دوای ئه‌وه‌ی له هه‌واڵه‌کاندا ته‌ڕه‌زانی کورد وه‌کوو هۆگر و سرووشتخوازێک ناسرا، که‌وته به‌ر سه‌رنجی خه‌ڵک و میدیاکان ده‌رکه‌وت که ئه‌و جگه له‌و گۆشته خاوه‌ی که به وته‌ی خۆی له ڕاوی ئاژه‌ڵانی کێوی ده‌ستی ده‌خات و به شێوه‌یه‌کی ناته‌ندروست ده‌یخوات، به شێوه‌ی نائاشکراش سه‌رێکیش ده‌دات له ڕیستۆرانته‌کان و به شاورمه، مێوانداریی له‌خۆی ده‌کات، له‌ڕاستیدا ئه‌م لایه‌نه هێنده گرینگ نییه که ئه‌و درۆی کردووه یان نیوه ڕاستییه‌کی وتووه، به‌ڵکوو ئه‌وه‌ی جێگه‌ی تێڕامانه دۆخه‌کانی په‌یوه‌ندیگرتنه له‌گه‌ڵ سرووشت، ده‌شێت بڵێم دۆخی یه‌که‌م ئه‌و حه‌ز و ئاره‌زووه دێرینه‌ی مرۆڤه بۆ سرووشت و دونیا بێبنه‌که‌ی و دۆخی دووهه‌م لێره‌دا ئه‌و خورافییه‌ت و وه‌همه‌یه‌تی له تێگه‌یشتن و تێکه‌ڵبوون له‌گه‌ڵ سرووشتدا، که بێگومان ئێمه هه‌م وه‌کوو مرۆڤی سه‌رده‌می زیره‌کیی ده‌سکرد و هه‌م وه‌کوو کورد، وه‌کوو نه‌ته‌وه‌یه‌کی بێ ده‌وڵه‌ت و بێ کیانی سه‌ربه‌خۆ که ده‌سه‌ڵاتێکی قایم و پته‌وی به سه‌ر جوگرافیاکه‌یدا نییه، له دۆخێکی جیاواز و سێهه‌مداین واته به‌ده‌ر له‌و دوو دۆخ و حاڵه‌ته‌ی سه‌ره‌وه که ئاماژه‌م پێدا له په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ سرووشتدا ده‌جووڵێینه‌وه.
هۆکاره‌که‌ش به‌ر له‌وه‌ی ئانترۆپۆلۆژیانه و زانستیی بێت، سیاسی و مێژووییه، کورد له‌م قۆناغه‌دا له په‌یوه‌ندیگرتن به سرووشته‌وه به‌ر له‌وه‌ی وه‌کوو سه‌رده‌می شاخ له ژێر سێبه‌ری گوزاره‌ی “چیاکان تاقه هاوڕێمانن” ژیان و فه‌لسه‌فه و ڕێبازێک مانیفێست بکات، له‌م قۆناغه‌دا زیاتر له داوی خه‌ون و وێنه‌ی هۆلیڤۆدی و ڕۆژئاواییه، له حاڵێکدا گه‌ڕانه‌وه‌ی مرۆڤ له ڕۆژئاوا بۆ ئامێز و دامێنی سرووشت بنه‌مایه‌کی زیاتر ڕۆحی و شاربێزانه و ژینگه‌په‌رستانه‌ی هه‌یه، له قۆناغی ئێستای ئێمه که خێزانێکی چوار که‌سی چوار سه‌یاره‌یان هه‌یه، که به‌شێکی زۆرمان کاتێک ده‌چینه سه‌یرانگاکان و داوێنی سرووشت کۆڵێ زبڵ و خاشاک به‌جێ دێڵین، هه‌موومان ئه‌م وێنه‌یه‌مان بینیوه که له جامی ماشێنه‌کانه‌وه شت فڕێ ده‌درێته‌وه ده‌ره‌وه، له ئاوه‌ها حاڵه‌تێکدا ئه‌م په‌یوه‌ندییه له‌گه‌ڵ سرووشت که خه‌ون به ڕیتمی ڕۆحی سرووشت ببینین و حه‌ز بکه‌ین وه‌کوو ته‌ڕه‌زان له ئامێزیدا ئارام بگرین (با شه‌وانه‌ش بگه‌ڕێینه‌وه بۆ جیگه گه‌رم و نه‌رمه‌که‌ی خۆمان!)، یان جۆره تێگه‌یشتنێکمان وه‌کوو فه‌لسه‌فه کۆنباوه‌کان لێیه‌وه به ئیلهام بدرێتێ، به ئاسانی نۆرماڵ و هاوسه‌نگ ناکرێته‌وه.
واته ئه‌م په‌یوه‌ندییه له سه‌ر کۆڵه‌که‌یه‌کی خوار و خێچ و پووکاوه ڕۆنراوه تاکوو خواستێکی قووڵ بۆ داسه‌کنان له هه‌ناوی سرووشت و تێگه‌یشتنێکی ڕۆحانی له سرووشت، پێویست به گوتن ناکات له سه‌رده‌می پێشمۆدێڕنی کۆمه‌ڵگای ئێمه و سه‌رده‌می شاخ ئه‌و په‌یوه‌ندییه له‌گه‌ڵ سرووشت ڕه‌سه‌نتر و ته‌ندروستتر بوو، به هه‌موو ئه‌و باره‌ی که به سه‌ر سرووشت دامانده‌دا هه‌مدیس شتێک به‌ناوی ژینگه‌ی سرووشتی و ژیان له ئامێزی سرووشت بۆن و به‌رامه‌یه‌کی ڕاسته‌قینه و ڕؤحانی هه‌بوو، به‌ڵام دوای ڕزگاربوونی به‌شێک له باشووری نیشتمان که ده‌رفه‌تی ژیانی شارییانه‌ی ئه‌مین و ئه‌مڕۆیی زیاترمان بۆ خولقا، زیاتر له‌و دابڕان و خه‌ساره گه‌وره‌یه‌ی که له نێوان ئێمه و سرووشتدا دروست بووه تێگه‌یشتین، ئه‌گه‌ر له شاره‌کانه‌وه و له ناو حه‌شامه‌ت و ناوه‌نده‌کانییه‌وه بمانه‌وێت سرووشت پێناسه بکه‌ین، سرووشت به واتای شێوه‌ژیان و ژیارێک ئه‌وا ده‌بێت بڕوانینه نه‌ریت و شێوه‌ژیان و پێکهات و هه‌موو شتێکی گوند و گوندییان، واته له ژیاری مرۆییدا سرووشت له کڵاوڕۆژنه‌ی گونده‌وه به‌ڕوی ئێمه‌دا ده‌کرێته‌وه، ڕووه مرۆییه‌که‌ی کائیناته، به‌ڵام داخۆ ئێسته گوند و دۆخی گوند له‌م نیشتیمانه سووتێنراو و بۆردومانکراو و هه‌ڵکڕووزاو و به‌سووتماککراوه کامه‌یه و چۆنه؟ من هه‌وڵ ئه‌ده‌م له درێژه‌دا تیشک بخه‌مه سه‌ر هۆکاره‌کانی ئه‌م لێکترازاوییه و کاریگه‌ریی سیاسه‌ت و جه‌نگ له سه‌ر سرووشت و به پێی ئه‌وه‌ش شکڵگرتنی جۆری په‌یوه‌ندی ئێمه به سرووشت و ده‌رکه‌وتنی ته‌ڕه‌زان له‌م فۆرمه ناڕه‌سه‌ن و په‌شێوه‌یدا.
له‌م شیکارییه‌دا هه‌وڵده‌ده‌م باس له‌وه بکه‌م که په‌یوه‌ندیکردنی ئێمه به سرووشته‌وه و ژینگه دۆستیی ئێمه ده‌رئه‌نجامی ئاره‌زوو و ئاواتمه‌ندییه‌کی ڕه‌سه‌ن و ئۆرگانیکی نییه که له پرۆسه‌یه‌کی گه‌شه و په‌ره‌ئه‌ستاندنی سرووشتی و دوور له شێواندنه بنه‌ڕه‌تییه‌کانی مێژوو هاتبێته ئاراوه ئه‌وه‌نده‌ی جۆره قۆپییه‌کردن و لاساییکردنه‌وه‌یه‌کی کرداری ڕۆژئاواییانه و نواندنه‌وه‌ی پاڵه‌وانه‌کانی ناو ئه‌و ژیاره‌یه. سه‌ره‌تا ده‌بێت له‌سه‌ر سرووشت هه‌لوێسته بکه‌ین و پاشان ئه‌و دۆخه‌ی که له لایه‌ن مرۆڤ به گشتی و له لایه‌ن داگیرکه‌رانی کوردستان به تایبه‌تی به‌سه‌ر کورد و کوردستان سه‌پێنراوه، شی ده‌که‌مه‌وه و دواتر دیمه‌نی ئه‌و دۆخه خواروخێچ و نائۆرگانییکه‌ی په‌یوه‌ندیی ئێمه به سرووشت و فیچقه‌کردنی نیشانه‌کانی ئه‌م ناته‌ندرووستییه (له قه‌واره‌ی ته‌ڕه‌زان وه‌کوو ڕه‌مز و نیشانه نه‌ک که‌س) زیاتر ڕون ده‌بێته‌وه بۆمان.
سرووشت پانتاییه‌کی لێکدابڕاو و له‌ت له‌ت نییه، به‌ڵکوو یه‌که و پانتاییه‌کی یه‌کانگیر و پێکه‌وه په‌یوه‌سته که به‌پێی یاساکانی خۆی په‌یوه‌ستبوون و هاوکات هه‌ڵبڕان و جودایی پێناسه ده‌کات، سنووری نێوان دوو پانتای وشکانی به ڕووبار یان ده‌ریا و ده‌ریاچه‌یه‌ک لێک هه‌ڵده‌بڕێت یان سنووری نیوان دوو پارچه زه‌وی سه‌ر به‌رزاییه‌کان به خه‌ره‌ند یان که‌ندڕێک لێک جودا ده‌کاته‌وه، به‌ڵام به هه‌موو ئه‌مانه‌شه‌وه ئه‌و ڕۆحه یه‌کانگیره‌یه که هه‌ر برینێک له‌سه‌ر جه‌سته‌ی بکه‌وێت به‌کۆ پێیه‌وه دیاره و وه‌کوو وڵاتان و ده‌وڵه‌تان نییه که سنوورێکی سیاسیی ده‌سکردی زۆره‌ملی دیاری کردبێت و له‌و چوارچێوه‌یه‌دا ڕووداوه‌کانی ناو جیهان و کۆمه‌ڵگا ده‌ستنیشان بکات. به‌ڵام ئه‌م تێڕوانینه هێنده‌ی که زانستییانه و موجه‌ڕه‌ده هێنده‌ش ئایدیال و خه‌ونئامێزه، چونکه له‌و ڕۆژه‌وه‌ی که مرۆڤ هاته سه‌ر ئه‌رز ڕووبه‌ره‌کانی سرووشت و سیحر و داهات و ده‌رکه‌وته‌کانی هۆی مشت و مڕ و ململانێی مرۆڤه‌کان و نه‌ته‌وه‌کان و ده‌وڵه‌تان و ئیمپراتۆرییه‌ته‌کان بوونه. ناوه‌ندبوونی سرووشت له مانابه‌خشی یان ماناکوژیی شارستانییه‌ته‌کاندا به‌ڕاده‌یه‌که ده‌توانین بڵێین بێشکه‌ی بوون و نه‌بوونی هه‌موو مرۆڤایه‌تییه. ئه‌م ناوه‌ندارێتییه‌ی سرووشت به ڕاده‌یه‌ک بووه که هه‌ر له سه‌رده‌مانی کۆنه‌وه به شێوه‌ی جیاواز و جۆراوجۆر په‌رستش کراوه، له دیارده‌یه‌کی بچووکی وه‌کوو دره‌خت و ڕووبارێکه‌وه تاکوو وه‌کوو کۆیه‌ک له هه‌یکه‌لی خودایه‌کی تاقانه‌دا.
ئه‌م چه‌قبوونه‌ی سرووشت له زانست و فه‌لسه‌فه له سه‌رده‌مانی کۆنیشدا هه‌ر هه‌بووه و ده‌توانین به‌شێکی زۆری فه‌لسه‌فه‌ی پێش سوکراتییه‌کان و سوکراتییه‌کان به فه‌لسه‌فه و مه‌عریفه‌ی سرووشتناسی یان فیزیا به واتا فه‌لسه‌فییه‌که‌ی بخوێنینه‌وه، واته سرووشت ئه‌و شوێنه بووه که حه‌قیقه‌ت و (مادةالمواد) یان ماده‌ی ماده‌کانی هه‌موو جیهانی له‌خۆیدا هه‌ڵگرتووه و مرۆڤ ده‌بوو له کرۆک و جه‌وهه‌ری ئه‌مه تێبگات. ئه‌م تێڕوانینه سرووشتته‌وه‌ره هه‌ر ناگه‌ڕێته‌وه بۆ سه‌رده‌می که‌ونارا، به‌ڵکوو له جیهانی نوێشدا پاش مۆدێڕنیزم و شۆڕشه پیشه‌یی و زانستییه‌کان و جه‌نگه‌کان سرووشت به شێوه و جۆری دیکه خوێنرایه‌وه و به هه‌موو ئه‌و کاره‌ساتانه‌ی که مرۆڤی سه‌رده‌می نوێ هێنایه کایه‌وه و ده‌ستی له سرووشت وه‌ردا، دیسان سرووشت ناوه‌ندێتی خۆی پاراست و ڕایگه‌یاند چاره‌نووسی هه‌موومان هاوبه‌شه و ئێوه‌ی مرۆڤی خاوه‌ن ئاوه‌ز و هه‌ست به‌شێکن له من و وانه‌زانن چون هه‌وڵتانداوه به سه‌ر من و کانزا و ماده‌کانی هه‌ناومدا زاڵ بن ئه‌وا له ده‌ره‌وه‌ی ئامیز و سه‌رزه‌مینی منن! ڕه‌نگه هه‌ر لێره‌وه بێت که له نێوان سرووشتی مرۆڤ و سرووشت به مانا گشتییه‌که‌ی پێوه‌ندییه‌کی مانایی و چه‌مکیانه له زانسته‌کانی مرۆییدا باس ده‌کرێت، بێگومان تێکچوونی سرووشت به واتا که‌ونییه‌که‌ی جۆرێک ده‌نگدانه‌وه‌ی تێکچوونی سرووشت ده‌بێت له ناخی مرۆڤیشدا.
هه‌ر بۆیه نابێ به بێ هۆی بزانین که پاش ئه‌و هه‌موو ده‌ستێوه‌ردانه‌ی مرۆڤ له سرووشت له ڕێگه‌ی زانست و دواتر جه‌نگه ماڵوێرانکه‌ره‌کانه‌وه چاوه‌ڕوان بین سرووشت وه‌کوو سه‌رده‌مانی کۆن به ده‌ممانه‌وه پێ بکه‌نێت و بوومه‌له‌رزه و دیارده نه‌ناسراوه و سه‌یر و سه‌مه‌ره‌کانی له وه‌ڵامدا نه‌نێرێته سه‌رمان! ئه‌مه دیمه‌نێکی گشتیی خواست و ئاره‌زووی مرۆڤی کۆن و مۆدێڕن بوو بۆ زاڵبوون به سه‌ر سرووشت و پله به‌خشینێکی تایبه‌ت به مرۆڤ له کائینات و بووندا، به‌ڵام ئه‌م تێڕوانینه هه‌ر له‌م ئاسته ژیاری و سارستانییه نه‌مایه‌وه و ڕه‌هه‌ندی ته‌واو سیاسیی په‌یدا کرد. ڕاسته سرووشت خۆی وه‌ک ده‌ڵێن به‌خشنده و کراوه‌یه به‌ڵام ده‌ستێوه‌ردانی مرۆییش له فۆرمه سیاسییه‌که‌ی و نه‌خشه‌به‌ندیی زۆره‌ملیی سیاسی و سه‌ربازی و جه‌نگ و شه‌ڕ و شۆڕه‌کانی ده‌رهاوێشته‌ی ئه‌م ململانێیانه جۆره دابه‌شکاریی و هه‌ڵاواردنێکی له سرووشتی یه‌کپارچه و یه‌کده‌ستدا دروست کرد و هه‌ندێ وڵات سرووشتیان زیاتر خه‌ساری به‌رکه‌وت و هه‌ندێ وڵات که‌متر! کوردستان له سه‌رانسه‌ری جوگرافییه گه‌وره‌که‌یدا به سرووشت سنووری له گه‌ڵ وڵاتانی داگیرکه‌ری خۆی جوێ کردووه‌ته‌وه به‌ڵام دوای ڕێکه‌وتنه‌کانی لۆزان و سایکس پیکۆ و به‌دواداهاته‌کانی، ئه‌م سرووشته زیاتر له پێش که‌وته به‌ر ئاره‌زووی داگیرکاری و ده‌ستێوه‌ردانی هێزی داگیرکه‌ر و ڕۆژ دوای ڕؤژ له بێگه‌ردی و بێخه‌وشیی درا، هه‌زاران لوغم له سه‌رده‌می شه‌ڕی نێوان دوو وڵاتی داگیرکه‌ری ئێراق و ئێران له باشوور و ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستان نموونه‌یه‌کی زه‌ق و دیاری ئه‌مه‌ن! دونیایه‌ک تۆپباران و مووشه‌کباران له سه‌رده‌می شۆڕشه یه‌ک له دوای یه‌که‌کانه‌وه تاکوو ئێسته هه‌ر له کیمیاییه‌وه بگره تاکوو بۆردومانی ئاسایی خه‌ساری به‌ر ژینگه‌ی کوردستان دا و ئه‌مه ته‌نها تایبه‌ت نییه به باشوور، به‌ڵکوو هه‌ر چوار پارچه‌ی کوردستان ده‌گرێته‌وه.
قووڵایی ڕه‌هه‌ندی سیاسیی ئه‌م بابه‌ته به‌ڕاده‌یه‌ک بووه که هێشتا ئێمه فریای ئه‌وه نه‌که‌وتووین داوا له حکوومه‌تی ئێراق بکه‌ین قه‌ره‌بووی ئه‌و هه‌موو زیانه‌ی که گه‌یاندوویه به سرووشتی کوردستان بکاته‌وه. به‌ده‌ر له دونیایه‌ک ئه‌نفال و کوردقڕان و پاکتاوکردن که ئه‌وه‌ش تێکدانی سرووشتی مرۆڤی کورد بووه. له‌م ڕۆژانه که ڤیدیۆی ته‌ڕه‌زانی کورد وه‌کوو که‌سێک که چه‌ندین ساڵه له ناو سرووشت ده‌ژی و به‌شێک له پێداویستییه‌کانی له ڕێگه‌ی سرووشته‌وه دابین ده‌کات (ئه‌گه‌رچی شه‌وانه ده‌گه‌ڕێته‌وه ماڵه‌وه) بینی، سه‌رنجی ئه‌وه‌م دا که ئه‌و که‌سه ئاره‌زووی تێکدراوی ئێمه‌یه بۆ یه‌کانگیربوون و یه‌کگرتنه‌وه له گه‌ڵ سرووشتی کوردستان و وڵاته‌که‌مان. حه‌زی مرۆڤی ئێمه‌یه بۆ له‌ئامێزخه‌وتنی سرووشت و گه‌ڕانه‌وه بۆ ئه‌و سه‌رده‌مانه‌ی که مرۆڤ به‌ربه‌رییه‌تی مۆدێڕنی نه‌خستبووه ڕوو، واته مرۆڤێک که ئه‌نفال ده‌کات و مرۆڤێک که ئه‌نفال ده‌بینێت و چاوی به‌سه‌ردا ده‌نووقێنیت و ده‌چێت نوێژه‌کانی ده‌کات و خودا شوکر ده‌کات، که جیهان باش و بێگه‌رده و به‌پێی حه‌دیس ده‌بێت ئه‌و له سرووشتدا زۆر بگه‌ڕێت و سه‌یر بکات تاکوو بیری قیامه‌ت بکه‌وێته‌وه! کوردستان به سرووشته سه‌وز و جوان و سیحراوییه‌که‌یه‌وه ده‌ناسرێته‌وه.
ڕۆژێک له ڕۆژان هه‌موو ئه‌و داگیرکه‌رانه‌ی که خه‌ساریان به سرووشت گه‌یاندووه ده‌بێ وه‌ڵامده‌ره‌وه بن له به‌رده‌م مێژوو و دادگای مرۆیی و سرووشتدا، به‌ڵام به‌و هه‌موو جوانی و سیحراوییه‌ی سرووشتی کوردستان نابیت دان به‌مه‌دا نه‌نێین که جه‌نگ و شه‌ڕه‌کان و ده‌ستێوه‌ردانی داگیرکه‌ران به‌شێک له سرووشتی ئێمه‌شی خستووه‌ته ژێر کاریگه‌رییه‌وه و ده‌بێ بۆ ئه‌مه‌ش وشیارییمان هه‌بێت و پرۆژه‌یه‌کی بنه‌مایی پیاده بکه‌ین، ته‌ڕه‌زانی کوردی ئه‌گه‌رچی ئاماژه‌یه‌که بۆ ئه‌و شپرزه‌ییه‌ی که به سه‌ر سرووشتی ئاسایی و سرووشتی مرۆییدا سه‌پێنراوه، به‌ڵام جۆره ڕاستبوونه‌وه و وشیارییه‌کی سه‌ره‌تاییشه تا له‌گه‌ڵ سرووشتدا ئاشت بینه‌وه و لایه‌نه ڕۆحانییه‌که‌ی سرووشتی خۆمان له‌بیر نه‌که‌ین با له ژێر کاریگه‌ریی دراماتیک و نومایشی هۆلیڤوود یان سینه‌ماش بێت به گشتی، خۆی نیشانه‌یه‌که و وه‌کوو بیرمه‌ندێک ده‌ڵێت له نیشانه‌یه‌کدا ده‌شێت ڕێگا و کڵاوڕۆژنه‌ی ڕزگاریی ببینرێته‌وه!
