کە لە بنەڕتدا شارەزای حوکمڕانی نین. لە ئەنجامدا ئەفلاتون بەو ئەنجامە دەگات کە دیموکراسی لە بنەڕەتدا نائەقڵانییە. کۆماری ئەفلاتون لە پرسیارێک قووڵ دەبێتەوە، ئەویش ئەوەیە کە مرۆڤ چۆن ژیانی خۆی بەڕێوەببات، کە لە بنەڕەتدا لێکۆڵینەوەیەکی ڕەوشتییە سەبارەت بە ڕەفتار و بوونی تاکەکەسی. بەڵام هەر لە سەرەتای گفتوگۆکەدا دەردەکەوێت کە ئەمە لە ڕەفتاری کەسی تێدەپەڕێت و دەست دەخاتە سەر دادپەروەری و دادپەروەری لە ڕێکخستنی دەوڵەتدا. بە بڕوای ئەفلاتون، پرسە ڕەوشتی و سیاسییەکان بەیەکەوە گرێدراون، لێکۆڵینەوە لە حوکمڕانی درێژکراوەی تێگەیشتن لە ژیانی چاکەکارانەدایە.

ئەفلاتون بە درێژایی دیالۆگەکە بەرگری لە لێکچوونی نێوان دەوڵەت و ڕۆحی مرۆڤ دەکات. ئەو پێشنیاری ئەوە دەکات کە مرۆڤ بە پێشبینیکردنی دەوڵەتێکی دادپەروەر و باش پێکهاتەدار، دەتوانێت تێڕوانینێک بۆ سرووشتی دادپەروەری لە ژیانی تاکدا بەدەستبهێنێت. دەوڵەت وەکو وەشانێکی گەورەکراوی ڕۆح وایە، ڕێگەمان پێدەدات تێگەیشتن لە دادپەروەری بە شێوەیەکی گەورەکراو لە ئاستێکی تاکەکەسیدا بەکاربهێنین. سیستەمێکی کارکردنی دروست، هەروەک ڕۆحێکی تەندروست، دۆخێکە کە بەشە جیاوازەکان بە تەواوی هاوسەنگ بن و بە هەماهەنگی لەگەڵ یەکتردا کاربکەن. ئەفلاتون جەخت لەسەر یەکێتی ناوخۆیی هەم دەوڵەتی سیاسی و هەم کەسایەتی تاک دەکاتەوە. وەک چۆن دەوڵەت لە بەشی جۆراوجۆر پێکدێت، ڕۆحی مرۆڤیش بە هەمان شێوە. دەوڵەتێکی ڕێک و پێک و تاکێکی ڕاستگۆ لە ڕووی ڕەوشتەوە سیفەتی پێکهاتەی هەماهەنگی هاوبەشن. ئەم جۆرە هاماهەنگییە دەبێتە هۆی دروستبوونی کۆمەڵگەیەکی تەندروست و دادپەروەر، کە دەبێ دواهەمین ئاوات و ویستی هەردوو کردەی تاکەکەسی و بەکۆمەڵ بێت.

“لێکچوونەکانی ئەفلاتون؛ حوکمڕانی وەک کارامەییەک”

شیکاری ئەفلاتون ڕەگ و ڕیشەی قووڵی لە چەمکی دابەشکردنی کار و بنەمای تایبەتمەندبووندا هەیە. بەو ئەنجامە دەگا کە دادپەروەری لە دەوڵەتدا کاتێک بەدەست دێت  هەر کەسێک بەپێی بەهرە سرووشتییەکانی و پەروەردە و ڕاهێنان و ڕۆڵی خۆی بەجێبهێنێت. ئەم پرەنسیپەی تایبەتمەندبوون وا دەکات کە ئەندامانی هەر چینێکی کۆمەڵایەتی تەنیا سەرنجیان لەسەر کارە دیاریکراوەکانیان بێت و خۆیان لە دەستوەردان لە ئەرکەکانی چینەکانی دیکە بەدوور بگرن. ئەو بانگەواز دەکات کە بڕیارەکە دەبێ بۆ ئەو کەسانە جێبهێڵرێت کە خاوەنی زانیاری چاکەن-فەیلەسوفەکان. بەم پێیە ئارگومێنتی ئەفلاتون دژی دیموکراسی لە کۆتاییدا لەسەر لێکچوونێک بوونیاد نراوە. سەرنجی خەڵک بۆ ئەو ڕۆڵە کۆمەڵایەتییە جیاوازانە ڕادەکێشێت کە بەشدارن لە چاکەی گشتیدا، وەک کشتوکاڵ، چێشتلێنان و دروستکردنی خانوو. هەموو ئەو کارانەی کە خزمەت بە چاکەی گشتی دەکەن پێویستیان بە ڕاهێنان و ئامادەکاری تایبەت هەیە. بە هەمان شێوە ئەرکە سیاسییەکانی وەک هەڵبژاردنی ئەفسەران، بەشداریکردن لە مەجلیس و سەرۆکایەتیکردنی کەیسەکانی هۆڵی دادگاش بەشدارن لە چاکەی گشتیدا. ئەو کەسانەی لەم پۆستانەدان پێویستیان بە ڕاهێنان و شارەزایی تایبەتمەند هەیە بۆ ئەوەی لە ئەرکەکانی خۆیاندا سەرکەوتوو بن. بۆیە ئەوانەی بڕوانامەی سیاسی پێویست بەدەست دەهێنن، زۆرترین ئەگەری ئەنجامدانی ئەو ئەرکانەیان بە شێوەیەکی کاریگەر، یان بە لایەنیکەمەوە باشتر لەوانی تر. لە ئەنجامدا، ئەفلاتون جەخت لەوە دەکاتەوە کە تاکەکان دەبێ خۆیان لە بەشداریکردن لە سیاسەتدا بەدوور بگرن، مەگەر ڕاهێنانی پێویستیان ئەنجام دابێت و کارامەیی سیاسی پەیوەندیداریان بەدەست هێنابێت.

“پەیوەندیدارێتی ئارگیومێنتەکەی ئەفلاتون”

سەرەڕای ئەوەی کە ئەفلاتون بە بیری دیموکراسی ئەسینای کۆن نووسیویەتی، بەڵام دەتوانرێت ناوەڕۆکی ئارگومێنتەکەی بۆ دیموکراسییە مۆدێرنەکانیش بەکاربهێنرێت. ئەمڕۆش کەسانێک هەن کە پێیان وایە زۆرینەی خەڵک توانای سیاسییان نییە و پێویستە سیاسەت بۆ چەند کەسێکی هەڵبژێردراو جێبهێڵرێت. لە وەڵامی ڕەخنەی دژە دیموکراسی ئەفلاتون لە حوکمڕانی لەلایەن زۆر کەسەوە، ڕەنگە بەرگریکارێکی دیموکراسی ئارگومێنتێک بوروژێنێت کە ئەرستۆ لە “سیاسەت” دا خستوویەتییە ڕوو، کە لە سەردەمی مۆدێرنیشدا سەردان کراوەتەوە. گەوهەری ئەم وەڵامە لەو باوەڕەدایە کە گرووپێکی گەورە دەتوانن بەکۆمەڵ خاوەنی داناییەکی گەورەتر بن لە گرووپێکی بچووک. ئەم تێڕوانینە هاوشێوەی ئەوەیە کە چۆن کۆمەڵێک تاکی هەژار، کاتێک یەکدەگرن، دەتوانن بەکۆمەڵ لە یەک کەسی دەوڵەمەندتر، دەوڵەمەندتر بن. بە کۆکردنەوەی زانیارییە کەمەکەیان، گروپەکە زانیارییەکی بەرفراوان لە بەشە بچووکەکانەوە پێکدەهێنێت، کە پرۆسەی بڕیاردانی ژیرانەتر و ئاگادارتر بەدەستدەهێنێت.

وەڵامێکی ڕادیکاڵتر بۆ ڕەخنەی ئەفلاتون لە دیموکراسی دەتوانرێت لە نێو ئەو دیموکراتانەدا بدۆزرێتەوە کە لەگەڵ ئەوەدان دەساڵتی سیاسی بدرێت بە تاکەکان، تەنانەت ئەگەر توانای ئەوەشیان نەبێت بە شێوەیەکی باش باکاری بهێنن. ئەوان جەخت لەوە دەکەنەوە کە لە سیاسەتدا ڕەچاوکردنی قووڵتر هەیە لە دەرەوەی تەنها بڕیاردان. بە بڕوای ئەوان پرۆسەی چۆنیەتی بڕیاردان گرنگییەکی ئەخلاقی زیاتری هەیە وەک لە بڕیاردان خۆی. بەم شێوەیە ئەوان جەخت لەوە دەکەنەوە کە بڕیاردانی دیموکراسی تەنیا بەهۆی دادپەروەری سرووشتییەوە خاوەنی سوودێکی یەکلاکەرەوەیە. لە ئەنجامدا، ئارگیومێنتی دژە دیموکراسی ئەفلاتون لە سەردەمی هاوچەرخدا پەیوەندیدارە و زۆرینەی تیۆری دیموکراسی مۆدێرن لە دەوری پێشکەشکردنی وەڵامی هەمەچەشن بۆ بەرپەرچدانەوەی دیدگای ئەو دەسوڕێتەوە.

سه‌رچاوه‌؛

Source: https://www.thecollector.com/plato-arguments-against-democracy/

 

وه‌رگێڕانی؛ ئه‌حمه‌د ڕێبوار

پۆستی پێشوو

چۆن تێگەیشتم له دەستدرێژیکرانەسەر کچە 16 ساڵانەکە؟

پۆستی داهاتوو

بۆچى ئەمەریکا رۆژهەڵاتى ناوین وئێراق جێناهێڵێت؟

یەکەی وەرگێڕان

یەکەی وەرگێڕان

پەیوەندیداری بابەتەکان

1111
شــیکار

ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

ئه‌یلول 30, 2025
9
ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   
شــیکار

ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

ئه‌یلول 29, 2025
14
لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان
شــیکار

لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

ئه‌یلول 24, 2025
71

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

شوبات 2024
د س W پ ه ش ی
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
26272829  
« کانونی دووهەم   ئازار »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە