• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
یه‌ك شه‌ممه‌, حوزه‌یران 1, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 110

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    پیلانێک کە بووە هۆی ئەوەی کورد بگاتە ئامانجەکانی

    ئاشتی کوردستانی باکوور و گەمەی دادێ

    گوڵان بە شکۆمەندی خۆی نووسييەوە

    تاران و واشنتن دوو هەنگاو یەک ئامانج

    سەقامگیریی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە وتارەکەى سەرۆکوەزیرانی کوردستاندا

    دیبلوماسیەتی درەوشاوە

    ئاشتی کوردستانی باکوور و گەمەی دادێ

    ئاشتی کوردستانی باکوور و گەمەی دادێ

    دەربارەی ساختە هەواڵ

    هەر خزمەتگوزارییەک بەخۆڕایی بوو، تۆ کاڵاکەیت

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 109

    ڕەخنەی شین

    ڕەخنەی شین

    سەرکردە و جەماوەر

    سەرکردە و جەماوەر

  • شــیکار
    مافی هەرێمی کوردستان لە خاوەندارێتی و بەڕێوەبردنی كەرتى وزە

    مافی هەرێمی کوردستان لە خاوەندارێتی و بەڕێوەبردنی كەرتى وزە

    ترامپیزم و ته‌وژمی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ده‌وڵه‌تی نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی

    ترامپیزم و ته‌وژمی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ده‌وڵه‌تی نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی

    لوتکەی عەرەبی ئێراق؛ کێشەی ناسنامە لە نێوان قووڵایی نەژادیی و ئایینزایی

    لوتکەی عەرەبی ئێراق؛ کێشەی ناسنامە لە نێوان قووڵایی نەژادیی و ئایینزایی

    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    دۆزینەوەی لوسی؛ پەردەلادان لەسەر گۆڕان  و پەرەسەندنی مرۆڤ

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    چاویلکەی زیرەک

    چاویلکەی زیرەک

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

  • ئــــابووری
    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی و سەرەتاکانی دەرکەوتنی بیری کەمالیزم

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كورد برای منن

    كورد برای منن

  • چاوپێکەوتن
    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 110

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    پیلانێک کە بووە هۆی ئەوەی کورد بگاتە ئامانجەکانی

    ئاشتی کوردستانی باکوور و گەمەی دادێ

    گوڵان بە شکۆمەندی خۆی نووسييەوە

    تاران و واشنتن دوو هەنگاو یەک ئامانج

    سەقامگیریی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە وتارەکەى سەرۆکوەزیرانی کوردستاندا

    دیبلوماسیەتی درەوشاوە

    ئاشتی کوردستانی باکوور و گەمەی دادێ

    ئاشتی کوردستانی باکوور و گەمەی دادێ

    دەربارەی ساختە هەواڵ

    هەر خزمەتگوزارییەک بەخۆڕایی بوو، تۆ کاڵاکەیت

    كورد و تەنیایی

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 109

    ڕەخنەی شین

    ڕەخنەی شین

    سەرکردە و جەماوەر

    سەرکردە و جەماوەر

  • شــیکار
    مافی هەرێمی کوردستان لە خاوەندارێتی و بەڕێوەبردنی كەرتى وزە

    مافی هەرێمی کوردستان لە خاوەندارێتی و بەڕێوەبردنی كەرتى وزە

    ترامپیزم و ته‌وژمی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ده‌وڵه‌تی نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی

    ترامپیزم و ته‌وژمی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ده‌وڵه‌تی نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی

    لوتکەی عەرەبی ئێراق؛ کێشەی ناسنامە لە نێوان قووڵایی نەژادیی و ئایینزایی

    لوتکەی عەرەبی ئێراق؛ کێشەی ناسنامە لە نێوان قووڵایی نەژادیی و ئایینزایی

    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    ئێراق سەرزەمینى دیکتاتۆرەکان و نیشتیمانى گۆڕە بەکۆمەڵەکان

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    کۆڵۆنیالیزم؛ ڕووخساریی داگیركارییە كلاسییەكییەكەی ڕۆژئاوا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    دۆزینەوەی لوسی؛ پەردەلادان لەسەر گۆڕان  و پەرەسەندنی مرۆڤ

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    سەرە قەڵەمێك لەمەڕ هەڕەشەی هایبرید لەسەر هەرێمی كوردستان

    چاویلکەی زیرەک

    چاویلکەی زیرەک

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    گەشتوگوزاری ڕەش؛ جیهان لەبەردەم ڕەوتێكی نوێی گەشتوگوزاریدا

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

    نزیکەی هه‌شت سه‌د هه‌زار ساڵ لەمەوبەر تەنیا 1%مرۆڤایەتی ڕزگاری بووە

  • ئــــابووری
    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    سیستەمی کۆمپانیا-دەوڵەت

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    ئابووری و تەندروستیی دەروونی

    داتای زەبەلاح

    داتای زەبەلاح

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    چی بکەین تاوەکو کارگە ببێتە زانکۆ و زانکۆش ببێتە کارگە

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    هەژاری کارگێڕی لە هەرێمی کوردستان: به‌شی یه‌كه‌م

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاڵنگارییەكانی بەردەم بودجەى ٢٠٢٥ ئێراق

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    ئاستەنگ و دەرفەتەکانی کارکردن لە دوورەوە لە بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

    سه‌رچاوه‌ به‌پیته‌کانی نه‌وت و غاز له‌ ڕۆژهه‌ڵات و باشووری کوردستان

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    كەمپی سوپای میلی تۆبزاوەی ئەنفالكراوان

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئایا کورد نەتەوەیە؟

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    ئەمەیە نوگرە سەلمان

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    له‌ يادى ڕێككه‌وتنامه‌ى سايكس بيكۆ و چاره‌نووسى كورد

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    وەک کورد بۆ دەبێ لە دەروونناسیی سیاسی بکۆڵینەوە؟

    کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی و سەرەتاکانی دەرکەوتنی بیری کەمالیزم

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    دۆخی کورد له‌ سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی سته‌مکاری ڕه‌زا شا له‌ ئێران

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    کوردستانییە دێرینەکان دامەزرێنەری سیستەمی دەوڵەتداری بوون

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕەوشی خوێندنی ئایینی و فەرمی شاری سلێمانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٧٤: به‌شی دووه‌م و كۆتایی

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی یه‌كه‌م

    نووڕۆژ (نەورۆز)؛ مێژووی دێرین و نەریتی لەبیرکراو: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    دیسانه‌وه‌ ماده‌ی هۆشبه‌ر و ئاسایشی نیشتمانی

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كيسنجەر؛ ئەمەریکا پشتگیرى سەربەخۆیى كوردەكانى ئێراق ناکات

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كاری لەپێشینەی كوردەكان دامەزراندنی كوردستانێكی سەربەخۆیە

    كورد برای منن

    كورد برای منن

  • چاوپێکەوتن
    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    ڕۆبەرتۆ خوارۆس؛ شیعر ناسنامەی منە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    سینان ئەنتوان؛ ئەدەب ئەوەیە ژیان پیشان بده‌یت وەکو ئەوەی هەیە

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    موحسین ڕمڵی؛ کتێبی ڕاستەقینە ئەوەیە لەکاتی نووسیندا، نووسەر دڵی لای خەڵات نەبێت

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

    سکارمیتا؛ لەنێو شاعیرانی هەردوو ئەمەریکا و چیلی، نێروادا بە شاعیری دڵخوازم دەمێنێتەوە

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی شــیکار

چین، سەرکەوتن بەسەر هەژاریدا

چانگ تاو لەلایەن چانگ تاو
شوبات 1, 2023
لە بەشی شــیکار
0 0
A A
چین، سەرکەوتن بەسەر هەژاریدا
0
هاوبەشکردنەکان
38
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

لە ڕۆژی ٢١ـی شوباتی ساڵی ٢٠٢١ـدا، چین کۆبوونەوەیەکی گەورە و دەگمەنی لە شاری پەکین ئەنجام دا بە مەبەستی ڕێزگرتن لە شێوازە نموونەییەکانی بەرەنگاربوونەوەی هەژاری، کاتێك لە کۆبوونەوەکەدا جەنابی شی جینپینگ، سەرۆکی چین گوتارێکی گرنگی پێشکەش کرد و ڕایگەیاند کە کۆماری چین سەرکەوتنێکی تەواوی لە جەنگی دژی هەژاریدا بەدەست هێناوە و، لە سایەی هەوڵی هاوبەش لەلایەن سەرجەم ئەندامانی پارتی کۆمۆنیستی چین و ڕۆڵەکانی گەلی چین لە سەرجەم پێکهاتەکان ئەرکی سەختی سەرکەوتنی ڕەها بەسەر هەژاریدا لە سەروبەندی یادی سەد ساڵەی دامەزراندنی پارتی کۆمۆنیستی چیندا بەدی هاتووە.

بەرەنگاربوونەوەی هەژاری هەمیشە بە پرسێکی گرنگ بۆ ئیدارەدانی دەوڵەت و پاراستنی سەقامگیرییەکەی لە جیهاندا دادەنرێت. مێژووی وڵاتی چین پڕە لە جەنگی نەتەوەی چین دژ بە هەژاری. دوای ئەوەی پێی نایە نێو سەردەمی هاوچەرخیشەوە، چین کۆمەڵە گرژییەکی سیاسی و جەنگی بەردەوام و ژیانی سەختی بەخۆیەوە بینی بەهۆی حوکمی دەرەبەگایەتیی لەناوچوو و دەستدرێژیی وڵاتانی زلهێزی ڕۆژئاوا، ئەوەیش وایکرد کابوسی هەژاری بەشێوەیەکی مەترسیدار گەلی چین بشێوێنێت، بۆیە ڕزگاربوون لە هەژاری بوویە خەونێك کە گەلی چین بێوچان هەوڵی بۆ بدات و وەك بەشێکی گرنگی خەونی چین بوو کە خۆی لە ڕاپەڕینی گەورەی نەتەوەکە بینیەوە.

پارتی کۆمۆنیستی چینی هەر لە دامەزراندنیەوە بەدەستهێنانی خۆشگوزەرانی بۆ گەلی چین و ڕاپەڕینی گەلی چینی کردە ئامانجی سەرەکی و، ڕابەرایەتی گەلی کرد بۆ گوزەرکردن بەنێو خەباتگەلێکی زەحمەت و درێژ لەپێناو بەدیهێنانی ژیانێکی جوان. پارتی کۆمۆنیست و گەلی چین بەرەنگاری چەندان ئاستەنگ و بەربەست بوونەوە و، لە بەرەنگاربوونەوەی هەژاریدا کۆمەڵێك ئەرکی تەواو سەختیان یەك بەدوای یەك ڕاپەڕاند و لە بەرەنگاربوونەوەی هەژاریدا دەستکەوتگەلێکی گەورە مێژووییان بەدەست هێنا. بە تایبەتی لەدوای 18ـەهەمین کۆنگرەی نەتەوەییی پارتی کۆمۆنیست، لیژنەی ناوەندیی پارتەکە ئەرکی زاڵبوون بەسەر هەژاری خستە شوێن و پێگەیەکی دیار لە حوکم و ئیدارەدانی وڵاتی چین و، وەك ئەرکێکی بنەڕەتی بۆ بوونیادنانی کۆمەڵگەیەکی ئارەزوومەند لە ژیان بەشێوەیەکی گشتگیر دەستنیشانی کرد. هەروەها جەنگێکی نەتەوەیی بەرفراوانی دژی هەژاری ڕێکخست، کاتێك ملیۆنان کادیر لەپێناو ئەم ئەرکەدا تەواوی هەوڵەکانیان بەشێوەیەکی ڕژد و بێوچان خستەگەڕ و زیاتر لە 1800 هەڤاڵ لە جەنگی دژی هەژاریدا قوربانییان بە ژیانی خۆیان دا.

ستانداردی زاڵبوون بەسەر هەژاری لە چین ستانداردێکی گشتگیر و فرەڕەهەندە کە پێوەری تێکڕای داهاتی تاکەکەس دەگرێتەوە، جگە لە ئاستی بەردەستبوونی خۆراك و پۆشاك و خوێندنی ناچاری و زامنکردنی چاودێریی تەندروستیی بنەڕەتی و نیشتەجێبوون و پێداویستییە بنەڕەتییەکان و پێوەرە جەوهەرییەکان بۆ هەڵسەنگاندنی نەهێشتنی هەژاری. ستانداردی چین لە بابەتی نەهێشتنی هەژاری بەشێوەیەکی گشتی لەگەڵ ئاستی گەشەی ئابووری و کۆمەڵایەتییەکەیدا دەگونجێت و، لەسەروو ئەو پێوانەی هەژارییەیە کە لە ساڵی 2015ـدا بانکی نێودەوڵەتی وەك 1.9 دۆلاری ئەمەریکیی ڕۆژانە بۆ هەر تاکێك دیاریکرد و، لەسەروو ڕێژەی گشتی ئەو هێڵە هەژارییە ڕەهایەشە کە پڕۆگرامی گەشەپێدانی بەردەوامی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ ساڵی 2030 دەستنیشانیکرد.

لە سایەی هەوڵە چڕەکاندا، لەماوەی هەشت ساڵ و نیوی ڕابردوودا ساڵانە زیاتر لە 10 ملیۆن کەس لە چین لە هەژاری ڕزگاریان بووە، ئەم ژمارەیەش هاوتایە لەگەڵ ڕێژەی تەواوی وڵاتێکی قەبارە مامناوەند. سەرجەم هەژارانی ناوچەی دەوروبەری شارەکان کە ژمارەیان 98 ملیۆن 990 هەژارە لە هەژاری ڕزگار بوون و لەکەی هەژاری لە سەرجەم شار و گوندە هەژارنشینەکان سڕایەوە کە ژمارەیان دەگاتە 832,128، ئەوەیش بوویە هۆی چارەسەری هەرێمی تەواوەتیی کێشەی هەژاری. زیاتر لە 20 نەخۆشی هەژار بەپێی پسپۆڕییەکان چارەسەریان وەرگرت و نزیکەی 20 ملیۆن دانیشتووی هەژار سوودمەندن لە بیمەی نزمترین ئاستی گوزەران و هەروەها هاوکاری بۆ ئێرە کەسانە تەرخانکراوە کە بەدەست هەژاریی سەختەوە دەناڵێنن. زیاتر لە 24 ملیۆن هاووڵاتیی کەمئەندامیش کە لە ژیانێکی سەختدا دەژین و ڕێژەی کەمئەندامییان زۆرە، لە هاوکاریی دارایی بۆ ژیان و چاودێریی تەندروستی سوودمەند بوون. هەروەك ڕێژەی گەیشتنی کارەباش لە ناوچە هەژارنشینەکان گەیشتۆتە 99% و ڕێژەی گەیشتنی فایبەر ئۆپتیك و تۆڕی نەوەی چوارەم بۆ ماڵی گوندە هەژارنشینەکان گەیشتۆتە 98%. هەروەها خانووی ڕووخاوی 7,900,000 خێزان و 25,680,000 دانیشتووانی هەژار بوونیاد نراوەتەوە و گوازراونەتەوە بۆ ماڵی نوێ.

بە پشتبەستن بە هەلومەرجی ناوخۆییی چین و پابەندبوون بە بنەماکانی نەهێشتنی هەژاری توانیمان ڕێگەیەکی ڕزگاربوون لە هەژاری بە تایبەتمەندیی چینی بدۆزینەوە. یارمەتیدانی هەژاران لەڕێی ڕێکاری وردەوە چەکی جادووییمانە بۆ بەدەستهێنانی سەرکەوتن لە جەنگی دژی هەژاری و سیاسەتی هاوکاریی هەژاران بە ئامانجی گەشەپێدان ڕووکارێکی ئاشکرا و ڕوونی رێگای سوککردنی سەختیی هەژارییە بە تایبەتمەندیی چینی. سیستەمێکی نیشتمانیمان دامەزراند بۆ تۆمارکردنی زانیاری بۆ دڵنیابوون لە سوودمەندبوونی هەژاران و ناوچە هەژارنشینەکان لەو سەرچاوانەی بۆیان تەرخان کراوە. پابەند دەبین بە دەستگرتن بە گەشەپێدان وەك ڕێگەچارەیەکی بنەڕەتی بۆ چارەسەرکردنی کێشەی هەژاران و، کار لەسەر باشترکردنی دۆخی تایبەت بە گەشەپێدان و بەهێزکردنی توانای گەشەپێدان دەکەین لە گۆڕینی شێوازی “گواستنەوەی خوێن” لە هاوکاریی هەژاران بۆ شێوازی “دروستکردنی خوێن” لە هاوکاریی هەژاران، ئەوەیش گەشەپێدان دەکاتە ڕێگایەکی کاریگەرتر و سەقامگیرتر بۆ زاڵبوون بەسەر هەژاری و بەدیهێنانی ژیانێکی خۆش.

ڕزگارکردنی سەرجەم هەژارانی دەوروبەری شارەکان لە هەژاری شتێکە کە پشکی یەکلاییکەرەوەی هەبووە لە بەدەستهێنانی ئامانجی بوونیادنانی کۆمەڵگەیەکی ئارەزوومەندی گشتگیر لە وڵاتی چین و خولقاندنی مۆدێلی چینی لەبارەی کەمکردنەوەی توندیی هەژاری، ئەوەیش ڕۆڵێکی گرنگی هەبووە لە پرسی نەهێشتن و بەرەنگاربوونەوەی هەژاری لەسەر ئاستی جیهاندا. لەژێر ڕۆشنایی بەردەوامیی کێشەی ڕژد و مەترسیداری هەژاری و زیادبوونی کەلێنی نێوان هەژاران و دەوڵەمەندان لە بەشێك لە وڵاتان، چین دە ساڵ پێش وادەی پڕۆگرامی گەشەپێدانی بەردەوامی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ ساڵی 2030 ئامانجی سوککردنی توندیی هەژاری بەشێوەی پلەبەند بەدەست هێناوە و کاری لەسەر پێشکەشکردنی هاوکاریی نێودەوڵەتی کردووە بۆ بەرەنگاربوونەوەی هەژاری بەشێوەیەکی چالاك. هەروەها پابەند بووە بە بەرپرسیارێتیی نێودەوڵەتیی خۆی لە کەمکردنەوەی توندیی هەژاری و بەپێی توانا هاوکارییان پێشکەش بە وڵاتانی تازەپێگەیشتوو کردووە، ئەوەیش پاڵنەرێکی بەهێزی برەوسەندنی پرسی بەرەنگاربوونەوەی هەژاری بووە لە جیهاندا و لەلایەن کۆمەڵگەی نێودەوڵەتییەوە پێشوازیی فراوانی لێکراوە.

سەرکەوتنی گشتگیر لە جەنگی دژی هەژاری وەك سیمبولی پلانێکی گەورە و تۆکمە خۆی دەنوێنێت کە وڵاتی چین لە ڕێگەی بەدیهێنانی ژیانێکی خۆشگوزەران و بەدەستهێنانی سەرکەوتنی هاوبەشدا کێشای. بەڵام نەهێشتنی هەژاری بە واتەی تەواوبوونی کارەکانمان نایەت و هێشتا ئەرکێکی سەخت و ڕێگایەکی درێژمان لەبەردەمدایە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانی گەشەسەندنی ناهاوسەنگ و کەمتر لە ئەندازەی پێویست و، تەسککردنەوەی کەلێنی گەشەسەندن لەنێوان شارەکان و ناوچەکانی دەوروبەری شارەکان و هەروەها بەدەستهێنانی گەشەسەندنی گشتگیر بۆ مرۆڤ و سەرکەوتنی هاوبەش بۆ هەمووان.

پارێزگاریکردن لە سەرکەوتن لە خودی سەرکەوتن قوڕسترە. چین لە ئیستادا قۆناخێکی ڕاگواستن لە سەرکەوتنی ڕەها بەسەر هەژاریدا بەرەو بەدەستهێنانی گەشەسەندن لە ناوچەکانی دەورووبەر. لە قۆناخی دواتردا، کار لەسەر کەرتی ڕێگەی گەشەپێدانی هاوبەشی ناوچەکانی دەوروبەری شارەکان دەکەین لەسەر شێوازی تایبەتمەندیی چینی، ئەوەیش بەپێی هەلومەرج و پێداویستییە نوێکان لە پشتبەستن بە قۆناخێکی نوێی گەشەسەندن و جێبەجێکردنی ناوەڕۆکەکەی و کێشانی هاوکێشەکەی. هەوڵێکی زیاتر دەخەینە گەڕ بۆ پتەوکردنی هەستی ڕۆڵەکانی گەل لە دەستگەیشتن بە خۆشگوزەرانی و ئاسایش و هەوڵ و کۆشش لەپێناو بەدەستهێنانی ئامانجی سەدەیی دووەم بە ئیرادە و بەشێوەیەکی بوێرانە.

وڵاتی چین لە گەشەسەندنەکەیدا لە پێویستبوون بە جیهان بەدەر نییە، هەروەك گەشانەوەی جیهانیش پێویستی بە چین هەیە. ئەوەیش کاتێك چین ستراتیژییەتی کرانەوە و دەستکەوتی هاوبەشی بەبێ شێواندنی سەقامگیری گرتۆتە بەر و هاندەری وزەی گەشەپێدانە لە جیهاندا و لەهەمان کاتدا سوودێکی زیاتر لە گەشەپێدانی چین وەردەگرێت. چین و عێراق بە دوو هاوڕێی نزیك و هاوبەشی ئازیز دادەنرێن. جەخت لەسەر بەردەوامیی پتەوکردنی متمانەی سیاسیی هاوبەش لەنێوان هەردوولادا دەکەینەوە، هەروەها جەخت لەسەر بەشداریی لە پرۆسەی بوونیادنانی عێراق بەشێوەیەکی چالاکانە و، قووڵکردنەوەی هاوکاریی هەردوو وڵات لە چوارچێوەی بونیادنانی “پشتێنە و ڕێگاوبان” و بەشداریی لە گەشەپێدانی ئابووری و کۆمەڵایەتی لە عێراق دەکەینەوە. هەروەها ئامادەسازی دەکەین بۆ بەگەڕخستنی هەوڵی هاوبەش لەگەڵ کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و لەنێویشیدا عێراق لە پتەوکردنی پرسی جیهانیی سوککردنی سەختیی هەژاری و پێشکەشکردنی پشکداریی گەورەتر لە بوونیادنانی کۆمەڵگەیەکی داهاتووی هاوبەش بۆ مرۆڤایەتی کە دوور بێت لە هەژاری و نەخشەکێشراوی دەستی سەرکەوتنی بەردەست بێت بۆ هەمووان.

وەرگێر: محەمەد ڕەحمان فەیزوڵڵا

پۆستی پێشوو

دۆسیەی شیكاری چاوی كورد

پۆستی داهاتوو

دروستکردنەوەی دەوڵەتی کوردستان

چانگ تاو

چانگ تاو

باڵیۆزی کۆماری میللی چین لە بەغدا

پەیوەندیداری بابەتەکان

مافی هەرێمی کوردستان لە خاوەندارێتی و بەڕێوەبردنی كەرتى وزە
شــیکار

مافی هەرێمی کوردستان لە خاوەندارێتی و بەڕێوەبردنی كەرتى وزە

ئایار 24, 2025
29
ترامپیزم و ته‌وژمی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ده‌وڵه‌تی نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی
شــیکار

ترامپیزم و ته‌وژمی گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ده‌وڵه‌تی نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی

ئایار 23, 2025
36
لوتکەی عەرەبی ئێراق؛ کێشەی ناسنامە لە نێوان قووڵایی نەژادیی و ئایینزایی
شــیکار

لوتکەی عەرەبی ئێراق؛ کێشەی ناسنامە لە نێوان قووڵایی نەژادیی و ئایینزایی

ئایار 19, 2025
38

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

شوبات 2023
د س W پ ه ش ی
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728  
« کانونی دووهەم   ئازار »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە