• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
پێنج شه‌ممه‌, تشرینی یه‌كه‌م 23, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    چەند سەرنجێک دەربارەی کوشتنی ئیسماعیل هەنییە

    خوێندنەوەی کوشتنێک

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 119

    جەنگی ئوحود و فەوزای ڕاگەیاندن

    دۆڕان و سەرکەوتن

    سزای خراپ مامەڵە کردن بە دامەزراوە ئایینییەکان

    ڕۆڵی دەزگاكانی ڕاگەیاندن و بانگەشەی هەڵبژاردن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    هاوپەیمانێتیی کۆمەڵەی ئاسایشی هەرێمی, سعوودیە – پاکستان

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی هەشتەم

    غەزە چ مۆدێلێکى ئاوەدانکردنەوە هەڵدەبژێرێت؟

    غەزە چ مۆدێلێکى ئاوەدانکردنەوە هەڵدەبژێرێت؟

    پلانەکەی ترامپ بۆ غەززە

    پلانەکەی ترامپ بۆ غەززە

    کۆماری ئیسلامی؛ هەڵاوسان و ئیسرائیل

    کۆماری ئیسلامی؛ هەڵاوسان و ئیسرائیل

    بانگەشە و دیموکراسی

    بانگەشە و دیموکراسی

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی حەوتەم

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی شەشەم

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

  • ئــــابووری
    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    كاریگەرییەكانی ئاسایشی ئاو لەسەر گەشەپێدانی بەردەوام لە هەرێمی كوردستان

    كاریگەرییەكانی ئاسایشی ئاو لەسەر گەشەپێدانی بەردەوام لە هەرێمی كوردستان

    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    هەرێمی کوردستان لە دیدگەی کۆماری چینی میللیدا

    هەرێمی کوردستان لە دیدگەی کۆماری چینی میللیدا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

  • چاوپێکەوتن
    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    چەند سەرنجێک دەربارەی کوشتنی ئیسماعیل هەنییە

    خوێندنەوەی کوشتنێک

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 119

    جەنگی ئوحود و فەوزای ڕاگەیاندن

    دۆڕان و سەرکەوتن

    سزای خراپ مامەڵە کردن بە دامەزراوە ئایینییەکان

    ڕۆڵی دەزگاكانی ڕاگەیاندن و بانگەشەی هەڵبژاردن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    هاوپەیمانێتیی کۆمەڵەی ئاسایشی هەرێمی, سعوودیە – پاکستان

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی هەشتەم

    غەزە چ مۆدێلێکى ئاوەدانکردنەوە هەڵدەبژێرێت؟

    غەزە چ مۆدێلێکى ئاوەدانکردنەوە هەڵدەبژێرێت؟

    پلانەکەی ترامپ بۆ غەززە

    پلانەکەی ترامپ بۆ غەززە

    کۆماری ئیسلامی؛ هەڵاوسان و ئیسرائیل

    کۆماری ئیسلامی؛ هەڵاوسان و ئیسرائیل

    بانگەشە و دیموکراسی

    بانگەشە و دیموکراسی

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی حەوتەم

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی شەشەم

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

  • ئــــابووری
    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    كاریگەرییەكانی ئاسایشی ئاو لەسەر گەشەپێدانی بەردەوام لە هەرێمی كوردستان

    كاریگەرییەكانی ئاسایشی ئاو لەسەر گەشەپێدانی بەردەوام لە هەرێمی كوردستان

    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    هەرێمی کوردستان لە دیدگەی کۆماری چینی میللیدا

    هەرێمی کوردستان لە دیدگەی کۆماری چینی میللیدا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

  • چاوپێکەوتن
    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی ئـــابووری

گرفتەکانى پاکتاوى دارایى لەنێوان هەولێرو بەغداد

دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن لەلایەن دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن
ئه‌یلول 19, 2023
لە بەشی ئـــابووری
0 0
A A
گرفتەکانى پاکتاوى دارایى لەنێوان هەولێرو بەغداد
0
هاوبەشکردنەکان
385
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

ئەو گرفتەی بۆ پشکی هەرێمی کوردستان لە بودجەی ئێراقدا دروستبووە، بەهۆی مادەی 11ـی یاساکەیە، کە پشکی هەرێمی کوردستانی بەستووەتەوە بە خەرجیی راستەقینەی 15 پارێزگاکانی ئێراق، ئەوەش لەدوای لێدەرکردنی خەرجی سیادی و حاکیمە، ئینجا پشکی هەرێمی کوردستان بە رێژەی 12.67٪ لە خەرجیی راستەقینەی 15 پارێزگاکە دیاریدەکرێت.

“گرفتەکانى دارایى لە نێوان هەولێرو بەغداد”

پرسی پەیوەندیی دارایی لەنێوان بەغدا و هەرێمی کوردستان و مووچە، سەرۆک وەزیرانى ئێراق لەوبارەیەوە ڕایگەیاند ئێمە رێککەوتووین گوتەبێژ و سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیران و وەزیرەکان هیچ بڕیارێک لە دەرەوەی یاسا نەدەن، یاسای بودجەمان هەیە، یاسای بودجە لە مادەى 12وە و ئەو مادانەی کە پەیوەندییان بە هەرێمەوە هەیە، شتێک نییە بەناوی پارەدارکردنی مووچە بێت، ناوی پارەدارکردنی پشکی هەرێمی کوردستانە کە 12.67٪ە و لە خەرجیی گشتی پارەدار دەکرێت، دەوڵەت و پارێزگا و وەزارەتەکان و دامەزراوەکان چەند خەرج دەکەن، هەموو مانگێک رێژەی 12.67٪ـی لێ دەردەکەن و بۆ هەرێمی کوردستانی دەنێرین، روونە ئەمە، ئەمە یاسای بودجەی ساڵی 2023، 2024 و 2025 و وەزیران و وەزیری دارایی پابەندن جێبەجێی بکەن.

کاتێک دێین و ئەو یاسایە وەکو خۆی جێبەجێ دەکەن گرفت هەیە، کە پەیوەندییان بە مادەکان و سرووشتی داهاتە نەوتییەکان و نانەوتییەکان و شایستەکانی هەرێمی کوردستانەوە هەیە، ئەمڕۆ هەرێمی کوردستان پارەی زیادەی نییە تاوەکو کارەکانی پێ بەڕێوەببات، چی لە داهاتەکانەوە دەستدەکەوێت کاروبارەکانی هەرێمی پێ بەڕێوەدەبات، لە وەزارەتەکان، پارێزگاکان و شایستەکان و ئاسایش و خزمەتگوزارییەکان.

سەبارەت بە گرفتى مووچە حکومەتى ناوەند ڕاىگەیاند لێرە ئێمە کە لەبەردەم ئەم کێشە یاساییە دەوەستین کە رێگەمان نادات لە بەردەوامبوون لە کرداری پارەدارکردن بەپێی ئەو داڕشتنە، کێشەی داواکردنی مووچە دەردەکەوێت، لێرە لە بابەتی مووچە ئێمە لەبەردەم بەرکەوتەی نیشتمانی و ئەخلاقیداین. بەپێی دەسەڵاتەکان ناتوانین بەسەر یاسادا باز بدەین، بەڵام دەسەڵاتی ئەنجوومەنی وەزیرانە کە قەرز بدات، قەرز بداتە هەرێمی کوردستان تاوەکو مووچەی فەرمانبەرانی خەرجبکات، ئەمە لە دوایین کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی وەزیران بڕیارمان لەبارەیەوە دا.

“گرفتەکانى یاساى بودجە”

یاسای بودجەی گشتیی ئێراق ناکۆکیی قووڵی خستووەتە نێوان حکومەتی ئێراق و هەرێمی کوردستان، چەمکی خەرجیی کردەیی “الانفاق الفعلي” هۆکارێکی سەرەکیی ناکۆکییەکەیە. ئەم دەستەواژەیە تاوەکو ساڵی 2013 لە بودجەی ئێراقدا نەبووە، لە ساڵی 2015 وە ئەم دەستەواژەیە زیادکراوە نە (لەدەستوور نەلە قانونى ئیدارەدانى دارایى دەوڵەت ) نیە و لە هەموو یاسای بودجەکانی دواتریشدا دووبارەبووەتەوە، ئێمە لە هەرێمی کوردستان کێشەمان لەگەڵ ئەو بڕگەیە نەبووە، لەبەرئەوەی لەو ساڵانەدا پشکی هەرێمی کوردستان وەکو ئەمساڵ لە بەغداوە نەنێردراوە.

گرفتی دەستەواژەی ‘خەرجیی راستەقینە’ لەوەدایە لە پارێزگاکانی ئێراق جگە لە خەرجیی مووچە، پارەیەکی ئەوتۆی دیکەیان بۆ خەرج ناکرێت و زۆربەی کات بودجەی وەبەرهێنانیش خەرج ناکرێت، ئەو یاسایە لە خولی سێیەمی پەرلەمانی ئێراق بەو پاساوە زیادکرا کە ئەو بڕە بودجەیەی دەنێردرێتە هەرێمی کوردستان، لە کۆتایی ساڵدا پاکتاو ناکرێتەوە بۆ ئەوەی زیادەکەی بگەڕێتەوە خەزێنەی گشتی.

بەپێی داتاکانی وەزارەتی دارایی ئێراق، لە شەش مانگی یەکەمی ئەمساڵ 47 ترلیۆن دینار خەرجکراوە کە لەو پارەیە 27 ترلیۆن دیناری بۆ خەرجی سەروەری و حاکیمە بووە و تەنیا 20 ترلیۆن دیناری بۆ خەرجی راستەقینە بووە، لەو 20 ترلیۆن دینارە 12.67٪ـی پشکی هەرێمی کوردستان دیاریکراوە.

هەرێمی کوردستان دەبێ چارەسەری دەستەواژەی ‘خەرجیی راستەقینە’ لە بودجەی گشتیدا بکات ئەوە یەکەم ساڵە یاساکە بە کردار جێبەجێدەکرێت، ئەگەر لە ئێستاوە هەرێمی کوردستان چارەسەری نەکات، بۆ ساڵانی داهاتوو و لە بودجەی دوای ساڵی 2026ـیشدا جارێکی دیکە بەرۆکی هەرێمی کوردستان دەگرێتەوە.

ئەگەر هەرێمی کوردستان بە بەڵگە بیسەلمێنێت زیادکردنی دەستەواژەی خەرجیی راستەقینە لە مادەی 11ـی بودجەی ئێراق زیانی بە هەرێمی کوردستان گەیاندووە، دەتوانێت لە دادگای فیدراڵی سکاڵا لەسەر ئەو بڕگەیە تۆمار بکات و ئەگەری بردنەوەی لەو سکاڵایەش بەهێز دەبێت. هەر لەنێو بودجەی گشتیی ئێراقدا، ژمارەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان بە 658 هەزار و 189 کەس هەژمار کراوە، ئەوە لەکاتێکدایە حکومەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاندووە، زیاتر لە یەک ملیۆن فەرمانبەری هەیە، ئەو ژمارە فەرمانبەرە بۆ کۆنووسێکی ساڵی 2023ـی هەردوو دیوانی چاودێری دارایی هەولێر و بەغدا دەگەڕێنێتەوە.

دوایین میلاکی هەرێمی کوردستان کە لەلایەن دیوانی چاودێریی دارایی حکومەتی فیدراڵییەوە پەسندکراوە، بەپێی کۆنووسی دیوانی چاودێریی هەرێمی کوردستان و ئێراق بووە کە لە ساڵی 2013 ئامادەکراوە و لەدوای ئەم ساڵەوە میلاکی فەرمانبەرانی حکومەتی هەرێمی کوردستان هەر گۆڕانکارییەکی بەسەردا هاتبێت، لەلایەن دیوانی چاودێریی دارایی ئێراقەوە پەسند نەکراوە

ئەمڕۆ  کە 19ـی ئەیلوولی 2023ـیە، تائێستا مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان مووچەی تەممووز و ئابیان وەرنەگرتووە. حکومەتی هەرێمی کوردستان دەڵێت، مووچە لە ئەستۆی حکومەتی ئێراقدایە و ئەو حکومەتە پابەندی یاسای بودجە و رێککەوتنەکان نابێت. بەپێچەوانە حکومەتی ئێراقیش حکومەتی هەرێمی کوردستان بەپابەندنەبوون تۆمەتبار دەکات

سەرۆکوەزیرانی ئێراق لەگەڵ ئەوەی ئاماژەی بۆ پابەندیی ئێراق لە بەرامبەر هەرێمی کوردستان، بەڵام هیچ بەڵێنێکی ئەوتۆی بۆ دابینکردنی مووچەی فەرمانبەران نەدا و گوتی: “ئێمە پابەندین بە بەرپرسیارێتییمان لەبەرامبەر هاووڵاتییانمان لە هەرێمی کوردستان، نە موجامەلە و نە گوتاری دیپلۆماسییە، بەڵام ئەوە پێویستی بە کەشی متمانەپێکردن هەیە، کەشی دیالۆگ هەیە، نەوەک لێدوان و راگەیێندراو و تۆمەتبارکردن.”

سەبارەت بە هەوڵەکانی ئەنجوومەنی نوێنەرانی ئێراقیش کە هاتووەتە سەر هێڵ بۆ چارەکردنی ئەو کێشانەی لە دوای چوونە بەرکاری یاسای بودجەوە لەنێوان هەرێمی کوردستان و حکومەتی ئێراق دروستبووە.

ئەنجوومەنی نوێنەران داوایکردووە وەزیری دارایی حکومەتی ئێراق و هەرێمی کوردستان ئامادەبن لە کۆبوونەوەی لیژنەی دارایی و راپۆرت پێشکێش بکەن، هەر راسپاردەیەک لە ئەنجوومەنی نوێنەرانەوە بێت لە دەرەوەی ئەو چوارچێوەیە، حکومەت جێبەجێی دەکات، جگە لەوە ئێمە رێکار و میکانیزمەکانمان لەبەردەستە کە پشتیوان بەخوا قەیرانەکە و نەهامەتییەکانی هاووڵاتییانی هەرێمی کوردستان کەمدەکاتەوە.هەرچەندە بانگ کردنى وەزیرى دارایى بۆپەرلەمانیک کەوەزیرەکەىدارایى حکومەتى هەرێمى کوردستان  متمانەى لێوەرنەگرتووە یاسایى نیە، نەچونیشى دەبێتە بیانویەک بەدەست حکومەتى ناوەند بۆئاستەنگ دروست کردن لەسەردانیشتى وەفدەدارایى و تەکنیکیەکان .

لە سەرەتاى ئەمساڵەوە، بەغدا دوو تریلیۆن و 598 ملیار دینارى وەک پشکى هەرێمى کوردستان رەوانە کردووە، کە بڕیارە لەگەڵ شایستەى دارایی هەرێمى کوردستان لەسەر بەغدا، پاکتاو بکرێت و بە ناردنى ئەو بڕە پارەیەى دیکە بۆ مانگەکانى 9 و 10 و 11 ، تێکڕاى ئەو بڕە پارەیەى بەغدا وەک قەرز لە ئەمساڵدا لەسەر هەرێمى کوردستان هەژماریکردووە، دەگاتە چوار تریلیۆن و 698 ملیار دینار.

پشکی هەرێمی کوردستان لە یاسای بودجەدا مانگانە زیاتر لە تریلیۆنێک و 300 ملیار دینارە بەگوێرەی ئەو ژمارەیەی لە بودجە بۆ مووچەخۆرانی ئێمە دیاریکراوە، هەموو مانگێک تەنیا بۆ مووچە 940 ملیارمان بۆ دانراوە، بەڵام بەگوێرەی خەرجیی فیعلی بێت، مانگانە 598 ملیار دینار زیاترمان بەرناکەوێت [لە بودجەی ئێراق].

“دەرئەنجام”

هەرێمی کوردستان، بۆ مووچە مانگانە پێویستی بە 940 ملیار دینارە، بۆ پڕکردنەوەی ئەو کورتهێنانەش، پشت بە داهاتی نێوخۆ دەبەستێت، کە مانگانە نزیکەی 300 ملیار دینارە، ئەو پارەیە تەنیا بۆ مووچەیە نەک بۆ خزمەتگوزاریی دیکە.  بەغدا هەموو پارەکە بەیەکەوە ناخاتە سەر هەژماری بانکیی حکومەتی هەرێمی کوردستان و وەکو ڕوون بۆتەوە ئەو دوو ترلیۆن و 100 ملیار دینارەیە، لەبەرئەوەی بۆ سێ مانگە، ئەگەر ئێراق بە یەکجار بینێرێت، کێشەی پارەی کاشی بۆ دروستبێت، بۆیە مانگانە 700 ملیار دەخرێتە سەر هەژماری حکومەتی هەرێمی کوردستان.

وەزیری دارایی ئێراق راسپێردراوە بۆ نووسراوکردن بۆ بانکەکانی رەشید و رافیدەین بۆ دابینکردنی پارەکە و چاوەڕوان دەکرێت لەئەمڕۆە رێکارەکان دەستپێبکەن و وەزارەتی دارایی نووسراوەکە بکات.

ڕۆژى یەکشەممە 17-09-2023 وەزارەتی دارایی ئێراق بە فەرمی داوای خەرجکردنی مووچەی مانگی نۆی کردووە و هەرێمی کوردستانیش ئامادەکاریی دەکات بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگەکانی حەوت و هەشت.

لەبارەی ئەو ئەو بڕە پارانەی ئەمساڵ وەکو قەرز لەلایەن بەغداوە بۆ مووچەی فەرمانبەراون بە هەرێمی کوردستان دراون، ئەو قەرزانە سوودی بانکییان نایەتە سەر، هەرچەند خاوەنی ئەو بانکانەی کە قەرزەکەیان داوە بە هەرێمی کوردستان دەسەڵاتی ئەوەیان هەیە سووی بخەنە سەر، بەڵام ئەوانیش رەچاوی ئەوە دەکەن کە نابێت بارگرانی لەوە زیاتر بکەوێتە سەر حکومەتی هەرێمی کوردستان.

پۆستی پێشوو

ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

پۆستی داهاتوو

سیاسەتی دژایەتیكردنی کورد لە فۆرمێکی نوێدا

دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن

دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن

ئابووریناس

پەیوەندیداری بابەتەکان

به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان
ئـــابووری

به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

تشرینی یه‌كه‌م 7, 2025
41
وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان
ئـــابووری

وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

ئه‌یلول 9, 2025
71
دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە
ئـــابووری

دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

ئه‌یلول 8, 2025
193

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

ئه‌یلول 2023
د س W پ ه ش ی
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930  
« ئاب   تشرینی یەکەم »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە