ئێمە وەکو گەلی “عەرەب” لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دوورترینین لە واقع، تەماشای ئێمەی “عەرەب” بکەن وەک نمونە، بەر لە شەست ساڵ و بە گارانتی نێودەوڵەتی نیوەی فەلەستین-یان پێداین، بەڵام رەتمان کردەوە، هەموویمان دەوێت! ئینجا هەموو شتێکیان لێ بردین و دوای نیو سەدە لوتکەی عەرەبی دەبەستین و لە نەتەوە یەکگرتووەکان دەپاڕێینەوە نیوەکەمان بۆ بگەڕێننەوە!
بیهێنە پێش چاوی خۆت دواتر چی دێتە پێشەوە؛ کۆمەڵکوژی ئایلول لە ئوردن، شەڕی وێرانکاری لوبنان، شکستی حوزەیران، ئۆرشەلیم تا عەبادان، ملیۆنان کوژراو و بێ دایک و باوک!
ئێمە لە بونیادنانی دەوڵەتی سەقامگیر شکستمان هێناوە و، تا ئێستاش بۆ چارەسەرکردنیان چاوەڕوانی ئاسمان دەکەین، لە دەرەوەی بۆشایی ئاسمان بەدوای چارەسەر دەگەڕێین و لە نێو ماڵی خۆمان بەدوای چارەسەر نا گەڕێین، تا کەی چاوپۆشیی لە ڕاستییەکان دەکەین؟ تا کەی بەردەوام دەبین لە دروستکردنی دوژمن؟ پرسیارێکی دوور لە سیاسەت و بە ویژدانەوە لەبارەی بارزانی و تاڵەبانی، مالیکی و سەدام دەکەم، هیواخوازم ئەوانەی بە ویژدانن کە بەر لە بڕیاردان بیری لێ بکەنەوە.
با هەموو عەرەبێک پێچەوانەکەی وەر بگرێت؛ با گریمانەی ئەوە بکەن “عەرەب” لە “ئێراق” نەتەوەی دووەم بن و کورد نەتەوەی یەکەم بن و ئەوان بن ١٨٠ هەزار عەرەبی ئاشتیخوازیان لە حیلە و سەماوە و رەمادی لە یەک رۆژدا کوشتبن، با عەرەبەکان وەها بهێننە پێش چاوی خۆیان کورد کیمیابارانی خەڵک و هاووڵاتیانی عەرەبیان لە شەرقات بکردایە، ئایا کاردانەوەی هەر تاکێکی عەرەب چی دەبوو؟ با وەڵامەکە بۆ خاوەن ویژدانەکان جێبهێڵین و بگەڕێینەوە سەر راستییەکان؛ دەوڵەتی “ئێراق” رووخا و وەحشە عەرەب و موسڵمانەکان هاتنە ئێراق، هەزاران چیچانی و سعودی و فەلەستینی و یەمەنی و سوری و تونسی و جەزائیری و مەغریبی و مسڕی و ئوردنی و لیبی و سەدانی و ئەفغانی و ئێراقی سونە و شیعە، چەند کورد خۆی تەقاندەوە؟
“ئێراق” بە درێژایی چل ساڵ لە شەڕی ناوەخۆدابوو لەگەڵ نەتەوەی کورد، لە کاتێک بەغداد لێوان لێو بوو لە سەدان هەزاران لە کوردی پاڵپشتیکاری بارزانی، ئایا هیچ تەقینەوەیەکمان لە سەدریە و کەرادە بینی؟ ئایا هیچ کوشتن و کردنە ئامانج و رفاندن و جیاکردنەوەمان بینی؟ یان بازاڕمان بینی گۆشتی مرۆڤ و مانگا و تەماتە و سێو تێکەڵ ببن؟ بۆ چێژ لە گوڵی نێو باخەکانمان وەرناگرین و ڕوو دەکەینە دروستکردنی زبڵدان؟ بۆ چی بەدوای ئەوانە دەگەڕێین کە پیشەیان تێکدان و وێرانکردنە؟ ئایا ئەمە ئەوە ناگەیەنێت هەموو جار دەکەوینە گێژەڵوکی سادەیی و دەمارگیریی بەسەرچووی خێڵەکیی کە بە هاتو هاواری وەکو “ها ها ها” گرژ دەبین؟
نەوتمان تێکشکاند، نەوتمان ژەهراویی کرد، نەوتمان لەبار برد، ئەقڵمان لەکارخستووە، نەوتمان لە خۆمان زیاتر هەیە نەوتەکەشمان لە (بەسرە و عەمارە) زیاد دەکات، نەوتی کوت و ناسریەمان هەیە و ژێرخانی سەرچاوەکامی ژێرزەوی گرانبەهامان لە رومادی و موسڵ و دیاله هەیە. ئێمەیان بە کوردستان سەرقاڵ کردووە، خۆمان ماندوو کردووە و بە راددەیەک هەڵوەشانەوینەتەوە کە خۆمان لەبەرامبەر کێشەیەکی دروستکراودا دۆزیوەتەوە کە هیچ بنچینەیەکی مادی نیە و تەنیا دواکەوتوویی ئێمە دەر دەخات، ئێمە وەک سونە و شیعە چیمان قازانج کردووە لە پێداگیری لەسەر یەک نیشتیمان کە هیچ ڕێگەیەکمان بۆ بونیادنانی نیە؟ ئایا جێی پێکەنین نییە ئێمەی عەرەب بەو شێوازە نان و پیاز بە پرسی کورد دەخۆین کە ناکۆکە لەگەڵ ئەو پاساوانەی بۆ بەرگریکردن لە مافە نەتەوەییەکانی خۆمان بازاڕیان پێ دەکەین؟
ئایا سەیر نییە ئێمە ڕەتی نمونەی پەیڕەوکردنی سیاسەتی دیفاکتۆ و بە جووکردنی قودس و دامەزراندنی کۆمەڵگە زۆرەملێیەکان و، گۆڕینی جوگرافیای دانیشتوانی ناوچە فەلەستینیە داگیرکراوەکان دەکەینەوە، کە بەهۆیەوە دژایەتی ئیسرائیلی پێ دەکەین، لەو کاتەی دیفاکتۆی سەپێندراوی سەدام بە پیرۆز دەزانین و وابەستەی ژمارەیەکی زۆری ناوچە بەعەرەبکراوە کوردیەکانین؟ ئایا سەیر نیە داوای مافی بڕیاردان لە چارەنووسی سیاسی بۆ فەلەستین بکەین بۆ بونیادنانی دەوڵەتی سەربەخۆی خۆیان، لەو کاتەی تەنانەت ناوهێنانی پرسی بڕیاردان لە مافی چارەنووسی سیاسیی کورد دەبەینە قاڵبی تابوو و تاوانە مەزنەکان؟
من لەوانە دەپرسم کە دژی فیدرالی و ماددەی ١٤٠ بوون، بۆ چی دژ بوون؟ ئایا جێگرەوە چیە؟ ئایا مەترسییەکانی پاڵ ١٤٠ لە چیدایە ئەگەر سەرکردایەتی کوردی وای ببینێت “بە جێبەجێکردنی ماددەکە و پابەندییە دەستورییەکان لە چوارچێوەی کۆماری دێمۆکراسی ئێراق دەمێنینەوە کە تیاییدا نەوت موڵکی هەموو ئێراقییەکانە.”
یاخود ئەرکی سیاسییەکانی ئێمەیە کۆنگرەیەکی نیشتیمانی رێکبخەن و لە چوارچێوەیدا هەڵوێستی خۆی دەربخات و وەکو بەڵێنێکیش لێی وەربگیردرێت؟ بۆ مالیکی ئەمەی بەسەردا تێپەڕ بوو؟ ئەی چ بەڵێنێکی لە هەولێرەوە دا؟ ئەگەر ئێمەش ئێراقی فیدرال بە هاوبەشی بەڕێوە ببرێت، ئەوا دوو چارەسەر هەن؛ ئەوەتا یان بگەڕێینەوە دڕندایەتی جەنگە کۆمەڵکوژییەکان و کە هەموومان لەناودەبات، یان چارەسەرێکی هەرە شارستانی و ژیرانە هەڵبژێرین ئەویش خۆبەدەستەوەدان و داننانە بە بوونی کێشەی نەتەوەیی “هەرێمیی کورد” کە بەهۆیەوە ئێمە دەستپێشخەر دەبین بۆ چارەسەر کردنی و بەهۆی ئەمەشەوە پاڵپشتی چل ملیۆن کورد بۆ خۆمان بەدەست دەهێنین!
کوردستان ناچێتە مەریخ، لە شوێنی خۆی دەمێنێتەوە و خەڵکەکەشی پەنا نابەنە بەر ئیسرائیل کە هیچ وابەستەیەکی جوگرافی و ئابووری و مێژووییان بەیەکەوە نیە، بەڵکو ئێمە دەبین کە لەتەکیان دەوەستین و هاوکاریان دەبین لەو رێگەیەی تیایدا بە بوونی نەتەوەیی خۆیان بگەن. ئەوان لە پێناو سەقامگیریی ناوچەکە و گەشەپێدان لەتەک ئێمە کار دەکەن، چونکە هیچ بەرژەوەندییەکیان بێجگە لە سەقامگیری لەگەڵ ئێمە نیە! ئەزموونی رابردووش نیشانی داوە کە لە داهاتوو وەکو برا نەتەوەیی و ئاینییەکانمان بۆمبی چێندراو و خۆکوژمان بۆ نانێرن، چونکە ئەوان (کورد) لە هیچ کاتێک ئەوە ئەنجام نادەن.. ئەی چۆن لە کاتێکدا ئێمە ئەو لایەنەین ئەوانمان چەوساندۆتەوە؟.
دەزانم من من لەسەر ئاوازێکی رێگەپێنەدراو و لە ناوەڕاستی هاتوهاواری نەتەوەپەرستان دەژەنم، بەڵام دەگەڕێمەوە و، دەیڵێمەوە؛ کە دڵم پارچە پارچە دەبێت کە کارەکانی داعش لە موسڵ و کردەکانی سوپاسی ئیسرائیلی دژی فەلەستینیەکان دەبینم، یان وێرانکاری سوریا و ئاگرەکانی رەمادی و هەڵوەشانەوەی ئێراق دەبینم… پێم سەیرە وەها خزمەتی ناتانیاهو بکەین، دەشزانم ئاوازەکەم نەشازە، بەڵام مێژووی عەرەبیمان پێمان دەڵێتەوە؛ نه‌شازییەکانمان بۆ داهاتوو دەبنە سروودی نیشتمانیمان، دەشزانم ئەو وشانەمان دڵی نەوەکانی داهاتوو دەشکێنن،
هاتوەکو ماوین دەبێت بەردەوام بین لە گریان، چونکە باوانمان نیوەی فەلەستینیان رەتکردەوە و بە پێ خاوسی لەسەر رێگە ماینەوە، لە ئەیلولی ڕەش دەردەچین و پێ دەخەینە نیسانێکی ڕەشتر، لەویش دەردەچین و ڕوو دەکەینە سێیەمین.. تا کەی ئەی ئاقڵمەندانی ئومەت؟!
نووسەر:
د. محەمەد ساڵح موسەوی
وەرگێڕان: یادگار ئیسماعیل
سەرچاوە:
https://sotkurdistan.net/2019/08/07/%D9%85%D8%A7%D8%B0%D8%A7
-%D9%83%D9%86%D8%A7-%D9%86%D8%B9%D9%85%D9%84-%D9%84%D9%88-%D9%83%D9%86%D8%A7-%D9%85%D9%83%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%9F-%D8%A8%D9%82%D9%84%D9%85/
