• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
پێنج شه‌ممه‌, تشرینی یه‌كه‌م 2, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی ئـــابووری

هەژاری لە ئێراقدا

دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن لەلایەن دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن
ئازار 4, 2023
لە بەشی ئـــابووری
0 0
A A
هەژاری لە ئێراقدا
0
هاوبەشکردنەکان
281
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

هەژاری؛ ئەودەردەی لەژێر سێبەری سیستەمە ئابورییە جۆربەجۆرەکان بێدەرمان بووە، زۆرجار پرسیارێک لامان دروستدەبێت کە ئایا هەژاری هۆکارەکەی دەگمەنی دەرامەتە ئابوورییەکانە؟ یان بەڕێوبردنی دەرامەتە ئابوورییەکان؟ لێرەدا بە کورتی دەڵێم؛ دووهۆکاری سەرەکی هەیە بۆهەژاری وڵاتان:-

یەکەم؛ دەگمەنی دەرامەتی ئابوری جۆراوجۆر لە وڵات، دووجۆرە:

1- کورتخایەن: لەکاتی ڕوودانی کارەساتی سروشتی وەک؛ لافاو و، بورکان و، ووشکە ساڵی…هتد دروستدەبێت.

2- درێژخایەن: ئەمیش دووهۆکاری یسەرەکی هەیە:-

•بەهۆی دابەشبوونی جوگرافی دەرامەتە ئابورییەکان.

•بەهۆی ناسەقامگیری باری سیاسی وشەڕی ناوخۆ، کە ناتوانرێت سوود لەدەرامەتە ئابوورییەکان وەربگیرێ و زەوییە کشتوکاڵییەکان دەبنە قوربانی دووبەرەکی وەک هەندێک لەوڵاتانی “ئەفریقا”.

دووەم؛ نەبوونی دادپەروەری کۆمەڵایەتی لە وڵات، وەک زۆربەی ئەو وڵاتانەی هەژاری تێدا بەرچاوە، سەرەڕای هەبوونی دەرامەتی ئابوری وکەڵەکە بوونی سەرمایەکی زۆر و، بەشێک لە وڵاتان دەوڵەمەندن، کەچی گەلەکەیان هەژارە وەک هەندێک لەوڵاتە نەوتیەکان و وڵاتە سەرمایەدارەکان، لەسەرووی هەمویانەوە “ویلاتە یه‌کگرتووەکانی ئەمریکا” کە زیاتر لە %20  بە دەست هەژارییەوە دەناڵێنن، لەکاتێکدا زۆرترین سەرمایەی جیهان لەو وڵاتەیە و تەنها کۆمپانیای “جەنەڕاڵ مۆتۆرز” بەقەد چەندین وڵاتی ئەفریقی سەرمایەی هەیە.

“مێژووی هەژاری”

هەژاری؛ بەڵایەکی گەورە و کۆنە یەخەی مرۆڤایەتی گرتووە، هەژاری؛ لەهەمووکات و شوێنەکاندا هەبووە (بەهەڵاوێرکردنی چەند کاتێکی کورت و چەند شوێنێکی سنووردار) بەڵام هۆکارەکانی جیاوازن و، بەگۆرانی کات و شوێنەکان دەگۆرێ. لەکۆندا هۆکاری سەرەکی هەژاری ڕووداو و کارەسات و گۆرانکارییە سروشتییە جۆربە جۆرەکان بووە، هەندێکجاریش بەهۆی جەنگ و داگیرکاری و وێرانکاری بووە، بەڵام ئێستا سەرەڕای ئەو هۆکارانە، هۆکاری دیکەی جۆربەجۆر هەیە وەک؛ نەبوونی دادپەروەری کۆمەڵایەتی و، شکستی سیاسەتە ئابورییە گشتییەکانی وڵات و، گەندەڵی کاربەدەستانی حکومەت و، حوکمرانی ستەمکار و، شکستی دامەزراوە حکومی و،  نا-حکومییەکان..هتد، بەڵام لەهەموویان مەترسیدارتر سیاسەتی هەژاری سازییە. هەموو پیشەسازییەک ئامرازی خۆی هەیە، ئامرازەکانی هەژاری زۆرن وەک؛ نەخوێندەواری-نەزانی-تەماحکاری-هەلپەرستی-خۆشەویستی دەسەڵات وموڵکە، لە بەرپرسان و سەرمایە داران و ستەمکارو دیکتاتۆرەکان ئەم سیاسەتە پەیڕەو دەکەن بەمەبەستی ملکەچ پێکرنی گەلەکانیان. پێغەمبەر(دروودی خوای لەسەربێت) دەفەرمووێت (کاد الفقر ان یکون کفرا) واتە:- هەژاری نزیکە لەکوفر.  پێشەوا(عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب) دەفەرموێ؛ ئەگەر هەژاری مرۆڤ بووایە دەمکوشت. ئەم دوو وتەیە پێویستی بەشیکردنەوە نییە، چونکە دڵنیام سەرەڕای کوردی هەژار زیاتر لە سێ ملیار کەس لەم وتەیە بە باشی تێئەگەن، چونکە کەرامەت وگەورەیی مرۆڤ لەکەدار دەکات. “نیڵسۆن ماندێلا” سەرۆکی باشوری “ئەفریقا” لە کۆنگرەی زەوی-جوهانسبۆرگ دەڵێت (جیهانی ئەمڕۆ بووەتە دوورگەیەک بۆ دەڵەمەندەکان، کە بە چەندین دەریا لە هەژاران دەوورە دراوە).

“هەژاری لە ئێراقدا”

هەژاری بریتیە؛ لە نەبوونی پارەی پێویست بۆ دابینکردنی پێویستییە سەرەکییەکانی ژیان. وەک؛ خۆراک جل وبەرگ، شوێنی حەوانەوە و…هتد. هۆکارەکانی هەژاریش زۆرن و هەندێک لەهۆکارەکان لەوڵاتێک بۆ وڵاتێکی دیکە، لە سەردەمێک بۆ سەردەمێکی دیکە دەگۆڕدرێت، بەڵام ئەوەی ناگۆڕێت هەبوونی هەژارییە لەهەموو کات و سەردەمێکدا، نزیکەی حەوت ملیار مرۆڤ دەژی لەسەر زەوی، دانیشتوانی وڵاتە تازەپێگەیشتوەکان (دواکەوتووەکان) سێ لەسەر چواری ئەم ژمارەیە پێکدەهێنن، زیاتر لە سێ ملیار و نیو-مرۆڤ لەژێر هێڵی هەژاری دەژین، کە ئەم هێڵە دیاریکراوە بە (دوو-دۆلاری ئەمریکی) لە ڕۆژێکدا، زیاتر لەیەک ملیارونیو-مرۆڤ داهاتیان لەڕۆژێکدا کەمترە لە یەک دۆلار، بڵاوبوونەوەی “هەژاری” و نەبوونی دادپەروەری گەورەترین بەڵاو پەتای ئەم سەردەمەیە، شێوەیەکی نوێی کۆیلایەتییە لە سەدەی بیست ویەک، لیستی وڵاتە هەژارەکان بریتییە؛ لە (سەد و حەفتا و پێنج) وڵات کە زۆربەیان لە ئەفریقا و ئاسیان، بەرنامەی خۆراکی جیهانی سەر بە رێکخراوی نەتەوەیەکگرتووەکان، هۆشداری لەبارەی دۆخی “ئێراق” دەدات و دەڵێت؛ نزیکەی 3 ملیۆن هاووڵاتی ئێراقی خۆراکی پێویستی ڕۆژانەیان نییە، داواش دەکات؛ حکومەت خۆراکی سەرەکیی دابینبکات و نرخ لە بازاڕدا رێکبخات، عەبدولڕەحمان میجاج”نوێنەری “بەرنامەی خۆراکی جیهانی سەر بە رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان لە “ئێراق” رایگەیاند؛ بەپێی سیستەمی چاودێریی برسیەتی سەر بە بەرنامەی خۆراکی جیهانی، نزیکەی 3 ملیۆن کەس لە “ئێراق” بە دەست نەبوونی خۆراکی پێویست دەناڵێنن، کە 731 هەزار ئاوارەش دەگرێتەوە.

نوێنەری بەرنامەی خۆراکی جیهانی دەڵێت؛ ئابوریی “ئێراق” تا ئێستا پشت بە نەوت دەبەستێت، بۆیە دابەزینی نرخی نەوت و کەمبوونەوەی بەرهەمی رێکخراوی “ئۆپێک” کاریگەری راستەوخۆی هەبووە لەسەر دەرامەتی پێویست، کە دواتر دابەزینی بەهای دیناری ئێراقی بەدواداهات، ئەمە وەک بەشێک لە پڕکردنەوەی کورتهێنانی دارایی کەڵەکەبووی 9 مانگی رابردوو، زۆربەی کاڵا خۆراکییەکانی رۆژانە هاوردەن، ئەمەش کاریگەری هەیە لەسەر بڕیاری نرخی هەندێک لەو خۆراکە بنەڕەتییانە، بۆیە کاری کردووەتە سەر ئاسایشی خۆراک لەسەر ئاستی خێزاندا. “میجاج” ئاماژەی بەوەداوە کۆرۆنا ئاڵەنگارییەکی دیکەیە، کە بەهۆیەوە خەڵکێکی زۆر کاری رۆژانەیان لە دەستداوە، بۆیە پێویستە حکومەت چارەسەری خێرا بدۆزێتەوە، لەوانەش پێشکێشکردنی هاوکارییەکانی بۆ دابینکردنی ماددە خۆراکییەکان و رێکخستی نرخ لە بازاڕدا. بەهۆی بڵاوبوونەوەی پەتای کۆرۆنا و لێکەوتە ئابورییەکانی… خەڵکێکی زۆر ئاستی بژێویان بۆ ژێر هێڵی هەژاری دابەزیووە، بەو هۆیەوە دوو ملیۆن و 700 هەزار کەس کەوتنە ژێر هێڵی هەژاری، پێشتریش 6 ملیۆن و 900 هەزار کەس لە ئێراق لەژێر هێڵی هەژارییەوە بوون، دەکرێت بڵێین ئەمڕۆ لە ئێراق 9 ملیۆن و 600 هەزار کەس لەژێر هێڵی هەژاریەوەن، بەگوتەی “عەبدولزەهرە هینداوی” گەیشتن بەو ئەنجامەش لە رێگەی لێکۆڵینەوەیەکەوە بووە کە “وەزارەتی پلاندانان بە هاوکاریی بانکی نێودەوڵەتی و رێکخراوی یونسێف لە مانگی تەممووزی رابردوودا کردوویەتی. بەڵام ئێستا خەریکە دۆخەکە بەرەو ئاساییبوونەوە دەچێت و رێژەکەش روو لە کەمبوونەوە دەکات و گۆڕانکاریی بەسەردا دێت”، لەبارەی دابەشبوونی هێڵی هەژارییەوە لە ئێراق، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانان دەڵێت؛ “ئەگەر هێڵی هەژاری لەسەر ئاستی وڵات دەستنیشان بکەین، رێژەکە لە ناوچەکانی باشور زیاترە و دەگاتە 30٪ بۆ 35٪. لە پارێزگاکانی ناوەڕاست دەگاتە نزیک لە 20٪، لە بەغدای پایتەخت رێژەکە دەگاتە 13٪ و لە هەرێمی کوردستانیش دەگاتە نزیکەی 12٪.

“دەرئەنجام”

کێشەی هەژاری ڕۆژبەڕۆژ لەزیادبوون دایه‌، سەرەڕای ئەوپێشکەوتنەی کەجیهان بەخۆیەوەی بینیوە لەهەموو بوارە جیاوازەکان و، سەرەڕای کۆکردنەوەی خێر و بێری زەوی زاناکان کۆکن لەسەرئەوەی دەرامەتی سرووشتی سەرزەوی بەشی ئەوە دەکات کە هەموو دانیشتوانی سەر گۆی زەوی بە خۆشگوزەرانی بژین، كه‌ ژمارەی نزیکەی حەوت ملیار مرۆڤە، ئەگەر کەمترین دادپەروەری لەدابەشکردنیاندا هەبێت، دیاریکردنی ڕۆژی حەڤدەی ئۆکتۆبەر بەڕۆژی جیهانی هەژاران لەهەموو ساڵێکدا لەلایەن ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان، هیچ کەم نەکردۆتەوە لەخەم وئازاری هەژاران، تەنیا زیادکردنی ساڵێکە لەنەهامەتی و برسیەتی و مردن بۆ سەر تەمەنی هەژارانی جیهان، یەکێک لە گاڵتە جارییەکانی سەردەمی نوێ ئەوەیە کە سامانی سێ لە دەوڵەمەندترین کەسی جیهان، بەقەد بەرهەمی ناوخۆیی چل وهەشت هەژارترین وڵاتی جیهانە وسامانی دووسەد دەوڵەمەندترین کەسی جیهانە زیاترە لە ڕێژەی (%15) داهاتی هەموو دانیشتوانی سەرگۆی زەوی، نزیکەی حەوت ملیار مروڤ دەژی لەسەر زەوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی ئێراق دەڵێت  “ساڵانە ژمارەی دانیشتووان لە ئێراق؛ نزیكەی یەك ملیۆن كەس زیاد دەكات، بەگوێرەی داتاكانی وەزارەتیش، پارێزگاكانی باشوور هەژارترین پارێزگاکانی ئێراقن، رێژەی هەژاری لە پارێزگای موسەننا 52%ە، دیوانیە 49%، زیقار 48%، میسان 47%، پارێزگاكانی ئەنبار، سەڵاحەدین و نەینەوا 41%ە، بەڵام رێژەی هەژاری لە هەرێمی كوردستان 12%یە، لە بەغدا 13% و پارێزگاكانی ناوەڕاستیش 17%یە.”

ڕۆژانە سی وپێنج هەزار منداڵ بەهۆی نەخۆشی و برسیەتی دەمرن، یەک لەسەرپێنجی دانیشتوانی وڵاتە تازە پێگەیشتووەکان ڕۆژەکانیان بەبرسیەتی بەڕێدەکەن، ئەوبڕەپارەیەی نۆ-وڵاتی دەوڵەمەند خەرجیدەکەن بۆ کڕێنی خواردنی شەش ڕۆژی سەگ وپشیلەکانیان زیاترە لەو بڕە پارەی کە وەک یارمەتی لەلایەن رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ وڵاتە هەژارەکان تەرخان دەکرێن، مەترسی گەورە لەوەدایە کە توێژینەوەکان دەریدەخەن هۆکاری هەژاری لەو وڵاتانە تەنیا ناگەڕێتەوە بۆ دواکەوتوویی ونەزانی نەبوونی دیموکراسی، بەڵکو وڵاتە پێشکەوتووەکان هۆکاری گەورەن بۆ بڵاوبوونەوەی هەژاری لەوڵاتانی تازە پێگەیشتوو، بەجۆرێک ئابوری جیهانی وای لێهاتووە سامانی جیهان هەمووی دەچێتە گیرفانی وڵاتانی پێشکەوتوو بۆ دەوڵەمەندتربوونیان و داهاتی وڵاتانی دواکەوتوو کەمتر دەبێت بۆ هەژارتر بوونیان. کەواتە بەشێکی گەورەی بەرپرسیەتی دروستبوونی “هەژاری” لە ئەستۆی وڵاتە دەوڵەمەندەکانە و، ئەگەر ئەم وڵاتانە زوو چارەسەری ئەم کێشەیە نەکەن، لەداهاتوویەکی نێزیکدا بەرامبەر بەگەردەلوولی دەریای هەژاری دەووروبەریان ناتوانن پارێزگاری لە دوورگە دەوڵەمەندەکەیان و خۆشگوزەرانیان بکەن

پۆستی پێشوو

ڕەنگە هاوردەی وزەی ئێراق لە ئێرانەوە کۆتایی پێبێت

پۆستی داهاتوو

مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن

دابان عه‌بدولواحید حه‌سه‌ن

ئابووریناس

پەیوەندیداری بابەتەکان

وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان
ئـــابووری

وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

ئه‌یلول 9, 2025
59
دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە
ئـــابووری

دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

ئه‌یلول 8, 2025
176
چین دوای ساڵی 2025
ئـــابووری

چین دوای ساڵی 2025

ئاب 20, 2025
98

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

ئازار 2023
د س W پ ه ش ی
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  
« شوبات   نیسان »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە