• English
  • چونه‌ ژووره‌وه‌
پێنج شه‌ممه‌, تشرینی یه‌كه‌م 2, 2025
Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
English
کوردی
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78

    دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

    جیهان و جەمسەرگیریی

    ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

    سیستەمی هیچوپووچی

    ئاونگ و ئاورنگ

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    ڕێکەوتنی نەوت و کۆتایی گەمارۆی ئابووری

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    بۆچی ناتانیاهو داوای کاراکردنەوەی “سناپباک” ی کردەوە؟

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پرسی دانپێدانانی فه‌ڵه‌ستین

    سەردانەکەی مەسرور بارزانی و گووتەکانی جۆو بایدن

    ئەو هەقیقەتانەی دوای ڕیفراندۆم دەرکەوتن

    ئایندەی کورد لە سوریا

    ئایندەی کورد لە سوریا

    پارادۆکسی خوێندنەوە و نووسین لە نێوان نووسەری مرۆڤدۆست و نووسەری بکوژ

    موسوڵمانی زایۆنیی

    با ئارامی میدیایش تاقی بکەینەوە

    جەنگی ئیرادەو بەردەوامی ئاوەدانی

  • شــیکار
    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی پێنجەم

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو   

    ساڵێک بەبێ نەسروڵڵا؛ ئەو پیاوەی باوەڕی بە ئەفسانەی خۆی هەبوو  

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    لە کۆمێنتەوە بۆ قەیرانی متمانە؛  شێوازەکانی دزەکردنی سایبری ئێران لەنێو کۆمەڵگەی کوردستان

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    فشارەکانی ئەمریکا و ئێران لە بارەی حەشدی شەعبی، داهاتووی سیاسی ئێراق بەرەو کوێ دەبەن؟

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی چوارەم

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    هێزی تیژ لە کایەیی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکاندا

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    سیاسەتی ڕۆژئاوا بەرامبەر بە کورد بە بەردەوامی نەرێنی بووە

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    چیپی مێشکی Neuralink چییە و چۆن کار دەکات؟

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    پێشهاتە سیاسییەکانی فەرەنسا دوای دەستلەکار کێشانەی سەرۆک وەزیران

    1111

    ڕێبه‌رێك بۆ چاودێرانی هه‌ڵبژاردنه‌ ناوخۆییه‌كان: بەشی سێیەم

  • ئــــابووری
    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    وەبەرهێنانەکانی کۆریای باشوور لە ژێرخانی کوردستان

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    دابەشكردنی بەرپرسیاریەتییە داراییەكان لە سیستەمی فیدڕاڵیدا؛ ئێراق بە نموونە

    چین دوای ساڵی 2025

    چین دوای ساڵی 2025

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بانک و نەوت و دابڕان؛ کلیلەکانی واشنتۆن بۆ لابردنی قوفڵی ئێرانی لە به‌غداد

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    بێلا و ئایینی تۆکۆگاوا

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    نه‌وت؛ زانست و بازاڕی کۆلۆنیالیستی

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    دیپ-سیک لە ململانێیەكی قووڵی تەكنەلۆژییدا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    تەکنۆلۆجیای کەش و هەوا

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    ڕاڤەى ئابووریی بۆ پرۆسەی داگیرکارى ڕاستەوخۆ

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

    میتۆدی چەندێتی و چۆنێتی لە نووسینی توێژینەوەی زانستیدا

  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    پەروەردەی زمانی کوردی و کاریگەری لەسەر لاوانی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

    کوردەکانی خوراسان   

    کوردەکانی خوراسان  

    میتانییه‌كان

    میتانییه‌كان

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    چیرۆکی دۆڕاوەکان و براوەکانی مێژوو

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌ نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی دووه‌م و کۆتایی

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    ڕۆژئاوای كوردستان له‌  نێوان دوێنێ و ئه‌مڕۆدا: به‌شی یه‌كه‌م

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    چارەنووسى کورد لە گەمەى نێودەوڵەتیدا

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    پەیوەندی کورد و سیستەمی میرنشینی؛ ڕۆڵ و کاریگەرییه‌كه‌ی  

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    “حاجی قادری کۆیی” نیشتیمانێک لە تاراوگە

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

    ئاڵنگارییەکانى بەردەم بیرى نەتەوەیی کوردی لە هەرێمى کوردستان

  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    تێگەیشتن لە دەسەڵاتی سیاسی؛ ڕەگ و ڕیشەی نەریتی  و تەحەددای هاوچەرخ

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    خۆڕاگریی نیشتمانی

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    ئایدۆلۆژیا شەڕخوازەکان

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    لێکەوتە خێزانیەکانی هەمواری یاسای باری کەسێتی

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    تیرۆر و تاوانە ڕێکخراوییەکان و كاریگەریان لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتان

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    كامیان لەپێشترە، مافەکانی مرۆڤ یان ڕێکكەوتنامە یاساییەکان؟

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    ئادا لۆڤلێس؛ یه‌كه‌مین پڕۆگرامه‌ری كۆمپیوته‌ر

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    كاریگه‌رییه‌ نه‌رێنییه‌كانی سۆشیال میدیا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵگای كوردی

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    ده‌سه‌ڵاتى سیاسى

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

    مادە ھۆشبەرەکان مەترسییە گەورەکەی کۆمەڵگا

  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    وێنەی شاری سلێمانی لە نووسینەکانی گەڕیدە و ووڵاتناسە بیانییەکاندا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    زمانی کوردیی سۆرانی؛ لەگەڵ خوێندنەوەی بژاردەدا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    کوردستان لە نووسراوی گەڕیدە و نوێنەرانی ئینگلیز لە سەدەی ١٩ دا

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    ئەلێکساندر دۆگین و گرنگی نەتەوە

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    هەرێمی کوردستان و ژیانکردن لەناو تیۆری جەنگی داڕوخاندنی یوری بێزمینوڤ

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی دووەم و کۆتایی

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    یاداشت لەسەر کوردستانی ناوەڕاست: به‌شی یه‌ك

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    سەرنجەکانی عەقید کارتسۆڤ؛ ناوەندی سوپای قەیسەر لە قەوقاز

    باکووری ئێراق

    باکووری ئێراق

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

    هه‌ڵه‌بجه‌ له‌ چاویلکه‌ی ئێرانییه‌کاندا

  • چاوپێکەوتن
    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤاڵنتین ڕاسپۆتین

    ڤێرجینیا وۆڵف

    ڤێرجینیا وۆڵف

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    لەبارەی هزری ناتووندوتیژییەوە

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    ئەنتۆن چیخۆڤ لە یاداشتەکانی نووسەری ڕووس “ئیڤان بۆنین”

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    سارا ئەحمەدزادە؛ ئەبێ هەموومان دەست لەنێو دەست بۆ گەشانەوەی زمانی دایک هەوڵ بدەین

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    خۆسییە ساریا؛ نه‌ من و نه‌ هیچ شاعیرێکی دیکەش نازانین شیعر چییه‌

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    شایستەیی، کردارگەرایی و ڕاستگۆیی ڕازی پێشکەوتنن

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئێدوارد گالیانۆ؛ جیهانی ئەمڕۆ وەکوو کەسێکی کوێرە لە ناوه‌ڕاستی ئاگر دا

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

    ئەنعام کچە چی؛ هەر دەڵێی ئێراق بەر نەفرەت کەوتووە

Chawy Kurd
بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
سەرەکی بـــیر و ڕا

ئێراق لە نێوان ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوادا

سەردار عەزیز لەلایەن سەردار عەزیز
كانونی دووه‌م 14, 2023
لە بەشی بـــیر و ڕا
0 0
A A
ئێراق لە نێوان ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوادا
0
هاوبەشکردنەکان
57
بینینەکان
هاوبەشکردن لە فەیسبووکهاوبەشکردن لە تویتەر
0 0
A A

ئێراق لە نێوان ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوادا

دوای کۆبونەوەی لوتکەی نێوان چین و وڵاتانی عەرەبی سەرۆک وەزیرانی ئێراقی ڕستەیەکی گوت کە لە هەناویا کۆمەڵێک زۆر لە ئاماژە و ئاڵۆزی و دۆخی سەردەمەکە دەردەخات. ڕستەکەی محمد شیاع سودانی ئەوەبوو کە ئێراق توانای هەیە خاڵی بەیەگەیشتنی نێوان ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوابێت. العراق قادر على أن يكون نقطة تلاقٍ بين الشرق والغرب. سەرۆکی چینی بە زمان و ئاماژەی جیاواز کە دەرخەری ئەوەبوو کە ئێراق تەنها جێگای یەک زلهێزنیە، هەماهەنگی سەرۆک وەزیرانی ئێراق بوو.

ئایا بۆچی سەرۆک وەزیرانی ئێراق پەیامی وەها دەنێرێت؟ ئەگەر ئەو سەرۆکی چین دەبینێت، چ پێویستییەک هەیە کە ئاماژە بە ڕۆژئاوا بدات؟ پێش ئەوەی بێینە سەر وەڵامی ئەم پرسانە، سەرتا لە زمانی داڕشتن و مێژوەوە دەست پێدەکەین.

ئێراق وەک وڵاتێکی هەرێمی یان نیمچە هەرێمی لە مێژوی نوێیدا، بە تایبەتی لە دوای ساڵی ١٩٥٨ەوە بە دوای ئەو ڕۆڵەدا دەگەڕێت، کە سودمەندبێت لە هەردوو ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوا. ساڵی ١٩٥٨ ساڵێکی زێدە گرنگە لە مێژوی ئێراقدا. بۆ تێگەیشتن لە ساڵی ١٩٥٨ لە ناو ئێراقدا مشتومڕێکی ساختە دروستکراوە، ئایا ١٩٥٨ شۆرش بوو یان کودەتا؟ ئەم جۆرە پرسیارانە ساختەن، شایستەی لە سەر وەستان نین.

ساڵی ١٩٥٨ ئێراق لە کەمپی ڕۆژئاواوە هاتە دەرەوە و کەوتە ناو دۆخێکی ناسەقامگیرەوە. عبدالکریم قاسم کەسێکی خاوەن تێگەیشتنی قوڵ و خاوەن ئایدەلۆژیا نەبوو، تەنها ئامانجی مانەوە لە سەر کورسی بوو، بەڵام ئێراق لە دۆخێکی ئێجگار نا سەقامگیردابوو. لە ئێراقدا، ناسریی و بەعسی و وەتەنی و کورد هەبوون. لە هەمانکاتدا ئێراق داوای گەڕانەوەی کوێتی دەکرد. بۆ هەبونی ڕۆڵ لە هەموو ئەماندا ئەمریکا هاتە لوبنان. ئەو سەردەمە ئەمریکا لە سایەی دوو عەقیدەدا دونیای دەبینی کە تورمان و ئایسنهاوەربوون. هەردوو دۆکترنەکە دژایەتی کۆمیونیست و سۆڤیەتیان دەکردە ئامانج، بەڵام ئەمریکا دژ بە پان-عەرەبیزم بوو. پاش جەنگی جیهانی دووەم، ئەمریکا بە پلان هەوڵیدا هەموو ئیمپراتۆریەکان لەناو بەرێت، تەنانەت ئەوانەش کە دۆستین وەک بەریتانیا و فەرەنسا.

هاتنی ئەمریکا بۆ لوبنان بۆ لوبنان نەبوو، بەڵکو بۆ ئامادەیی بوو لە نزیکەوە لە هەردوو ڕەوتەکە. مەجید خەدوری کە باشترین مێژونوسی ئەو سەردەمەیە، ئاماژە بە ئەوە دەدات کە ئامانجی کودەتای ١٩٥٨ ئەوەبوو کە ئێراق بە بێلان بمێنێتەوە لە نێوان کامپی ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوادا.

بەڵام دونیا ئێراقی وەها نەدەبینی. لە هەمان ساڵدا چین پەیوەندی لە گەڵ عێراقدا دەست پێکرد، چونکە چین کودەتای ئەفسەرەکانی ١٩٥٨ی وەها دەبینی کە دژە ئیمپریالیزمە. هەر لەو ساڵەدا ئێراق کەوتە ژێر ڕاداری ئەمریکاوە و سەفەری ئەمریکا لە چەند ئاستێکدا لە گەڵ ئێراقدا دەستی پێکرد. بە کورتی ئەو سەفەرانە بریتین لە دژایەتی سۆڤیەت، دژایەتی خۆماڵی نەوت، دژایەتی هێرش بۆ کوێت، دژایەتی بوون بە بەشێک لە پرۆژەی یەکگرتنی عەرەبی.

هەر لە هەمان ساڵدا سەرەتای پەیوەندی نێوان کورد و ئەمریکا دەستی پێکرد. لە هەموو ئەم پرۆژانەدا ئێران ڕۆڵی ڕاستەوخۆی هەبوو.

سی ئای ئەی بنکەی سەرەکی ئاسیای لە تاران بوو. لە ئێراقدا بە دوای هێز و لایەن و کەسایەتیدا دەگەڕا. بەعس ئەو هێزەبوو کە ئامادەبوون کار بۆ سی ئای بکەن. ڕۆڵی سی ئای ئەی لە سەرخستنی سەدامدا نهێنی نیە. (زۆر سەرکردەی سیاسی لە دونیادا هەبوو، سی ئای هێنانی و کاری زۆری پێکردن و پاشان کوشتنی).

سەرکەوتنی کەسانی وەک سەدام یان قاسم یان زۆرێک لە ئەوانیتر کە لە دویان هاتن، لەو قوتابخانەیەوە بوو کە خەڵکانێکی دەسەڵاتخوازی شەخسین، بە هێنان و هێشتنەوەیان لە سەر کورسی هەموو کارێکیان پێدەکرێت و خاوەن دیدی و تێگەیشتنی قوڵ نین.

لە بەرامبەر ئەم پاشخانەدا، ئێمە ئێستا هەمان دەربڕین یان خواست دووبارە دەکەینەوە، بەڵام ئەمجارەیان لە زۆر ڕوەوە جیاوازە. ئەگەر لە سەردەمی عەبدولکەریمدا، ڕۆژهەڵات، سۆڤیەت بوو، ئەمریکا هەتا ئاستی پارانۆیا، دژایەتی دەکرد و لە ئەنجامدا پرسی کورد بوە پرسێکی نێودەوڵەتی لە ئێراق، ئەوا ئەمڕۆ ڕۆژهەڵات ئاماژەیە بۆ چین.

ئەم ڕۆژانە کار لە سەر چاپتەری کتێبێک دەکەم، دەربارەی دۆخی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست پاش تاک-جەمسەریی، لەوێدا هاتنی چین وەک یەکێک لە دەرئەنجامەکانی لاوازبون یان سنورداربونی تاک جەمسەریی دەبینرێت. لێرەدا دەکرێت بپرسین ئایا ئەم دۆخەی ئێستا چەندێک هاوشێوەی ١٩٥٨ە. دیارە مێژوو دوبارە نابێتەوە، بەڵام دەکرێت بۆ مەبەستی زانین سود لە دۆخی هەمانشێوە ببینرێت. بێگومان ١٩٥٨ و ٢٠٠٣ لە زۆر ڕوەوە هاوشێوەن. یەکەم، بونی زیاتر لە هێزێکی بڕیاردەر لە دونیادا. دووەم، ناچاربون یان خواستی ئێراق بۆ هەوڵدان بۆ پەیوەستبوون بە هەردوو بەرەکەوە. سێیەم، جیاوازی پلان و ئەجیندای زلهێزەکان لە گەڵ هێزێکی وەک ئێراق. چوارهەم، سادەیی و ساویلکەیی توێژی سیاسی. پێنجەم، داردەستبون و کرێگرتەیی زۆرینەی توێژی سیاسی بۆ بەرژەوەندی دەرەکی. هەروەها ڕۆڵی بەرچاوی ئێران.

بەڵام سەرباری ئەمە ئەوەی ترسناکە لە تێگەیشتنی ئێراقدا، بینینی چینە بە شێوازی ئەمریکی.

چین نایەوێت بەشێک بێت لە ئەجیندا هەرێمییەکان، وەک لە دۆخی پاش کۆبونەوەکەی ڕیازدا بینیمان. هەرچەندە پاش کۆبونەوەکە دۆخێک هاتە ئاراوە کە ئێران چینی وەها بینی کە لایەنگرە، بەڵام هەڵوێستی چین بەرامبەر دورگە کێشە لە سەرەکانی نێوان ئیمارات و ئێران هاوشێوەی ئەو دۆخەیە کە لە نێوان چین و ژاپۆندا هەیە لە سەر هەندێک دوورگەی بچوک لە ناوچە ئاوییەکانی نێوانیان، بۆیە بۆ چین دوبارەکردنەوەی هەمان هەڵوێست بوو.

بەڵام ئەوەی چین دەیەوێت، ئەوەی لە دەرئەنجامدا بەرهەم دێت یان ئەوەی وێنا دەکرێت و سیاسەتی پێوەدەکرێت زۆر جودان. لە ئێراقدا هەندێک توێژ و کەسایەتی هەن کە دەخوازن چین ڕکەبەری ئەمریکا بێت. ڕەنگە ڕوونترین هەڵوێست دوا ستونی عادل عبدوالمهدی بێت لە ڕۆژنامەی چاینا-دەیلی، بەڵام لە هەمانکاتدا تیورەی پیلانگێڕی ڕۆڵی سەرەکی دەبینت لە بەرهەمهێنانی وێنا و ئاگایی و کردار و هەڵوێست. بە گشتی لە بەر ئاڵۆزی و ناڕونی و فرە ئەکتەریی و فرە بەرژەوەندی دۆخەکە، خەڵکی ئێراق بە دوای حەقایەتێکی سادەدا دەگەڕێن هەتا ئەم دۆخە ئاڵۆزەیان بۆ ڕاڤە بکات و مانای لێبەرهەم بهێنن. لە هەمانکاتدا شێوازی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکی لە حەفتا ساڵی ڕابوردودا لە ناوچەکە، جۆرێک لە ئاگایی لە لەقاڵبدراوی بەرهەمهێناوە. زاڵترین نمونە لەم بوارەدا سیاسەتی هاوپەیمانییە. یەکێک لە پێگەکانی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا هاوپەیمانییە. هاوپەیمان ئاست و شێوازی جودای هەیە. ڕەنگە باڵاترین ئاستی هاوپەیمانی ئەندامێتی ناتۆ بێت، پاش ئەو وڵاتانی کەنداو، کە نزیک بە مۆدێلی ناتۆن. لە سیستەمی هاوپەیمانیدا، کۆمەڵێک لە چاوەڕوانکراوی هەیە، وەک دابینکردنی پاراستن، لایەنگریی لە قەیران و ناوەندە نێودەوڵەتییەکان، ئاگایی و سەردانی بەردەوام.

ئەمریکا هەندێکجار لە سیاسەتی هاوپەیمانیدا زۆر زیادەڕۆیی دەکات، ڕەنگە نمونەی شای ئێران، نمونەیەکی زەقی ئەم زیادەڕۆییە بێت، بەڵام چین سیاسەتی هاوپەیمانی نیە لە سیاسەتی دەرەوەیدا. چین خۆی ناکاتە هاوپەیمانی هیچ وڵاتێک. لە هەمانکاتدا پلەبەندییەکی ئاشکرا هەیە لە سیاسەتی دەرەوەی چین لە گەڵ وڵاتانی تر، بەوەی هاوڕێتییە، یان ستراتیژییە. ڕەگی ئەم جۆرە مامەڵەیە دەگەڕێتەوە بۆ نەگۆرێک لە سیاسەتی چینیدا ئەویش بایەخی ئێجگار زۆری چەمکی سەروەرییە. سەروەریی چەمکێکی ئێجگار ئاڵۆزە کە لە میانەی جەنگەکان و ڕامانە فیکرییەکانی ڕۆژئاوادا لە دایک بوو. بۆ نمونە بۆ چین مافی مرۆڤ پێچەوانەی سەروەرییە، بە تایبەتی مافی مرۆڤ وەک چەمکێکی جیوپۆلەتیکی. بە بەرزڕاگرتنی سەروەریی بە سەر مافی مرۆڤدا چین دەکاتە هێزێکی ترسناک بۆ خەڵکانێکی زۆر لە دونیادا کە بە دەست ڕژێمە نادیموکراتی و دژە مافەکانی مرۆڤ دەناڵێنن.

پۆستی پێشوو

خوێندنه‌وه‌یه‌ك بۆ پڕۆژه‌كه‌ی پارتی ده‌رباره‌ی هه‌مواری یاسای هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان

پۆستی داهاتوو

ئانی ئیرنۆ، براوه‌كه‌ی خه‌ڵاتی نۆبڵی ئه‌ده‌ب

سەردار عەزیز

سەردار عەزیز

نووسەر

پەیوەندیداری بابەتەکان

دەرچوون لە ئێراق: بەشی 78
بـــیر و ڕا

دەرچوون لە ئێراق: بەشی 118

ئه‌یلول 30, 2025
9
جیهان و جەمسەرگیریی
بـــیر و ڕا

ماناو ڕەهەندەکانی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان

ئه‌یلول 29, 2025
13
سیستەمی هیچوپووچی
بـــیر و ڕا

ئاونگ و ئاورنگ

ئه‌یلول 29, 2025
7

وەڵامێک بنووسە هەڵوەشاندنەوەی وەڵام

پۆستی ئەلیکترۆنییەکەت بڵاوناکرێتەوە. خانە پێویستەکان دەستنیشانکراون بە *

كانونی دووه‌م 2023
د س W پ ه ش ی
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
    شوبات »

Aa

0 0
A A
  • پەیوەندی
  • دەربارە
  • بۆردی راوێژکاران
  • بۆردی سپۆنسەرەکان

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بێ ئه‌نجام
هەموو ئەنجامەکان نیشان بدە
  • English
  • سەرەکی
  • بــیر و ڕا
  • شــیکار
  • ئــــابووری
  • نەتەوە و دەوڵەتسازی
  • ئــاسـایشی نەتەوەیی
  • ئینسکلۆپـیدیا
    • دەوڵەتەکان
    • حیزب و ڕێکخراو
    • بەڵگەنامە و ڕوداو
    • دەستەواژە و چەمك
    • شار و ناوچەکان
    • کەسایەتیەکان
  • هێــزی نەرم
    • توێژینەوەی میدیایی
    • کولتوور و مرۆڤسازی
    • هزر
    • ئەدەب و هونەر
    • سینەما
  • کورد لە چاوی ئەواندا
  • چاوپێکەوتن

2024 - 2022 © CHKurd - ڕووکاری وۆردپرێس لە لایەن چاوی کورد

بەخێر هاتیتەوه!

لە خوارەوە داخڵی ناو هەژمارەکەت بە

ووشەی نهینیت بیرچۆتەوە?

گەڕاندنەوەی ووشەی نهێنیەکەت

تکایە ناوی بەکارهێنەر یان ناونیشانی ئیمەیڵەکەت بنووسە بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ووشەی نهێنی.

چوونە ژورەوە

لیستی پەخشکردنی نوێ زیادبکە