• EnglishEnglish
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
سێ شه‌ممه‌, ئازار 21, 2023
چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    زانست بەبێ ئەخلاق

    ئەمریکا لە کارتی هێزەوە بۆ کارتی دۆلار

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ڕەنگە هاوردەی وزەی ئێراق لە ئێرانەوە کۆتایی پێبێت

    نەخشەی وزەو جیۆپۆلەتیکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    تایبه‌تمه‌ندی كێشه‌ داراییه‌كانی کوردستان

    رووداوه‌كه‌ی بۆرسای توركیا، سته‌مێكی رێكخراو

  • شــیکار

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

  • چاوپێکەوتن

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    مێژووی گردی مامە یارە و نەورۆز

    زانست بەبێ ئەخلاق

    ئەمریکا لە کارتی هێزەوە بۆ کارتی دۆلار

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایی بوونەوەی پەیوەندییە هەرێمایەتییەکان و کاریگەریی لەسەر کورد

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    ئاسایبوونەوە لەگەڵ رژێمی سوریا لەنێوان چەندین چەمکدا

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    قۆناغێکی دیکەی تەعریب لەکەرکوک

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ساڵێکی تر هات و هێشتا هەڵەبجە بێ نازە

    ڕەنگە هاوردەی وزەی ئێراق لە ئێرانەوە کۆتایی پێبێت

    نەخشەی وزەو جیۆپۆلەتیکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    دەرچوون لە ئێراق بەشی (57)

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    چۆنیەتی پێكهێنانی (استحداث)ـی پارێزگای نوێ لە ئێراق

    تایبه‌تمه‌ندی كێشه‌ داراییه‌كانی کوردستان

    رووداوه‌كه‌ی بۆرسای توركیا، سته‌مێكی رێكخراو

  • شــیکار

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

    ناکۆکییەکانی نێو ماڵی بزووتنەوەی تاڵیبان

  • ئــــابووری
    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پشكی هه‌رێم له‌ ره‌شنوسی بودجه‌ی ئێراق بۆساڵی 2023

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    پرۆژە یاسایى بودجەى 2023 ئێراق و پشکى کورد

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    سوود و كەڵكی  ئەزموونی مالیزیا بۆ هەرێمی كوردستان

    هەژاری لە ئێراقدا

    هەژاری لە ئێراقدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەنێوان دوو بەرداشدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    ئابوری ئێراق لەبەردەم داڕووخانێکی حەتمیدا

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    هۆشیاری دارایی لەلای منداڵ

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئایندەی هەرێمی کوردستان لەچوارچێوەی ئێراقی فیدراڵدا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    ئاسایشی ئابووری و ڕۆڵی لە ئاراستەكردنی سیاسەت و دادپەروەری كۆمەڵگا

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

    فەرهەنگی پشت بەستن بەدەرەوە، شکستێکی گشتیی کارگێڕیی و فەرهەنگییە

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ گوتاری ئێرانشارییه‌کاندا

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی یه‌كه‌م

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی دوو کۆتایی

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    کوردەکانی کەلار دەشتی مازەندەران و خەسارەکانی سەر زمانەکەیان: به‌شی یه‌ك

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەو پاشا کوردەى لە قورئاندا باسی لێوەکراوە

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلێکساندر ژابا و مەلا مەحموودی بایەزیدی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

    ئەلفبێی کوردی یان ئەلفبێی لاتینی

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا  له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    مه‌ترسییه‌كانی سۆشیاڵمیدیا له‌سه‌ر ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی له‌ هه‌رێمی كوردستان

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    كورد لە ململانێكانی‌ ئەمریكا و ئێراندا

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    پۆپۆلیزم… فرە بەکارهێنان و کەم تێگەیشتن لێی

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    کۆمەڵگا لە نێوان گرووپەکانی فشار و حزبە سیاسییەکاندا

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی سێ و کۆتایی

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی دوو

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    چوارچێوە و بنەما یاساییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سیاسی هەرێمی کوردستان: بەشی یەک

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    توندکردنەوەی سزاکانی سەر ئێران و کاریگەری لەسەر ھەرێمی کوردستان

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    چارەسەری کێشەی ئاو لە یاسای نێودەوڵەتیدا

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

    گه‌مه‌ی هه‌واڵگرى – ئۆپەراسێۆنی (٠٠٧)ی موساد به‌نمونه‌

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كان وه‌كو هێزێكی‌ داگیركه‌ر ڕوانیویانەتە حکومەتی بەعس

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    كورده‌كانی‌ میسر: ڕه‌چه‌ڵه‌ك ‌و داهێنانیان

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    سەربەخۆیی کوردستان و ئاسایشى نەتەوەیی ئەمریکا

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    درەنگ بێت یان زوو هەرێمى کوردستان سەربەخۆ دەبێت

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    دەربارەی داستانی سیابەندو خەجێ

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    كــورد, تێبینی و وردبوونەوە

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    شۆڕشی ماگوشە میدییەکان لە گێڕانەوەکانی هێرۆدۆتسدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد و كێشەی كورد لە یادداشتەكانی ئیسماعیل بێشكچیدا

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد چۆن ده‌رفه‌تی‌ ده‌وڵه‌تی له‌ده‌ستدا؟

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

    كورد وردە خێڵە، نەتەوە نیە!

  • چاوپێکەوتن

    دەوڵەتەکان چەندە هێزیان دەوێت؟

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی دووەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی دووەم و کۆتایی

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    ئاڵنگارییەکانی بەردەم دیموکراسی‌ تەوافوقی لە ئێراق

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    جیابوونەوە وەک دیاردەیەکی کۆمەڵایەتی

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    هاوکاری چین و عەرەب لە سەردەمی نوێدا: بەشی یەکەم

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    پاندۆمیی فانتێزییه‌کان له‌ فه‌زای دیستۆپیایی: به‌شی یه‌كه‌م

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    نوێترین بەڵگەنامەی نهێنی ئەرشیفی ڕووسیا

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

    ئه‌مریكاییه‌كان ده‌یانه‌وێت چ جۆره‌ ئێراقییه‌ك دروست بكه‌ن؟

چاوی کورد
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

نۆ بنەماى دەوڵەتى کوردى لاى حاجى قادرى کۆیى

بارام سوبحی لەلایەن بارام سوبحی
كانونی دووه‌م 30, 2023
لە بەشی نەتەوە و دەوڵەتـســـازی
0 0
A A
نۆ بنەماى دەوڵەتى کوردى لاى حاجى قادرى کۆیى
0
هاوبەشکردنەکان
6
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر

کتێبى نەوەى دوەمى شاعیرانى قوتابخانەى بابان، کتێبى یەکەمى بەرگى سێیەمى “بەدەم رێگاوە گوڵچنین”ە کە لە نوسینى “نەوشیروان مستەفا ئەمین”ەو لە ساڵى (2019) چاپکراوە. ئەم کتێبە تەرخانکراوە بۆ باسکردن لە شاعیران: “حاجى قادرى کۆیى، شێخ رەزاى تاڵەبانى، وەفایى  و حەریق”.

لە کۆیەوە بۆ ئەستەمبوڵ

حاجى قادر لە گوندێکى شارى کۆیە لە خێزانى جوتیارێکى هەژار لە نیوەى یەکەمى سەدەى نۆزدەهەمدا لەدایکبووە. زانیارى زۆرتر لەسەر خێزان و بنەماڵەکەى لەبەردەستدا نییە. حاجى بۆ خوێندن ڕووی کردۆتە کۆیە.بۆ خوێندن کەوتۆتە گەڕان لەلاى مەلاکان، چۆتە باڵەکایەتى و موکریان. لە موکریان کۆتایى بە خوێندن هێناوەو ئیجازەى مەلایەتى وەرگرتوە. هەر لەو سەردەمەوە دەستیکردەوە بە دانانى شیعر. بەڵام پێناچێ لەکوردستان مەلایەتى کردبێ، یا ماوەیەکى درێژ مەلایەتى کردبێ، بەڵکو بە یەکجارى رۆیشتوە بۆ ئەستەمبوڵ و هەموو ژیانى لەوێ بەسەربردوەو هەر لەوێش مردوە. جگەلە زمانى کوردى، عەرەبى، تورکى، فارسى زانیوە. پیاوێکى رۆشنبیر بووە. هاتوچۆى دیوەخانى کەسایەتیە ناسراوەکانى کوردى کردوە لەوانە بنەماڵەى بەدرخانى.

نەوشیروان مستەفا، دەڵێت: ئەوەندە بەرهەمەى حاجى لەبەردەستدایە، بیرو بۆچونەکانى و بانگەوازەکانى کە بە هۆنراوە دەریبڕیون، لە بوارەکانى: سیاسى، کۆمەڵایەتى، فەرهەنگى، ئابورى، تەنانەت سەربازیدا ئەگەر لێکبدرێت و بەسەر یەکەوە لێکبدرێنەوە، کۆى شیعرەکان ئەیانتوانى ببنە ستراتیجى بزوتنەوەیەکى شۆڕشگێڕى کوردى، یا بەرنامەى کارى رێکخراوێکى سیاسى شۆڕشگێڕ. بەڵام ئەو زەمانە هێشتا زەمینەى کارێکى سەخت و دژوارى لەو بابەتە، نە لە ئەستەمبوڵ ونە لە کوردستان ئامادەنەبوو.

حاجى بۆ ئەوەى باوەڕەکەى خۆى بە خەڵک بگەیەنێ، بە خوێندەوارو نەخوێندەوار ەوە، لە شیعرە سیاسیەکانیدا، لەسەر شێوەى بەیت”ى کوردى هەڵیبەستون، تاوەکو بە ئاسانى قابیلى لەبەرکردن بن. ئەوسا دیوانەکەى بە چاپکراوى نەبووە. رۆژنامەى کوردیش نەبووە شیعرەکانى تێدا بڵاوبکاتەوە. رەنگە باشترین رێگا لەبەرکردن بووبێ. خۆیشى چەند جارێ ئاماژەى بەوە داوە. لەکۆتایى یەکێ لە شیعرەکانیدا دەڵێ:

لازمە ئەم غەزەلە وەک غەزەلێ بیکەنە بەر

هەروەکو حاجى، ئەگەر شارە وە گەر دیهەکەدەیە

بنەماکانى دەوڵەت و سەربەخۆیى

نوسەر، دەڵێت: شیعرە سیاسیەکانى حاجى هەموى یەک مەبەستیان لەپشتەوە بووە. ئەویش ئەوە بووە کە کورد خۆى لەژێر دەستەیى رۆم و عەجەم رزگار بکاو ئەویش وەکو میللەتانى تر ببێتە خاوەنى دەوڵەتى خۆى.

کورد وەکو نەتەوەیەکى رەسەنى کۆن، خاوەنى زمان و مێژوو ئەدەبە، واتە خاوەنى کەرەستەکانى دروستکردنى دەوڵەتە. بۆ دروستکردنى دەوڵەت، حاجى لەڕێگەى شیعرەکانیەوە ئەم بنەمایانە دەستنیشان دەکات:

* یەک و یەکگرتوو بن.

* زمانى کوردى بکەنە زمانى خوێندن و نوسین.

* مناڵەکانیان فێرى خوێندن بکەن و بۆ فێربوون رەوانەى ئەوروپایان بکەن.

* سەیرى پێشکەوتنى تەکنەلۆجى ئەوروپا بکەن و ژێرخانى ئابورى کوردستان بەهێز بکەن.

* بەنهێنى خۆیان رێکبخەن و تەگبیر بکەن.

* چەک و تفاقى جەنگى پەیدابکەن.

* دۆستى دەرەکى پەیدابکەن.

* لە تێکۆشاندا شیرو قەڵەم یەک بخەن.

* باوەڕ بە رۆم و عەجەم نەکەن.

* ئینجا بەیرەقى کوردى هەڵ بکەن.

نوسەر رایدەگەیەنێت: لەناو شاعیرەکانى نەوەى دووەمى قوتابخانەى شیعرى بابان دا، دەنگى حاجى قادر لە دەنگى هەموو شاعیرەکانى تر جیاوازە. حاجى قادر شیعرى وەکو بەیاننامەى سیاسى بۆ گەیاندنى پەیامى بیرى نەتەوەیى بە خەڵکى کوردستان بەکارهێناوە.وەکو رۆشنبیرێکى شارەزاى شۆڕشەکانى گەلانى عوسمانى و کاروبارى دنیا، وەکو دەنگێکى جیاواز لە هەموو شاعیرەکانى هاوچەرخى خۆى، ئەرکى خۆى بەرامبەر بە نەتەوەو نیشتیمانەکەى بەجێهێناوە, بەڵام ئامانجەکەى کە دامەزراندنى دەوڵەتى کوردى بووە، نە ئەوسا هاتۆتەدى و نە تائێستاش.

لە کۆتایى یەکێ لە قەسیدە ئاگرینەکانى دا دەڵێ:

حاجى کەسێکە بێکەس، بۆ ئێوە قوڕ دەپێوێ

گوێى لێدەگرن زەریفى، ناگرن بەڵا لە خۆتان.

بایەخ و گرنگى زمانى کوردى

بەبڕواى نوسەر، زمان فاکتەرێکى سەرەکى پرۆسەى نەتەوەسازى بووە. حاجى قادر زمانى وەکو هەمان فاکتەرى نەتەوەسازى کوردى ناسیوە. بۆیە داواى بەکارهێنان و ناسینى کردوە. داواى لە شاعیرو نوسەرى کورد کردوە بەکاریبهێننء برەوى پێبدەن. لەو بارەیەوە لەسەرەتاى شیعرێکدا بە هێرشێکى توند دەست پێدەکات و دەڵێت:

ئەگەر کوردێک قسەى بابى نەزانى

موحەقەق دایکى حیزە، بابى زانى.

لەکۆتایى ئەو شیعرەدا دەڵێ:

کتێب و دەفتەرو تەئریخ و کاغەز

بە کوردى گەر بنوسرایە زمانى

مەلاو شێخ و میرو پادشامان

هەتا مەحشەر دەما ناوونیشانى

نەوشیروان مستەفا، دەڵێت: حاجى بەوەى کە پایەى زمانى کوردى لەچاو زمانەکانى تردا بەرز کردۆتەوە، مەبەستى بووە “گرێى خۆبەکەمزانین” لە دەرونى کورددا بگۆڕێ بە “باوەڕ بەخۆبوون” و “گرێى خۆبەزلزانین”و نەتەوە سەردەستەکان لەلاى کورد سوک بکا.

حاجى و دەوڵەتى عوسمانى

لەم لێکۆڵینەوەیەدا، نوسەر گەیشتۆتە ئەو باوەڕەى: لەناو شاعیرانى نەوەى دووەمى قوتابخانەى بابان دا. هیچ کامیان وەکو حاجى دەسەڵاتى عوسمانى نەناسیوەو وەکو ئەو لەسەرى نەنوسیوە. رەنگە یەکێ لە هۆکارەکانیش ئەوە بووبێ حاجى ماوەیەکى درێژ لە ئەستەمبوڵ ژیابێ و ئەوان لە کوردستان. حاجى پێیوابووە هەمو سیستەمى عوسمانى کە ئەو بە “رۆم” ناوى دەبا، لەسەرەوە تا خوارى ستەمکارو گەندەڵە.لە شیعرەکانیدا هیچ پیرۆزییەک بۆ سوڵتان دانانێ. جارێ بە “گاى بنە”و جارێکى تر بە “گەورەکەیان” ناوى ئەبا. ئەو بەبەرپرسى یەکەمى ستەم و دواکەوتن و خراپى کاروبارى دەوڵەتەکە ئەزانێ.

حاجى ویستویەتى سوڵتان و سەڵتەنەتى عوسمانى لەبەر چاوى کورد ئەوە ناشیرین بکاو ئەوەندە دزێو پیشانیان بدا، هەموو کەس هەڵگەڕانەوەو شۆڕش و جیابوونەوەى لەو دەوڵەتە بەلاوە کارێکى ئاسایى بێ.حاجى بەپێچەوانەى هەموو ئەوانەوە کە سوڵتانیان بە خەلیفەى ئیسلام و دەوڵەتى عوسمانییان بە دەوڵەتى ئیسلام زانیوە، داکۆکیان لە هەموو کارە چاک و خراپ و لە هەموو جەنگ و شەڕەکانى بە “ئەرکى دینى” زانیوە. زنجیرەى سەڵتەنەت گوایا کە “واریسى شەرعى نەبەوین” بە “کەرمیز” ئەشوبهێنێ و وەزیرو کەلاو دەستو پێوەندەکانى بە کۆیلەى بتپەرستى و گەورەکەیان کە سوڵتانە –بەلاى ئەوەوە- ئەوەندە بە خراپ ناسراوە، پێویست بە باسکردن ناکاو لەوبارەیەوە دەڵێت:

ئەم سەگانە کە لەلاى ئێمە وەزیرو وکەلان

بێنە لاى تۆ، بەخودا، نایکەیە گاوان و شوان

ئەمە کەرمیزە، دەڵێن واریسى شەرعى نەبەوین

هەمو عەبدى سەنەمن، باسى مەکە گەورەکەیان

هەر ئەدیبێک بوە، سا خوا لە دەمى ناوە بڵێ

دەوڵەتى داوە بە کەر، نیعمەتى داوە بە سەگان

چەک و قەڵەم

لە بەشێکى دیکەى لێکۆڵینەوەکەدا، نوسەر ئاماژە بەوە دەکات حاجى سەرەتایەکى گرنگى ستراتیجى پڕۆژەى نەتەوەسازى و دەوڵەتسازى بە زمانێکى زۆر سادە باس ئەکا، کە ئەویش پێکەوەنانى کارى سیاسى و سەربازییە. لەوبارەیەوە دەڵێ:

شیرو قەڵەم شەریکن، لەم عەسرەدا درێغا

شیرم قەڵەمتەراشەو کالانیە قەڵەمدان

لە شیعرێکى دیکەدا دەڵێت:

بە شیرو خامە دەوڵەت پایەدارە

ئەمن خامەم هەیە، شیر نادیارە

تەریقەت و دەسەڵات

نوسەر رونیدەکاتەوە یەکێک لەو سیمایانەى شیعرى حاجى قادرى پێ دەناسرێتەوە، هەڵوێستەکانێتى لەبارەى رۆڵى تەریقەت و پیاوانى ئاینى.لەوبارەیەوە دەڵێت: تەنیا شاعیرێ کە خۆى نەداوەتە پاڵ هیچ کام لە شێخانى تەریقەت و بە ئاشکرا جەنگى راگەیاندوە دژى ئەم “دیاردە”یە حاجى قادر بووە. حاجى ئاماژە بۆ ئەوە دەکا کە تا حاکم و میرەکانى کوردستان دەسەڵاتیان هەبووە، لە حکومڕانیدا پێڕەوى شەریعەتیان کردوە. ئەوان دەسەڵاتى کارگێڕى و دارایى بوون. شێخەکانى تەریقەت گۆشەگیر بوون.بە واتایەکى تر، دوور بوون لە دەستێوەردانى کاروبارى سیاسى و بەڕێوەبردنى وڵات. بەڵام وەکو حاجى ئەڵێ دواى فەوتانى “حاکم و میرەکانى کوردستان” شێخەکان دووڕوییان دەرکەوتوەو دەستیان تێکەڵاوکردوە لەگەڵ دەسەڵاتى رۆم و عەجەم و هێزى مرۆیى کوردیان لە شەڕو ئاشتى دا بۆ پشتیوانى لەوان بەکارهێناوە:

هەر کە فەوتان، ریاى ئەوان دەرکەوت

سەیرى چۆن بونە پوش و ئاگرو نەوت

لە شیعرێکى دیکەدا حاجى رەخنە لە خانەقاو تەکیەکان دەگرێ و دەڵێت:

خانەقاو شێخ و تەکیەکان یەکسەر

پێم بڵێن: نەفعیان چییە ئاخر؟

غەیرى تەعلیمى تەنبەڵى کردن

جەمعى ئەملاک و خەزنە کۆکردن

دواى بەیانکردنى تەواوى مەبەست و ئامانجەکانى، حاجى ئاراستەى رەخنەکانى روودەکاتە کۆمەڵگاى کوردى و دەڵێت:

“حاجى” سا بەسیە سەد هەزار دەفعە

پێم گوتى: ئەم قسانە بێ نەفعە

رۆژى ئەوەڵ لە بەندەو ئازاد

خدمەتى خەڵکە قیسمەتى ئەکراد

لێیگەڕى قەومى تۆ هەموو مارن

دزو حیزو پیاوکوژو هارن

مڕى ناودارى ورچى ناو دارە

راستیان خوارە، خوارى خونخوارە

یەکێ لەم لاوە رودەکاتەوە عەجەم

دور لەو لاوە دەبنە دوژمنى هەم

پۆستی پێشوو

مێژووی چینی ئەفەندی لە ئێراق

پۆستی داهاتوو

وەبیرهێنانەوەیەک دەربارەی پەیماننامەی سیڤەر

بارام سوبحی

بارام سوبحی

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

نه‌ورۆز و شوناسی سیاسی

ئازار 20, 2023
6
کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

کەمینە و دەوڵەت و نەتەوە: به‌شی دووەم

ئازار 19, 2023
8
کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز
نەتەوە و دەوڵەتـســـازی

کورد له‌ نێوان دوو گوتاری پاشایه‌تیخواز و ویلایه‌تخواز

ئازار 19, 2023
4

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلکترۆنیکەت بڵاو ناکرێتەوە . خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

كانونی دووه‌م 2023
د س W پ ه ش ی
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
    شوبات »
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • EnglishEnglish
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

© 2022 CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لەلایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە