• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
هه‌ینی, تشرینی یه‌كه‌م 17, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 119

    جەنگی ئوحود و فەوزای ڕاگەیاندن

    دۆڕان و سەرکەوتن

    سزای خراپ مامەڵە کردن بە دامەزراوە ئایینییەکان

    ڕۆڵی دەزگاكانی ڕاگەیاندن و بانگەشەی هەڵبژاردن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    هاوپەیمانێتیی کۆمەڵەی ئاسایشی هەرێمی, سعوودیە – پاکستان

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی حەوتەم

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی شەشەم

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

    ڕێگریکردن لە جەڵتەی ڕێکخراوەیی لە فەرمانگە حکومی و ناحکومییەکان

    ڕێگریکردن لە جەڵتەی ڕێکخراوەیی لە فەرمانگە حکومی و ناحکومییەکان

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

  • ئــــابووری
    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 119

    جەنگی ئوحود و فەوزای ڕاگەیاندن

    دۆڕان و سەرکەوتن

    سزای خراپ مامەڵە کردن بە دامەزراوە ئایینییەکان

    ڕۆڵی دەزگاكانی ڕاگەیاندن و بانگەشەی هەڵبژاردن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    هاوپەیمانێتیی کۆمەڵەی ئاسایشی هەرێمی, سعوودیە – پاکستان

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی حەوتەم

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    کاتێک لاواز بەهێز دەبێت؛ ئایندەی شەڕ

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی شەشەم

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    ئایا پیرەکان جیهان بەرەو ئاشتى دەبەن؟

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

    گەشەسەندنی زانستی جوگرافیا؛ ڕێڕەوێکی مێژوویی و ڕۆڵی زانایان

    ڕێگریکردن لە جەڵتەی ڕێکخراوەیی لە فەرمانگە حکومی و ناحکومییەکان

    ڕێگریکردن لە جەڵتەی ڕێکخراوەیی لە فەرمانگە حکومی و ناحکومییەکان

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

  • ئــــابووری
    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    ڕۆژئاواى کوردستان لەنێوان پەیەدە و  حكوومه‌تى ناوه‌ندى سوریا

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    پڕۆژەی نەمام‌ چاندنی هەولێر؛ په‌یوەندی ژینگە، ئابووری و هەلی کار

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    ڕۆژئاوای کوردستان و سیاسەتی هاوپه‌یمانێتی

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ماریۆ ڤارگاس یۆسا

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی ئـــابووری

بەهێزی دۆلار لە ئابووری جیهاندا

سه‌ركۆ یونس لەلایەن سه‌ركۆ یونس
كانونی دووه‌م 17, 2023
لە بەشی ئـــابووری
0 0
A A
بەهێزی دۆلار لە ئابووری جیهاندا
0
هاوبەشکردنەکان
37
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

دۆلار لەكۆتایی شەڕی جیهانی دووەم باڵادەستی خۆی سەپاند، ئەمەش، پاش ئەوەی هاوپەیمانان بەسەركردایەتی ئەمەریكا سەركەوتنیان لەجەنگ بەدەستهێنا. ئەمەریكا بەئابوورییەكی بەهێزی ئەو سەردەمە و دراوێكی بەبەهای جێگیر دەركەوت، لەكاتێكدا وڵاتانی تر، مەژغولی ئاوەدانكردنەوەی وڵاتە وێرانەكانیان بوون، هەربۆیە بۆ دووركەوتنەوە لە بەرزونزمی دراوەكانیان (44) وڵات، ڕێككەوتن كە دراوەكانیان ببەستنەوە بەدۆلاری ئەمەریكییەوە، ئەمەش لەكۆنگرەی “بریتون وودز” لەساڵی (1944) ئیمزا كرا. لەكاتێكدا بەهای دۆلار خۆی پەیوەست بوو بەزێڕەوە، بەو پێیەی دۆلار دراوێكی سەلامەت بوو، زۆربەی وڵاتان شمەك و كاڵاكانیان بەدۆلار هەناردە وهاوردە دەكرد، هەرچەندە لەساڵی (1971) پەیوەستی دۆلار بەزێڕەوە لەیەكجیاكرایەوە، سەرەڕای دابەزینی بەهاكەی، بەڵام تائێستا باڵادەستی دۆلار لە بازرگانی نێودەوڵەتیدا بەردەوامە.

دۆلار  بەتاكە دراوی جیهانی دادەنرێت، كە نزیكەی سەد ساڵە باڵادەستی خۆی سەپاندووە و بەردەوامه‌، هەڕەشەكانی سەرۆكی ڕووسیا (ڤلادیمێر پۆتین) بەوەستاندنی هەناردەی غاز بۆ ئەو وڵاتانەی كە نایانەوێت حساب لە بانكەكانی ڕووسیا بكەنەوە پارەكەش بەڕۆبڵ بدەن، ئەمە لەلایەك، لەلایەكی ترەوە، ئاراستەی هەندێ لەوڵاتان بۆ پشت بەستن بە (یووان)ی چینی لە مامەڵە بازرگانییەكانیاندا لە هەڵكشاندایە، ئەمانە و هەندێ گۆرانكاری تر، كاریگەرییان لەسەر دۆلار دەبێت و دەرئەنجامیش كاریگەرییەكە لەسەر ئابووری جیهانی زیاتر دەبێت. بە پێی شیكردنەوەیەكی تۆڕی(سی ئێن ئێن) نزیكەی (60%) لەیەدەگی دراوی جیهانی، زیاتر لە (12.8) ترلیۆن بەدۆلار هەڵگیراوە، ئەمەش وا لە ئەمەریكا دەكات تایبەتمەندی گەورەی هەبێت بە بەراورد بەهەر دەوڵەتێكی تر. قەرزەكانی ئەمەریكا بەدۆلارە، واتە؛ كەمبوونەوەی بەهای دۆلار، كەمبوونەوەی قەرزەكانیەتی، هەروەها بۆ كۆمپانیا ئەمەریكییەكان هەیە، هەركارێكی بازرگانی ومامەڵەی نێودەوڵەتی بەدۆلار بكەن، بەبێ ئەوەی دەڵاڵانە(عمولە)ی گواستنەوە بدەن.

لە هەندێ بارودۆخدا، حكومەتی ئەمەریكا پەنا دەباتە بەر پێنەدان و نەگەشتنی دۆلار بۆ هەندێ لە بانكە ناوەندییەكانی وڵاتان، ئەمەش دەبێتەهۆی پەراوێزخستن و لەدەستدانی ئابووری ئەو وڵاتە، هەر بۆیە دۆلار بووەتە چەكێكی ئابووری كاولكەر. ئەم چەكە ئەمەریكا بەكاری هێنا لەسەرەتای ساڵی2022دا، دوای داگیركاری مۆسكۆ بۆ سەر ئۆكرانیا، نزیكەی (630) ملیار دۆلار لەیەدەگی بیانی نەختینەیی ڕووسیای بلۆك كرد، ئەمەش بوو بەهۆی دابەزینی بەهای رۆبڵ، بەم هەنگاوە واشنتۆن بەبێ بەشداری سەربازی لەجەنگدا، توانی سزای مۆسكۆ بدات. بێگومان لەگەڵ بەهێزی دۆلار، لەهەمانكاتدا بەرپرسیارییەتی گەورە لەسەر دۆلار هەیە، كاتێك وەك چەكێكی كاولكەر  بەكاردەهێنرێت، هەرچەندە ئابوریش بێت. زۆرێك لەوڵاتان تووشی دڵەڕاوكێ دەبن، پەنا دەبەنە بەر پاراستنی خۆیان نەوەك لەداهاتوودا هەمان دەردی ڕووسیایان تووش ببێت. هەربۆیە زۆرێك لەوڵاتان، وەبەرهێنان دەكەن دوور لە دۆلاری ئەمەریكی بەدراوی تر ئەنجامی دەدەن. وا پێشبینی دەكرێت مەترسی دۆلار وادەكات لەداهاتوودا خواست لەدۆلار كەمببێتەوە.

لەڕاپۆرتێكی شیكاریدا، كە سندوقی نەختی نێودەوڵەتی ئامادەی كردووە، تێدا هاتووە، كەبەشی دۆلار لەیەدەگی نێودەوڵەتی بەردەوام ڕوو لەكەمبونەوەی كردووە لەدوو دەیەیی ڕابردودا، ئەمەش دوای ئەوە هات كەئەمەریكا شەڕی دژی تیرۆری دەستپێكرد، سەپاندنی سزاكان پەیوەست بە بەڕەنگاربوونەوەی تیرۆرەوە، هەندێ لەوڵاتان، خاوبوونەوە لەمامەڵەكردن بەدۆلارەوە، هەندێ لەیەدەگی دراوی وڵاتان، بە یووان-ی چینی هەڵگیراون. ئەم هەنگاوانەی هەندێ لەوڵاتان ڕەنگە لەداهاتوودا سیستەمی دارایی و نەختینەیی جیهانی گۆرانكاری بەسەردا بێت و تاك دراوی دۆلار لاواز ببێت. لەگەڵ سەركردایەتی ئەمەریكا بۆ ئابووری جیهانی، (ڕووسیاو چین) لە هەوڵدان ئاراستەی بەرە و پێشچوونی سیستەمی دراوی نوێ ی جیهانی هەنگاو بنێنن.

بۆ ئەمەش، جارێكی تر ڤلادیمیر پۆتین، هەڕەشەی وەستاندنی غاز بۆ وڵاتان كردەوە، ئەگەر بێت و حسابی تایبەت لەبانكەكانی ڕووسیا نەكەنەوە و پارەكانیان بەڕۆبڵ بدەن، هەرەشەكەیشی جێبەجێكرد، ئەمە لەكاتێكدا یەكێتی ئەوروپا (40%) غازی لەڕووسیاوە بۆ دابین دەكرێت و لە(30%) نەوتیش هەر لەڕووسیاوە دابین دەكەن. ئەم هەڕەشەیەی پۆتین، بووەتەهۆی زیادبوونی خواست لەسەر ڕۆبڵ و لەئێستادا سەرەڕای سزاكانی ئەوروپا و ئەمەریكا، بەهای روبڵ بەرەو بەرزبوونەوە دەچێت. هەندێ لەڕاپۆرتەكان باس لەوە دەكەن كە سعودیە گفتوگۆی لەگەڵ پەكین ئەنجامداوە، لە مامەڵە بازرگانییەكانیاندا، ڕەزامەندە بە وەرگرتنی یووان-ی چینی لەبری دۆلار، بەڵام ئاستەنگەكە لەوەدایە، سەرەڕای هەوڵەكانی “پەكین” بۆ پاڵپشتی یووان، هێشتا مامەڵەی جیهانی بەم دراوە نزیكەی (3%) ە. لەكاتێكدا، مامەڵە بەدۆلار (40%) ە، هەروەها هێشتا ئەمەریكا لە ڕاكێشانی وەبەرهێنانی بیانیدا لەڕیزی پێشەوەی وڵاتانە.

لەڕاستیدا بازاڕی پشكی ئەمەریكا، گەورەترین بازاڕی كاغەزە داراییەكانە لەجیهاندا، زۆرترین نەرمی نواندنی هەیە، هەروەها زۆرترین دەستاودەستی سەرمایەی بیانی بەخۆوە دەبینێت. وەبەرهێنانی سەرمایەی بیانی لەئەمەریكا ساڵانە بە(323) ملیار دۆلار خەمڵێنراوە. هەرچەندە بەرزی ئاستی هەڵاوسان، لەئابووری ئەمەریكا، لەوانەیە ئاستەنگێكی گەورەی بەردەم باڵادەستی دۆلار بێت، لەهەمانكاتدا پلانی بەرزكردنەوەی نرخی سوو-یش بەربەستە لەبەردەم وەبەرهێنەراندا، بەڵام لەماوەی ڕابردوودا؛ بەهۆی سیاسەتی بەرزكردنەوەی نرخی سوودەوە، خواست لەسەر دۆلار زیاتر بەرزبوویەوە. لەپاش داگیركارییەكەی ڕووسیا بۆ سەر ئۆكرانیا، بازارەكان لەسەرتاسەری جیهاندا، تووشی هەڵچوون و دابەزین بوون بەتایبەت بازاڕی ووزە و خواردن وخواردەمەنی، تەنانەت كێشە بۆ ئاسایشی خۆراك سەری هەڵدا. زۆرێك لەشارەزایان پێیان وایە؛ كاتی ئەوەیە چاو بخشێنرێتەوە بەسەرمایەی ڕاستەقینەدا، هەڵسەنگاندنێكی زانستی بۆ دراوەكان بكرێت، بەتایبەت دراوی یووان و رۆبڵ و یەنی یابانی.

لێكۆڵەرانی بواری دارایی و ئابووری، سێ هۆكاری مەترسیدار ئەژمار دەكەن، كەدەبێتەهۆی لاوازی باڵادەستی دۆلار، ئەوانیش:-

یەكەم:- هەڵگرتنی پارەی یەدەگی وڵاتان بە دۆلار لەدابەزیندایە، لەكاتێكدا بانكەناوەندییەكانی وڵاتان، پێشتر ڕێژەیەكی گەورەی یەدەگی دراوەكانیان بەدۆلار هەڵدەگرت، بەڵام دوای بلكۆكردنی سەرمایەی ڕووسیا و ئێران و ڤەنزەوێلا، هەندێ لەوڵاتان هەڵگرتنی یەدەگی دراوەكانیان بەدۆلار كەمكردووەتەوە، بەمەبەستی خۆدوورگرتن لە زەرەر و زیانەكان كە لەهەر بارودۆخێكدا لەوانەیە تووشیان ببێت، پشكی دۆلار لەیەدەگی دراوەكان بەڕێژەی (71%) لەساڵی 2000 بۆ نزیكەی (59%) لەئێستادا دابەزیوە.

دووەم:- پەرەپێدانی چیین، بۆ تەرازووی بازرگانی بەسیستەمی ( CIPS) كەهەوڵ دەدەن جێگرەوەی ( SOFIT ) ی نێودەوڵەتی بێت.

سێ یەم:- نرخدانانی شمەك وكاڵاكان بەبێ دۆلار، چین لەساڵی (2018) پێشنیاری كردووە، كەگرێبەستی كڕین بۆ نەوت بە یووان ئەنجام بدرێت. بەپێ ی ڕێكارەكانی بازرگانی بەدۆلار،  شمەك و كاڵا بەنرخی دۆلار، دەچێتەوە ژێر ڕكێفی بانكی فیدراڵی ئەمەریكی و بەئاسانترین شێوە دەتوانرێت سزای هەر وڵات و كۆمپانیایەك بدرێت كەواشنتۆن بیەوێت، ئەمەش مەترسییەكە زۆرێك لەكۆمپانیاو وڵاتان دەیانەوێت دوور بن لێی.

هەرچەندە لەمانگی رابردودا، بەهای دۆلار بەرامبەر زۆربەی دراوەجیهانیەكان بەرزبووەتەوە، بەڕێژەی(20%) هەروەها خواست لەسەر دۆلار زیاد بووە، پسپۆڕان بەرزكردنەوەی نرخی سوود، بەهۆكار دەزانن.

لەبەرئەوە بۆ جیهان، زۆر قورسە بەبێ دۆلار، مامەڵە بازرگانی و دارایی ونەختینەیی و تەنانەت یەدەگەكانیشیان بەدراوێكی تر بێت، هەوڵەكانی چیین وڕووسیا و هەندێ وڵاتی تر، بەردەوامن بۆ لاوازكردنی دۆلار، بەڵام ئەوەتا هێشتا دۆلار باڵاترینی دراوەجیهانیەكانە.

پۆستی پێشوو

ژیان و بەرهەمی “محەمەد نوری” ئەو شاعیرەی بەعس شەهیدی کرد

پۆستی داهاتوو

شینگێڕیی کوردان له‌ نێوان ئه‌بووبه‌کر حه‌سه‌ن و هوشه‌نگی ئیبتهاجدا

سه‌ركۆ یونس

سه‌ركۆ یونس

ئابووریناس

پەیوەندیداری بابەتەکان

به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان
ئـــابووری

به‌كاربردنی ئابوورییانه‌ی كاره‌بای ماڵان

تشرینی یه‌كه‌م 7, 2025
41
وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان
ئـــابووری

وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

ئه‌یلول 9, 2025
69
دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە
ئـــابووری

دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

ئه‌یلول 8, 2025
188

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

كانونی دووه‌م 2023
د س W پ ه ش ی
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
    شوبات »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە